γράφει : Αλεξάνδρα Τόμπρα
Επικύρωσε το ευρωκοινοβούλιο την απόφαση για το bail in, την εμπλοκή των καταθετών στις διασώσεις τραπεζών
Μόλις λίγους μήνες μετά το σοκ που προκάλεσε το haircut στις καταθέσεις των κυπριακών τραπεζών, οι εκπρόσωποι των χωρών μελών της ΕΕ κατέληξαν σε συμφωνία για την μεθοδολογία διάσωσης των προβληματικών τραπεζών.
Πρώτοι που θα επωμιστούν το κόστος των μελλοντικών διασώσεων των τραπεζικών ιδρυμάτων θα είναι οι μεγάλοι καταθέτες.
Την απόφαση αυτή επικύρωσε και το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο σήμερα, όπως ανέφερε σε δήλωση του ο Ευρωπαίος Επίτροπος M. Barnier.
Η απόφαση αυτή αποτελεί και τον ιστορικό σταθμό για το μέλλον τους τραπεζικού συστήματος στην ευρωζώνη, με τις ισχυρές τράπεζες να ετοιμάζονται σταδιακά να δεχτούν τους καταθέτες των αδύναμων τραπεζών, οι οποίες κατά πλειοψηφία βρίσκονται στο Νότο, καθώς ο φόβος του haircut θα επικρέμεται για πάντα.
Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι η συμμετοχή των καταθετών και των ομολογιούχων στις διασώσεις των τραπεζών θα γίνει όταν το πιστωτικό ίδρυμα καταστεί προβληματικό, και όταν αυτό δεν έχει βρει στήριξη από τους μετόχους του.
Πρωτίστως πρέπει να εξηγηθεί τι σημαίνει προβληματική τράπεζα.
Οι τράπεζες διέπονται από κανόνες εποπτείας και βασικός κανόνας είναι να διαθέτουν ελάχιστο δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας core tier 1 στο 8% - το 9% ισχύει μόνο για την Ελλάδα -.
Αν μια τράπεζα λόγω ζημιών πέσει κάτω από 8% στο 5% ή 3% ή οπουδήποτε αλλού η τράπεζα δεν χαρακτηρίζεται αυτομάτως προβληματική αλλά εν δυνάμει προβληματική.
Η Εθνική κεντρική τράπεζα υποχρεώνει την εν δυνάμει προβληματική τράπεζα να βρει άμεσα κεφάλαια είτε μέσω αμκ δηλαδή συμμετοχή των μετόχων, είτε μέσω ομολογιακών δηλαδή συμμετοχή ομολογιούχων, είτε μέσω πώλησης περιουσιακών στοιχείων.
Αν από αυτή την διαδικασία η εν δυνάμει προβληματική τράπεζα βρει τα κεφάλαια, διασώζεται και κλείνει το κεφάλαιο της διάσωσης.
Αν δεν βρει τα κεφάλαια τότε η τράπεζα χαρακτηρίζεται χρεοκοπημένη και ενεργοποιείται η διαδικασία του bail in δηλαδή οι καταθέτες της τράπεζας θα συνεισφέρουν υποχρεωτικά και όχι εθελοντικά στην διάσωση της τράπεζας.
Φυσικά, μέχρι να ολοκληρωθούν όλες οι διαδικασίες της εξεύρεσης κεφαλαίων οι καταθέτες των εν λόγω τραπεζών θα προσπαθήσουν να διαφυλάξουν τα κεφάλαια τους, αποσύρωντας τα από τις προβληματικές τράπεζες.
Ο συστημικός κίνδυνος που δημιουργείται μπορεί να έχει ανυπολόγιστες συνέπειες για τη σταθερότητα του κλάδου, καθώς είναι εύλογο η παραμικρή υποψία, φήμη ή ακόμη και αίσθηση των προβλημάτων που μπορεί να έχει μία τράπεζα, ακόμη και αν αυτά είναι αντιμετωπίσιμα, θα γίνεται αφορμή εκροών καταθέσεων.
Ο φαύλος κύκλος που θα δημιουργείται, καθώς οι εκροές καταθέσεων θα δημιουργούν επιπλέον κεφαλαιακές ανάγκες, θα επηρεάσει σημαντικά τις μικρότερες και αδύναμες τράπεζες, με τα κεφάλαια να αναζητούν τις μεγάλες και "ασφαλείς" τράπεζες.
Ότι δηλαδή προσπάθησαν να μεταρρυθμίσουν οι αμερικανικές αρχές, δηλαδή να μην υπάρχουν τράπεζες "too big to fail", οι Ευρωπαίοι κινδυνεύουν να δημιουργήσουν τέτοιες τράπεζες, οι οποίες θα τροφοδοτούνται από κεφάλαια που αναζητούν ασφάλεια απέναντι στα αδύναμα ιδρύματα.
Μπορεί η επιχειρηματολογία των Ευρωπαίων να εστιάστηκε στο ότι δεν μπορούν οι φορολογούμενοι να πληρώνουν για τις διασώσεις των τραπεζών, ωστόσο η προοπτική να μην είναι ασφαλείς οι καταθέσεις στις τράπεζες, μπορεί να επαναφέρει τον συστημικό κίνδυνο στο προσκήνιο με το μόνιμο φόβο ενός bank run σε περίπτωση προβλημάτων σε κάποια τράπεζα.
Σύμφωνα με τον επικεφαλής του Eurogroup και υπουργό Οικονομικών της Ολλανδίας, Jeroen Dijsselbloem, η συμφωνία που υπήρξε στο Ecofin δημιουργεί το πλαίσιο διάσωσης των τραπεζών.
Η διαδικασία αναμένεται να ξεκινά με μια διαδικασία bail-in, όπως συνέβη στην Κύπρο, στο πλαίσιο της οποίας μεγάλοι καταθέτες σε τράπεζες με προβλήματα, θα συμμετέχουν στην προσπάθεια για τη διάσωση του ιδρύματος.
Εν συνεχεία, εφόσον χρειαστούν επιπλέον κεφάλαια, θα χρησιμοποιούνται τα εθνικά ταμεία εξυγίανσης. Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι το ελληνικό ΤΧΣ εξαιρείται από αυτήν την διαδικασία, καθώς προϋπήρχε, και το πλαίσιο των στόχων του είναι η διασφάλιση της σταθερότητας του συστήματος. Επομένως, το απόθεμα κεφαλαίου των 10,6 δισεκ. ευρώ του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας αποτελεί την δικλείδα ασφαλείας για τον έλληνα καταθέτη.
Τα επιπλέον κεφάλαια θα συγκεντρωθούν από την περιοχή μέσα στα επόμενα πέντε με δέκα χρόνια, διαμορφώνοντας το πλαίσιο για ένα κοινό ταμείο.
Σύμφωνα με τον Ευρωπαίοι αξιωματούχο, θα υπάρχει ένα ευρωπαϊκό ταμείο, ωστόσο στην αρχή θα υπάρχει κάποια εθνική ευθύνη.
Αν παρόλα αυτά δημιουργηθεί κάποιο πρόβλημα, τότε θα γίνεται χρήση του ESM, με βάση τους κανόνες που έχουν συμφωνηθεί.
Ο τρόπος με τον οποίο θα δομηθεί το κοινό ταμείο διάσωσης για τις ευρωπαϊκές τράπεζες, θα συζητηθεί περαιτέρω και στη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε.
Τη συμφωνία την επικύρωσε το ευρωκοινοβούλιο, ενώ τώρα θα πρέπει να οριστικοποιηθεί στις τεχνικές της λεπτομέρειες και κατόπιν να λάβει την επίσημη έγκρισή της από τα κοινοβούλια των χωρών μελών της Ένωσης.
Υπενθυμίζεται ότι προ ημερών ο επίτροπος για θέματα ανταγωνισμού Χ. Almunia άφησε παράθυρο για κούρεμα καταθέσεων ακόμη και από το πρώτο ευρώ….αν το αποφασίσει ένα κράτος μέλος της ΕΕ.
Με αφορμή ερώτηση του ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Ν. Χουντή για τον καταμερισμό των επιβαρύνσεων στις τραπεζικές διασώσεις η Αlmunia επαναλαμβάνει την θεσμοθετημένη θέση της ΕΕ για την ιεράρχηση των συμμετεχόντων στις τραπεζικές διασώσεις με την εμπλοκή και των καταθετών.
Ωστόσο κάθε κράτος μέλος έχει την εξουσία να αποφασίσει εάν θα εφαρμόσει πρόσθετα μέτρα καταμερισμού των επιβαρύνσεων που αυτό σημαίνει ότι μεταξύ άλλων ένα κράτος μπορεί να επιβάλλει και την συμμετοχή των καταθετών ακόμη και από το πρώτο ευρώ στην διαδικασία διάσωσης μιας τράπεζας, ειδικά στο σχέδιο ανακεφαλαιοποίησης της.
Ειδικά για την Ελλάδα πρέπει να τονιστεί ότι η Τρόικα έχει δημιουργήσει το ΤΧΣ το οποίο διαθέτει capital buffer 10,5 δισεκ. ευρώ με βασικό στόχο την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.
Μόνο αν εξαντληθούν τα 10,5 δισεκ. θα πρέπει να ανησυχούν οι καταθέτες στην Ελλάδα.
Με βάση τις δυνητικές ζημίες των τραπεζών π.χ. Blackrock θα καλυφθούν από ίδια μέσα και το απόθεμα κεφαλαίων του ΤΧΣ δεν θα μειωθεί.
www.bankingnews.gr
Πρώτοι που θα επωμιστούν το κόστος των μελλοντικών διασώσεων των τραπεζικών ιδρυμάτων θα είναι οι μεγάλοι καταθέτες.
Την απόφαση αυτή επικύρωσε και το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο σήμερα, όπως ανέφερε σε δήλωση του ο Ευρωπαίος Επίτροπος M. Barnier.
Η απόφαση αυτή αποτελεί και τον ιστορικό σταθμό για το μέλλον τους τραπεζικού συστήματος στην ευρωζώνη, με τις ισχυρές τράπεζες να ετοιμάζονται σταδιακά να δεχτούν τους καταθέτες των αδύναμων τραπεζών, οι οποίες κατά πλειοψηφία βρίσκονται στο Νότο, καθώς ο φόβος του haircut θα επικρέμεται για πάντα.
Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι η συμμετοχή των καταθετών και των ομολογιούχων στις διασώσεις των τραπεζών θα γίνει όταν το πιστωτικό ίδρυμα καταστεί προβληματικό, και όταν αυτό δεν έχει βρει στήριξη από τους μετόχους του.
Πρωτίστως πρέπει να εξηγηθεί τι σημαίνει προβληματική τράπεζα.
Οι τράπεζες διέπονται από κανόνες εποπτείας και βασικός κανόνας είναι να διαθέτουν ελάχιστο δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας core tier 1 στο 8% - το 9% ισχύει μόνο για την Ελλάδα -.
Αν μια τράπεζα λόγω ζημιών πέσει κάτω από 8% στο 5% ή 3% ή οπουδήποτε αλλού η τράπεζα δεν χαρακτηρίζεται αυτομάτως προβληματική αλλά εν δυνάμει προβληματική.
Η Εθνική κεντρική τράπεζα υποχρεώνει την εν δυνάμει προβληματική τράπεζα να βρει άμεσα κεφάλαια είτε μέσω αμκ δηλαδή συμμετοχή των μετόχων, είτε μέσω ομολογιακών δηλαδή συμμετοχή ομολογιούχων, είτε μέσω πώλησης περιουσιακών στοιχείων.
Αν από αυτή την διαδικασία η εν δυνάμει προβληματική τράπεζα βρει τα κεφάλαια, διασώζεται και κλείνει το κεφάλαιο της διάσωσης.
Αν δεν βρει τα κεφάλαια τότε η τράπεζα χαρακτηρίζεται χρεοκοπημένη και ενεργοποιείται η διαδικασία του bail in δηλαδή οι καταθέτες της τράπεζας θα συνεισφέρουν υποχρεωτικά και όχι εθελοντικά στην διάσωση της τράπεζας.
Φυσικά, μέχρι να ολοκληρωθούν όλες οι διαδικασίες της εξεύρεσης κεφαλαίων οι καταθέτες των εν λόγω τραπεζών θα προσπαθήσουν να διαφυλάξουν τα κεφάλαια τους, αποσύρωντας τα από τις προβληματικές τράπεζες.
Ο συστημικός κίνδυνος που δημιουργείται μπορεί να έχει ανυπολόγιστες συνέπειες για τη σταθερότητα του κλάδου, καθώς είναι εύλογο η παραμικρή υποψία, φήμη ή ακόμη και αίσθηση των προβλημάτων που μπορεί να έχει μία τράπεζα, ακόμη και αν αυτά είναι αντιμετωπίσιμα, θα γίνεται αφορμή εκροών καταθέσεων.
Ο φαύλος κύκλος που θα δημιουργείται, καθώς οι εκροές καταθέσεων θα δημιουργούν επιπλέον κεφαλαιακές ανάγκες, θα επηρεάσει σημαντικά τις μικρότερες και αδύναμες τράπεζες, με τα κεφάλαια να αναζητούν τις μεγάλες και "ασφαλείς" τράπεζες.
Ότι δηλαδή προσπάθησαν να μεταρρυθμίσουν οι αμερικανικές αρχές, δηλαδή να μην υπάρχουν τράπεζες "too big to fail", οι Ευρωπαίοι κινδυνεύουν να δημιουργήσουν τέτοιες τράπεζες, οι οποίες θα τροφοδοτούνται από κεφάλαια που αναζητούν ασφάλεια απέναντι στα αδύναμα ιδρύματα.
Μπορεί η επιχειρηματολογία των Ευρωπαίων να εστιάστηκε στο ότι δεν μπορούν οι φορολογούμενοι να πληρώνουν για τις διασώσεις των τραπεζών, ωστόσο η προοπτική να μην είναι ασφαλείς οι καταθέσεις στις τράπεζες, μπορεί να επαναφέρει τον συστημικό κίνδυνο στο προσκήνιο με το μόνιμο φόβο ενός bank run σε περίπτωση προβλημάτων σε κάποια τράπεζα.
Σύμφωνα με τον επικεφαλής του Eurogroup και υπουργό Οικονομικών της Ολλανδίας, Jeroen Dijsselbloem, η συμφωνία που υπήρξε στο Ecofin δημιουργεί το πλαίσιο διάσωσης των τραπεζών.
Η διαδικασία αναμένεται να ξεκινά με μια διαδικασία bail-in, όπως συνέβη στην Κύπρο, στο πλαίσιο της οποίας μεγάλοι καταθέτες σε τράπεζες με προβλήματα, θα συμμετέχουν στην προσπάθεια για τη διάσωση του ιδρύματος.
Εν συνεχεία, εφόσον χρειαστούν επιπλέον κεφάλαια, θα χρησιμοποιούνται τα εθνικά ταμεία εξυγίανσης. Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι το ελληνικό ΤΧΣ εξαιρείται από αυτήν την διαδικασία, καθώς προϋπήρχε, και το πλαίσιο των στόχων του είναι η διασφάλιση της σταθερότητας του συστήματος. Επομένως, το απόθεμα κεφαλαίου των 10,6 δισεκ. ευρώ του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας αποτελεί την δικλείδα ασφαλείας για τον έλληνα καταθέτη.
Τα επιπλέον κεφάλαια θα συγκεντρωθούν από την περιοχή μέσα στα επόμενα πέντε με δέκα χρόνια, διαμορφώνοντας το πλαίσιο για ένα κοινό ταμείο.
Σύμφωνα με τον Ευρωπαίοι αξιωματούχο, θα υπάρχει ένα ευρωπαϊκό ταμείο, ωστόσο στην αρχή θα υπάρχει κάποια εθνική ευθύνη.
Αν παρόλα αυτά δημιουργηθεί κάποιο πρόβλημα, τότε θα γίνεται χρήση του ESM, με βάση τους κανόνες που έχουν συμφωνηθεί.
Ο τρόπος με τον οποίο θα δομηθεί το κοινό ταμείο διάσωσης για τις ευρωπαϊκές τράπεζες, θα συζητηθεί περαιτέρω και στη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε.
Τη συμφωνία την επικύρωσε το ευρωκοινοβούλιο, ενώ τώρα θα πρέπει να οριστικοποιηθεί στις τεχνικές της λεπτομέρειες και κατόπιν να λάβει την επίσημη έγκρισή της από τα κοινοβούλια των χωρών μελών της Ένωσης.
Υπενθυμίζεται ότι προ ημερών ο επίτροπος για θέματα ανταγωνισμού Χ. Almunia άφησε παράθυρο για κούρεμα καταθέσεων ακόμη και από το πρώτο ευρώ….αν το αποφασίσει ένα κράτος μέλος της ΕΕ.
Με αφορμή ερώτηση του ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Ν. Χουντή για τον καταμερισμό των επιβαρύνσεων στις τραπεζικές διασώσεις η Αlmunia επαναλαμβάνει την θεσμοθετημένη θέση της ΕΕ για την ιεράρχηση των συμμετεχόντων στις τραπεζικές διασώσεις με την εμπλοκή και των καταθετών.
Ωστόσο κάθε κράτος μέλος έχει την εξουσία να αποφασίσει εάν θα εφαρμόσει πρόσθετα μέτρα καταμερισμού των επιβαρύνσεων που αυτό σημαίνει ότι μεταξύ άλλων ένα κράτος μπορεί να επιβάλλει και την συμμετοχή των καταθετών ακόμη και από το πρώτο ευρώ στην διαδικασία διάσωσης μιας τράπεζας, ειδικά στο σχέδιο ανακεφαλαιοποίησης της.
Ειδικά για την Ελλάδα πρέπει να τονιστεί ότι η Τρόικα έχει δημιουργήσει το ΤΧΣ το οποίο διαθέτει capital buffer 10,5 δισεκ. ευρώ με βασικό στόχο την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.
Μόνο αν εξαντληθούν τα 10,5 δισεκ. θα πρέπει να ανησυχούν οι καταθέτες στην Ελλάδα.
Με βάση τις δυνητικές ζημίες των τραπεζών π.χ. Blackrock θα καλυφθούν από ίδια μέσα και το απόθεμα κεφαλαίων του ΤΧΣ δεν θα μειωθεί.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών