O δείκτης φτώχειας επιδεινώθηκε στα χρόνια του Μνημονίου και το 2013, το 48% του πληθυσμού ήταν εκτεθειμένο σε αυτόν τον κίνδυνο.
Καμπανάκι για τη φτώχεια χτυπάει ο Γιάννης Στουρνάρας, ο οποίος χαρακτηρίζει έτος ένδειας το 2015.
Οπως ήταν φυσικό, ο δείκτης φτώχειας επιδεινώθηκε στα χρόνια του Μνημονίου και - σύμφωνα με την έκθεση του διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος - το 2013, το 48% του πληθυσμού ήταν εκτεθειμένο σε αυτόν τον κίνδυνο.
Η απειλή αυτή παρέμεινε σε ισχύ, και μάλιστα σε μεγαλύτερη ένταση, από τη στιγμή που οι δανειστές συνέχισαν να βάζουν νερό στον μύλο της λιτότητας, ροκανίζοντας περαιτέρω τα εισοδήματα των νοικοκυριών.
Οπως επιβεβαιώνουν και τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, πάνω από το 26% του ΑΕΠ έκανε φτερά από το 2008, που η κρίση είχε ξεκινήσει να γίνεται ορατή στην Ελλάδα.
Ετσι, ύστερα από έξι χρόνια Μνημονίου, το 2015 αναδεικνύεται ως το χειρότερο σε όρους αύξησης του δείκτη της φτώχειας, σύμφωνα με τη μελέτη η οποία ενσωματώνεται στη χθεσινή έκθεση του διοικητή.
Η μελέτη επιχειρεί να μετρήσει την επίπτωση των δημοσιονομικών μέτρων που ελήφθησαν από το 2010 έως και το 2015 στη φτώχεια και την κοινωνική ανισότητα. Σύμφωνα με αυτήν, η σχετική φτώχεια (δηλαδή το ποσοστό των ατόμων που ζουν σε νοικοκυριά, στα οποία το διαθέσιμο εισόδημα είναι χαμηλότερο από το κατώφλι φτώχειας) αυξήθηκε κατά 8% το 2015, έπειτα από μείωση 7,1% το 2014.
Τονίζει επίσης ότι τα μέτρα των δύο πρώτων ετών δημοσιονομικής προσαρμογής (2010 και 2011) επέφεραν τη μεγαλύτερη μείωση στο διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών (κατά 4,2% και 6,9%, αντίστοιχα).
Επίσης, το 2014 ήταν η μοναδική χρονιά που παρατηρήθηκε προσωρινή χαλάρωση στη δημοσιονομική προσαρμογή ύστερα από μία τετραετία ασφυκτικής πίεσης στα νοικοκυριά, αφού το διαθέσιμο εισόδημά τους αυξήθηκε κατά 1,2%.
Αλλο συμπέρασμα που εξάγεται από τη μελέτη είναι ότι οι περικοπές στις δημόσιες δαπάνες φαίνεται να επιφέρουν πιο ήπιες επιπτώσεις στο διαθέσιμο εισόδημα σε σχέση με τις αυξήσεις φόρων. Ας θυμηθούμε τα σημαντικότερα:
- 2010:
Ο πρώτος χρόνος του Μνημονίου ξεκίνησε με περικοπές στις συντάξεις (κατάργηση 13ης και 14ης σύνταξης), οι οποίες όμως αντικαταστάθηκαν με τα δώρα Πάσχα και Χριστουγέννων συνολικού κόστους 800 εκατ. ευρώ, τα οποία χορηγήθηκαν με εισοδηματικά κριτήρια, καθώς και μέτρα άμεσης φορολογίας, όπως η επιβολή πιο προοδευτικής κλίμακας φορολογικής κλίμακας, η θεσμοθέτηση της έκτακτης εισφοράς σε εισοδήματα άνω των 100.000 ευρώ. Το ίδιο έτος, επιβλήθηκε και το τέλος επιτηδεύματος (300 ευρώ) σε 1 εκατ. αυτοαπασχολούμενους και επιχειρήσεις.
- 2011: Ηταν το έτος των φόρων: επιβολή ΕΕΤΗΔΕ (χαράτσι στα ακίνητα), αύξηση του τέλους επιτηδεύματος, αύξηση της εισφοράς αλληλεγγύης συνταξιούχων, επιπλέον εισφορά αλληλεγγύης συνταξιούχων και εισφορά συνταξιούχων στις επικουρικές συντάξεις -σωρευτικά, αύξηση των εισφορών για ανεργία.
- 2012: Είχαμε νέες αυξήσεις στη φορολογία εισοδήματος, όπως νέα αύξηση του τέλους επιτηδεύματος, φόροι σε συντάξεις άνω των 1.000 ευρώ, επιπλέον εισφορά συνταξιούχων σε επικουρικές συντάξεις.
- 2013: Το μεγαλύτερο μέρος της προσαρμογής προήλθε από τις συντάξεις λόγω κατάργησης των δώρων Χριστουγέννων και Πάσχα για τις κύριες συντάξεις και κατάργησης της 13ης και 14ης πληρωμής της σύνταξης ανασφάλιστων υπερηλίκων του ΟΓΑ και αλλαγή στα ηλικιακά κριτήρια απονομής της.
Αλλαξε και ο κώδικας φορολογίας εισοδήματος, ο οποίος, σε σχέση µε το παλαιό καθεστώς, φαίνεται να ευνόησε τα πλουσιότερα στρώματα του πληθυσμού.
- 2014: Η προσαρμογή συνεχίστηκε μέσα από τα επιδόματα τα οποία δόθηκαν µε εισοδηματικά κριτήρια.
- 2015: Στα μέτρα του 2015 δεν έχουν περιληφθεί αυτά που προβλέπονται στο νομοσχέδιο για την ανθρωπιστική κρίση, καθώς στην πλειονότητά τους αφορούν παροχές σε είδος. Από το υπόλοιπο «πακέτο» μέτρων τα σημαντικότερα είναι τα επιδόματα που χορηγούνται µε εισοδηματικά κριτήρια, λόγω της αναστολής χορήγησης του κοινωνικού μερίσματος που χορηγήθηκε εκτάκτως το 2014 (μείωση στο διαθέσιμο εισόδημα των φτωχότερων νοικοκυριών), η αύξηση των εισφορών για υγειονομική περίθαλψη των συνταξιούχων (περιλαμβάνεται στις εισφορές των μισθωτών) και η κατάργηση της ιδιαίτερης φορολογικής μεταχείρισης των αγροτών αλλά και του συμπληρωματικού φόρου στο εισόδημα από μισθώματα ακινήτων.
(πρώτη ενημέρωση 26 Φεβρουαρίου 2016, 02:00)
Μ.Χ.
www.bankingnews.gr
Οπως ήταν φυσικό, ο δείκτης φτώχειας επιδεινώθηκε στα χρόνια του Μνημονίου και - σύμφωνα με την έκθεση του διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος - το 2013, το 48% του πληθυσμού ήταν εκτεθειμένο σε αυτόν τον κίνδυνο.
Η απειλή αυτή παρέμεινε σε ισχύ, και μάλιστα σε μεγαλύτερη ένταση, από τη στιγμή που οι δανειστές συνέχισαν να βάζουν νερό στον μύλο της λιτότητας, ροκανίζοντας περαιτέρω τα εισοδήματα των νοικοκυριών.
Οπως επιβεβαιώνουν και τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, πάνω από το 26% του ΑΕΠ έκανε φτερά από το 2008, που η κρίση είχε ξεκινήσει να γίνεται ορατή στην Ελλάδα.
Ετσι, ύστερα από έξι χρόνια Μνημονίου, το 2015 αναδεικνύεται ως το χειρότερο σε όρους αύξησης του δείκτη της φτώχειας, σύμφωνα με τη μελέτη η οποία ενσωματώνεται στη χθεσινή έκθεση του διοικητή.
Η μελέτη επιχειρεί να μετρήσει την επίπτωση των δημοσιονομικών μέτρων που ελήφθησαν από το 2010 έως και το 2015 στη φτώχεια και την κοινωνική ανισότητα. Σύμφωνα με αυτήν, η σχετική φτώχεια (δηλαδή το ποσοστό των ατόμων που ζουν σε νοικοκυριά, στα οποία το διαθέσιμο εισόδημα είναι χαμηλότερο από το κατώφλι φτώχειας) αυξήθηκε κατά 8% το 2015, έπειτα από μείωση 7,1% το 2014.
Τονίζει επίσης ότι τα μέτρα των δύο πρώτων ετών δημοσιονομικής προσαρμογής (2010 και 2011) επέφεραν τη μεγαλύτερη μείωση στο διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών (κατά 4,2% και 6,9%, αντίστοιχα).
Επίσης, το 2014 ήταν η μοναδική χρονιά που παρατηρήθηκε προσωρινή χαλάρωση στη δημοσιονομική προσαρμογή ύστερα από μία τετραετία ασφυκτικής πίεσης στα νοικοκυριά, αφού το διαθέσιμο εισόδημά τους αυξήθηκε κατά 1,2%.
Αλλο συμπέρασμα που εξάγεται από τη μελέτη είναι ότι οι περικοπές στις δημόσιες δαπάνες φαίνεται να επιφέρουν πιο ήπιες επιπτώσεις στο διαθέσιμο εισόδημα σε σχέση με τις αυξήσεις φόρων. Ας θυμηθούμε τα σημαντικότερα:
- 2010:
Ο πρώτος χρόνος του Μνημονίου ξεκίνησε με περικοπές στις συντάξεις (κατάργηση 13ης και 14ης σύνταξης), οι οποίες όμως αντικαταστάθηκαν με τα δώρα Πάσχα και Χριστουγέννων συνολικού κόστους 800 εκατ. ευρώ, τα οποία χορηγήθηκαν με εισοδηματικά κριτήρια, καθώς και μέτρα άμεσης φορολογίας, όπως η επιβολή πιο προοδευτικής κλίμακας φορολογικής κλίμακας, η θεσμοθέτηση της έκτακτης εισφοράς σε εισοδήματα άνω των 100.000 ευρώ. Το ίδιο έτος, επιβλήθηκε και το τέλος επιτηδεύματος (300 ευρώ) σε 1 εκατ. αυτοαπασχολούμενους και επιχειρήσεις.
- 2011: Ηταν το έτος των φόρων: επιβολή ΕΕΤΗΔΕ (χαράτσι στα ακίνητα), αύξηση του τέλους επιτηδεύματος, αύξηση της εισφοράς αλληλεγγύης συνταξιούχων, επιπλέον εισφορά αλληλεγγύης συνταξιούχων και εισφορά συνταξιούχων στις επικουρικές συντάξεις -σωρευτικά, αύξηση των εισφορών για ανεργία.
- 2012: Είχαμε νέες αυξήσεις στη φορολογία εισοδήματος, όπως νέα αύξηση του τέλους επιτηδεύματος, φόροι σε συντάξεις άνω των 1.000 ευρώ, επιπλέον εισφορά συνταξιούχων σε επικουρικές συντάξεις.
- 2013: Το μεγαλύτερο μέρος της προσαρμογής προήλθε από τις συντάξεις λόγω κατάργησης των δώρων Χριστουγέννων και Πάσχα για τις κύριες συντάξεις και κατάργησης της 13ης και 14ης πληρωμής της σύνταξης ανασφάλιστων υπερηλίκων του ΟΓΑ και αλλαγή στα ηλικιακά κριτήρια απονομής της.
Αλλαξε και ο κώδικας φορολογίας εισοδήματος, ο οποίος, σε σχέση µε το παλαιό καθεστώς, φαίνεται να ευνόησε τα πλουσιότερα στρώματα του πληθυσμού.
- 2014: Η προσαρμογή συνεχίστηκε μέσα από τα επιδόματα τα οποία δόθηκαν µε εισοδηματικά κριτήρια.
- 2015: Στα μέτρα του 2015 δεν έχουν περιληφθεί αυτά που προβλέπονται στο νομοσχέδιο για την ανθρωπιστική κρίση, καθώς στην πλειονότητά τους αφορούν παροχές σε είδος. Από το υπόλοιπο «πακέτο» μέτρων τα σημαντικότερα είναι τα επιδόματα που χορηγούνται µε εισοδηματικά κριτήρια, λόγω της αναστολής χορήγησης του κοινωνικού μερίσματος που χορηγήθηκε εκτάκτως το 2014 (μείωση στο διαθέσιμο εισόδημα των φτωχότερων νοικοκυριών), η αύξηση των εισφορών για υγειονομική περίθαλψη των συνταξιούχων (περιλαμβάνεται στις εισφορές των μισθωτών) και η κατάργηση της ιδιαίτερης φορολογικής μεταχείρισης των αγροτών αλλά και του συμπληρωματικού φόρου στο εισόδημα από μισθώματα ακινήτων.
(πρώτη ενημέρωση 26 Φεβρουαρίου 2016, 02:00)
Μ.Χ.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών