Καθώς οι γεωπολιτικές εντάσεις κλιμακώνονται και η εμπιστοσύνη στο δολάριο δοκιμάζεται, οι χώρες των BRICS συσσωρεύουν χρυσό με ρυθμούς που αλλάζουν τις ισορροπίες.
Δεν πρόκειται για μια θεαματική ρήξη, αλλά για μια σιωπηλή, δομική μετατόπιση που αμφισβητεί το μέχρι σήμερα αδιαμφισβήτητο νομισματικό καθεστώς, σημειώνει σε ανάλυσή του το Mint.com.
Οι BRICS και η στροφή από το δολάριο στον χρυσό
Οι BRICS, το ισχυρό οικονομικό μπλοκ αναδυόμενων οικονομιών που αποτελείται από τη Βραζιλία, τη Ρωσία, την Ινδία, την Κίνα και τη Νότια Αφρική, απομακρύνονται με ταχείς ρυθμούς από την εξάρτησή τους από το δολάριο ΗΠΑ, στρεφόμενες στη συσσώρευση χρυσού.
Παρότι επισήμως οι χώρες των BRICS κατέχουν περίπου το 20% των παγκόσμιων αποθεμάτων χρυσού, μαζί με στρατηγικά συμμαχικά κράτη που δεν είναι μέλη του μπλοκ, ελέγχουν πλέον σχεδόν το 50% της παγκόσμιας παραγωγής χρυσού.
Ρωσία και Κίνα στην πρώτη γραμμή
Η Ρωσία και η Κίνα ηγούνται αυτής της στρατηγικής. Το 2024, η Κίνα παρήγαγε 380 τόνους χρυσού, ενώ η Ρωσία 340 τόνους. Ακολουθώντας αυτή τη γραμμή, τον Σεπτέμβριο του 2025 η Βραζιλία αγόρασε 16 τόνους χρυσού, πραγματοποιώντας την πρώτη της αγορά από το 2021.
Ο Anuj Gupta, διευθυντής στη Ya Wealth, εξηγεί ότι οι χώρες των BRICS εφαρμόζουν μια διπλή στρατηγική: παράγουν περισσότερο χρυσό, πωλούν λιγότερο και ταυτόχρονα αγοράζουν από τις διεθνείς αγορές. Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, μεταξύ 2020 και 2024, οι κεντρικές τράπεζες των BRICS αγόρασαν πάνω από το 50% του παγκόσμιου χρυσού, μια εξέλιξη που, όπως σημειώνει, ο U.S. President Donald Trump πιθανότατα δεν θα ήθελε να ακούσει.
Τι κρύβεται πίσω από τη «διπλή στρατηγική» των BRICS
Αναλύοντας αυτή τη στρατηγική, ο Sachin Jasuja, επικεφαλής μετοχών στη Centricity WealthTech, επισημαίνει ότι ο αυξανόμενος έλεγχος των αποθεμάτων χρυσού από τις χώρες των BRICS αποτελεί σαφές σήμα πίεσης στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα που κυριαρχείται από το δολάριο. Αν και το δολάριο παραμένει το βασικό αποθεματικό νόμισμα παγκοσμίως, οι πρόσφατες εξελίξεις δείχνουν ότι η απόλυτη κυριαρχία του αμφισβητείται σταδιακά, όχι απότομα.
Σήμερα, οι οικονομίες των BRICS αντιπροσωπεύουν σχεδόν το 30% του παγκόσμιου εμπορίου, γεγονός που καθιστά τις νομισματικές τους επιλογές παγκοσμίως κρίσιμες. Στρατηγικός στόχος του μπλοκ εδώ και χρόνια είναι η μείωση της εξάρτησης από τις δυτικές χρηματοπιστωτικές υποδομές και ειδικά από το δολάριο, τόσο για το εμπόριο όσο και για τη διαχείριση αποθεμάτων.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία ως καταλύτης
Ο Jasuja υπογραμμίζει ότι η αποφασιστική αλλαγή σκέψης ήρθε μετά τον πόλεμο Ρωσίας–Ουκρανίας, όταν οι δυτικές κυβερνήσεις πάγωσαν μεγάλο μέρος των ρωσικών συναλλαγματικών αποθεμάτων. Το γεγονός αυτό άλλαξε ριζικά τον τρόπο με τον οποίο τα κράτη αντιλαμβάνονται την ασφάλεια των αποθεμάτων τους, αποδεικνύοντας ότι τα δολαριακά περιουσιακά στοιχεία και τα κεφάλαια σε ξένες δικαιοδοσίες ενέχουν σοβαρό γεωπολιτικό ρίσκο. Έκτοτε, η διαχείριση αποθεμάτων δίνει προτεραιότητα σε περιουσιακά στοιχεία πολιτικά ουδέτερα, φυσικά κατοχυρωμένα και εκτός εξωτερικού ελέγχου.
Χρυσός αντί για δολάριο στο εμπόριο
Οι κεντρικές τράπεζες των BRICS συγκαταλέγονται πλέον στους πιο επιθετικούς αγοραστές χρυσού παγκοσμίως, με την Κίνα, τη Ρωσία και την Ινδία να βρίσκονται μεταξύ των μεγαλύτερων επίσημων κατόχων. Το ποσοστό του χρυσού στα συναλλαγματικά τους αποθέματα αυξάνεται σταθερά, ενώ η έκθεση σε δολαριακά περιουσιακά στοιχεία μειώνεται οριακά. Η εξέλιξη αυτή συμπίπτει με ένα ισχυρό και παρατεταμένο ράλι στις τιμές του χρυσού, που αντανακλά όχι μόνο αντιστάθμιση έναντι του πληθωρισμού, αλλά και έντονη ζήτηση από επίσημους φορείς.
Παράλληλα, οι BRICS μειώνουν ενεργά την εξάρτησή τους από το δολάριο στο εμπόριο. Περίπου το ένα τρίτο του ενδο-BRICS εμπορίου πραγματοποιείται πλέον σε τοπικά νομίσματα, παρακάμπτοντας το δολάριο. Διμερείς συμφωνίες, όπως Ινδία–Ρωσία και Κίνα–Βραζιλία, αποτυπώνουν αυτή τη ρεαλιστική στροφή με στόχο τη μείωση του κόστους συναλλαγών και της έκθεσης σε κυρώσεις.
Τι σημαίνει αυτό για το μέλλον του δολαρίου
Ο Ponmudi R, CEO της Enrich Money, τονίζει ότι η αυξανόμενη επιρροή των BRICS στην ετήσια παραγωγή χρυσού δεν συνεπάγεται άμεση κυριαρχία στο παγκόσμιο νομισματικό σύστημα, αλλά προσφέρει στρατηγική ευελιξία μέσω του ελέγχου της μελλοντικής προσφοράς.
Η επιτάχυνση των αγορών χρυσού αποτελεί πρωτίστως στρατηγική διαχείρισης κινδύνου και διαφοροποίησης.
Όπως επισημαίνει, η πραγματική δομική πρόκληση δεν αφορά μόνο τον χρυσό, αλλά το σύστημα του πετροδολαρίου, τις ανακατατάξεις στο εμπόριο και τους αυξανόμενους δασμούς. Η στρατηγική της Κίνας στην ηλεκτροκίνηση και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας εντάσσεται σε μια ευρύτερη προσπάθεια επαναχάραξης των παγκόσμιων κανόνων εμπορίου και ενέργειας, μειώνοντας μακροπρόθεσμα την εξάρτηση από την τιμολόγηση σε δολάρια.
Η συσσώρευση χρυσού από τους BRICS δεν σηματοδοτεί το τέλος του δολαρίου ως παγκόσμιου αποθεματικού νομίσματος. Σηματοδοτεί όμως μια αξιόπιστη και βαθιά δομική μετατόπιση προς ένα πιο διαφοροποιημένο και πολυπολικό παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα, στο οποίο ο χρυσός επανέρχεται αθόρυβα στον ρόλο του απόλυτου θεμέλιου της νομισματικής εμπιστοσύνη.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών