«Πακέτο» 1,5 δισ. για οικογένειες με παιδιά, άγαμους, μεσαία εισοδήματα και ιδιοκτήτες ακινήτων

Φωτιά θα πάρουν τα μολύβια στο οικονομικό επιτελείο αμέσως μετά τις 18 Αυγούστου, καθώς ξεκινούν οι τελικές ασκήσεις επί χάρτου για το πακέτο φοροελαφρύνσεων που θα ξεδιπλωθεί από το 2026.
Εκείνη την περίοδο θα πυκνώσουν και οι συσκέψεις στο Μέγαρο Μαξίμου, ώστε από τη λίστα των περίπου 40 μέτρων να επιλεγούν όσα δεν θα διαταράξουν την ισορροπία του προϋπολογισμού και τους στόχους για τις πρωτογενείς δαπάνες και πλεονάσματα.
Το συνολικό ύψος του πακέτου εκτιμάται σε 1,5 δισ. ευρώ.

Στο επίκεντρο του σχεδιασμού βρίσκονται η διεύρυνση των φοροαπαλλαγών για οικογένειες με παιδιά, η αύξηση του βασικού αφορολόγητου για άγαμους, το οποίο παραμένει αμετάβλητο στα 8.636 ευρώ από το 2015, καθώς και στοχευμένες παρεμβάσεις στην άμεση φορολογία, με στόχο τη μείωση των βαρών για τα μεσαία εισοδήματα και τους ιδιοκτήτες ακινήτων. Από τη λίστα έχει αποσυρθεί η πρόταση για τιμαριθμοποίηση της φορολογικής κλίμακας, η οποία εξετάστηκε ως διαρθρωτική αλλαγή, αλλά εγκαταλείφθηκε λόγω του υψηλού δημοσιονομικού κόστους.
Κυβερνητικές πηγές επισημαίνουν πως η εφαρμογή της τιμαριθμοποίησης θα καθιστούσε τον προϋπολογισμό εξαιρετικά ευάλωτο σε περίπτωση νέας πληθωριστικής έξαρσης.
«Η κρίση στη Μέση Ανατολή έβγαλε την τιμαριθμοποίηση από το καλάθι του Πρωθυπουργού», σχολιάζει αρμόδιος αξιωματούχος, προσθέτοντας ότι σε ένα σενάριο πληθωρισμού αντίστοιχο με εκείνο του 2022 που έφτασε το 9% η επιβάρυνση στον προϋπολογισμό θα ήταν εκρηκτική.

Ειδικότερα, η κυβερνητική ατζέντα περιλαμβάνει:

1. Νέα φορομπόνους για οικογένειες με παιδιά: Ένα μεγάλο μέρος του πακέτου της Θεσσαλονίκης θα αφορά στη στήριξη των οικογενειών μέσω φοροαπαλλαγών, χωρίς ωστόσο να παρέχουν περισσότερες διευκρινίσεις για το είδος και την έκταση των παρεμβάσεων. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι στα σενάρια που εξετάζονται περιλαμβάνεται, μεταξύ άλλων, η κλιμακωτή αναπροσαρμογή του αφορολόγητου ορίου ανάλογα με τον αριθμό των παιδιών. Το μέτρο αυτό αναμένεται να επιφέρει αυτόματη αύξηση της έκπτωσης φόρου στο εκκαθαριστικό σημείωμα της εφορίας για τους γονείς, καθώς και αύξηση του αφορολόγητου ποσού των οικειοθελών παροχών από τους εργοδότες προς τους εργαζόμενους που αποκτούν παιδιά

2. Μειώσεις φόρων για τα μεσαία εισοδήματα: Το κέντρο βάρους εστιάζεται σε αλλαγές στα φορολογικά κλιμάκια και τους συντελεστές, με στόχο την ελάφρυνση των εισοδημάτων που κινούνται στην περιοχή των 10.000 έως 20.000 ευρώ. Συγκεκριμένα, εξετάζονται παρεμβάσεις που θα μειώσουν το φορολογικό βάρος για αυτή την κατηγορία, ώστε να ενισχυθεί το διαθέσιμο εισόδημα των μεσαίων στρωμάτων.

Πιο συγκεκριμένα εξετάζεται:

-«Σπάσιμο» του δεύτερου κλιμακίου με προσθήκη ενός ενδιάμεσου συντελεστή 15% για το τμήμα του εισοδήματος από 10.001 ευρώ μέχρι και τα 20.000 ευρώ όπου σήμερα ο συντελεστής φορολόγησης ανεβαίνει απότομα στο 22% από 9% που είναι μέχρι τα 10.000 ευρώ προκαλώντας ραγδαία αύξηση του φορολογικού βάρους. Ειδικότερα προβλέπεται ότι το κλιμάκιο εισοδήματος από 10.001 έως 16.000 ευρώ θα φορολογείται με συντελεστή 15% για μισθωτούς, συνταξιούχους, ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες. Αυτό σημαίνει ότι για εισόδημα 16.000 ευρώ η μείωση του φόρου ανέρχεται σε 420 ευρώ καθώς πέφτει στα 900 ευρώ από 1.320 ευρώ οδηγώντας σε αύξηση των καθαρών μηνιαίων αποδοχών για μισθωτούς και συνταξιούχους λόγω της χαμηλότερης παρακράτησης φόρου

-Αναπροσαρμογή του ύψους του εισοδήματος πάνω από το οποίο εφαρμόζεται ο ανώτατος φορολογικός συντελεστής 44%. Με βάση το ισχύον καθεστώς ο συντελεστής 44% επιβάλλεται στο τμήμα του εισοδήματος που υπερβαίνει τα 40.000 ευρώ και το σενάριο προβλέπει το ποσό να αυξηθεί στη περιοχή των 45.000 ευρώ, πράγμα που σημαίνει ότι για το τμήμα των 5.000 ευρώ ο φόρος θα μειωθεί κατά 400 ευρώ καθώς θα διαμορφωθεί στα 1.800 ευρώ από 2.200 ευρώ.

3. Αύξηση βασικού αφορολόγητου ορίου: Εξετάζεται αύξηση του βασικού αφορολόγητου για άγαμους φορολογούμενους χωρίς παιδιά από 8.636 σε 10.000 ευρώ, αποτελώντας την πρώτη ουσιαστική παρέμβαση μετά από σχεδόν μια δεκαετία. Στόχος είναι να δοθεί φορολογική «ανάσα» σε πάνω από 2,3 εκατομμύρια πολίτες, προστατεύοντας την αγοραστική τους δύναμη απέναντι στην παρατεταμένη ακρίβεια και την αυξημένη φορολογία που απομυζά τις αυξήσεις στον κατώτατο μισθό. Η αναπροσαρμογή αυτή θα οδηγήσει σε μεγαλύτερο καθαρό εισόδημα, καθώς με το υφιστάμενο αφορολόγητο μεγάλο μέρος της αύξησης στον κατώτατο μισθό φορολογείται. Το μέτρο αφορά άγαμους, έγγαμους χωρίς παιδιά, συνταξιούχους και κατά κύριο επάγγελμα αγρότες και θα επηρεάσει θετικά και τα αφορολόγητα όρια για οικογένειες με παιδιά, φέρνοντας μεγαλύτερες φορολογικές ελαφρύνσεις. Η συνολική μείωση φόρου για έναν άγαμο μισθωτό μπορεί να ξεπεράσει τα 300 ευρώ ετησίως, ενώ για οικογένειες με παιδιά το όφελος φτάνει έως και τα 500 ευρώ.

4. Εισοδήματα από ενοίκια: Το οικονομικό επιτελείο βάζει στο στόχαστρο την αναλογικότερη κατανομή των φορολογικών βαρών στα εισοδήματα από ενοίκια, με ειδική μέριμνα για τους εκμισθωτές με μεσαία εισοδήματα. Στόχος είναι να δοθούν κίνητρα ώστε να δηλώνονται τα πραγματικά μισθώματα, να περιοριστεί η εκτόξευση των τιμών στα ενοίκια και να βγουν στην αγορά χιλιάδες κλειστά ακίνητα. Στο πλαίσιο αυτό εξετάζεται:

-Μείωση του συντελεστή 15% που ισχύει σήμερα για τα εισοδήματα έως 12.000 ευρώ στη περιοχή του 5% για το τμήμα του εισοδήματος έως 5.000 ευρώ και διατήρηση του από τα 5.001 έως 12.000 ευρώ. Σε μια τέτοια περίπτωση φορολογούμενος που εισπράττει από μισθώματα 5.000 ευρώ θα καταβάλλει φόρο ύψους 250 ευρώ ενώ σήμερα πληρώνει 750 ευρώ δηλαδή θα έχει ελάφρυνση 500 ευρώ. Το ίδιο κέρδος θα έχουν και όσοι δηλώνουν υψηλότερα από 5.000 ευρώ εισοδήματα.

Για παράδειγμα, ο φόρος σήμερα για εισόδημα 12.000 ευρώ ανέρχεται σε 1.800 ευρώ ενώ με συντελεστές 5% για έως 5.000 ευρώ και 15% από 5.0001 έως 12.000 ευρώ διαμορφώνεται σε 1.300 ευρώ, δηλαδή 500 ευρώ χαμηλότερα. Για εισόδημα ύψους 15.000 ευρώ ο φόρος πέφτει στα 2.350 ευρώ από 2.850 ευρώ και για εισόδημα 20.000 ευρώ η επιβάρυνση μειώνεται στα 4.100 ευρώ από 4.600 ευρώ.

Επίσης, εναλλακτικά εξετάζεται η προσθήκη ενός ενδιάμεσου συντελεστή ανάμεσα στο 15% με 35% που εφαρμόζεται σήμερα το τμήμα εισοδήματος από 12.001 έως 35.000 ευρώ

Σήμερα, το ετήσιο καθαρό φορολογητέο εισόδημα από ενοίκια φορολογείται αυτοτελώς από το πρώτο ευρώ με συντελεστές:

-15% για τα πρώτα 12.000 ευρώ του εισοδήματος

-35% για το τμήμα του εισοδήματος από τα 12.001 έως τα 35.000 ευρώ

-45% για το τμήμα του εισοδήματος πάνω από τα 35.000 ευρώ.

Σημειώνεται ότι τα στοιχεία της ΑΑΔΕ από την επεξεργασία των φορολογικών δηλώσεων δείχνουν ότι τα εισοδήματα από ενοίκια ξεπερνούν τα 8,5 δισ. ευρώ ετησίως με επτά στους δέκα φορολογουμένους να δηλώνουν έως 5.000 ευρώ και το 87% κάτω από 10.000 ευρώ.

Στο μεταξύ, υπάρχει εισήγηση για την καθιέρωση αντικινήτρων για όσους κρατούν κλειστές τις κατοικίες για μεγάλο χρονικό διάστημα με την επιβολή «φόρου αδράνειας», μέτρο που εφαρμόζεται σε αρκετές χώρες στην Ευρώπη προκειμένου να καταστεί ασύμφορη η διατήρηση κλειστού ακινήτου ενώ για τα ακίνητα που έχουν στην κατοχή τους οι τράπεζες και οι servicers εξετάζεται να πληρώνουν διπλάσιο ΕΝΦΙΑ από το 2026.

Μάριος Χριστοδούλου
www.bankingnews.gr