Το Τρίτο Ράιχ εκτόξευσε βαλλιστικούς πυραύλους V-2 στο Λονδίνο, ελπίζοντας να εκδικηθεί τους Βρετανούς για τους βομβαρδισμούς. Η εκδίκηση αυτή απέτυχε, όμως οι τεχνολογίες που αναπτύχθηκαν στο πλαίσιο αυτής της προσπάθειας αποτέλεσαν τη βάση για την έξοδο της ανθρωπότητας στο διάστημα
Η «Επιχείρηση Overcast» (Σύννεφο ή Πέπλο) σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε από τις Ηνωμένες Πολιτείες πριν από 80 χρόνια με έναν σκοπό: τη μεταφορά Γερμανών ειδικών και επιστημόνων στις ΗΠΑ, λίγο αφότου το Τρίτο Reich εκτόξευσε βαλλιστικούς πυραύλους V-2 στο Λονδίνο, ελπίζοντας να εκδικηθεί τους Βρετανούς για τους βομβαρδισμούς.
Η εκδίκηση αυτή απέτυχε, όμως οι τεχνολογίες που αναπτύχθηκαν στο πλαίσιο αυτής της προσπάθειας αποτέλεσαν τη βάση για την έξοδο της ανθρωπότητας στο διάστημα.
Είναι γνωστό πως ο δημιουργός του V-2, Werner von Braun, και οι συνεργάτες του μετανάστευσαν μαζικά στις ΗΠΑ μετά τον πόλεμο.
Εκεί εκτόξευσαν τον πρώτο αμερικανικό δορυφόρο και τον πρώτο Αμερικανό αστροναύτη.
Αυτό γέννησε τον δημοφιλή μύθο ότι όλο το αμερικανικό πυραυλικό πρόγραμμα «κλάπηκε» από τη ναζιστική Γερμανία.
Αυτό όμως δεν είναι αλήθεια, όπως αναλύει η ρωσική Gazeta.ru.
(William Pickering, δημιουργός του Explorer-1, James van Allen, δημιουργός των επιστημονικών οργάνων του και Werner von Braun, δημιουργός του πυραύλου Redstone rocket, από αριστερά προς τα δεξιά στηνφ ωτογραφία της NASA. Κρατούν ένα μοντέλο δορυφόρου)
Το εργοστάσιο των τροπαίων
Μία από τις αιτίες της συντριβής της ναζιστικής Γερμανίας ήταν η αποτυχία της στη στρατηγική σκέψη.
Αντιμέτωπη με την αριθμητική και βιομηχανική υπεροχή των Συμμάχων, προσπάθησε να αντισταθμίσει το μειονέκτημα αυτό με τεχνολογική υπεροχή.
Η ιδέα αυτή δεν ήταν κακή από μόνη της, όμως αντί να ρωτήσουν «ποιο οπλικό σύστημα μπορούμε να παράγουμε μαζικά για να ενισχύσουμε τον στρατό;», οι Γερμανοί προσπαθούσαν να τελειοποιήσουν μεμονωμένα τεχνολογικά δείγματα, καταλήγοντας στα περίφημα Wunderwaffe — «θαυματουργά όπλα».
Έτσι, οι επιτυχίες των μηχανικών δεν μετατράπηκαν σε νίκες στο πεδίο της μάχης — αλλά οι Σύμμαχοι κέρδισαν σημαντικά λάφυρα και εξειδικευμένο προσωπικό.
Ήδη την άνοιξη του 1945, όταν οι Συμμαχικές δυνάμεις εισέβαλαν βαθύτερα στη Γερμανία, οι ΗΠΑ άρχισαν να σχεδιάζουν τη στρατολόγηση Γερμανών επιστημόνων και μηχανικών.
Τους ενδιέφεραν τεχνολογίες θωρακισμένων οχημάτων, πυραύλων, τζετ αεροπλάνων, υποβρυχίων, χημικών, καθώς και τρόποι παραγωγής συνθετικού καουτσούκ και πετρελαίου — τομείς στους οποίους οι Γερμανοί ήταν πρωτοπόροι.
Μετά την παράδοση της Γερμανίας, οι ΗΠΑ σκόπευαν να αξιοποιήσουν αυτές τις τεχνολογίες στον πόλεμο με την Ιαπωνία.
Στις 6 Ιουλίου 1945, η Μεικτή Επιτροπή Αρχηγών Επιτελείων ενέκρινε το έγγραφο «Χρήση Γερμανών επιστημόνων και τεχνικών στις ΗΠΑ», το οποίο περιέγραφε γενικά τη δομή του προγράμματος και το υπήγαγε στην Υπηρεσία Πληροφοριών του Υπουργείου Άμυνας.
Η επιχείρηση ονομάστηκε αρχικά «Overcast», αλλά έγινε ευρύτερα γνωστή με το μεταγενέστερο όνομα Paperclip.
Η μυστική μεταφορά ξεκίνησε ακόμα νωρίτερα, τον Ιούνιο του 1945, όταν Αμερικανοί πράκτορες μετέφεραν εσπευσμένα επιστήμονες από περιοχές της Σαξονίας και της Θουριγγίας, που επισήμως ανήκαν στη σοβιετική ζώνη κατοχής.
Στους επιστήμονες έδιναν σημειώματα όπως αυτό:
«Κατόπιν διαταγής της στρατιωτικής διοίκησης, πρέπει να εμφανιστείτε με την οικογένειά σας και ό,τι μπορείτε να μεταφέρετε, αύριο στη 1 το μεσημέρι (Παρασκευή, 22 Ιουνίου 1945) στην κεντρική πλατεία του Bitterfeld.
Δεν χρειάζεται να πάρετε χειμωνιάτικα ρούχα.
Ελαφρά μεταφερόμενα αντικείμενα, όπως οικογενειακά έγγραφα, κοσμήματα κ.λπ., να τα έχετε μαζί σας.
Θα μεταφερθείτε οδικώς στον κοντινότερο σιδηροδρομικό σταθμό.
Από εκεί θα κατευθυνθείτε στη Δύση.
Παρακαλώ ενημερώστε τον φέροντα αυτό το σημείωμα για τον αριθμό των μελών της οικογένειάς σας.»
Δύσκολη ζωή στην Αμερική
Συνολικά, οι τεχνολογίες των ΗΠΑ και της Βρετανίας είτε ξεπερνούσαν τις γερμανικές είτε ήταν συγκρίσιμες, με ορισμένες αξιοσημείωτες εξαιρέσεις.
Για παράδειγμα, το γερμανικό Me-262, το πρώτο επιχειρησιακό τζετ αεροπλάνο, ήταν ανώτερο από το αμερικανικό P-80 Shooting Star.
Το GHG Balkon, σύστημα υδροφώνου για υποβρύχια, ήταν τόσο εξελιγμένο που στις ΗΠΑ σχεδιάστηκε αντίστοιχο μοντέλο βασισμένο σε αυτό.
Όμως, ξεχωριστή περίπτωση αποτελούσε η ομάδα των Γερμανών πυραυλικών, με επικεφαλής τον Wernher von Braun.
Οι πύραυλοι V-2 είχαν παραχθεί μαζικά στη Γερμανία, ενώ σε άλλες χώρες υπήρχαν μόνο πρωτότυπα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι πατέρας του V-2 δεν ήταν μόνο ο von Braun, αλλά και ο ανώτερος αξιωματικός πυροβολικού Walter Dornberger, που έπεισε τον Hitler για το μέλλον των πυραύλων.
Μετά τον πόλεμο, εργάστηκε και αυτός στις ΗΠΑ — ακόμη και στο πρόγραμμα του διαστημικού λεωφορείου.
Περισσότεροι από 100 Γερμανοί πυραυλικοί εργάστηκαν στις ΗΠΑ.
Αρχικά, βοηθούσαν στην εκτόξευση τροπαίων V-2 για ερευνητικούς σκοπούς, και το 1946 παρήγαγαν την πρώτη φωτογραφία της Γης από το διάστημα.
Ωστόσο, η δεκαετία 1945–1950 χαρακτηριζόταν από αμερικανική αποστρατικοποίηση, και οι Γερμανοί είχαν ελάχιστο έργο.
Ο ίδιος ο von Braun περνούσε χρόνια γεμάτα προσωπικά και επαγγελματικά παράπονα — δεν του άρεσε η αμερικανική κουζίνα, και ενοχλούνταν που οι συνάδελφοί του τον φώναζαν με το μικρό του όνομα, αρνούμενοι το «Herr Professor».
Ο πρώτος αμερικανικός δορυφόρος
Όλα άλλαξαν με τον πόλεμο στην Κορέα το 1950 και τη σοβιετική δοκιμή ατομικής βόμβας.
Οι ΗΠΑ έδωσαν ξανά προτεραιότητα στην ανάπτυξη στρατιωτικών πυραύλων.
Ο von Braun και η ομάδα του μεταφέρθηκαν στο Redstone Arsenal στην Αλαμπάμα, όπου το 1954 ανέπτυξαν τον πρώτο μεγάλο αμερικανικό βαλλιστικό πύραυλο, τον PGM-11 Redstone.
Ο von Braun πρότεινε να τροποποιήσουν τον Redstone για να εκτοξεύσουν δορυφόρο — κάτι εφικτό μέσα σε έναν χρόνο.
Όμως ο πρόεδρος Dwight Eisenhower απέρριψε την πρόταση.
Δεν ήθελε η αμερικανική διαστημική προσπάθεια να έχει στρατιωτική προέλευση ή να σχετίζεται με πρώην Ναζί.
Αντ' αυτού, επέλεξε τον πύραυλο Vanguard, πολύ λιγότερο έτοιμο.
Όταν όμως, στα τέλη του 1957, το σοβιετικό Sputnik-1 τέθηκε σε τροχιά και το Vanguard εξερράγη κατά την εκτόξευση, η κυβέρνηση άλλαξε στάση. Στις 31 Ιανουαρίου 1958, ο πύραυλος Redstone μετέφερε σε τροχιά τον Explorer-1, τον πρώτο αμερικανικό δορυφόρο.
Ο von Braun έγινε ήρωας. Πάντα ονειρευόταν διαστημικά ταξίδια, όχι πολεμική τεχνολογία. Μαζί με την ομάδα του, εντάχθηκε στη νεοσύστατη NASA, θέτοντας μόνο έναν όρο: να του επιτραπεί να σχεδιάσει έναν υπέρβαρο πύραυλο — τον Saturn V, που αργότερα μετέφερε τον άνθρωπο στο φεγγάρι.
Ποιος αντέγραψε ποιον;
Η μετανάστευση του von Braun και των μηχανικών του στις ΗΠΑ δημιούργησε τον μύθο ότι η αμερικανική διαστημική τεχνολογία «κλάπηκε» από τους Ναζί.
Όμως τα πράγματα είναι πιο περίπλοκα.
Πολλά σχέδια είχαν ήδη ξεκινήσει ανεξάρτητα στις ΗΠΑ.
Ο ίδιος ο von Braun παραδεχόταν ότι εμπνεύστηκε για την V-2 από τον Αμερικανό πρωτοπόρο Robert Goddard, που τη δεκαετία του ’30 είχε αναπτύξει βασικές αρχές: τουρμπίνες καυσίμου, ψύξη ακροφυσίου με ροή καυσίμου, και καθοδήγηση με γυροσκόπια.
Οι ΗΠΑ δεν ανέπτυξαν όλους τους πυραύλους τους με βάση τα γερμανικά πρότυπα.
Για παράδειγμα:
Ο MGM-5 Corporal αναπτύχθηκε το 1944 στην Καλιφόρνια, χωρίς γερμανική εμπλοκή.
Ο PGM-17 Thor, παρότι επηρεασμένος από τον Adolf Thiel, κατασκευάστηκε από την Douglas.
Ο SM-65 Atlas, η πρώτη λειτουργική ICBM, αναπτύχθηκε από την Convair, χωρίς σχέση με τη V-2.
Ο Titan κατασκευάστηκε από τη Martin χωρίς άμεση γερμανική συμβολή.
Οι κινητήρες των πρώτων Redstone και Thor βασίστηκαν αρχικά στον V-2, αλλά οι Αμερικανοί μηχανικοί γρήγορα υπερέβησαν τα γερμανικά όρια, λύνοντας προβλήματα όπως η ασταθής καύση, που οι Γερμανοί δεν είχαν ξεπεράσει ποτέ.
Οι γερμανικές πυραυλικές τεχνολογίες επηρέασαν βαθιά τον κόσμο.
Ο Wernher von Braun ήταν ο πρώτος μηχανικός που έλαβε τεράστια κρατική χρηματοδότηση για να αναπτύξει διαστημική τεχνολογία. Μετά τον πόλεμο, και οι ΗΠΑ και η ΕΣΣΔ και η Γαλλία αξιοποίησαν αυτό το τεχνολογικό απόθεμα.
Η ΕΣΣΔ επίσης μετέφερε χιλιάδες Γερμανούς ειδικούς μυστικά (επιχείρηση Osoaviakhim), αλλά η επιρροή της παραμένει δύσκολο να μετρηθεί λόγω απορρήτου.
Όμως να λέει κανείς ότι οι ΗΠΑ «έκλεψαν» το πυραυλικό τους πρόγραμμα από τη Γερμανία απλώς και μόνο επειδή φιλοξένησαν τον von Braun και την ομάδα του — είναι μάλλον απλουστευτικό και εσφαλμένο.
www.bankingnews.gr
Η εκδίκηση αυτή απέτυχε, όμως οι τεχνολογίες που αναπτύχθηκαν στο πλαίσιο αυτής της προσπάθειας αποτέλεσαν τη βάση για την έξοδο της ανθρωπότητας στο διάστημα.
Είναι γνωστό πως ο δημιουργός του V-2, Werner von Braun, και οι συνεργάτες του μετανάστευσαν μαζικά στις ΗΠΑ μετά τον πόλεμο.
Εκεί εκτόξευσαν τον πρώτο αμερικανικό δορυφόρο και τον πρώτο Αμερικανό αστροναύτη.
Αυτό γέννησε τον δημοφιλή μύθο ότι όλο το αμερικανικό πυραυλικό πρόγραμμα «κλάπηκε» από τη ναζιστική Γερμανία.
Αυτό όμως δεν είναι αλήθεια, όπως αναλύει η ρωσική Gazeta.ru.
(William Pickering, δημιουργός του Explorer-1, James van Allen, δημιουργός των επιστημονικών οργάνων του και Werner von Braun, δημιουργός του πυραύλου Redstone rocket, από αριστερά προς τα δεξιά στηνφ ωτογραφία της NASA. Κρατούν ένα μοντέλο δορυφόρου)
Το εργοστάσιο των τροπαίων
Μία από τις αιτίες της συντριβής της ναζιστικής Γερμανίας ήταν η αποτυχία της στη στρατηγική σκέψη.
Αντιμέτωπη με την αριθμητική και βιομηχανική υπεροχή των Συμμάχων, προσπάθησε να αντισταθμίσει το μειονέκτημα αυτό με τεχνολογική υπεροχή.
Η ιδέα αυτή δεν ήταν κακή από μόνη της, όμως αντί να ρωτήσουν «ποιο οπλικό σύστημα μπορούμε να παράγουμε μαζικά για να ενισχύσουμε τον στρατό;», οι Γερμανοί προσπαθούσαν να τελειοποιήσουν μεμονωμένα τεχνολογικά δείγματα, καταλήγοντας στα περίφημα Wunderwaffe — «θαυματουργά όπλα».
Έτσι, οι επιτυχίες των μηχανικών δεν μετατράπηκαν σε νίκες στο πεδίο της μάχης — αλλά οι Σύμμαχοι κέρδισαν σημαντικά λάφυρα και εξειδικευμένο προσωπικό.
Ήδη την άνοιξη του 1945, όταν οι Συμμαχικές δυνάμεις εισέβαλαν βαθύτερα στη Γερμανία, οι ΗΠΑ άρχισαν να σχεδιάζουν τη στρατολόγηση Γερμανών επιστημόνων και μηχανικών.
Τους ενδιέφεραν τεχνολογίες θωρακισμένων οχημάτων, πυραύλων, τζετ αεροπλάνων, υποβρυχίων, χημικών, καθώς και τρόποι παραγωγής συνθετικού καουτσούκ και πετρελαίου — τομείς στους οποίους οι Γερμανοί ήταν πρωτοπόροι.
Μετά την παράδοση της Γερμανίας, οι ΗΠΑ σκόπευαν να αξιοποιήσουν αυτές τις τεχνολογίες στον πόλεμο με την Ιαπωνία.
Στις 6 Ιουλίου 1945, η Μεικτή Επιτροπή Αρχηγών Επιτελείων ενέκρινε το έγγραφο «Χρήση Γερμανών επιστημόνων και τεχνικών στις ΗΠΑ», το οποίο περιέγραφε γενικά τη δομή του προγράμματος και το υπήγαγε στην Υπηρεσία Πληροφοριών του Υπουργείου Άμυνας.
Η επιχείρηση ονομάστηκε αρχικά «Overcast», αλλά έγινε ευρύτερα γνωστή με το μεταγενέστερο όνομα Paperclip.
Η μυστική μεταφορά ξεκίνησε ακόμα νωρίτερα, τον Ιούνιο του 1945, όταν Αμερικανοί πράκτορες μετέφεραν εσπευσμένα επιστήμονες από περιοχές της Σαξονίας και της Θουριγγίας, που επισήμως ανήκαν στη σοβιετική ζώνη κατοχής.
Στους επιστήμονες έδιναν σημειώματα όπως αυτό:
«Κατόπιν διαταγής της στρατιωτικής διοίκησης, πρέπει να εμφανιστείτε με την οικογένειά σας και ό,τι μπορείτε να μεταφέρετε, αύριο στη 1 το μεσημέρι (Παρασκευή, 22 Ιουνίου 1945) στην κεντρική πλατεία του Bitterfeld.
Δεν χρειάζεται να πάρετε χειμωνιάτικα ρούχα.
Ελαφρά μεταφερόμενα αντικείμενα, όπως οικογενειακά έγγραφα, κοσμήματα κ.λπ., να τα έχετε μαζί σας.
Θα μεταφερθείτε οδικώς στον κοντινότερο σιδηροδρομικό σταθμό.
Από εκεί θα κατευθυνθείτε στη Δύση.
Παρακαλώ ενημερώστε τον φέροντα αυτό το σημείωμα για τον αριθμό των μελών της οικογένειάς σας.»
Δύσκολη ζωή στην Αμερική
Συνολικά, οι τεχνολογίες των ΗΠΑ και της Βρετανίας είτε ξεπερνούσαν τις γερμανικές είτε ήταν συγκρίσιμες, με ορισμένες αξιοσημείωτες εξαιρέσεις.
Για παράδειγμα, το γερμανικό Me-262, το πρώτο επιχειρησιακό τζετ αεροπλάνο, ήταν ανώτερο από το αμερικανικό P-80 Shooting Star.
Το GHG Balkon, σύστημα υδροφώνου για υποβρύχια, ήταν τόσο εξελιγμένο που στις ΗΠΑ σχεδιάστηκε αντίστοιχο μοντέλο βασισμένο σε αυτό.
Όμως, ξεχωριστή περίπτωση αποτελούσε η ομάδα των Γερμανών πυραυλικών, με επικεφαλής τον Wernher von Braun.
Οι πύραυλοι V-2 είχαν παραχθεί μαζικά στη Γερμανία, ενώ σε άλλες χώρες υπήρχαν μόνο πρωτότυπα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι πατέρας του V-2 δεν ήταν μόνο ο von Braun, αλλά και ο ανώτερος αξιωματικός πυροβολικού Walter Dornberger, που έπεισε τον Hitler για το μέλλον των πυραύλων.
Μετά τον πόλεμο, εργάστηκε και αυτός στις ΗΠΑ — ακόμη και στο πρόγραμμα του διαστημικού λεωφορείου.
Περισσότεροι από 100 Γερμανοί πυραυλικοί εργάστηκαν στις ΗΠΑ.
Αρχικά, βοηθούσαν στην εκτόξευση τροπαίων V-2 για ερευνητικούς σκοπούς, και το 1946 παρήγαγαν την πρώτη φωτογραφία της Γης από το διάστημα.
Ωστόσο, η δεκαετία 1945–1950 χαρακτηριζόταν από αμερικανική αποστρατικοποίηση, και οι Γερμανοί είχαν ελάχιστο έργο.
Ο ίδιος ο von Braun περνούσε χρόνια γεμάτα προσωπικά και επαγγελματικά παράπονα — δεν του άρεσε η αμερικανική κουζίνα, και ενοχλούνταν που οι συνάδελφοί του τον φώναζαν με το μικρό του όνομα, αρνούμενοι το «Herr Professor».
Ο πρώτος αμερικανικός δορυφόρος
Όλα άλλαξαν με τον πόλεμο στην Κορέα το 1950 και τη σοβιετική δοκιμή ατομικής βόμβας.
Οι ΗΠΑ έδωσαν ξανά προτεραιότητα στην ανάπτυξη στρατιωτικών πυραύλων.
Ο von Braun και η ομάδα του μεταφέρθηκαν στο Redstone Arsenal στην Αλαμπάμα, όπου το 1954 ανέπτυξαν τον πρώτο μεγάλο αμερικανικό βαλλιστικό πύραυλο, τον PGM-11 Redstone.
Ο von Braun πρότεινε να τροποποιήσουν τον Redstone για να εκτοξεύσουν δορυφόρο — κάτι εφικτό μέσα σε έναν χρόνο.
Όμως ο πρόεδρος Dwight Eisenhower απέρριψε την πρόταση.
Δεν ήθελε η αμερικανική διαστημική προσπάθεια να έχει στρατιωτική προέλευση ή να σχετίζεται με πρώην Ναζί.
Αντ' αυτού, επέλεξε τον πύραυλο Vanguard, πολύ λιγότερο έτοιμο.
Όταν όμως, στα τέλη του 1957, το σοβιετικό Sputnik-1 τέθηκε σε τροχιά και το Vanguard εξερράγη κατά την εκτόξευση, η κυβέρνηση άλλαξε στάση. Στις 31 Ιανουαρίου 1958, ο πύραυλος Redstone μετέφερε σε τροχιά τον Explorer-1, τον πρώτο αμερικανικό δορυφόρο.
Ο von Braun έγινε ήρωας. Πάντα ονειρευόταν διαστημικά ταξίδια, όχι πολεμική τεχνολογία. Μαζί με την ομάδα του, εντάχθηκε στη νεοσύστατη NASA, θέτοντας μόνο έναν όρο: να του επιτραπεί να σχεδιάσει έναν υπέρβαρο πύραυλο — τον Saturn V, που αργότερα μετέφερε τον άνθρωπο στο φεγγάρι.
Ποιος αντέγραψε ποιον;
Η μετανάστευση του von Braun και των μηχανικών του στις ΗΠΑ δημιούργησε τον μύθο ότι η αμερικανική διαστημική τεχνολογία «κλάπηκε» από τους Ναζί.
Όμως τα πράγματα είναι πιο περίπλοκα.
Πολλά σχέδια είχαν ήδη ξεκινήσει ανεξάρτητα στις ΗΠΑ.
Ο ίδιος ο von Braun παραδεχόταν ότι εμπνεύστηκε για την V-2 από τον Αμερικανό πρωτοπόρο Robert Goddard, που τη δεκαετία του ’30 είχε αναπτύξει βασικές αρχές: τουρμπίνες καυσίμου, ψύξη ακροφυσίου με ροή καυσίμου, και καθοδήγηση με γυροσκόπια.
Οι ΗΠΑ δεν ανέπτυξαν όλους τους πυραύλους τους με βάση τα γερμανικά πρότυπα.
Για παράδειγμα:
Ο MGM-5 Corporal αναπτύχθηκε το 1944 στην Καλιφόρνια, χωρίς γερμανική εμπλοκή.
Ο PGM-17 Thor, παρότι επηρεασμένος από τον Adolf Thiel, κατασκευάστηκε από την Douglas.
Ο SM-65 Atlas, η πρώτη λειτουργική ICBM, αναπτύχθηκε από την Convair, χωρίς σχέση με τη V-2.
Ο Titan κατασκευάστηκε από τη Martin χωρίς άμεση γερμανική συμβολή.
Οι κινητήρες των πρώτων Redstone και Thor βασίστηκαν αρχικά στον V-2, αλλά οι Αμερικανοί μηχανικοί γρήγορα υπερέβησαν τα γερμανικά όρια, λύνοντας προβλήματα όπως η ασταθής καύση, που οι Γερμανοί δεν είχαν ξεπεράσει ποτέ.
Οι γερμανικές πυραυλικές τεχνολογίες επηρέασαν βαθιά τον κόσμο.
Ο Wernher von Braun ήταν ο πρώτος μηχανικός που έλαβε τεράστια κρατική χρηματοδότηση για να αναπτύξει διαστημική τεχνολογία. Μετά τον πόλεμο, και οι ΗΠΑ και η ΕΣΣΔ και η Γαλλία αξιοποίησαν αυτό το τεχνολογικό απόθεμα.
Η ΕΣΣΔ επίσης μετέφερε χιλιάδες Γερμανούς ειδικούς μυστικά (επιχείρηση Osoaviakhim), αλλά η επιρροή της παραμένει δύσκολο να μετρηθεί λόγω απορρήτου.
Όμως να λέει κανείς ότι οι ΗΠΑ «έκλεψαν» το πυραυλικό τους πρόγραμμα από τη Γερμανία απλώς και μόνο επειδή φιλοξένησαν τον von Braun και την ομάδα του — είναι μάλλον απλουστευτικό και εσφαλμένο.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών