Από τη σκοπιά της μετεωρολογίας, η Ανταρκτική είναι μια αληθινή... έρημος
Η Ανταρκτική είναι μια περιοχή όπου κυριαρχούν ο κρύος καιρός, ο άνεμος και η σιωπή.
Αυτή η ήπειρος προκαλεί παράδοξα: παρόλο που είναι καλυμμένη από χιλιόμετρα χιονισμένων πεδιάδων, θεωρείται το πιο ξηρό μέρος στον πλανήτη.
Από τη σκοπιά της μετεωρολογίας, η Ανταρκτική είναι μια αληθινή... έρημος.
Στην καρδιά της ηπείρου, οι βροχοπτώσεις σχεδόν δεν υπάρχουν εδώ και χιλιάδες χρόνια.
Αλλά αν δεν υπάρχουν βροχές και χιόνι, πώς εξηγούνται αυτά τα αιώνια χιονισμένα πεδία;
Η «Λευκή Έρημος»
Σύμφωνα με τα δεδομένα των μετεωρολογικών σταθμών, το κεντρικό τμήμα της Ανταρκτικής — μια τεράστια περιοχή που εκτείνεται σε περίπου πέντε εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα — δεν έχει δει φρέσκα στοιχεία βροχής για χιλιάδες χρόνια.
Εδώ, ο αέρας είναι τόσο κρύος και ξηρός, που δεν υπάρχει αρκετή υγρασία για να συμπυκνωθεί.
Παρ’ όλα αυτά, η ήπειρος είναι καλυμμένη από τεράστια στρώματα χιονιού και πάγου.
Το βασικό μυστικό είναι ότι αυτό το χιονισμένο κάλυμμα δεν είναι καινούργιο, αλλά αρχαίο.
Το μεγαλύτερο μέρος του είναι υπολείμματα χιονιού που έπεσε πριν χιλιάδες χρόνια.
Οι εναποθέσεις του συσσωρεύτηκαν σε παλαιότερες εποχές και δεν λιώνουν: ο παγετός τις κρατάει για πάντα.
Γι' αυτό το λόγο ο πάγος στην Ανταρκτική είναι τόσο ενδιαφέρον για τους επιστήμονες — τα στρώματά του κρατούν την ιστορία του κλίματος της Γης.
Συμπύκνωση: Πώς γεννιέται το χιόνι στην Ανταρκτική
Ακόμα και υπό τις συνθήκες ακραίας ξηρασίας, ο αέρας πάνω από την Ανταρκτική περιέχει ελάχιστη υγρασία.
Αυτή η μικρή υγρασία είναι αρκετή για να συμβαίνει η διαδικασία της μικροσυμπύκνωσης για αιώνες.
Μικροσκοπικά σωματίδια ατμού, κατακάθονται στους κρυστάλλους πάγου και στους κόκκους χιονιού, προσθέτοντας σταδιακά νέο χιόνι.
Αυτή η διαδικασία είναι αργή, σχεδόν αόρατη, αλλά σταθερή.
Χρόνια και αιώνες αυτή η διαδικασία δημιουργούσε χιλιοστό προς χιλιοστό μια πυκνή στρώση χιονιού, μετατρέποντάς το σε τεράστια παγόστρωματα.
Πού έχει χαθεί το χιόνι;
Υπάρχουν και αντίθετες περιοχές στην Ανταρκτική — οι λεγόμενες "ξηρές κοιλάδες".
Αυτές οι περιοχές, που καταλαμβάνουν περίπου ένα εκατομμύριο τετραγωνικά χιλιόμετρα, δεν έχουν ούτε χιόνι, ούτε πάγο.
Ο άνεμος απομακρύνει τα πάντα, ακόμη και την τελευταία νιφάδα χιονιού, ενώ οι σπάνιοι κρύσταλλοι υγρασίας εξατμίζονται πριν προλάβουν να κατακαθίσουν.
Εδώ, ανάμεσα στους βραχώδεις λόφους και τις παγωμένες σκιές, οι αρχαιολόγοι ανακαλύπτουν μουμιοποιημένα υπολείμματα αρχαίων θηλαστικών και πουλιών.
Η ξηρότητα και το κρύο τα διατηρούν για αιώνες, σαν να είναι σε μια φυσική κατάψυξη.
Ο ρόλος του ανέμου
Μέσα στην ήπειρο, οι άνεμοι μπορεί να φτάσουν τα 90 μέτρα το δευτερόλεπτο.
Λειτουργούν σαν γιγάντιοι ανεμιστήρες, μεταφέροντας το χιόνι από τις παράκτιες περιοχές βαθιά στο εσωτερικό της ηπείρου.
Η παράκτια ζώνη της Ανταρκτικής δέχεται περίπου 300 χιλιοστά βροχής το χρόνο — αυτό είναι αρκετό για τα δεδομένα της περιοχής.
Εκεί το χιόνι πέφτει πραγματικά και στη συνέχεια ο άνεμος το μεταφέρει εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά, δημιουργώντας παγετώνες που αργά κατεβαίνουν προς τον ωκεανό.
Σύμφωνα με τον σταθμό "Vostok", στο κέντρο της ηπείρου καταγράφονται μόλις 15 χιλιοστά βροχής το χρόνο.
Αλλά, για χιλιάδες χρόνια, ακόμα και αυτό το μικρό ποσό μετατρέπεται σε παχιές συστάδες χιονιού και πάγους.
Λίγο ιστορία...
Οι επιστήμονες υποθέτουν ότι όταν το κλίμα της Γης ήταν θερμότερο, το χιόνι στην Ανταρκτική πράγματι έπεφτε τακτικά.
Η αλλαγή των κλιματικών εποχών οδήγησε σε ψύξη και ξηρασία της ατμόσφαιρας.
Ίσως κάποτε εδώ να έπεφταν βαριές χιονοπτώσεις, και οι σημερινοί παγετώνες να είναι η παγωμένη κληρονομιά τους.
Οι πρώτες αποστολές στις αρχές του 20ού αιώνα αποκαλούσαν την Ανταρκτική «λευκή έρημο».
Μόνο με την εμφάνιση σύγχρονων σταθμών όπως οι "Vostok" και "Concordia" έγινε σαφές ότι αυτή η ήπειρος κρατάει την κλιματική ιστορία όλης της Γης.
Από τα δείγματα στον πυρήνα, οι επιστήμονες διαβάζουν την ιστορία της ατμόσφαιρας της Γης για εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια.
www.bankingnews.gr
Αυτή η ήπειρος προκαλεί παράδοξα: παρόλο που είναι καλυμμένη από χιλιόμετρα χιονισμένων πεδιάδων, θεωρείται το πιο ξηρό μέρος στον πλανήτη.
Από τη σκοπιά της μετεωρολογίας, η Ανταρκτική είναι μια αληθινή... έρημος.
Στην καρδιά της ηπείρου, οι βροχοπτώσεις σχεδόν δεν υπάρχουν εδώ και χιλιάδες χρόνια.
Αλλά αν δεν υπάρχουν βροχές και χιόνι, πώς εξηγούνται αυτά τα αιώνια χιονισμένα πεδία;
Η «Λευκή Έρημος»
Σύμφωνα με τα δεδομένα των μετεωρολογικών σταθμών, το κεντρικό τμήμα της Ανταρκτικής — μια τεράστια περιοχή που εκτείνεται σε περίπου πέντε εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα — δεν έχει δει φρέσκα στοιχεία βροχής για χιλιάδες χρόνια.
Εδώ, ο αέρας είναι τόσο κρύος και ξηρός, που δεν υπάρχει αρκετή υγρασία για να συμπυκνωθεί.
Παρ’ όλα αυτά, η ήπειρος είναι καλυμμένη από τεράστια στρώματα χιονιού και πάγου.
Το βασικό μυστικό είναι ότι αυτό το χιονισμένο κάλυμμα δεν είναι καινούργιο, αλλά αρχαίο.
Το μεγαλύτερο μέρος του είναι υπολείμματα χιονιού που έπεσε πριν χιλιάδες χρόνια.
Οι εναποθέσεις του συσσωρεύτηκαν σε παλαιότερες εποχές και δεν λιώνουν: ο παγετός τις κρατάει για πάντα.
Γι' αυτό το λόγο ο πάγος στην Ανταρκτική είναι τόσο ενδιαφέρον για τους επιστήμονες — τα στρώματά του κρατούν την ιστορία του κλίματος της Γης.
Συμπύκνωση: Πώς γεννιέται το χιόνι στην Ανταρκτική
Ακόμα και υπό τις συνθήκες ακραίας ξηρασίας, ο αέρας πάνω από την Ανταρκτική περιέχει ελάχιστη υγρασία.
Αυτή η μικρή υγρασία είναι αρκετή για να συμβαίνει η διαδικασία της μικροσυμπύκνωσης για αιώνες.
Μικροσκοπικά σωματίδια ατμού, κατακάθονται στους κρυστάλλους πάγου και στους κόκκους χιονιού, προσθέτοντας σταδιακά νέο χιόνι.
Αυτή η διαδικασία είναι αργή, σχεδόν αόρατη, αλλά σταθερή.
Χρόνια και αιώνες αυτή η διαδικασία δημιουργούσε χιλιοστό προς χιλιοστό μια πυκνή στρώση χιονιού, μετατρέποντάς το σε τεράστια παγόστρωματα.
Πού έχει χαθεί το χιόνι;
Υπάρχουν και αντίθετες περιοχές στην Ανταρκτική — οι λεγόμενες "ξηρές κοιλάδες".
Αυτές οι περιοχές, που καταλαμβάνουν περίπου ένα εκατομμύριο τετραγωνικά χιλιόμετρα, δεν έχουν ούτε χιόνι, ούτε πάγο.
Ο άνεμος απομακρύνει τα πάντα, ακόμη και την τελευταία νιφάδα χιονιού, ενώ οι σπάνιοι κρύσταλλοι υγρασίας εξατμίζονται πριν προλάβουν να κατακαθίσουν.
Εδώ, ανάμεσα στους βραχώδεις λόφους και τις παγωμένες σκιές, οι αρχαιολόγοι ανακαλύπτουν μουμιοποιημένα υπολείμματα αρχαίων θηλαστικών και πουλιών.
Η ξηρότητα και το κρύο τα διατηρούν για αιώνες, σαν να είναι σε μια φυσική κατάψυξη.
Ο ρόλος του ανέμου
Μέσα στην ήπειρο, οι άνεμοι μπορεί να φτάσουν τα 90 μέτρα το δευτερόλεπτο.
Λειτουργούν σαν γιγάντιοι ανεμιστήρες, μεταφέροντας το χιόνι από τις παράκτιες περιοχές βαθιά στο εσωτερικό της ηπείρου.
Η παράκτια ζώνη της Ανταρκτικής δέχεται περίπου 300 χιλιοστά βροχής το χρόνο — αυτό είναι αρκετό για τα δεδομένα της περιοχής.
Εκεί το χιόνι πέφτει πραγματικά και στη συνέχεια ο άνεμος το μεταφέρει εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά, δημιουργώντας παγετώνες που αργά κατεβαίνουν προς τον ωκεανό.
Σύμφωνα με τον σταθμό "Vostok", στο κέντρο της ηπείρου καταγράφονται μόλις 15 χιλιοστά βροχής το χρόνο.
Αλλά, για χιλιάδες χρόνια, ακόμα και αυτό το μικρό ποσό μετατρέπεται σε παχιές συστάδες χιονιού και πάγους.
Λίγο ιστορία...
Οι επιστήμονες υποθέτουν ότι όταν το κλίμα της Γης ήταν θερμότερο, το χιόνι στην Ανταρκτική πράγματι έπεφτε τακτικά.
Η αλλαγή των κλιματικών εποχών οδήγησε σε ψύξη και ξηρασία της ατμόσφαιρας.
Ίσως κάποτε εδώ να έπεφταν βαριές χιονοπτώσεις, και οι σημερινοί παγετώνες να είναι η παγωμένη κληρονομιά τους.
Οι πρώτες αποστολές στις αρχές του 20ού αιώνα αποκαλούσαν την Ανταρκτική «λευκή έρημο».
Μόνο με την εμφάνιση σύγχρονων σταθμών όπως οι "Vostok" και "Concordia" έγινε σαφές ότι αυτή η ήπειρος κρατάει την κλιματική ιστορία όλης της Γης.
Από τα δείγματα στον πυρήνα, οι επιστήμονες διαβάζουν την ιστορία της ατμόσφαιρας της Γης για εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών