Η επιλογή της καινοτόμου ανάπτυξης δεν μπορεί να είναι κυβερνητική επιλογή ούτε και προσπάθεια επίτευξης συγκεκριμένων ποσοτικών στόχων
Η σύνδεση της έρευνας και της καινοτομίας με την οικονομική ανάπτυξη είναι προφανής, ειδικά την τελευταία εικοσαετία, όπου κεντρικό ζητούμενο για το σύνολο των ανεπτυγμένων οικονομιών του κόσμου αποτελεί η μετάβαση στην οικονομία της γνώσης. Το ίδιο ισχύει και για τη χώρα μας, και μάλιστα η απαίτηση αυτή γίνεται περισσότερο επιτακτική κατά την τρέχουσα περίοδο της οικονομικής κρίσης.
Στον ΣΒΒΕ πιστεύουμε ότι η ανάπτυξη της καινοτομίας στις επιχειρήσεις δεν μπορεί να έρθει από «πάνω». Η επιλογή της καινοτόμου ανάπτυξης δεν μπορεί να είναι κυβερνητική επιλογή ούτε και προσπάθεια επίτευξης συγκεκριμένων ποσοτικών στόχων. Τέτοιου είδους πολιτικές παρεμβάσεις είναι φανερό ότι έχουν αποτύχει. Και έχουν αποτύχει, δυστυχώς, διαχρονικά για τέσσερις (4) τουλάχιστον συγκεκριμένους λόγους:
1. γιατί η δημόσια διοίκηση ανθίσταται σθεναρά σε οποιεσδήποτε εκσυγχρονιστικές παρεμβάσεις και αδυνατεί να ακολουθήσει τους ρυθμούς του συνεχώς μεταβαλλόμενου οικονομικού και κοινωνικού περιβάλλοντος,
2. γιατί όποιες από τις πρωτοβουλίες ανάπτυξης καινοτομίας στέφονται με επιτυχία, το οφείλουν μάλλον σε εξωγενείς παράγοντες και στη βούληση του ιδιωτικού τομέα, παρά στη συνειδητοποίηση της πολιτικής ηγεσίας για την αναγκαιότητα αλλαγών στο υφιστάμενο πλαίσιο και στις τρέχουσες πολιτικές,
3. γιατί η άσκηση της πολιτικής εξουσίας και του κυβερνητικού έργου βρίσκεται σε ευθεία συνάρτηση με τα πρόσωπα που την ασκούν. Αλλαγές προσώπων, ακόμη και στους ίδιους κυβερνητικούς σχηματισμούς, δημιουργούν ασυνέχειες και απελπιστικές καθυστερήσεις, και,
4. γιατί ο προγραμματισμός και ο στρατηγικός σχεδιασμός είναι έννοιες που δύσκολα εντάσσονται στις λειτουργίες του κράτους, παρά τις προσπάθειες που επιβλήθηκαν από τους κοινοτικούς κανονισμούς, που αφορούν τις κοινοτικές ενισχύσεις.
Σε κάθε περίπτωση, για να υπάρξει αποτέλεσμα στη μεταρρυθμιστική προσπάθεια της Κυβέρνησης θα πρέπει να δοθεί βάρος σε ένα πράγμα: στη δημιουργία κοινών συμφερόντων. Και μιλάμε για κοινά συμφέροντα μεταξύ ερευνητικής κοινότητας και επιχειρηματικής κοινότητας. Τα συμφέροντα αυτά θα πρέπει να φέρουν, κυρίως, τους ανθρώπους κοντά. Τα συμφέροντα να καταλήγουν σε δικτύωση και συνεργασία ανθρώπων. Αν αυτό το επιτύχουμε τότε, θα έχουμε κάνει ένα τεράστιο βήμα στην προσπάθεια για την ανάπτυξη της χώρας.
Το αναφέρω αυτό γιατί μέχρι σήμερα τα απευθείας χρηματοδοτούμενα προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την έρευνα, παρά την ευεργετική τους επίδραση στο «άνοιγμα» της πανεπιστημιακής έρευνας, δημιούργησαν και ορισμένες στρεβλώσεις που θα πρέπει να αναφερθούν. Παράδειγμα οι υψηλές ερευνητικές αποζημιώσεις που προβλέπονταν στα προγράμματα αυτά, έστρεψαν τα πιο δυναμικά ερευνητικά ινστιτούτα και εργαστήρια πανεπιστημίων στην παροχή υπηρεσιών έρευνας προς τις επιχειρήσεις άλλων χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και περιόρισαν την ερευνητική παραγωγική ικανότητα τους για την παροχή αντίστοιχων υπηρεσιών σε ελληνικές επιχειρήσεις.
Από την άλλη μεριά, γνωρίζουμε πολύ καλά ότι η συνεργασία με τις επιχειρήσεις δεν είναι το ευκολότερο πράγμα για έναν ερευνητή. Βαρίδια δυστυχώς δεν υπάρχουν στο πως είναι σήμερα δομημένο το σύστημα έρευνας, βαρίδια υπάρχουν και στις επιχειρήσεις.
Έτσι, κατά τη συνεργασία ενός ερευνητή με μια επιχείρηση είναι βέβαιο ότι θα δημιουργηθούν πολλές δυσκολίες. Σε κάθε περίπτωση, τόσο οι επιχειρήσεις όσο και οι ερευνητές, θα πρέπει να λάβουν υπόψη τους ο καθένας τις ιδιαιτερότητες του άλλου, ούτως ώστε να έρθουν πιο κοντά.
Τελικά, και με αφορμή την υπάρχουσα κατάσταση και τα θέματα νοοτροπίας, πρέπει να δούμε πως φτιάχνουμε το εξωτερικό περιβάλλον. Διότι η παραγωγή καινοτομικών προϊόντων μπορεί ν΄αποτελέσει πραγματικό πυλώνα της νέας βιομηχανικής πολιτικής που διαμορφώνεται στη χώρα και μοχλό για την παραγωγή διεθνώς εμπορεύσιμων προϊόντων.
Προέδρος Συνδέσμου Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος
κ. Αθανάσιος Σαββάκης
www.bankingnews.gr
Στον ΣΒΒΕ πιστεύουμε ότι η ανάπτυξη της καινοτομίας στις επιχειρήσεις δεν μπορεί να έρθει από «πάνω». Η επιλογή της καινοτόμου ανάπτυξης δεν μπορεί να είναι κυβερνητική επιλογή ούτε και προσπάθεια επίτευξης συγκεκριμένων ποσοτικών στόχων. Τέτοιου είδους πολιτικές παρεμβάσεις είναι φανερό ότι έχουν αποτύχει. Και έχουν αποτύχει, δυστυχώς, διαχρονικά για τέσσερις (4) τουλάχιστον συγκεκριμένους λόγους:
1. γιατί η δημόσια διοίκηση ανθίσταται σθεναρά σε οποιεσδήποτε εκσυγχρονιστικές παρεμβάσεις και αδυνατεί να ακολουθήσει τους ρυθμούς του συνεχώς μεταβαλλόμενου οικονομικού και κοινωνικού περιβάλλοντος,
2. γιατί όποιες από τις πρωτοβουλίες ανάπτυξης καινοτομίας στέφονται με επιτυχία, το οφείλουν μάλλον σε εξωγενείς παράγοντες και στη βούληση του ιδιωτικού τομέα, παρά στη συνειδητοποίηση της πολιτικής ηγεσίας για την αναγκαιότητα αλλαγών στο υφιστάμενο πλαίσιο και στις τρέχουσες πολιτικές,
3. γιατί η άσκηση της πολιτικής εξουσίας και του κυβερνητικού έργου βρίσκεται σε ευθεία συνάρτηση με τα πρόσωπα που την ασκούν. Αλλαγές προσώπων, ακόμη και στους ίδιους κυβερνητικούς σχηματισμούς, δημιουργούν ασυνέχειες και απελπιστικές καθυστερήσεις, και,
4. γιατί ο προγραμματισμός και ο στρατηγικός σχεδιασμός είναι έννοιες που δύσκολα εντάσσονται στις λειτουργίες του κράτους, παρά τις προσπάθειες που επιβλήθηκαν από τους κοινοτικούς κανονισμούς, που αφορούν τις κοινοτικές ενισχύσεις.
Σε κάθε περίπτωση, για να υπάρξει αποτέλεσμα στη μεταρρυθμιστική προσπάθεια της Κυβέρνησης θα πρέπει να δοθεί βάρος σε ένα πράγμα: στη δημιουργία κοινών συμφερόντων. Και μιλάμε για κοινά συμφέροντα μεταξύ ερευνητικής κοινότητας και επιχειρηματικής κοινότητας. Τα συμφέροντα αυτά θα πρέπει να φέρουν, κυρίως, τους ανθρώπους κοντά. Τα συμφέροντα να καταλήγουν σε δικτύωση και συνεργασία ανθρώπων. Αν αυτό το επιτύχουμε τότε, θα έχουμε κάνει ένα τεράστιο βήμα στην προσπάθεια για την ανάπτυξη της χώρας.
Το αναφέρω αυτό γιατί μέχρι σήμερα τα απευθείας χρηματοδοτούμενα προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την έρευνα, παρά την ευεργετική τους επίδραση στο «άνοιγμα» της πανεπιστημιακής έρευνας, δημιούργησαν και ορισμένες στρεβλώσεις που θα πρέπει να αναφερθούν. Παράδειγμα οι υψηλές ερευνητικές αποζημιώσεις που προβλέπονταν στα προγράμματα αυτά, έστρεψαν τα πιο δυναμικά ερευνητικά ινστιτούτα και εργαστήρια πανεπιστημίων στην παροχή υπηρεσιών έρευνας προς τις επιχειρήσεις άλλων χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και περιόρισαν την ερευνητική παραγωγική ικανότητα τους για την παροχή αντίστοιχων υπηρεσιών σε ελληνικές επιχειρήσεις.
Από την άλλη μεριά, γνωρίζουμε πολύ καλά ότι η συνεργασία με τις επιχειρήσεις δεν είναι το ευκολότερο πράγμα για έναν ερευνητή. Βαρίδια δυστυχώς δεν υπάρχουν στο πως είναι σήμερα δομημένο το σύστημα έρευνας, βαρίδια υπάρχουν και στις επιχειρήσεις.
Έτσι, κατά τη συνεργασία ενός ερευνητή με μια επιχείρηση είναι βέβαιο ότι θα δημιουργηθούν πολλές δυσκολίες. Σε κάθε περίπτωση, τόσο οι επιχειρήσεις όσο και οι ερευνητές, θα πρέπει να λάβουν υπόψη τους ο καθένας τις ιδιαιτερότητες του άλλου, ούτως ώστε να έρθουν πιο κοντά.
Τελικά, και με αφορμή την υπάρχουσα κατάσταση και τα θέματα νοοτροπίας, πρέπει να δούμε πως φτιάχνουμε το εξωτερικό περιβάλλον. Διότι η παραγωγή καινοτομικών προϊόντων μπορεί ν΄αποτελέσει πραγματικό πυλώνα της νέας βιομηχανικής πολιτικής που διαμορφώνεται στη χώρα και μοχλό για την παραγωγή διεθνώς εμπορεύσιμων προϊόντων.
Προέδρος Συνδέσμου Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος
κ. Αθανάσιος Σαββάκης
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών