Η οικονομική ανάπτυξη της Ελλάδας, ιδιαίτερα μέσω του Τουρισμού, έχει οδηγήσει σε αύξηση των οικοδομικών έργων και των αντίστοιχων αρχαιολογικών ανακαλύψεων…
Στον λόφο Παπούρα της Κρήτης, οι εργασίες για την κατασκευή ενός νέου διεθνούς αεροδρομίου αποκάλυψαν ένα εντυπωσιακό εύρημα: ένα 4.000 ετών λαβυρινθώδες μνημείο, που θυμίζει έναν τεράστιο τροχό, και πλέον αποτελεί επίκεντρο της νέας διαμάχης ανάμεσα σε αρχαιολόγους και developers στην Ελλάδα.
Η Κρήτη, ως η μεγαλύτερη ελληνική νησιωτική περιοχή, προσελκύει εκατομμύρια επισκέπτες κάθε χρόνο όχι μόνο για τις αψεγάδιαστες παραλίες και τα εντυπωσιακά βουνά της, αλλά και για τα αρχαία μινωικά της ευρήματα.
Οι Μινωίτες, διάσημοι για την πρωτοποριακή τέχνη και αρχιτεκτονική τους, γνώρισαν την ακμή τους στην Κρήτη μεταξύ 2.000 και 1.450 π.Χ., και θεωρούνται η πρώτη ευρωπαϊκή πολιτιστική αναγέννηση.
Ωστόσο, το νέο μνημείο διαφέρει από οποιοδήποτε άλλο γνωστό μινωικό εύρημα.
Ο πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Αρχαιολόγων, Κώστας Πασχαλίδης, το χαρακτήρισε ως ένα από τα σημαντικότερα αρχαιολογικά ευρήματα του 21ου αιώνα.
Ανακαλύφθηκε κατά τις προπαρασκευαστικές εργασίες για το νέο αεροδρόμιο πέρυσι και συγκέντρωσε την αντίδραση αρχαιολόγων, τοπικών αρχών και κατοίκων, οι οποίοι αντιτίθενται στο σχέδιο της ελληνικής κυβέρνησης να εγκαταστήσει έναν ράνταρ ύψους 30 μέτρων και άλλες υποδομές κοντά στο μνημείο.
Οι επικριτές υποστηρίζουν ότι η κατασκευή θα μπορούσε να προκαλέσει ανεπανόρθωτες ζημιές στον μοναδικό χώρο.
Η σύγκρουση μεταξύ ανάπτυξης και διατήρησης της πολιτιστικής κληρονομιάς δεν είναι άγνωστη στην Ελλάδα, ούτε φυσικά στον κόσμο.
Παρόμοιες αντιπαραθέσεις έχουν σημειωθεί από το αεροδρόμιο Santa Lucia στο Μεξικό μέχρι το φράγμα Ilisu στην Τουρκία.
Ωστόσο, η Ελλάδα ξεχωρίζει λόγω της συχνότητας των πρόσφατων ανακαλύψεων σε περίοδο οικοδομικής ανάπτυξης.
Ένα μοναδικό λαβυρινθώδες μνημείο
Η Δανάη Κοντοπόδη, επικεφαλής της ανασκαφής στην Κρήτη και κρατική αρχαιολόγος, παρουσίασε στις 12 Οκτωβρίου στο κοινό της Αθήνας τα πρώτα ευρήματα.
Το μνημείο, όπως εξήγησε, χαρακτηρίζεται από «πολύπλοκη αρχιτεκτονική σχεδίαση, ιδιαίτερα προηγμένη για την εποχή του», χτίστηκε σε φάσεις μεταξύ 3.000 και 1.700 π.Χ. και χρησιμοποιήθηκε κυρίως από το 2.300 έως το 1.800 π.Χ.
Η κατασκευή, συνολικής επιφάνειας 1.800 τ.μ., αποτελείται από επτά ομόκεντρους λίθινους κύκλους που ξεκινούν από ένα κυκλικό κτίριο και συνδέονται με στενά περάσματα.
Ο ακριβής σκοπός του μνημείου παραμένει άγνωστος, με υποθέσεις που περιλαμβάνουν λατρευτικό χώρο, κατοικία, στρατιωτική θέση ή ταφικό μνημείο.
Η Μαρία Βλαζάκη, ειδική στη Μινωική εποχή και πρώην γενική γραμματέας του Υπουργείου Πολιτισμού, τόνισε: «Τίποτα παρόμοιο δεν έχει αποκαλυφθεί ξανά.
Είναι μια εντυπωσιακή κατασκευή, χτισμένη σε μια μεταβατική περίοδο όταν οι τοπικοί άρχοντες αναλάμβαναν την εξουσία».
Αντιπαράθεση για το ράνταρ και την προστασία του μνημείου
Το Υπουργείο Πολιτισμού χαρακτήρισε τον χώρο «μοναδικό και εξαιρετικά ενδιαφέρον» και αρχικά υποστήριξε τη θεωρία χρήσης του για τελετουργικούς σκοπούς, καθώς βρέθηκαν οστά ζώων στο εσωτερικό.
Παρ’ όλα αυτά, οι ελληνικές αρχές επιμένουν στην εγκατάσταση ράνταρ για λόγους αεροπορικής ασφάλειας, με την Υπουργό Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη να δηλώνει ότι ο «τελικός σχεδιασμός» θα προστατεύει το μνημείο και θα διασφαλίζει την ασφάλεια πτήσεων.
Η απόφαση προκάλεσε έντονες αντιδράσεις: περισσότεροι από 300 αρχαιολόγοι και ιστορικοί από όλο τον κόσμο υπέγραψαν δήλωση ότι το έργο θα προκαλέσει «μη αναστρέψιμες ζημιές» σε ένα «εικονογραφικό μνημείο».
Οι τοπικοί ηγέτες προσέφυγαν στα ελληνικά δικαστήρια.
Ο δήμαρχος Μινώα Πεδιάδα, Βασίλης Κεγκέρογλου, δήλωσε: «Η κοινότητά μας είναι αναστατωμένη για την ασέβεια προς το μνημείο» και ηγήθηκε πορείας διαμαρτυρίας στην Αθήνα.
Οικονομική ανάπτυξη και αρχαιολογικές ανακαλύψεις
Η οικονομική ανάπτυξη της Ελλάδας, ιδιαίτερα μέσω του Τουρισμού, έχει οδηγήσει σε αύξηση των οικοδομικών έργων και των αντίστοιχων αρχαιολογικών ανακαλύψεων.
Το νέο αεροδρόμιο στην περιοχή της Ηρακλείου προέκυψε από την εκρηκτική άνοδο των διεθνών επισκεπτών, ενώ η χρηματοδότηση από την ΕΕ και ιδιωτικά κεφάλαια έχει υποστηρίξει έργα πολιτιστικού, ενεργειακού και υποδομικού χαρακτήρα.
Παρόμοιες συγκρούσεις μεταξύ ανάπτυξης και διατήρησης πολιτιστικής κληρονομιάς έχουν σημειωθεί στο μετρό της Θεσσαλονίκης και στο έργο Trans Adriatic Pipeline, με τα τελευταία χρόνια να καταγράφουν συχνότερες και πιο έντονες αρχαιολογικές ανακαλύψεις.
Όπως επισημαίνει ο καθηγητής Δημήτρης Πλάντζος: «Τα χρονοδιαγράμματα των εταιρειών υπερισχύουν συχνά της αρχαιολογικής ακεραιότητας και οι κρατικοί θεσμοί ευθυγραμμίζονται με τους developers αντί για τον χώρο».
Η διαμάχη στον λόφο Παπούρα αποτελεί ενδεικτική περίπτωση: ένα μεγάλο μινωικό μνημείο απειλείται άμεσα από την εγκατάσταση ράνταρ του αεροδρομίου, ενώ οι προτάσεις για μετακίνηση έχουν απορριφθεί στο όνομα της διατήρησης των χρονοδιαγραμμάτων του έργου.
www.bankingnews.gr
Η Κρήτη, ως η μεγαλύτερη ελληνική νησιωτική περιοχή, προσελκύει εκατομμύρια επισκέπτες κάθε χρόνο όχι μόνο για τις αψεγάδιαστες παραλίες και τα εντυπωσιακά βουνά της, αλλά και για τα αρχαία μινωικά της ευρήματα.
Οι Μινωίτες, διάσημοι για την πρωτοποριακή τέχνη και αρχιτεκτονική τους, γνώρισαν την ακμή τους στην Κρήτη μεταξύ 2.000 και 1.450 π.Χ., και θεωρούνται η πρώτη ευρωπαϊκή πολιτιστική αναγέννηση.
Ωστόσο, το νέο μνημείο διαφέρει από οποιοδήποτε άλλο γνωστό μινωικό εύρημα.
Ο πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Αρχαιολόγων, Κώστας Πασχαλίδης, το χαρακτήρισε ως ένα από τα σημαντικότερα αρχαιολογικά ευρήματα του 21ου αιώνα.
Ανακαλύφθηκε κατά τις προπαρασκευαστικές εργασίες για το νέο αεροδρόμιο πέρυσι και συγκέντρωσε την αντίδραση αρχαιολόγων, τοπικών αρχών και κατοίκων, οι οποίοι αντιτίθενται στο σχέδιο της ελληνικής κυβέρνησης να εγκαταστήσει έναν ράνταρ ύψους 30 μέτρων και άλλες υποδομές κοντά στο μνημείο.
Οι επικριτές υποστηρίζουν ότι η κατασκευή θα μπορούσε να προκαλέσει ανεπανόρθωτες ζημιές στον μοναδικό χώρο.
Η σύγκρουση μεταξύ ανάπτυξης και διατήρησης της πολιτιστικής κληρονομιάς δεν είναι άγνωστη στην Ελλάδα, ούτε φυσικά στον κόσμο.
Παρόμοιες αντιπαραθέσεις έχουν σημειωθεί από το αεροδρόμιο Santa Lucia στο Μεξικό μέχρι το φράγμα Ilisu στην Τουρκία.
Ωστόσο, η Ελλάδα ξεχωρίζει λόγω της συχνότητας των πρόσφατων ανακαλύψεων σε περίοδο οικοδομικής ανάπτυξης.
Ένα μοναδικό λαβυρινθώδες μνημείο
Η Δανάη Κοντοπόδη, επικεφαλής της ανασκαφής στην Κρήτη και κρατική αρχαιολόγος, παρουσίασε στις 12 Οκτωβρίου στο κοινό της Αθήνας τα πρώτα ευρήματα.
Το μνημείο, όπως εξήγησε, χαρακτηρίζεται από «πολύπλοκη αρχιτεκτονική σχεδίαση, ιδιαίτερα προηγμένη για την εποχή του», χτίστηκε σε φάσεις μεταξύ 3.000 και 1.700 π.Χ. και χρησιμοποιήθηκε κυρίως από το 2.300 έως το 1.800 π.Χ.
Η κατασκευή, συνολικής επιφάνειας 1.800 τ.μ., αποτελείται από επτά ομόκεντρους λίθινους κύκλους που ξεκινούν από ένα κυκλικό κτίριο και συνδέονται με στενά περάσματα.
Ο ακριβής σκοπός του μνημείου παραμένει άγνωστος, με υποθέσεις που περιλαμβάνουν λατρευτικό χώρο, κατοικία, στρατιωτική θέση ή ταφικό μνημείο.
Η Μαρία Βλαζάκη, ειδική στη Μινωική εποχή και πρώην γενική γραμματέας του Υπουργείου Πολιτισμού, τόνισε: «Τίποτα παρόμοιο δεν έχει αποκαλυφθεί ξανά.
Είναι μια εντυπωσιακή κατασκευή, χτισμένη σε μια μεταβατική περίοδο όταν οι τοπικοί άρχοντες αναλάμβαναν την εξουσία».
Αντιπαράθεση για το ράνταρ και την προστασία του μνημείου
Το Υπουργείο Πολιτισμού χαρακτήρισε τον χώρο «μοναδικό και εξαιρετικά ενδιαφέρον» και αρχικά υποστήριξε τη θεωρία χρήσης του για τελετουργικούς σκοπούς, καθώς βρέθηκαν οστά ζώων στο εσωτερικό.
Παρ’ όλα αυτά, οι ελληνικές αρχές επιμένουν στην εγκατάσταση ράνταρ για λόγους αεροπορικής ασφάλειας, με την Υπουργό Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη να δηλώνει ότι ο «τελικός σχεδιασμός» θα προστατεύει το μνημείο και θα διασφαλίζει την ασφάλεια πτήσεων.
Η απόφαση προκάλεσε έντονες αντιδράσεις: περισσότεροι από 300 αρχαιολόγοι και ιστορικοί από όλο τον κόσμο υπέγραψαν δήλωση ότι το έργο θα προκαλέσει «μη αναστρέψιμες ζημιές» σε ένα «εικονογραφικό μνημείο».
Οι τοπικοί ηγέτες προσέφυγαν στα ελληνικά δικαστήρια.
Ο δήμαρχος Μινώα Πεδιάδα, Βασίλης Κεγκέρογλου, δήλωσε: «Η κοινότητά μας είναι αναστατωμένη για την ασέβεια προς το μνημείο» και ηγήθηκε πορείας διαμαρτυρίας στην Αθήνα.
Οικονομική ανάπτυξη και αρχαιολογικές ανακαλύψεις
Η οικονομική ανάπτυξη της Ελλάδας, ιδιαίτερα μέσω του Τουρισμού, έχει οδηγήσει σε αύξηση των οικοδομικών έργων και των αντίστοιχων αρχαιολογικών ανακαλύψεων.
Το νέο αεροδρόμιο στην περιοχή της Ηρακλείου προέκυψε από την εκρηκτική άνοδο των διεθνών επισκεπτών, ενώ η χρηματοδότηση από την ΕΕ και ιδιωτικά κεφάλαια έχει υποστηρίξει έργα πολιτιστικού, ενεργειακού και υποδομικού χαρακτήρα.
Παρόμοιες συγκρούσεις μεταξύ ανάπτυξης και διατήρησης πολιτιστικής κληρονομιάς έχουν σημειωθεί στο μετρό της Θεσσαλονίκης και στο έργο Trans Adriatic Pipeline, με τα τελευταία χρόνια να καταγράφουν συχνότερες και πιο έντονες αρχαιολογικές ανακαλύψεις.
Όπως επισημαίνει ο καθηγητής Δημήτρης Πλάντζος: «Τα χρονοδιαγράμματα των εταιρειών υπερισχύουν συχνά της αρχαιολογικής ακεραιότητας και οι κρατικοί θεσμοί ευθυγραμμίζονται με τους developers αντί για τον χώρο».
Η διαμάχη στον λόφο Παπούρα αποτελεί ενδεικτική περίπτωση: ένα μεγάλο μινωικό μνημείο απειλείται άμεσα από την εγκατάσταση ράνταρ του αεροδρομίου, ενώ οι προτάσεις για μετακίνηση έχουν απορριφθεί στο όνομα της διατήρησης των χρονοδιαγραμμάτων του έργου.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών