γράφει : Πέτρος Λεωτσάκος
Στο πρόσφατο παρελθόν είχε υπάρξει ζήτημα με τον πότε οι τράπεζες δύνανται ή όχι να καταβάλλουν τόκους για τις προνομιούχες μετοχές που έχουν λάβει από το ελληνικό δημόσιο.
Όμως με βάση το άρθρο 44α του νόμου 2190 αναφέρεται ρητώς ότι καταβάλλεται παντός τύπου μερίσματος εφόσον υφίστανται διανεμητά αποθεματικά.
Η περίπτωση της Εθνικής ήταν χαρακτηριστική. Επικαλέσθηκε για την χρήση 2010, τα άρθρα 42, 43 και ειδικά το 44α του νόμου 2190 επισημαίνοντας ότι ελλείψει αποθεμάτων δεν μπορεί να καταβάλλει μέρισμα 35 εκατ ή 10% προ φόρων στο ελληνικό δημόσιο ούτε στους κατόχους προνομιούχων στις ΗΠΑ καθώς δεν το επιτρέπει η νομοθεσία.
Η Εθνική έχει λάβει από το ελληνικό κράτος 350 εκατ υπό την μορφή των προνομιούχων μετοχών και από τον νόμο πρέπει να καταβάλλει 35 εκατ ευρώ προ φόρων ως απόδοση στο κράτος.
Η Εθνική επικαλούμενη όχι τον νόμο 3965 που ορίζει ότι οι τράπεζες δεν μπορούν να διανείμουν μέρισμα σε μετρητά αλλά τον νόμο 2190 και το εδάφιο 44α έχει γνωστοποιήσει στο ελληνικό κράτος ότι δεν δύναται να διανείμει μέρισμα δηλαδή να καταβάλλει τα 35 εκατ για τις προνομιούχες μετοχές παράλληλα δεν θα καταβάλει μέρισμα και στις προνομιούχες μετοχές στις ΗΠΑ που είχαν εκδοθεί ύψους 625 εκατ δολαρίων.
Να σημειωθεί ότι είχαν εκδοθεί 25 εκατ προνομιούχες μετοχές στις ΗΠΑ το 2008 με τιμή 25 δολάρια. Με βάση τα 25 δολάρια μετά την πάροδο 5 ετών από την έκδοση τους Ιούνιος του 2008 δηλαδή έως τον Ιούνιο του 2013 μπορεί να τις επαναγοράσει στην τιμή των 25 δολαρίων.
Ποιο είναι το βασικό επιχείρημα ότι για το 2010 τα κεφάλαια διαμορφώνονταν στα 8,78 δις ευρώ – τώρα 7,9 δις - αφαιρώντας το μετοχικό κεφάλαιο, τα υποχρεωτικά αποθεματικά, υπέρ το άρτιον και την ζημία από το χαρτοφυλάκιο AFS που επηρεάζει τα κεφάλαια ύψους 1,473 δις ευρώ τότε το τελικό κεφάλαιο που απομένει προς διανομή κινείται περίπου 300 εκατ ευρώ. Επί της ουσίας τα αποθεματικά που έμεναν αφαιρώντας όλες τις προηγούμενες παραμέτρους ήταν ελάχιστα.
Με βάση αυτή την παράμετρο η Εθνική επικαλείται όπως ορίζεται εκ του νόμου 2190 και δεν θα πληρώσει μέρισμα δηλαδή τόκους στις προνομιούχες μετοχές στην Ελλάδα στο ελληνικό κράτος και στην Αμερική στους κατόχους των προνομιούχων που εκδόθηκαν πριν λίγα χρόνια στις ΗΠΑ.
Θα πρέπει να διευκρινιστεί ώστε να αποφευχθούν παρερμηνείες ότι κεφαλαιακά η Εθνική είναι πολύ ισχυρή αλλά άλλο κεφαλαιακή επάρκεια άλλο διανεμητά κέρδη.
Το θέμα αυτό θα συζητηθεί στην τακτική γενική συνέλευση στις 23 Ιουνίου.
Τι ισχύει τώρα
Αυτά συνέβησαν στο παρελθόν. Η νομοθεσία άλλαξε και οι τράπεζες ανεξαρτήτως αποθεματικών υποχρεούνται να πληρώσουν τόκους στις προνομιούχες μετοχές.
Για την χρήση 2011 θα πληρώσουν οι τράπεζες 310 εκατ και για την χρήση 2012 θα πληρώσουν 450 εκατ ευρώ προ φόρων περίπου.
Άρα η Εθνική, όπως και όλες οι τράπεζες, για την χρήση 2011 θα πληρώσουν τόκους τόσο για τις προνομιούχες του κράτους όσο και για τις προνομιούχες που εξέδωσαν στις ΗΠΑ (Εθνική)
Με αυτή την παράμετρο λοιπόν η κίνηση της Εθνικής και της Πειραιώς να εκμεταλλευτούν πλήρως την ελληνική νομοθεσία και να αντλήσουν με την στήριξη του δημοσίου 1,4 δις ευρώ με παράλληλη έκδοση προνομιούχων μετοχών ήταν ορθή και ευέλικτη.
Οι κινήσεις αυτές προφανώς αποτελούν μέρος της προσπάθειας για ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών καθότι το 1,4 δις ευρώ για τις δύο τράπεζες είναι ένα ρεαλιστικό μικρό ποσό.
Σημειώνεται ότι ο νόμος Αλογοσκούφη όριζε ότι οι ελληνικές τράπεζες θα μπορούσαν να αντλήσουν έως 5 δις ευρώ υπό την αίρεση ότι οι αυξήσεις κεφαλαίου θα καλύπτονταν από το κράτος μέσω έκδοσης προνομιούχων μετοχών.
Οι τράπεζες μέχρι τώρα έχουν αντλήσει 3,1 δις ευρώ με έκδοση προνομιούχων τίτλων.
Η ΑΤΕ επέστρεψε τα 675 εκατ ευρώ κατά παράδοξο τρόπο ενώ η Εθνική και η Πειραιώς κάνουν εκ νέου χρήση του νόμου Αλογοσκούφη με το απλό αιτιολογικό ότι στην πρώτη διαδικασία της κατανομής των κεφαλαίων είχαν χρησιμοποιήσει λιγότερα κεφάλαια από αυτά που τους αναλογούσαν.
Με βάση τις κατανομές οι προνομιούχες μπορούν να φθάσουν έως το 17% των συνολικών ιδίων κεφαλαίων για τις μεγάλες τράπεζες και υπό όρους στο 25%.
Η Εθνική με τα 350 εκατ προνομιούχες μετοχές που έχει στην κατοχή της αντιστοιχούσαν στο 4,4% και με το επιπλέον 1 δις που θα αντλήσει από το κράτος θα φθάσει στο 16%.
Αναλογικά και η Πειραιώς με τα 770 εκατ ευρώ που θα έχει συγκεντρωτικά αντιστοιχούν στο 25% των ιδίων κεφαλαίων.
Με βάση την ελληνική νομοθεσία οι προνομιούχοι τίτλοι δεν μπορούν να υπερβαίνουν το 50% του μετοχικού κεφαλαίου.
Για να δώσουμε μια τάξη μεγέθους το ΤΤ έχοντας αντλήσει 225 εκατ από τις προνομιούχες μετοχές και έχοντας ίδια κεφάλαια 499 εκατ έχει πλήρως εξαντλήσει τα περιθώρια που ορίζει η ελληνική νομοθεσία.
Όμως το πλέον αξιοσημείωτο στο ζήτημα των προνομιούχων μετοχών είναι ότι η ΑΤΕ η τράπεζα με το μεγαλύτερο κεφαλαιακό πρόβλημα αποπλήρωσε εσπευσμένα τις προνομιούχες μετοχές.
Πλέον εγείρεται ένα ζήτημα η ΑΤΕ έπραξε ορθά που αποπλήρωσε τις προνομιούχες παρ΄ ότι το κράτος είναι κατ΄ ουσία ο μοναδικός μέτοχος ή η Εθνική και η Πειραιώς;
Είναι προφανής η απάντηση η Εθνική και η Πειραιώς λειτούργησαν ευέλικτα σε αντίθεση με την ΑΤΕ που αποδείχθηκε ότι τις κρίσιμες αποφάσεις δεν τις λαμβάνει η διοίκηση αλλά ο μέτοχος.
Προνομιούχες μετοχές και ονομαστικές αξίες των τραπεζών
Τράπεζα Προνομιούχες Ονομαστική αξία
Εκατ ευρώ Ευρώ
Εθνική 350 5
Alpha 950 4,7 -0,30 -1,5
Eurobank 965 2,75-2,81-1,5
Πειραιώς 366 4,77- 0,30-1,20
Κύπρου - 1
Marfin PB - 0,85
ATE Bank (675) 0,72/0,60
TT 225 3,70
Geniki bank - 1/0,30
Attica bank 100 0,35
Proton bank 80 4,49/0,30/5
Πέτρος Λεωτσάκος
Σχόλια αναγνωστών