Το ψηφιακό ευρώ, αυτό το έργο που οι επικεφαλής της ΕΚΤ προβάλλουν σαν σημαία, δεν ξεφεύγει από την κριτική.
Οι υπουργοί Οικονομικών βρήκαν έναν συμβιβασμό στην Κοπεγχάγη και παρουσίασαν ένα χρονοδιάγραμμα.
Οι ημερομηνίες που κυκλοφορούν ήδη είναι: το 2026 για τη νομοθεσία και το 2029 για μια πιθανή έναρξη.
Ωστόσο, ανάμεσα σε σκεπτικιστές και υποστηρικτές, τίποτα δεν έχει ακόμη οριστικοποιηθεί.
Για κάποιους, αποτελεί βήμα προς την ευρωπαϊκή κυριαρχία. Για άλλους, είναι ένα εργαλείο που στην πραγματικότητα δεν χρειάζεται κανείς.
Πολιτική συμφωνία, αλλά το ψηφιακό ευρώ παραμένει αβέβαιο
Πέρα από την υπόθεση ότι το ψηφιακό ευρώ θα μπορούσε μια μέρα να αναπτυχθεί πάνω σε Ethereum ή Solana, οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρώπης υιοθέτησαν έναν «οδικό χάρτη» που δίνει υπόσταση στο έργο, σημειώνει το Cointribune.
Ο συμβιβασμός σημαίνει ότι τα κράτη-μέλη θα έχουν λόγο στους όρους έκδοσης και στα όρια κατοχής. Πίσω από τη σκηνοθετημένη εικόνα ενότητας, η συμφωνία μοιάζει κυρίως με προληπτικό μέτρο για να κατευναστούν οι αγορές και να περιοριστεί η κριτική.
Ο Fernando Navarrete, εισηγητής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για το θέμα, παραμένει έντονα αντίθετος. Σε αναλυτική του έκθεση προειδοποιεί για τους κινδύνους:
«Μέσα στον μεταβαλλόμενο λόγο της ΕΚΤ, οι πιθανές απειλές που συνδέονται με το ψηφιακό ευρώ —όπως ο αποσταθεροποιητικός αντίκτυπος που μπορεί να έχει στη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, οι ανησυχίες για την προστασία των προσωπικών δεδομένων που έχουν προκαλέσει σημαντική δημόσια συζήτηση, αλλά και η ανάθεση πρόσθετων ευθυνών σε τομείς όπως η καταπολέμηση της απάτης και του ξεπλύματος χρήματος— πρέπει να αξιολογηθούν με μεγάλη προσοχή.»
Η ΕΚΤ θέλει να προχωρήσει, αλλά πολιτικές και τεχνικές διαφωνίες βαραίνουν το σχέδιο.
Χρηματοπιστωτική ένταξη ή απειλή για τις τράπεζες;
Για τους υποστηρικτές του, το ψηφιακό ευρώ ή e-euro θα αποτελούσε κοινωνική πρόοδο. Θα επέτρεπε σε κάθε πολίτη, ακόμη και στους μη τραπεζοποιημένους, να διαθέτει ένα ψηφιακό πορτοφόλι που θα υποστηρίζεται άμεσα από την ΕΚΤ. Η υπόσχεση είναι ελκυστική, αλλά η πραγματικότητα πιο σύνθετη.
Η ΕΚΤ αναφέρθηκε σε ανώτατο όριο 3.000 ευρώ ανά άτομο. Το πρόβλημα: αν είναι πολύ χαμηλό, αποθαρρύνει τη χρήση. Αν είναι πολύ υψηλό, αποδυναμώνει τις καταθέσεις στις παραδοσιακές τράπεζες και αυξάνει τον κίνδυνο «ψηφιακών bank runs». Το δίλημμα είναι σοβαρό: πώς να προσφερθεί ένα σύγχρονο εργαλείο χωρίς να υπονομευθεί ο ρόλος των τραπεζών.
Η Christine Lagarde υπερασπίζεται ένα ισχυρό πολιτικό όραμα:
«Το ψηφιακό ευρώ δεν είναι απλώς ένα μέσο πληρωμής· είναι επίσης μια πολιτική δήλωση για την ευρωπαϊκή κυριαρχία και την ικανότητά της να διαχειρίζεται πληρωμές, συμπεριλαμβανομένων των διασυνοριακών, με μια ευρωπαϊκή υποδομή και λύση.»
Ανάμεσα στην ένταξη και στις ανησυχίες, η συζήτηση παραμένει ανοιχτή και έντονη.
Ψηφιακό ευρώ και CBDC: Γεωπολιτικό παιχνίδι υψηλού ρίσκου
Το χρονοδιάγραμμα δείχνει την ευρωπαϊκή επιφυλακτικότητα: νομοθεσία το 2026, πιθανή εφαρμογή γύρω στο 2029. Χρονικό διάστημα μεγάλο, ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες προχωρούν στα stablecoins και η Κίνα δοκιμάζει ήδη το ψηφιακό γουάν. Οι υπουργοί θέλουν να αποφύγουν να μείνει η Ευρώπη θεατής στην παγκόσμια κούρσα των CBDCs.
Αυτή η φιλοδοξία, όμως, συναντά εσωτερικές διαιρέσεις: ορισμένες χώρες πιέζουν για γρήγορη υιοθέτηση ώστε να αντιμετωπιστεί η επιρροή των stablecoins που συνδέονται με το δολάριο· άλλες, όπως η Ισπανία μέσω του Navarrete, αμφισβητούν τη χρησιμότητά του.
Σημαντικά στοιχεία που πρέπει να θυμάται κανείς
2026: στόχος για την ψήφιση της νομοθεσίας
2029: πιθανή ημερομηνία για την έναρξη του ψηφιακού ευρώ
3.000 ευρώ: ανώτατο όριο κατοχής που προτείνει η ΕΚΤ για τον περιορισμό των κινδύνων
27 σελίδες: το μήκος της κριτικής έκθεσης του Navarrete κατά του ψηφιακού ευρώ
Visa και Mastercard: οι βασικοί παίκτες που η ΕΕ θέλει να ανταγωνιστεί μέσω του έργου
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών