γράφει : ΜΑΡΙΝΑ ΦΟΥΝΤΑ
Ζημιές ύψους 211 εκατ. ευρώ ανακοίνωσε για το 9μηνο του 2012 η Τράπεζα Κύπρου, έναντι ζημιών 793 εκατ. ευρώ στο αντίστοιχο 9μηνο του 2011.
Τα κέρδη προ προβλέψεων διαμορφώθηκαν στα 517 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 15% σε σχέση με την περσινή περίοδο.
Η τράπεζα εμφάνισε προβλέψεις για απομείωση δανείων ύψους 822 εκατ. ευρώ, ήτοι αύξηση 179% σε σχέση με την περσινή περίοδο.
Η τρ. Κύπρου ανακοινώνει την πλήρη κάλυψη μη εξυπηρετούμενων δανείων με εμπράγματες εξασφαλίσεις και προβλέψεις με συνολικό ποσοστό κάλυψης 103% (δείκτης κάλυψης μη εξυπηρετούμενων δανείων με προβλέψεις 47%).
Η Κύπρου στο τέλος του 9μηνου του 2012 εμφάνισε δείκτη κυρίων βασικών ιδίων κεφαλαίων στο 5,0% και δείκτη βασικών ιδίων κεφαλαίων στο 7,3%.
Σύνοψη Οικονομικών Αποτελεσμάτων εννιαμήνου 2012
Αντιμέτωπο με την εντεινόμενη οικονομική ύφεση και τη συνεχιζόμενη κρίση κρατικού χρέους στις κύριες αγορές που δραστηριοποιείται, το Συγκρότημα επικεντρώνεται στην ενίσχυση της κεφαλαιακής του επάρκειας και ρευστότητας. Στα πλαίσια αυτά στοχεύει στη διατήρηση της οργανικής του κερδοφορίας, στον περιορισμό των εξόδων και στην αποτελεσματική διαχείριση των κινδύνων.
Αυτό το έντονα ακραίο και αβέβαιο οικονομικό περιβάλλον αντικατοπτρίζεται στα αποτελέσματα του Συγκροτήματος, με τα κέρδη πριν τις προβλέψεις για το εννιάμηνο 2012 να είναι μειωμένα κατά 15% σε σχέση με το εννιάμηνο 2011 και να ανέρχονται σε €517 εκατ. Η περαιτέρω επιδείνωση του δανειακού χαρτοφυλακίου οδήγησε σε σημαντική αύξηση στις προβλέψεις για απομείωση δανείων (€822 εκατ. το εννιάμηνο 2012, έναντι €295 εκατ. το εννιάμηνο 2011) με αποτέλεσμα το Συγκρότημα να σημειώσει ζημιές μετά τη φορολογία, εξαιρουμένης της απομείωσης Ομολόγων Ελληνικού Δημοσίου (ΟΕΔ) και μεταβολής στην εύλογη αξία σχετικών παραγώγων αντιστάθμισης και της σχετικής αναβαλλόμενης φορολογίας, ύψους €291 εκατ. έναντι κερδών ύψους €254 εκατ. για το εννιάμηνο 2011. Οι ζημιές μετά τη φορολογία περιλαμβανομένης της απομείωσης ΟΕΔ για το εννιάμηνο 2012 ανήλθαν σε €211 εκατ. σε σύγκριση με €793 εκατ. το εννιάμηνο 2011, το οποίο συμπεριλάμβανε σημαντικές ζημιές από την απομείωση ΟΕΔ ύψους €1.046 εκατ.
Η συνεχιζόμενη οικονομική κρίση επέφερε σημαντική επιδείνωση στην ποιότητα του δανειακού χαρτοφυλακίου του Συγκροτήματος. Το ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων δανείων ανήλθε σε 17,1% στις 30 Σεπτεμβρίου 2012 έναντι 14,2% στις 30 Ιουνίου 2012. Το Συγκρότημα, λαμβάνοντας υπόψη την επιδείνωση του δανειακού του χαρτοφυλακίου, προχώρησε σε σημαντική αύξηση των προβλέψεων για απομείωση δανείων η οποία ανήλθε σε €822 εκατ. για το εννιάμηνο 2012. Στις 30 Σεπτεμβρίου 2012 οι συσσωρευμένες προβλέψεις και ο δείκτης κάλυψης των μη εξυπηρετούμενων δανείων με εμπράγματες εξασφαλίσεις σε τιμή καταναγκαστικής πώλησης και προβλέψεις ανέρχονται σε €2,2 δις και 103%, αντίστοιχα.
Το Συγκρότημα διαθέτει υγιή χρηματοδοτική δομή και ευρεία καταθετική βάση με δείκτη δανείων προς καταθέσεις 93% στις 30 Σεπτεμβρίου 2012.
Στις 30 Σεπτεμβρίου 2012 ο δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας του Συγκροτήματος ανήλθε σε 7,6% με τον δείκτη κυρίων βασικών ιδίων κεφαλαίων και τον δείκτη βασικών ιδίων κεφαλαίων να ανέρχονται σε 5,0% και 7,3% αντίστοιχα. Οι δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας του Συγκροτήματος είναι χαμηλότεροι του ελάχιστου ορίου που απαιτεί η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου. Λαμβάνοντας υπόψη και τα Μετατρέψιμα Αξιόγραφα Ενισχυμένου Κεφαλαίου (ΜΑΕΚ) ύψους €429 εκατ., ο δείκτης κυρίων βασικών ιδίων κεφαλαίων όπως καθορίζεται από την Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών (ΕΑΤ) ανέρχεται σε 6,8%.
Στις 27 Ιουνίου 2012, ενόψει της λήξης στις 30 Ιουνίου 2012 της προθεσμίας ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, το Συγκρότημα ανακοίνωσε ότι δεν ήταν σε θέση να καλύψει πλήρως το κεφαλαιακό του έλλειμμα όπως αυτό είχε καθοριστεί από την ΕΑΤ και αποτάθηκε στην Κυπριακή Δημοκρατία για κεφαλαιακή στήριξη. Με βάση την κεφαλαιακή θέση του Συγκροτήματος στις 30 Σεπτεμβρίου 2012, το κεφαλαιακό έλλειμμα όπως είχε καθοριστεί από την ΕΑΤ υπολογίζεται σε €722 εκατ.
Πέραν των πιο πάνω, η Κυπριακή Δημοκρατία έχει αιτηθεί την παροχή χρηματοοικονομικής βοήθειας από άλλες χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Το πρόγραμμα που θα συμφωνηθεί μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Τρόικας (Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και Διεθνές Νομισματικό Ταμείο) για παροχή χρηματοοικονομικής βοήθειας στην Κυπριακή Δημοκρατία θα βασίζεται (α) στις κεφαλαιακές ανάγκες του χρηματοπιστωτικού συστήματος, (β) στις χρηματοδοτικές ανάγκες και στις ανάγκες αναχρηματοδότησης της Κυπριακής Δημοκρατίας και (γ) στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της ανάπτυξης της Κυπριακής οικονομίας. Ως εκ τούτου οι συνολικές κεφαλαιακές ανάγκες του Συγκροτήματος θα υπολογιστούν σε συνεργασία με τις Κυπριακές Αρχές και την Τρόικα στα πλαίσια της άσκησης προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων (stress test) και του διαγνωστικού ελέγχου του δανειακού χαρτοφυλακίου του Συγκροτήματος που διενεργείται από την εταιρεία PIMCO. Με βάση τις συνολικές κεφαλαιακές ανάγκες, το Συγκρότημα θα υποβάλει σχέδιο ανακεφαλαιοποίησης και αναδιάρθρωσης για έγκριση από τις Κυπριακές Αρχές και την Τρόικα, το οποίο σχέδιο θα καθορίζει τον τρόπο και χρόνο αποπληρωμής της κρατικής στήριξης που θα λάβει το Συγκρότημα.
Πιο αναλυτικά
• Καθαρά έσοδα από τόκους: Τα καθαρά έσοδα από τόκους το εννιάμηνο 2012 ανήλθαν σε €809 εκατ. σημειώνοντας μείωση 5% από την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Τα καθαρά έσοδα από τόκους επηρεάστηκαν αρνητικά από την ανταλλαγή των ΟΕΔ, τη μείωση της επιτοκιακής ψαλίδας καθώς και από την αύξηση των απομειωμένων δανείων. Τα καθαρά έσοδα από τόκους το γ’ τρίμηνο 2012 ανήλθαν σε €251 εκατ. μειωμένα κατά 5% σε σύγκριση με το β’ τρίμηνο 2012 κυρίως λόγω μείωσης της επιτοκιακής ψαλίδας και την αύξηση των απομειωμένων δανείων.
• Συνολικά έσοδα: Τα συνολικά έσοδα ανήλθαν σε €1.022 εκατ. για το εννιάμηνο 2012 σημειώνοντας μείωση 9% σε σύγκριση με το εννιάμηνο 2011 κυρίως λόγω της ζημιάς από διάθεση, επανεκτίμηση και απομείωση χρηματοοικονομικών μέσων συνολικού ύψους €36 εκατ., έναντι ζημιών ύψους €2 εκατ. για το εννιάμηνο 2011 καθώς και των μειωμένων τόκων και άλλων εσόδων του Συγκροτήματος.
• Συνολικά έξοδα: Τα συνολικά έξοδα ανήλθαν σε €505 εκατ. για το εννιάμηνο 2012 σημειώνοντας μείωση 3% σε σύγκριση με το εννιάμηνο 2011 κυρίως λόγω του μειωμένου κόστους αφυπηρέτησης προσωπικού ως αποτέλεσμα της αλλαγής του βασικού σχεδίου ωφελημάτων αφυπηρέτησης στην Κύπρο από καθορισμένων παροχών σε καθορισμένων εισφορών.
• Αποτελεσματικότητα: Ο δείκτης κόστος προς έσοδα για το εννιάμηνο 2012 ανήλθε σε 49,4% από 46,2% το εννιάμηνο 2011
λόγω μεγαλύτερης μείωσης των συνολικών εσόδων σε σύγκριση με τη μείωση των εξόδων.
• Προ-προβλέψεων κερδοφορία: Τα κέρδη πριν τις προβλέψεις σημείωσαν μείωση 15% σε σχέση με το εννιάμηνο 2011 και ανήλθαν σε €517 εκατ. κυρίως ως αποτέλεσμα της μείωσης των εσόδων έναντι του εννιαμήνου 2011.
• Προβλέψεις για απομείωση δανείων: Η περαιτέρω επιδείνωση του δανειακού χαρτοφυλακίου οδήγησε σε σημαντική αύξηση στις προβλέψεις για απομείωση δανείων οι οποίες ανήλθαν σε €822 εκατ. το εννιάμηνο 2012, έναντι €295 εκατ. το εννιάμηνο 2011 σημειώνοντας αύξηση 179%.
• Επιτοκιακό περιθώριο: Το καθαρό επιτοκιακό περιθώριο του Συγκροτήματος ανήλθε σε 3,09% το εννιάμηνο 2012 σε σύγκριση με 2,90% το εννιάμηνο 2011 και 2,98% το 2011. Το καθαρό επιτοκιακό περιθώριο για το γ’ τρίμηνο 2012 μειώθηκε περαιτέρω σε 2,91% από 2,99% το β’ τρίμηνο 2012 λόγω της μείωσης της επιτοκιακής ψαλίδας καθώς και της αύξησης των απομειωμένων δανείων.
• Υγιής χρηματοδοτική δομή: Το Συγκρότημα διαθέτει ευρεία καταθετική βάση, ελάχιστες αποπληρωμές πιστωτικών τίτλων για την επόμενη διετία και περιορισμένη εξάρτηση χρηματοδότησης μέσω της διατραπεζικής αγοράς και έκδοσης πιστωτικών τίτλων με τον δείκτη δανείων (μετά τις προβλέψεις) προς καταθέσεις να διαμορφώνεται σε 93% και τον δείκτη καταθέσεων προς περιουσιακά στοιχεία σε 77% στις 30 Σεπτεμβρίου 2012.
• Δάνεια και καταθέσεις: Τα δάνεια και οι καταθέσεις του Συγκροτήματος στις 30 Σεπτεμβρίου 2012 ανήλθαν σε €28,2 δις και €27,9 δις αντίστοιχα.
• Διαχείριση πιστωτικού κινδύνου: Το ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων δανείων ανήλθε στο 17,1% στις 30 Σεπτεμβρίου 2012 έναντι 14,2% στις 30 Ιουνίου 2012 και 10,2% στις 31 Δεκεμβρίου 2011. Το ποσοστό κάλυψης των μη εξυπηρετούμενων δανείων με προβλέψεις ανήλθε σε 47% στις 30 Σεπτεμβρίου 2012 έναντι 50% στις 30 Ιουνίου 2012 και 51% στις 31 Δεκεμβρίου 2011. Το συνολικό ποσοστό κάλυψης περιλαμβανομένων των εμπράγματων εξασφαλίσεων σε τιμές καταναγκαστικής πώλησης ανέρχεται σε 103% (106% στις 30 Ιουνίου 2012).
Προοπτικές για το Έτος 2012
Αντιμέτωπο με την εντεινόμενη οικονομική ύφεση και τη συνεχιζόμενη κρίση κρατικού χρέους στις κύριες αγορές που δραστηριοποιείται, το Συγκρότημα επικεντρώνεται στην ενίσχυση της κεφαλαιακής του επάρκειας και ρευστότητας. Στα πλαίσια αυτά στοχεύει στη διατήρηση της οργανικής του κερδοφορίας, στον περιορισμό των εξόδων και στην αποτελεσματική διαχείριση των κινδύνων.
Η Κυπριακή Δημοκρατία έχει αιτηθεί την παροχή χρηματοοικονομικής βοήθειας από άλλες χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Το πρόγραμμα που θα συμφωνηθεί μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Τρόικας (Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και Διεθνές Νομισματικό Ταμείο) για παροχή χρηματοοικονομικής βοήθειας στην Κυπριακή Δημοκρατία θα βασίζεται (α) στις κεφαλαιακές ανάγκες του χρηματοπιστωτικού συστήματος, (β) στις χρηματοδοτικές ανάγκες και στις ανάγκες αναχρηματοδότησης της Κυπριακής Δημοκρατίας και (γ) στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της ανάπτυξης της Κυπριακής οικονομίας.
Ως εκ τούτου οι συνολικές κεφαλαιακές ανάγκες του Συγκροτήματος θα υπολογιστούν σε συνεργασία με τις Κυπριακές Αρχές και την Τρόικα στα πλαίσια της άσκησης προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων (stress test) και του διαγνωστικού ελέγχου του δανειακού χαρτοφυλακίου του Συγκροτήματος που διενεργείται από την εταιρεία PIMCO. Με βάση τις συνολικές κεφαλαιακές ανάγκες, το Συγκρότημα θα υποβάλει σχέδιο ανακεφαλαιοποίησης και αναδιάρθρωσης για έγκριση από τις Κυπριακές Αρχές και την Τρόικα, το οποίο σχέδιο θα καθορίζει τον τρόπο και χρόνο αποπληρωμής της κρατικής στήριξης που θα λάβει το Συγκρότημα.
Γεωγραφική Ανάλυση Κερδών Εξαιρουμένης της Απομείωσης ΟΕΔ και της Μεταβολής στην Εύλογη Αξία Σχετικών Παραγώγων Αντιστάθμισης ΟΕΔ και της Σχετικής Φορολογίας
Στην Κύπρο, τα κέρδη πριν τις προβλέψεις για το εννιάμηνο 2012 ανήλθαν σε €308 εκατ. μειωμένα κατά 18% έναντι του εννιαμήνου 2011. Η σημαντική αύξηση στις προβλέψεις για απομείωση δανείων (ύψους €315 εκατ. το εννιάμηνο 2012, έναντι €104 εκατ. το εννιάμηνο 2011) λόγω της επιδείνωσης της κατάστασης στην Κυπριακή οικονομία είχε ως αποτέλεσμα τα κέρδη μετά τη φορολογία να ανέλθουν σε €7 εκατ., μειωμένα κατά 97% έναντι των κερδών μετά τη φορολογία ύψους €231 εκατ. το εννιάμηνο 2011.
Στην Ελλάδα, τα κέρδη πριν τις προβλέψεις για το εννιάμηνο 2012 ανήλθαν σε €151 εκατ. όπως και στο εννιάμηνο 2011. Λόγω της περαιτέρω επιδείνωσης του οικονομικού περιβάλλοντος το Συγκρότημα αύξησε σημαντικά τις προβλέψεις για απομείωση δανείων στην Ελλάδα οι οποίες ανήλθαν σε €436 εκατ. το εννιάμηνο 2012 έναντι €149 εκατ. το εννιάμηνο 2011. Ως αποτέλεσμα των αυξημένων προβλέψεων, οι ζημιές μετά τη φορολογία για το εννιάμηνο 2012 ανήλθαν σε €288 εκατ. έναντι ζημιών μετά τη φορολογία €7 εκατ. το εννιάμηνο 2011.
Στη Ρωσία, τα κέρδη πριν τις προβλέψεις για το εννιάμηνο 2012 ανήλθαν σε €35 εκατ. σε σύγκριση με €45 εκατ. το εννιάμηνο 2011. Οι ζημιές μετά τη φορολογία για το εννιάμηνο 2012 ανήλθαν σε €7 εκατ. έναντι κερδών μετά τη φορολογία €15 εκατ. το εννιάμηνο 2011, ως αποτέλεσμα των αυξημένων προβλέψεων.
Όσον αφορά τις άλλες χώρες, τα κέρδη μετά τη φορολογία για το εννιάμηνο 2012 ανήλθαν σε €3 εκατ. στο Ηνωμένο Βασίλειο, €1 εκατ. στην Ουκρανία, ενώ στη Ρουμανία οι ζημιές ανήλθαν σε €7 εκατ. ως αποτέλεσμα των αυξημένων προβλέψεων. Σημειώνεται ότι τα κέρδη μετά τη φορολογία για το εννιάμηνο 2011 συμπεριλάμβαναν κέρδη ύψους €3 εκατ. από τις εργασίες του Συγκροτήματος στην Αυστραλία η οποία πωλήθηκε τον Δεκέμβριο 2011.
Ανάλυση Εσόδων
Τα καθαρά έσοδα από τόκους για το εννιάμηνο 2012 ανήλθαν σε €809 εκατ., μειωμένα κατά 5% σε σύγκριση με €854 εκατ. το εννιάμηνο 2011.
Tο καθαρό επιτοκιακό περιθώριο του Συγκροτήματος ανήλθε σε 3,09% το εννιάμηνο 2012, έναντι 2,90% το εννιάμηνο 2011. Το καθαρό επιτοκιακό περιθώριο του Συγκροτήματος για το γ’ τρίμηνο 2012 μειώθηκε σε 2,91% έναντι 2,99% για το β’ τρίμηνο 2012, επηρεασμένο αρνητικά από τη μείωση της επιτοκιακής ψαλίδας, καθώς και από την αύξηση των απομειωμένων δανείων.
Τα καθαρά έσοδα από δικαιώματα και προμήθειες μειωθήκαν κατά 2% έναντι του εννιαμήνου 2011 και διαμορφώθηκαν σε €167 εκατ. για το εννιάμηνο 2012.
Οι καθαρές ζημιές από διαπραγμάτευση συναλλάγματος και από χρηματοοικονομικά μέσα για το εννιάμηνο 2012 ανήλθαν σε €8 εκατ. έναντι κερδών ύψους €33 εκατ. το εννιάμηνο 2011. Οι ζημιές αυτές είναι αποτέλεσμα της ζημιάς από διάθεση, επανεκτίμηση και απομείωση χρηματοοικονομικών μέσων συνολικού ύψους €36 εκατ. (έναντι ζημιών ύψους €2 εκατ. για το εννιάμηνο 2011), κυρίως λόγω της απομείωσης ομολόγων τραπεζικών οργανισμών σε Κύπρο και Ελλάδα.
Ανάλυση Εξόδων
Τα συνολικά έξοδα για το εννιάμηνο 2012 ανήλθαν σε €505 εκατ. σημειώνοντας ετήσια μείωση 3% έναντι €521 εκατ. το εννιάμηνο 2011. Η μεγαλύτερη μείωση των εσόδων έναντι της αντίστοιχης μείωσης των εξόδων οδήγησε σε αύξηση του δείκτη κόστος προς έσοδα ο οποίος διαμορφώθηκε σε 49,4%, αυξημένος κατά 3,2 ποσοστιαίες μονάδες έναντι του εννιαμήνου 2011 (46,2%).
Οι δαπάνες προσωπικού ανήλθαν σε €297 εκατ. σημειώνοντας μείωση 8% σε σύγκριση με το εννιάμηνο 2011 ενώ τα άλλα λειτουργικά έξοδα (εξαιρουμένων των δαπανών προσωπικού) του Συγκροτήματος, ανήλθαν σε €208 εκατ. σημειώνοντας αύξηση 4% σε σύγκριση με το εννιάμηνο 2011.
Απομείωση ΟΕΔ, Μεταβολή στην Εύλογη Αξία Σχετικών Παραγώγων Αντιστάθμισης και της Σχετικής Φορολογίας
Κατά την ανταλλαγή των ΟΕΔ (Μάρτιος/Απρίλιος 2012) το Συγκρότημα έλαβε νέα ΟΕΔ ονομαστικής αξίας €709 εκατ. Τα νέα ΟΕΔ αποτιμήθηκαν στην εύλογη αξία τους κατά την ημέρα της ανταλλαγής με μέση τιμή 21% της ονομαστικής τους αξίας, βασισμένη στην τιμή εξαργύρωσης των συμβάσεων ανταλλαγής κινδύνου αθέτησης (credit default swaps) των ΟΕΔ στη σχετική δημοπρασία. Σαν αποτέλεσμα, πέραν της απομείωσης που αναγνωρίστηκε κατά το έτος 2011, προέκυψε επιπρόσθετη ζημιά πριν τη φορολογία ύψους €109 εκατ. η οποία αναγνωρίστηκε στα αποτελέσματα του εννιαμήνου 2012.
Η λογιστική αξία των νέων ΟΕΔ κατά την αρχική τους αναγνώριση ανήλθε σε €150 εκατ. και τα νέα ΟΕΔ ταξινομήθηκαν στην κατηγορία επενδύσεις διαθέσιμες προς πώληση. Στις 30 Σεπτεμβρίου 2012 τα νέα ΟΕΔ αποτιμήθηκαν με βάση τιμές αγοράς και η λογιστική τους αξία ανήλθε σε €148 εκατ.
Επιπρόσθετα από την απομείωση που προέκυψε κατά την αρχική αναγνώριση των νέων ομολόγων κατά το εννιάμηνο 2012, αναγνωρίστηκε στα αποτελέσματα επιπρόσθετη ζημιά πριν τη φορολογία ύψους €34 εκατ. που αφορά τη μεταβολή στην εύλογη αξία των παραγώγων που χρησιμοποιούνταν για την αντιστάθμιση του επιτοκιακού κινδύνου των ΟΕΔ. Τα παράγωγα αυτά έχουν τερματιστεί σταδιακά μέχρι και τον Απρίλιο 2012.
Κατά το εννιάμηνο 2012 το Συγκρότημα έχει αναγνωρίσει αναβαλλόμενη φορολογική απαίτηση ύψους €224 εκατ. που σχετίζεται με μελλοντικά φορολογικά οφέλη από τη χρησιμοποίηση των ζημιών της απομείωσης των ΟΕΔ στην Ελλάδα.
Οι σημαντικές κρίσεις, εκτιμήσεις και παραδοχές που έχουν χρησιμοποιηθεί στον υπολογισμό της αναβαλλόμενης φορολογικής απαίτησης περιγράφονται στη Σημείωση 5.5 των Ενδιάμεσων Οικονομικών Καταστάσεων για το εννιάμηνο που έληξε στις 30 Σεπτεμβρίου 2012.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τις παραδοχές της διοίκησης, σε σχέση με την αναβαλλόμενη φορολογική απαίτηση που έχει αναγνωριστεί στην Ελλάδα, οι δραστηριότητες του Συγκροτήματος στην Ελλάδα θα επανέλθουν σε κερδοφορία στο εγγύς μέλλον. Επιπρόσθετα, έχει γίνει παραδοχή ότι η Ελληνική φορολογική νομοθεσία, ειδικότερα σε ότι αφορά την αναγνώριση των ζημιών που προέκυψαν από την ανταλλαγή των ΟΕΔ, επιτρέπει τη χρησιμοποίηση φορολογικών ζημιών σε 30 ίσες ετήσιες δόσεις. Στην περίπτωση ενδεχόμενης ερμηνείας της υφιστάμενης νομοθεσίας ότι οι εν λόγω ζημιές θα επιτρέπεται να αναγνωρίζονται φορολογικά σε δόσεις οι οποίες αντιστοιχούν με τη λήξη του κάθε συγκεκριμένου ομολόγου, το Συγκρότημα ενδεχομένως να προβεί σε διαγραφή αναβαλλόμενης φορολογικής απαίτησης της τάξης των €20 εκατ.
Το Συγκρότημα έχει επίσης αναγνωρίσει αναβαλλόμενη φορολογική απαίτηση που σχετίζεται με την έκπτωση στην αρχική αναγνώριση των νέων ΟΕΔ και την μετέπειτα αποτίμησή τους ύψους €113 εκατ. Με βάση την υφιστάμενη νομοθεσία, υπάρχει ο κίνδυνος οι ζημιές αυτές να μην μπορούν να χρησιμοποιηθούν έναντι μελλοντικών κερδών που θα προκύψουν από την αναστροφή των ζημιών αυτών. Η ερμηνεία αυτή βρίσκεται υπό αμφισβήτηση από τις ελληνικές τράπεζες με απαίτησή τους για τροποποίηση της σχετικής νομοθεσίας. Σε περίπτωση που δεν τροποποιηθεί η υφιστάμενη νομοθεσία, υπάρχει ο κίνδυνος διαγραφής όλης ή μέρους της αναβαλλόμενης φορολογικής απαίτησης ύψους €113 εκατ.
Η συνολική επίδραση των πιο πάνω στις ζημιές μετά τη φορολογία για το εννιάμηνο 2012 ανήλθε σε κέρδος €80 εκατ.
Φορολογία
Το κόστος φορολογίας του Συγκροτήματος για το εννιάμηνο που έληξε στις 30 Σεπτεμβρίου 2012 περιλαμβάνει αναστροφή του συνολικού ποσού του Ειδικού Φόρου Πιστωτικών Ιδρυμάτων Κύπρου που πληρώθηκε μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου 2012 (έτος 2011 και εννιάμηνο 2012) ύψους €32 εκατ. καθώς το Συγκρότημα αναμένει ότι θα έχει φορολογικές ζημιές για το σύνολο των φορολογικών ετών 2011 και 2012. Έχει γίνει παραδοχή ότι η σχετική νομοθεσία στην Κύπρο θα συνεχίσει να ισχύει στην ίδια βάση όπως αυτή που ισχύει την ημερομηνία αναφοράς.
Διαχείριση Πιστωτικού Κινδύνου
Η ποιότητα του δανειακού χαρτοφυλακίου του Συγκροτήματος σημείωσε σημαντική επιδείνωση το γ’ τρίμηνο 2012 λόγω της κλιμάκωσης της οικονομικής κρίσης στις κύριες αγορές που δραστηριοποιείται το Συγκρότημα. Το ποσοστό των δανείων πελατών με καθυστερήσεις πέραν των τριών μηνών τα οποία δεν είναι πλήρως εξασφαλισμένα («μη εξυπηρετούμενα δάνεια») επί του συνόλου των δανείων του Συγκροτήματος ανήλθε στο 17,1% στις 30 Σεπτεμβρίου 2012 έναντι 14,2% στις 30 Ιουνίου 2012 και 10,2% στις 31 Δεκεμβρίου 2011.
Στην Κύπρο, ο δείκτης μη εξυπηρετούμενων δανείων διαμορφώθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 2012 σε 15,8% (30 Ιουνίου 2012: 12,8%) και στην Ελλάδα σε 20,9% (30 Ιουνίου 2012: 17,3%).
Το Συγκρότημα, λαμβάνοντας υπόψη το μακροοικονομικό περιβάλλον και την επιδείνωση του δανειακού χαρτοφυλακίου, αύξησε τις προβλέψεις για απομείωση δανείων για την περίοδο οι οποίες ανήλθαν σε 3,84% των συνολικών δανείων σε ετήσια βάση για το εννιάμηνο 2012 (έτος 2011: 1,48%).
Το ποσοστό κάλυψης των μη εξυπηρετούμενων δανείων με προβλέψεις ανήλθε σε 47% στις 30 Σεπτεμβρίου 2012 έναντι 50% στις 30 Ιουνίου 2012 και 51% στις 31 Δεκεμβρίου 2011. Το υπόλοιπο των μη εξυπηρετούμενων δανείων είναι πλήρως καλυμμένο με εμπράγματες εξασφαλίσεις με το ποσοστό της κάλυψης περιλαμβανομένων των εμπράγματων εξασφαλίσεων σε τιμές καταναγκαστικής πώλησης να ανέρχεται σε 103% (106% στις 30 Ιουνίου 2012).
Δάνεια Συγκροτήματος
Τα δάνεια του Συγκροτήματος πριν τις προβλέψεις στις 30 Σεπτεμβρίου 2012 ανήλθαν σε €28,2 δισ.
Καταθέσεις Συγκροτήματος
Το σύνολο των καταθέσεων του Συγκροτήματος ανήλθε στις 30 Σεπτεμβρίου 2012 σε €27,9 δισ., σημειώνοντας μείωση 6% από τις 31 Δεκεμβρίου 2011.
Οι καταθέσεις του Συγκροτήματος στην Κύπρο στις 30 Σεπτεμβρίου 2012 σημείωσαν ετήσια μείωση 6% και μείωση 3% από τις 31 Δεκεμβρίου 2011. Στην Ελλάδα το Συγκρότημα είχε σημαντική εκροή καταθέσεων που ανήλθε σε 23% στις 30 Σεπτεμβρίου 2012 σε σύγκριση με τις 30 Σεπτεμβρίου 2011 και 15% από τις 31 Δεκεμβρίου 2011. Η εκροή των καταθέσεων στην Ελλάδα παρατηρήθηκε κυρίως το β’ τρίμηνο 2012 ως αποτέλεσμα της πολιτικής αβεβαιότητας λόγω των εκλογών στη χώρα την περίοδο αυτή ενώ αντίθετα οι καταθέσεις του Συγκροτήματος στην Ελλάδα το γ’ τρίμηνο 2012 σημείωσαν αύξηση 3% σε σύγκριση με τις 30 Ιουνίου 2012.
Ο δείκτης δανείων (μετά τις προβλέψεις) προς καταθέσεις του Συγκροτήματος ανήλθε σε 93% στις 30 Σεπτεμβρίου 2012. Η περιορισμένη εξάρτηση του Συγκροτήματος σε χρηματοδότηση μέσω της διατραπεζικής αγοράς και έκδοσης πιστωτικών τίτλων (με τον δείκτη καταθέσεων προς περιουσιακά στοιχεία να ανέρχεται σε 77% στις 30 Σεπτεμβρίου 2012), αποτελεί στρατηγικό πλεονέκτημα λαμβάνοντας υπόψη τις τρέχουσες δυσμενείς συνθήκες ρευστότητας στις αγορές χρήματος, καθώς και τον έντονο ανταγωνισμό σε καταθέσεις που παρατηρείται στις κύριες αγορές που δραστηριοποιείται το Συγκρότημα.
Κεφαλαιακή Βάση
Στις 30 Σεπτεμβρίου 2012, τα ίδια κεφάλαια του Συγκροτήματος ανέρχονταν σε €2,31 δισ. Στις 30 Σεπτεμβρίου 2012 ο δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας του Συγκροτήματος ανήλθε σε 7,6% με τον δείκτη κυρίων βασικών ιδίων κεφαλαίων και τον δείκτη βασικών ιδίων κεφαλαίων να ανέρχονται σε 5,0% και 7,3% αντίστοιχα. Οι δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας του Συγκροτήματος είναι χαμηλότεροι του ελάχιστου ορίου που απαιτεί η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου. Λαμβάνοντας υπόψη και τα Μετατρέψιμα Αξιόγραφα Ενισχυμένου Κεφαλαίου (ΜΑΕΚ) ύψους €429 εκατ., ο δείκτης κυρίων βασικών ιδίων κεφαλαίων όπως καθορίζεται από την Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών (ΕΑΤ) ανήλθε σε 6,8%.
Στις 27 Ιουνίου 2012, ενόψει της λήξης στις 30 Ιουνίου 2012 της προθεσμίας ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, το Συγκρότημα ανακοίνωσε ότι δεν ήταν σε θέση να καλύψει πλήρως το κεφαλαιακό του έλλειμμα όπως αυτό είχε καθοριστεί από την ΕΑΤ και ως αποτέλεσμα αποτάθηκε στην Κυπριακή Δημοκρατία για κεφαλαιακή στήριξη. Με βάση την κεφαλαιακή θέση του Συγκροτήματος στις 30 Σεπτεμβρίου 2012, το κεφαλαιακό έλλειμμα όπως είχε καθοριστεί από την ΕΑΤ υπολογίζεται σε €722 εκατ.
Πέραν των πιο πάνω, η Κυπριακή Δημοκρατία έχει αιτηθεί την παροχή χρηματοοικονομικής βοήθειας από άλλες χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Το πρόγραμμα που θα συμφωνηθεί μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Τρόικας (Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και Διεθνές Νομισματικό Ταμείο) για παροχή χρηματοοικονομικής βοήθειας στην Κυπριακή Δημοκρατία θα βασίζεται (α) στις κεφαλαιακές ανάγκες του χρηματοπιστωτικού συστήματος, (β) στις χρηματοδοτικές ανάγκες και στις ανάγκες αναχρηματοδότησης της Κυπριακής Δημοκρατίας και (γ) στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της ανάπτυξης της Κυπριακής οικονομίας. Ως εκ τούτου οι συνολικές κεφαλαιακές ανάγκες του Συγκροτήματος θα υπολογιστούν σε συνεργασία με τις Κυπριακές Αρχές και την Τρόικα στα πλαίσια της άσκησης προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων (stress test) και του διαγνωστικού ελέγχου του δανειακού χαρτοφυλακίου του Συγκροτήματος που διενεργείται από την εταιρεία PIMCO. Με βάση τις συνολικές κεφαλαιακές ανάγκες, το Συγκρότημα θα υποβάλει σχέδιο ανακεφαλαιοποίησης και αναδιάρθρωσης για έγκριση από τις Κυπριακές Αρχές και την Τρόικα, το οποίο σχέδιο θα καθορίζει τον τρόπο και χρόνο αποπληρωμής της κρατικής στήριξης που θα λάβει το Συγκρότημα.
www.bankingnews.gr
Η τράπεζα εμφάνισε προβλέψεις για απομείωση δανείων ύψους 822 εκατ. ευρώ, ήτοι αύξηση 179% σε σχέση με την περσινή περίοδο.
Η τρ. Κύπρου ανακοινώνει την πλήρη κάλυψη μη εξυπηρετούμενων δανείων με εμπράγματες εξασφαλίσεις και προβλέψεις με συνολικό ποσοστό κάλυψης 103% (δείκτης κάλυψης μη εξυπηρετούμενων δανείων με προβλέψεις 47%).
Η Κύπρου στο τέλος του 9μηνου του 2012 εμφάνισε δείκτη κυρίων βασικών ιδίων κεφαλαίων στο 5,0% και δείκτη βασικών ιδίων κεφαλαίων στο 7,3%.
Σύνοψη Οικονομικών Αποτελεσμάτων εννιαμήνου 2012
Αντιμέτωπο με την εντεινόμενη οικονομική ύφεση και τη συνεχιζόμενη κρίση κρατικού χρέους στις κύριες αγορές που δραστηριοποιείται, το Συγκρότημα επικεντρώνεται στην ενίσχυση της κεφαλαιακής του επάρκειας και ρευστότητας. Στα πλαίσια αυτά στοχεύει στη διατήρηση της οργανικής του κερδοφορίας, στον περιορισμό των εξόδων και στην αποτελεσματική διαχείριση των κινδύνων.
Αυτό το έντονα ακραίο και αβέβαιο οικονομικό περιβάλλον αντικατοπτρίζεται στα αποτελέσματα του Συγκροτήματος, με τα κέρδη πριν τις προβλέψεις για το εννιάμηνο 2012 να είναι μειωμένα κατά 15% σε σχέση με το εννιάμηνο 2011 και να ανέρχονται σε €517 εκατ. Η περαιτέρω επιδείνωση του δανειακού χαρτοφυλακίου οδήγησε σε σημαντική αύξηση στις προβλέψεις για απομείωση δανείων (€822 εκατ. το εννιάμηνο 2012, έναντι €295 εκατ. το εννιάμηνο 2011) με αποτέλεσμα το Συγκρότημα να σημειώσει ζημιές μετά τη φορολογία, εξαιρουμένης της απομείωσης Ομολόγων Ελληνικού Δημοσίου (ΟΕΔ) και μεταβολής στην εύλογη αξία σχετικών παραγώγων αντιστάθμισης και της σχετικής αναβαλλόμενης φορολογίας, ύψους €291 εκατ. έναντι κερδών ύψους €254 εκατ. για το εννιάμηνο 2011. Οι ζημιές μετά τη φορολογία περιλαμβανομένης της απομείωσης ΟΕΔ για το εννιάμηνο 2012 ανήλθαν σε €211 εκατ. σε σύγκριση με €793 εκατ. το εννιάμηνο 2011, το οποίο συμπεριλάμβανε σημαντικές ζημιές από την απομείωση ΟΕΔ ύψους €1.046 εκατ.
Η συνεχιζόμενη οικονομική κρίση επέφερε σημαντική επιδείνωση στην ποιότητα του δανειακού χαρτοφυλακίου του Συγκροτήματος. Το ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων δανείων ανήλθε σε 17,1% στις 30 Σεπτεμβρίου 2012 έναντι 14,2% στις 30 Ιουνίου 2012. Το Συγκρότημα, λαμβάνοντας υπόψη την επιδείνωση του δανειακού του χαρτοφυλακίου, προχώρησε σε σημαντική αύξηση των προβλέψεων για απομείωση δανείων η οποία ανήλθε σε €822 εκατ. για το εννιάμηνο 2012. Στις 30 Σεπτεμβρίου 2012 οι συσσωρευμένες προβλέψεις και ο δείκτης κάλυψης των μη εξυπηρετούμενων δανείων με εμπράγματες εξασφαλίσεις σε τιμή καταναγκαστικής πώλησης και προβλέψεις ανέρχονται σε €2,2 δις και 103%, αντίστοιχα.
Το Συγκρότημα διαθέτει υγιή χρηματοδοτική δομή και ευρεία καταθετική βάση με δείκτη δανείων προς καταθέσεις 93% στις 30 Σεπτεμβρίου 2012.
Στις 30 Σεπτεμβρίου 2012 ο δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας του Συγκροτήματος ανήλθε σε 7,6% με τον δείκτη κυρίων βασικών ιδίων κεφαλαίων και τον δείκτη βασικών ιδίων κεφαλαίων να ανέρχονται σε 5,0% και 7,3% αντίστοιχα. Οι δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας του Συγκροτήματος είναι χαμηλότεροι του ελάχιστου ορίου που απαιτεί η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου. Λαμβάνοντας υπόψη και τα Μετατρέψιμα Αξιόγραφα Ενισχυμένου Κεφαλαίου (ΜΑΕΚ) ύψους €429 εκατ., ο δείκτης κυρίων βασικών ιδίων κεφαλαίων όπως καθορίζεται από την Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών (ΕΑΤ) ανέρχεται σε 6,8%.
Στις 27 Ιουνίου 2012, ενόψει της λήξης στις 30 Ιουνίου 2012 της προθεσμίας ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, το Συγκρότημα ανακοίνωσε ότι δεν ήταν σε θέση να καλύψει πλήρως το κεφαλαιακό του έλλειμμα όπως αυτό είχε καθοριστεί από την ΕΑΤ και αποτάθηκε στην Κυπριακή Δημοκρατία για κεφαλαιακή στήριξη. Με βάση την κεφαλαιακή θέση του Συγκροτήματος στις 30 Σεπτεμβρίου 2012, το κεφαλαιακό έλλειμμα όπως είχε καθοριστεί από την ΕΑΤ υπολογίζεται σε €722 εκατ.
Πέραν των πιο πάνω, η Κυπριακή Δημοκρατία έχει αιτηθεί την παροχή χρηματοοικονομικής βοήθειας από άλλες χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Το πρόγραμμα που θα συμφωνηθεί μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Τρόικας (Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και Διεθνές Νομισματικό Ταμείο) για παροχή χρηματοοικονομικής βοήθειας στην Κυπριακή Δημοκρατία θα βασίζεται (α) στις κεφαλαιακές ανάγκες του χρηματοπιστωτικού συστήματος, (β) στις χρηματοδοτικές ανάγκες και στις ανάγκες αναχρηματοδότησης της Κυπριακής Δημοκρατίας και (γ) στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της ανάπτυξης της Κυπριακής οικονομίας. Ως εκ τούτου οι συνολικές κεφαλαιακές ανάγκες του Συγκροτήματος θα υπολογιστούν σε συνεργασία με τις Κυπριακές Αρχές και την Τρόικα στα πλαίσια της άσκησης προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων (stress test) και του διαγνωστικού ελέγχου του δανειακού χαρτοφυλακίου του Συγκροτήματος που διενεργείται από την εταιρεία PIMCO. Με βάση τις συνολικές κεφαλαιακές ανάγκες, το Συγκρότημα θα υποβάλει σχέδιο ανακεφαλαιοποίησης και αναδιάρθρωσης για έγκριση από τις Κυπριακές Αρχές και την Τρόικα, το οποίο σχέδιο θα καθορίζει τον τρόπο και χρόνο αποπληρωμής της κρατικής στήριξης που θα λάβει το Συγκρότημα.
Πιο αναλυτικά
• Καθαρά έσοδα από τόκους: Τα καθαρά έσοδα από τόκους το εννιάμηνο 2012 ανήλθαν σε €809 εκατ. σημειώνοντας μείωση 5% από την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Τα καθαρά έσοδα από τόκους επηρεάστηκαν αρνητικά από την ανταλλαγή των ΟΕΔ, τη μείωση της επιτοκιακής ψαλίδας καθώς και από την αύξηση των απομειωμένων δανείων. Τα καθαρά έσοδα από τόκους το γ’ τρίμηνο 2012 ανήλθαν σε €251 εκατ. μειωμένα κατά 5% σε σύγκριση με το β’ τρίμηνο 2012 κυρίως λόγω μείωσης της επιτοκιακής ψαλίδας και την αύξηση των απομειωμένων δανείων.
• Συνολικά έσοδα: Τα συνολικά έσοδα ανήλθαν σε €1.022 εκατ. για το εννιάμηνο 2012 σημειώνοντας μείωση 9% σε σύγκριση με το εννιάμηνο 2011 κυρίως λόγω της ζημιάς από διάθεση, επανεκτίμηση και απομείωση χρηματοοικονομικών μέσων συνολικού ύψους €36 εκατ., έναντι ζημιών ύψους €2 εκατ. για το εννιάμηνο 2011 καθώς και των μειωμένων τόκων και άλλων εσόδων του Συγκροτήματος.
• Συνολικά έξοδα: Τα συνολικά έξοδα ανήλθαν σε €505 εκατ. για το εννιάμηνο 2012 σημειώνοντας μείωση 3% σε σύγκριση με το εννιάμηνο 2011 κυρίως λόγω του μειωμένου κόστους αφυπηρέτησης προσωπικού ως αποτέλεσμα της αλλαγής του βασικού σχεδίου ωφελημάτων αφυπηρέτησης στην Κύπρο από καθορισμένων παροχών σε καθορισμένων εισφορών.
• Αποτελεσματικότητα: Ο δείκτης κόστος προς έσοδα για το εννιάμηνο 2012 ανήλθε σε 49,4% από 46,2% το εννιάμηνο 2011
λόγω μεγαλύτερης μείωσης των συνολικών εσόδων σε σύγκριση με τη μείωση των εξόδων.
• Προ-προβλέψεων κερδοφορία: Τα κέρδη πριν τις προβλέψεις σημείωσαν μείωση 15% σε σχέση με το εννιάμηνο 2011 και ανήλθαν σε €517 εκατ. κυρίως ως αποτέλεσμα της μείωσης των εσόδων έναντι του εννιαμήνου 2011.
• Προβλέψεις για απομείωση δανείων: Η περαιτέρω επιδείνωση του δανειακού χαρτοφυλακίου οδήγησε σε σημαντική αύξηση στις προβλέψεις για απομείωση δανείων οι οποίες ανήλθαν σε €822 εκατ. το εννιάμηνο 2012, έναντι €295 εκατ. το εννιάμηνο 2011 σημειώνοντας αύξηση 179%.
• Επιτοκιακό περιθώριο: Το καθαρό επιτοκιακό περιθώριο του Συγκροτήματος ανήλθε σε 3,09% το εννιάμηνο 2012 σε σύγκριση με 2,90% το εννιάμηνο 2011 και 2,98% το 2011. Το καθαρό επιτοκιακό περιθώριο για το γ’ τρίμηνο 2012 μειώθηκε περαιτέρω σε 2,91% από 2,99% το β’ τρίμηνο 2012 λόγω της μείωσης της επιτοκιακής ψαλίδας καθώς και της αύξησης των απομειωμένων δανείων.
• Υγιής χρηματοδοτική δομή: Το Συγκρότημα διαθέτει ευρεία καταθετική βάση, ελάχιστες αποπληρωμές πιστωτικών τίτλων για την επόμενη διετία και περιορισμένη εξάρτηση χρηματοδότησης μέσω της διατραπεζικής αγοράς και έκδοσης πιστωτικών τίτλων με τον δείκτη δανείων (μετά τις προβλέψεις) προς καταθέσεις να διαμορφώνεται σε 93% και τον δείκτη καταθέσεων προς περιουσιακά στοιχεία σε 77% στις 30 Σεπτεμβρίου 2012.
• Δάνεια και καταθέσεις: Τα δάνεια και οι καταθέσεις του Συγκροτήματος στις 30 Σεπτεμβρίου 2012 ανήλθαν σε €28,2 δις και €27,9 δις αντίστοιχα.
• Διαχείριση πιστωτικού κινδύνου: Το ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων δανείων ανήλθε στο 17,1% στις 30 Σεπτεμβρίου 2012 έναντι 14,2% στις 30 Ιουνίου 2012 και 10,2% στις 31 Δεκεμβρίου 2011. Το ποσοστό κάλυψης των μη εξυπηρετούμενων δανείων με προβλέψεις ανήλθε σε 47% στις 30 Σεπτεμβρίου 2012 έναντι 50% στις 30 Ιουνίου 2012 και 51% στις 31 Δεκεμβρίου 2011. Το συνολικό ποσοστό κάλυψης περιλαμβανομένων των εμπράγματων εξασφαλίσεων σε τιμές καταναγκαστικής πώλησης ανέρχεται σε 103% (106% στις 30 Ιουνίου 2012).
Προοπτικές για το Έτος 2012
Αντιμέτωπο με την εντεινόμενη οικονομική ύφεση και τη συνεχιζόμενη κρίση κρατικού χρέους στις κύριες αγορές που δραστηριοποιείται, το Συγκρότημα επικεντρώνεται στην ενίσχυση της κεφαλαιακής του επάρκειας και ρευστότητας. Στα πλαίσια αυτά στοχεύει στη διατήρηση της οργανικής του κερδοφορίας, στον περιορισμό των εξόδων και στην αποτελεσματική διαχείριση των κινδύνων.
Η Κυπριακή Δημοκρατία έχει αιτηθεί την παροχή χρηματοοικονομικής βοήθειας από άλλες χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Το πρόγραμμα που θα συμφωνηθεί μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Τρόικας (Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και Διεθνές Νομισματικό Ταμείο) για παροχή χρηματοοικονομικής βοήθειας στην Κυπριακή Δημοκρατία θα βασίζεται (α) στις κεφαλαιακές ανάγκες του χρηματοπιστωτικού συστήματος, (β) στις χρηματοδοτικές ανάγκες και στις ανάγκες αναχρηματοδότησης της Κυπριακής Δημοκρατίας και (γ) στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της ανάπτυξης της Κυπριακής οικονομίας.
Ως εκ τούτου οι συνολικές κεφαλαιακές ανάγκες του Συγκροτήματος θα υπολογιστούν σε συνεργασία με τις Κυπριακές Αρχές και την Τρόικα στα πλαίσια της άσκησης προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων (stress test) και του διαγνωστικού ελέγχου του δανειακού χαρτοφυλακίου του Συγκροτήματος που διενεργείται από την εταιρεία PIMCO. Με βάση τις συνολικές κεφαλαιακές ανάγκες, το Συγκρότημα θα υποβάλει σχέδιο ανακεφαλαιοποίησης και αναδιάρθρωσης για έγκριση από τις Κυπριακές Αρχές και την Τρόικα, το οποίο σχέδιο θα καθορίζει τον τρόπο και χρόνο αποπληρωμής της κρατικής στήριξης που θα λάβει το Συγκρότημα.
Γεωγραφική Ανάλυση Κερδών Εξαιρουμένης της Απομείωσης ΟΕΔ και της Μεταβολής στην Εύλογη Αξία Σχετικών Παραγώγων Αντιστάθμισης ΟΕΔ και της Σχετικής Φορολογίας
Στην Κύπρο, τα κέρδη πριν τις προβλέψεις για το εννιάμηνο 2012 ανήλθαν σε €308 εκατ. μειωμένα κατά 18% έναντι του εννιαμήνου 2011. Η σημαντική αύξηση στις προβλέψεις για απομείωση δανείων (ύψους €315 εκατ. το εννιάμηνο 2012, έναντι €104 εκατ. το εννιάμηνο 2011) λόγω της επιδείνωσης της κατάστασης στην Κυπριακή οικονομία είχε ως αποτέλεσμα τα κέρδη μετά τη φορολογία να ανέλθουν σε €7 εκατ., μειωμένα κατά 97% έναντι των κερδών μετά τη φορολογία ύψους €231 εκατ. το εννιάμηνο 2011.
Στην Ελλάδα, τα κέρδη πριν τις προβλέψεις για το εννιάμηνο 2012 ανήλθαν σε €151 εκατ. όπως και στο εννιάμηνο 2011. Λόγω της περαιτέρω επιδείνωσης του οικονομικού περιβάλλοντος το Συγκρότημα αύξησε σημαντικά τις προβλέψεις για απομείωση δανείων στην Ελλάδα οι οποίες ανήλθαν σε €436 εκατ. το εννιάμηνο 2012 έναντι €149 εκατ. το εννιάμηνο 2011. Ως αποτέλεσμα των αυξημένων προβλέψεων, οι ζημιές μετά τη φορολογία για το εννιάμηνο 2012 ανήλθαν σε €288 εκατ. έναντι ζημιών μετά τη φορολογία €7 εκατ. το εννιάμηνο 2011.
Στη Ρωσία, τα κέρδη πριν τις προβλέψεις για το εννιάμηνο 2012 ανήλθαν σε €35 εκατ. σε σύγκριση με €45 εκατ. το εννιάμηνο 2011. Οι ζημιές μετά τη φορολογία για το εννιάμηνο 2012 ανήλθαν σε €7 εκατ. έναντι κερδών μετά τη φορολογία €15 εκατ. το εννιάμηνο 2011, ως αποτέλεσμα των αυξημένων προβλέψεων.
Όσον αφορά τις άλλες χώρες, τα κέρδη μετά τη φορολογία για το εννιάμηνο 2012 ανήλθαν σε €3 εκατ. στο Ηνωμένο Βασίλειο, €1 εκατ. στην Ουκρανία, ενώ στη Ρουμανία οι ζημιές ανήλθαν σε €7 εκατ. ως αποτέλεσμα των αυξημένων προβλέψεων. Σημειώνεται ότι τα κέρδη μετά τη φορολογία για το εννιάμηνο 2011 συμπεριλάμβαναν κέρδη ύψους €3 εκατ. από τις εργασίες του Συγκροτήματος στην Αυστραλία η οποία πωλήθηκε τον Δεκέμβριο 2011.
Ανάλυση Εσόδων
Τα καθαρά έσοδα από τόκους για το εννιάμηνο 2012 ανήλθαν σε €809 εκατ., μειωμένα κατά 5% σε σύγκριση με €854 εκατ. το εννιάμηνο 2011.
Tο καθαρό επιτοκιακό περιθώριο του Συγκροτήματος ανήλθε σε 3,09% το εννιάμηνο 2012, έναντι 2,90% το εννιάμηνο 2011. Το καθαρό επιτοκιακό περιθώριο του Συγκροτήματος για το γ’ τρίμηνο 2012 μειώθηκε σε 2,91% έναντι 2,99% για το β’ τρίμηνο 2012, επηρεασμένο αρνητικά από τη μείωση της επιτοκιακής ψαλίδας, καθώς και από την αύξηση των απομειωμένων δανείων.
Τα καθαρά έσοδα από δικαιώματα και προμήθειες μειωθήκαν κατά 2% έναντι του εννιαμήνου 2011 και διαμορφώθηκαν σε €167 εκατ. για το εννιάμηνο 2012.
Οι καθαρές ζημιές από διαπραγμάτευση συναλλάγματος και από χρηματοοικονομικά μέσα για το εννιάμηνο 2012 ανήλθαν σε €8 εκατ. έναντι κερδών ύψους €33 εκατ. το εννιάμηνο 2011. Οι ζημιές αυτές είναι αποτέλεσμα της ζημιάς από διάθεση, επανεκτίμηση και απομείωση χρηματοοικονομικών μέσων συνολικού ύψους €36 εκατ. (έναντι ζημιών ύψους €2 εκατ. για το εννιάμηνο 2011), κυρίως λόγω της απομείωσης ομολόγων τραπεζικών οργανισμών σε Κύπρο και Ελλάδα.
Ανάλυση Εξόδων
Τα συνολικά έξοδα για το εννιάμηνο 2012 ανήλθαν σε €505 εκατ. σημειώνοντας ετήσια μείωση 3% έναντι €521 εκατ. το εννιάμηνο 2011. Η μεγαλύτερη μείωση των εσόδων έναντι της αντίστοιχης μείωσης των εξόδων οδήγησε σε αύξηση του δείκτη κόστος προς έσοδα ο οποίος διαμορφώθηκε σε 49,4%, αυξημένος κατά 3,2 ποσοστιαίες μονάδες έναντι του εννιαμήνου 2011 (46,2%).
Οι δαπάνες προσωπικού ανήλθαν σε €297 εκατ. σημειώνοντας μείωση 8% σε σύγκριση με το εννιάμηνο 2011 ενώ τα άλλα λειτουργικά έξοδα (εξαιρουμένων των δαπανών προσωπικού) του Συγκροτήματος, ανήλθαν σε €208 εκατ. σημειώνοντας αύξηση 4% σε σύγκριση με το εννιάμηνο 2011.
Απομείωση ΟΕΔ, Μεταβολή στην Εύλογη Αξία Σχετικών Παραγώγων Αντιστάθμισης και της Σχετικής Φορολογίας
Κατά την ανταλλαγή των ΟΕΔ (Μάρτιος/Απρίλιος 2012) το Συγκρότημα έλαβε νέα ΟΕΔ ονομαστικής αξίας €709 εκατ. Τα νέα ΟΕΔ αποτιμήθηκαν στην εύλογη αξία τους κατά την ημέρα της ανταλλαγής με μέση τιμή 21% της ονομαστικής τους αξίας, βασισμένη στην τιμή εξαργύρωσης των συμβάσεων ανταλλαγής κινδύνου αθέτησης (credit default swaps) των ΟΕΔ στη σχετική δημοπρασία. Σαν αποτέλεσμα, πέραν της απομείωσης που αναγνωρίστηκε κατά το έτος 2011, προέκυψε επιπρόσθετη ζημιά πριν τη φορολογία ύψους €109 εκατ. η οποία αναγνωρίστηκε στα αποτελέσματα του εννιαμήνου 2012.
Η λογιστική αξία των νέων ΟΕΔ κατά την αρχική τους αναγνώριση ανήλθε σε €150 εκατ. και τα νέα ΟΕΔ ταξινομήθηκαν στην κατηγορία επενδύσεις διαθέσιμες προς πώληση. Στις 30 Σεπτεμβρίου 2012 τα νέα ΟΕΔ αποτιμήθηκαν με βάση τιμές αγοράς και η λογιστική τους αξία ανήλθε σε €148 εκατ.
Επιπρόσθετα από την απομείωση που προέκυψε κατά την αρχική αναγνώριση των νέων ομολόγων κατά το εννιάμηνο 2012, αναγνωρίστηκε στα αποτελέσματα επιπρόσθετη ζημιά πριν τη φορολογία ύψους €34 εκατ. που αφορά τη μεταβολή στην εύλογη αξία των παραγώγων που χρησιμοποιούνταν για την αντιστάθμιση του επιτοκιακού κινδύνου των ΟΕΔ. Τα παράγωγα αυτά έχουν τερματιστεί σταδιακά μέχρι και τον Απρίλιο 2012.
Κατά το εννιάμηνο 2012 το Συγκρότημα έχει αναγνωρίσει αναβαλλόμενη φορολογική απαίτηση ύψους €224 εκατ. που σχετίζεται με μελλοντικά φορολογικά οφέλη από τη χρησιμοποίηση των ζημιών της απομείωσης των ΟΕΔ στην Ελλάδα.
Οι σημαντικές κρίσεις, εκτιμήσεις και παραδοχές που έχουν χρησιμοποιηθεί στον υπολογισμό της αναβαλλόμενης φορολογικής απαίτησης περιγράφονται στη Σημείωση 5.5 των Ενδιάμεσων Οικονομικών Καταστάσεων για το εννιάμηνο που έληξε στις 30 Σεπτεμβρίου 2012.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τις παραδοχές της διοίκησης, σε σχέση με την αναβαλλόμενη φορολογική απαίτηση που έχει αναγνωριστεί στην Ελλάδα, οι δραστηριότητες του Συγκροτήματος στην Ελλάδα θα επανέλθουν σε κερδοφορία στο εγγύς μέλλον. Επιπρόσθετα, έχει γίνει παραδοχή ότι η Ελληνική φορολογική νομοθεσία, ειδικότερα σε ότι αφορά την αναγνώριση των ζημιών που προέκυψαν από την ανταλλαγή των ΟΕΔ, επιτρέπει τη χρησιμοποίηση φορολογικών ζημιών σε 30 ίσες ετήσιες δόσεις. Στην περίπτωση ενδεχόμενης ερμηνείας της υφιστάμενης νομοθεσίας ότι οι εν λόγω ζημιές θα επιτρέπεται να αναγνωρίζονται φορολογικά σε δόσεις οι οποίες αντιστοιχούν με τη λήξη του κάθε συγκεκριμένου ομολόγου, το Συγκρότημα ενδεχομένως να προβεί σε διαγραφή αναβαλλόμενης φορολογικής απαίτησης της τάξης των €20 εκατ.
Το Συγκρότημα έχει επίσης αναγνωρίσει αναβαλλόμενη φορολογική απαίτηση που σχετίζεται με την έκπτωση στην αρχική αναγνώριση των νέων ΟΕΔ και την μετέπειτα αποτίμησή τους ύψους €113 εκατ. Με βάση την υφιστάμενη νομοθεσία, υπάρχει ο κίνδυνος οι ζημιές αυτές να μην μπορούν να χρησιμοποιηθούν έναντι μελλοντικών κερδών που θα προκύψουν από την αναστροφή των ζημιών αυτών. Η ερμηνεία αυτή βρίσκεται υπό αμφισβήτηση από τις ελληνικές τράπεζες με απαίτησή τους για τροποποίηση της σχετικής νομοθεσίας. Σε περίπτωση που δεν τροποποιηθεί η υφιστάμενη νομοθεσία, υπάρχει ο κίνδυνος διαγραφής όλης ή μέρους της αναβαλλόμενης φορολογικής απαίτησης ύψους €113 εκατ.
Η συνολική επίδραση των πιο πάνω στις ζημιές μετά τη φορολογία για το εννιάμηνο 2012 ανήλθε σε κέρδος €80 εκατ.
Φορολογία
Το κόστος φορολογίας του Συγκροτήματος για το εννιάμηνο που έληξε στις 30 Σεπτεμβρίου 2012 περιλαμβάνει αναστροφή του συνολικού ποσού του Ειδικού Φόρου Πιστωτικών Ιδρυμάτων Κύπρου που πληρώθηκε μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου 2012 (έτος 2011 και εννιάμηνο 2012) ύψους €32 εκατ. καθώς το Συγκρότημα αναμένει ότι θα έχει φορολογικές ζημιές για το σύνολο των φορολογικών ετών 2011 και 2012. Έχει γίνει παραδοχή ότι η σχετική νομοθεσία στην Κύπρο θα συνεχίσει να ισχύει στην ίδια βάση όπως αυτή που ισχύει την ημερομηνία αναφοράς.
Διαχείριση Πιστωτικού Κινδύνου
Η ποιότητα του δανειακού χαρτοφυλακίου του Συγκροτήματος σημείωσε σημαντική επιδείνωση το γ’ τρίμηνο 2012 λόγω της κλιμάκωσης της οικονομικής κρίσης στις κύριες αγορές που δραστηριοποιείται το Συγκρότημα. Το ποσοστό των δανείων πελατών με καθυστερήσεις πέραν των τριών μηνών τα οποία δεν είναι πλήρως εξασφαλισμένα («μη εξυπηρετούμενα δάνεια») επί του συνόλου των δανείων του Συγκροτήματος ανήλθε στο 17,1% στις 30 Σεπτεμβρίου 2012 έναντι 14,2% στις 30 Ιουνίου 2012 και 10,2% στις 31 Δεκεμβρίου 2011.
Στην Κύπρο, ο δείκτης μη εξυπηρετούμενων δανείων διαμορφώθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 2012 σε 15,8% (30 Ιουνίου 2012: 12,8%) και στην Ελλάδα σε 20,9% (30 Ιουνίου 2012: 17,3%).
Το Συγκρότημα, λαμβάνοντας υπόψη το μακροοικονομικό περιβάλλον και την επιδείνωση του δανειακού χαρτοφυλακίου, αύξησε τις προβλέψεις για απομείωση δανείων για την περίοδο οι οποίες ανήλθαν σε 3,84% των συνολικών δανείων σε ετήσια βάση για το εννιάμηνο 2012 (έτος 2011: 1,48%).
Το ποσοστό κάλυψης των μη εξυπηρετούμενων δανείων με προβλέψεις ανήλθε σε 47% στις 30 Σεπτεμβρίου 2012 έναντι 50% στις 30 Ιουνίου 2012 και 51% στις 31 Δεκεμβρίου 2011. Το υπόλοιπο των μη εξυπηρετούμενων δανείων είναι πλήρως καλυμμένο με εμπράγματες εξασφαλίσεις με το ποσοστό της κάλυψης περιλαμβανομένων των εμπράγματων εξασφαλίσεων σε τιμές καταναγκαστικής πώλησης να ανέρχεται σε 103% (106% στις 30 Ιουνίου 2012).
Δάνεια Συγκροτήματος
Τα δάνεια του Συγκροτήματος πριν τις προβλέψεις στις 30 Σεπτεμβρίου 2012 ανήλθαν σε €28,2 δισ.
Καταθέσεις Συγκροτήματος
Το σύνολο των καταθέσεων του Συγκροτήματος ανήλθε στις 30 Σεπτεμβρίου 2012 σε €27,9 δισ., σημειώνοντας μείωση 6% από τις 31 Δεκεμβρίου 2011.
Οι καταθέσεις του Συγκροτήματος στην Κύπρο στις 30 Σεπτεμβρίου 2012 σημείωσαν ετήσια μείωση 6% και μείωση 3% από τις 31 Δεκεμβρίου 2011. Στην Ελλάδα το Συγκρότημα είχε σημαντική εκροή καταθέσεων που ανήλθε σε 23% στις 30 Σεπτεμβρίου 2012 σε σύγκριση με τις 30 Σεπτεμβρίου 2011 και 15% από τις 31 Δεκεμβρίου 2011. Η εκροή των καταθέσεων στην Ελλάδα παρατηρήθηκε κυρίως το β’ τρίμηνο 2012 ως αποτέλεσμα της πολιτικής αβεβαιότητας λόγω των εκλογών στη χώρα την περίοδο αυτή ενώ αντίθετα οι καταθέσεις του Συγκροτήματος στην Ελλάδα το γ’ τρίμηνο 2012 σημείωσαν αύξηση 3% σε σύγκριση με τις 30 Ιουνίου 2012.
Ο δείκτης δανείων (μετά τις προβλέψεις) προς καταθέσεις του Συγκροτήματος ανήλθε σε 93% στις 30 Σεπτεμβρίου 2012. Η περιορισμένη εξάρτηση του Συγκροτήματος σε χρηματοδότηση μέσω της διατραπεζικής αγοράς και έκδοσης πιστωτικών τίτλων (με τον δείκτη καταθέσεων προς περιουσιακά στοιχεία να ανέρχεται σε 77% στις 30 Σεπτεμβρίου 2012), αποτελεί στρατηγικό πλεονέκτημα λαμβάνοντας υπόψη τις τρέχουσες δυσμενείς συνθήκες ρευστότητας στις αγορές χρήματος, καθώς και τον έντονο ανταγωνισμό σε καταθέσεις που παρατηρείται στις κύριες αγορές που δραστηριοποιείται το Συγκρότημα.
Κεφαλαιακή Βάση
Στις 30 Σεπτεμβρίου 2012, τα ίδια κεφάλαια του Συγκροτήματος ανέρχονταν σε €2,31 δισ. Στις 30 Σεπτεμβρίου 2012 ο δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας του Συγκροτήματος ανήλθε σε 7,6% με τον δείκτη κυρίων βασικών ιδίων κεφαλαίων και τον δείκτη βασικών ιδίων κεφαλαίων να ανέρχονται σε 5,0% και 7,3% αντίστοιχα. Οι δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας του Συγκροτήματος είναι χαμηλότεροι του ελάχιστου ορίου που απαιτεί η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου. Λαμβάνοντας υπόψη και τα Μετατρέψιμα Αξιόγραφα Ενισχυμένου Κεφαλαίου (ΜΑΕΚ) ύψους €429 εκατ., ο δείκτης κυρίων βασικών ιδίων κεφαλαίων όπως καθορίζεται από την Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών (ΕΑΤ) ανήλθε σε 6,8%.
Στις 27 Ιουνίου 2012, ενόψει της λήξης στις 30 Ιουνίου 2012 της προθεσμίας ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, το Συγκρότημα ανακοίνωσε ότι δεν ήταν σε θέση να καλύψει πλήρως το κεφαλαιακό του έλλειμμα όπως αυτό είχε καθοριστεί από την ΕΑΤ και ως αποτέλεσμα αποτάθηκε στην Κυπριακή Δημοκρατία για κεφαλαιακή στήριξη. Με βάση την κεφαλαιακή θέση του Συγκροτήματος στις 30 Σεπτεμβρίου 2012, το κεφαλαιακό έλλειμμα όπως είχε καθοριστεί από την ΕΑΤ υπολογίζεται σε €722 εκατ.
Πέραν των πιο πάνω, η Κυπριακή Δημοκρατία έχει αιτηθεί την παροχή χρηματοοικονομικής βοήθειας από άλλες χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Το πρόγραμμα που θα συμφωνηθεί μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Τρόικας (Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και Διεθνές Νομισματικό Ταμείο) για παροχή χρηματοοικονομικής βοήθειας στην Κυπριακή Δημοκρατία θα βασίζεται (α) στις κεφαλαιακές ανάγκες του χρηματοπιστωτικού συστήματος, (β) στις χρηματοδοτικές ανάγκες και στις ανάγκες αναχρηματοδότησης της Κυπριακής Δημοκρατίας και (γ) στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της ανάπτυξης της Κυπριακής οικονομίας. Ως εκ τούτου οι συνολικές κεφαλαιακές ανάγκες του Συγκροτήματος θα υπολογιστούν σε συνεργασία με τις Κυπριακές Αρχές και την Τρόικα στα πλαίσια της άσκησης προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων (stress test) και του διαγνωστικού ελέγχου του δανειακού χαρτοφυλακίου του Συγκροτήματος που διενεργείται από την εταιρεία PIMCO. Με βάση τις συνολικές κεφαλαιακές ανάγκες, το Συγκρότημα θα υποβάλει σχέδιο ανακεφαλαιοποίησης και αναδιάρθρωσης για έγκριση από τις Κυπριακές Αρχές και την Τρόικα, το οποίο σχέδιο θα καθορίζει τον τρόπο και χρόνο αποπληρωμής της κρατικής στήριξης που θα λάβει το Συγκρότημα.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών