Από το 2019 έως τα τέλη του 2025 η ελληνική οικονομία παρουσιάζει μια έντονη αντίφαση ανάμεσα στα επίσημα δημοσιονομικά πλεονάσματα που διατυμπανίζει η κυβέρνηση και την πραγματική χρηματοοικονομική κατάσταση στην αγορά.
Ενώ τα στοιχεία των φορολογικών εσόδων δημιουργούν εικόνα δημοσιονομικής υπεραπόδοσης και «υγιών» δημόσιων λογαριασμών, η πραγματικότητα για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δημοσίου προς ιδιώτες και προμηθευτές αποκαλύπτει μια σταθερά επιδεινούμενη κατάσταση ρευστότητας στην πραγματική οικονομία.
Κατ’ αρχάς, σύμφωνα με στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, οι συνολικές ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δημοσίου προς επιχειρήσεις, προμηθευτές νοσοκομείων, κοινωνικούς φορείς και άλλους ιδιώτες έχουν αγγίξει τα 4 δισ. ευρώ το 2025 (έναντι 1,9 δισ. το 2019), με τα «φέσια» προς προμηθευτές νοσοκομείων στα περίπου 1,7 δισ. ευρώ. Αυτά τα ποσά είναι αισθητά υψηλότερα από παλαιότερα επίπεδα, και ειδικά αν συγκριθούν με τα μόλις 344 εκατ. ευρώ που οφείλονταν μόνο σε προμηθευτές νοσοκομείων το 2019, δηλαδή σχεδόν πενταπλασιασμός σε περίπου έξι χρόνια.
Το γεγονός αυτό δείχνει μια σταθερά αυξανόμενη πρακτική καθυστερήσεων και αναβολών στις πληρωμές του Δημοσίου προς ιδιώτες και επιχειρήσεις που συνεργάζονται με το κράτος.
Τεράστια πλεονάσματα... με φέσια
Αντίθετα με αυτή την επιδείνωση ρευστότητας και μεγέθυνση των ληξιπρόθεσμων οφειλών, τα δημοσιονομικά μεγέθη που παρουσιάζει η κυβέρνηση δείχνουν σημαντικά πλεονάσματα. Ενδεικτικά, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία εκτέλεσης του Κρατικού Προϋπολογισμού για το 2024, η Ελλάδα κατέγραψε δημοσιονομικό πλεόνασμα ύψους περίπου 2,91 δισ. ευρώ.
Ταυτόχρονα, για το 2025 τα στοιχεία εκτέλεσης δείχνουν θετικά δημοσιονομικά αποτελέσματα με πλεονάσματα κατά σειρά περιόδων — για παράδειγμα, το εννεάμηνο Ιανουαρίου–Σεπτεμβρίου 2025 το πρωτογενές πλεόνασμα είχε φτάσει περίπου 9,45 δισ. ευρώ, και για την περίοδο Ιανουαρίου–Νοεμβρίου το πρωτογενές πλεόνασμα ήταν ακόμα υψηλότερο, γύρω στα 12,6 δισ. ευρώ — πολύ πάνω από τους προϋπολογισμένους στόχους.
Μεγάλο ταμείο... από φόρους
Τα ταμειακά διαθέσιμα του Ελληνικού Δημοσίου, σύμφωνα με οικονομικές εκθέσεις και ενδιάμεσες εκθέσεις του 2025, παραμένουν σε υψηλά επίπεδα, με αναφορές για ποσά πάνω από 40 δισ. ευρώ στα ταμεία του κράτους. Αυτά τα αποθέματα λειτουργούν ως «μαξιλάρι ασφάλειας», αλλά μεγάλο μέρος τους δεν διοχετεύεται άμεσα στην πληρωμή των χρεών προς ιδιώτες, με αποτέλεσμα να δείχνουν μια εικόνα «φτωχής» κυκλοφορίας πόρων στην αγορά, παρά το συνολικό ύψος των ταμειακών διαθέσιμων.
Την ίδια στιγμή η φορολογία έχει αυξηθεί αισθητά με υψηλά φορολογικά έσοδα τα τελευταία χρόνια, γεγονός που ενισχύει τα κρατικά έσοδα και τα δημοσιονομικά μεγέθη. Το αποτέλεσμα είναι υψηλότερα φορολογικά έσοδα, τα οποία βελτιώνουν τα πλεονάσματα στα χαρτιά, αλλά οδηγούν σε στεγνότερη ρευστότητα για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις. Το 2019 τα συνολικά φορολογικά έσοδα ήταν περίπου 76,4 δισ. ευρώ, ενώ το 2024 ανήλθαν σε περίπου 98,4 δισ. ευρώ, ή 41,6% του ΑΕΠ το 2024.
Με άλλα λόγια, μεγάλο μέρος του πλεονάσματος αναχαιτίζεται από την παραμονή των πόρων σε κρατικά ταμειακά διαθέσιμα ή συσσωρεύεται ως καθυστερημένες πληρωμές αντί να κυκλοφορεί στην οικονομία.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών