Η εξαίρεση των αμυντικών δαπανών από τους αυστηρούς κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας ανοίγει παράθυρο ευελιξίας για 16 κράτη-μέλη
Χώρο για επιπλέον δαπάνες άνω των 500 εκατ. ευρώ εξασφαλίζει η Ελλάδα από τη ρήτρα διαφυγής για τα εξοπλιστικά που ενεργοποιεί το Eurogroup τη Δευτέρα 7 Ιουλίου και επικυρώνει το Ecofin Τρίτη (8/7) 2025.
Η εξαίρεση των αμυντικών δαπανών από τους αυστηρούς κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας ανοίγει παράθυρο ευελιξίας για 16 κράτη-μέλη –ανάμεσά τους και η Ελλάδα– επιτρέποντας πρόσθετες εξοπλιστικές δαπάνες έως 1,5% του ΑΕΠ χωρίς αυτές να επηρεάζουν το έλλειμμα.
Ωστόσο, οι σχετικές επιβαρύνσεις θα καταγράφονται στο δημόσιο χρέος.
Η ρήτρα θα ισχύσει από το 2025 έως το 2028, με δυνατότητα παράτασης ενός ακόμη έτους, και θα συνοδεύεται από ετήσιο έλεγχο εφαρμογής.
Για την Ελλάδα, η πρόβλεψη «κουμπώνει» με το νέο 12ετές Μακροπρόθεσμο Πρόγραμμα Αμυντικού Εξοπλισμού (2025–2036), που προβλέπει αύξηση των δαπανών από 2,2% του ΑΕΠ φέτος σε 2,3% το 2025 και 2,5% το 2026.
Καθοριστικής σημασίας είναι η αλλαγή του έτους βάσης για τις στρατιωτικές δαπάνες: από το 2021 μεταφέρεται στο 2024.
Αν είχε διατηρηθεί το 2021 - όταν οι ελληνικές αμυντικές δαπάνες ξεπερνούσαν το 3% του ΑΕΠ– δεν θα υπήρχε περιθώριο ευελιξίας.
Με τη νέα βάση, η αύξηση κατά 0,3 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ δημιουργεί δημοσιονομικό χώρο περίπου 500 εκατ. ευρώ.
Το «πακέτο» ελαφρύνσεων 1,5 δισ. ευρώ
Το ποσό αυτό θα κατευθυνθεί στον «κουμπαρά» του 1 δισ. ευρώ που έχει δημιουργηθεί από τη συγκράτηση των πρωτογενών δαπανών και των πρόσθετων εσόδων από τα μέτρα κατά της φοροδιαφυγής, διαμορφώνοντας έτσι ένα «πακέτο» ελαφρύνσεων συνολικού ύψους 1,5 δισ. ευρώ που θα ανακοινώσει ο Πρωθυπουργός στη ΔΕΘ.
Η Κομισιόν προειδοποιεί ότι η ρήτρα διαφυγής δεν αποτελεί «λευκή επιταγή».
Υπενθυμίζει πως πρόκειται για προσωρινή χαλάρωση και επιμένει στη διατήρηση της δημοσιονομικής βιωσιμότητας, ώστε να αποφευχθεί εκτροχιασμός ελλείμματος και χρέους από το 2029 και μετά.
Ειδικά για την Ελλάδα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά ότι η επίπτωση από την αξιοποίηση της ρήτρας διαφυγής θα είναι 1,2% του ΑΕΠ στο έλλειμμα και 1,8% στο χρέος έως το 2028.
Αυτό σημαίνει πως χωρίς προσαρμογές, η μακροπρόθεσμη δημοσιονομική σταθερότητα μπορεί να κλονιστεί σοβαρά μετά το τέλος της περιόδου ευελιξίας.
Σύμφωνα με τις συστάσεις της Κομισιόν, η Ελλάδα θα πρέπει να προχωρήσει σε ετήσιες δημοσιονομικές παρεμβάσεις ύψους 0,2% του ΑΕΠ (500 εκατ. ευρώ) για τέσσερα έτη ή, εναλλακτικά, 0,1% για επτά έτη, εφόσον επιλεγεί μεγαλύτερος χρονικός ορίζοντας στο επόμενο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα.
Η αξιολόγηση των σχεδίων έγινε σε δύο κύκλους.
Ο πρώτος που καλύπτει την περίοδο 2025-2028 και αφορά την ενεργοποίηση της ρήτρας και την προσωρινή χαλάρωση.
Ο δεύτερος που ξεκινά από το 2029 και εστιάζει στην αποκατάσταση των δημοσιονομικών ισορροπιών, με αυστηρότερους στόχους για το έλλειμμα και το χρέος.
Η ρήτρα προβλέπει ανώτατο όριο 1,5% του ΑΕΠ με έτος βάσης το 2021 και αφορά τις εξής χώρες: Βέλγιο, Βουλγαρία, Τσεχία, Δανία, Γερμανία, Εσθονία, Κροατία, Λετονία, Λιθουανία, Ουγγαρία, Πολωνία, Σλοβενία, Σλοβακία, Φινλανδία και Ελλάδα.
Μάριος Χριστοδούλου
www.bankingnews.gr
Η εξαίρεση των αμυντικών δαπανών από τους αυστηρούς κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας ανοίγει παράθυρο ευελιξίας για 16 κράτη-μέλη –ανάμεσά τους και η Ελλάδα– επιτρέποντας πρόσθετες εξοπλιστικές δαπάνες έως 1,5% του ΑΕΠ χωρίς αυτές να επηρεάζουν το έλλειμμα.
Ωστόσο, οι σχετικές επιβαρύνσεις θα καταγράφονται στο δημόσιο χρέος.
Η ρήτρα θα ισχύσει από το 2025 έως το 2028, με δυνατότητα παράτασης ενός ακόμη έτους, και θα συνοδεύεται από ετήσιο έλεγχο εφαρμογής.
Για την Ελλάδα, η πρόβλεψη «κουμπώνει» με το νέο 12ετές Μακροπρόθεσμο Πρόγραμμα Αμυντικού Εξοπλισμού (2025–2036), που προβλέπει αύξηση των δαπανών από 2,2% του ΑΕΠ φέτος σε 2,3% το 2025 και 2,5% το 2026.
Καθοριστικής σημασίας είναι η αλλαγή του έτους βάσης για τις στρατιωτικές δαπάνες: από το 2021 μεταφέρεται στο 2024.
Αν είχε διατηρηθεί το 2021 - όταν οι ελληνικές αμυντικές δαπάνες ξεπερνούσαν το 3% του ΑΕΠ– δεν θα υπήρχε περιθώριο ευελιξίας.
Με τη νέα βάση, η αύξηση κατά 0,3 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ δημιουργεί δημοσιονομικό χώρο περίπου 500 εκατ. ευρώ.
Το «πακέτο» ελαφρύνσεων 1,5 δισ. ευρώ
Το ποσό αυτό θα κατευθυνθεί στον «κουμπαρά» του 1 δισ. ευρώ που έχει δημιουργηθεί από τη συγκράτηση των πρωτογενών δαπανών και των πρόσθετων εσόδων από τα μέτρα κατά της φοροδιαφυγής, διαμορφώνοντας έτσι ένα «πακέτο» ελαφρύνσεων συνολικού ύψους 1,5 δισ. ευρώ που θα ανακοινώσει ο Πρωθυπουργός στη ΔΕΘ.
Η Κομισιόν προειδοποιεί ότι η ρήτρα διαφυγής δεν αποτελεί «λευκή επιταγή».
Υπενθυμίζει πως πρόκειται για προσωρινή χαλάρωση και επιμένει στη διατήρηση της δημοσιονομικής βιωσιμότητας, ώστε να αποφευχθεί εκτροχιασμός ελλείμματος και χρέους από το 2029 και μετά.
Ειδικά για την Ελλάδα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά ότι η επίπτωση από την αξιοποίηση της ρήτρας διαφυγής θα είναι 1,2% του ΑΕΠ στο έλλειμμα και 1,8% στο χρέος έως το 2028.
Αυτό σημαίνει πως χωρίς προσαρμογές, η μακροπρόθεσμη δημοσιονομική σταθερότητα μπορεί να κλονιστεί σοβαρά μετά το τέλος της περιόδου ευελιξίας.
Σύμφωνα με τις συστάσεις της Κομισιόν, η Ελλάδα θα πρέπει να προχωρήσει σε ετήσιες δημοσιονομικές παρεμβάσεις ύψους 0,2% του ΑΕΠ (500 εκατ. ευρώ) για τέσσερα έτη ή, εναλλακτικά, 0,1% για επτά έτη, εφόσον επιλεγεί μεγαλύτερος χρονικός ορίζοντας στο επόμενο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα.
Η αξιολόγηση των σχεδίων έγινε σε δύο κύκλους.
Ο πρώτος που καλύπτει την περίοδο 2025-2028 και αφορά την ενεργοποίηση της ρήτρας και την προσωρινή χαλάρωση.
Ο δεύτερος που ξεκινά από το 2029 και εστιάζει στην αποκατάσταση των δημοσιονομικών ισορροπιών, με αυστηρότερους στόχους για το έλλειμμα και το χρέος.
Η ρήτρα προβλέπει ανώτατο όριο 1,5% του ΑΕΠ με έτος βάσης το 2021 και αφορά τις εξής χώρες: Βέλγιο, Βουλγαρία, Τσεχία, Δανία, Γερμανία, Εσθονία, Κροατία, Λετονία, Λιθουανία, Ουγγαρία, Πολωνία, Σλοβενία, Σλοβακία, Φινλανδία και Ελλάδα.
Μάριος Χριστοδούλου
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών