Οι εξελίξεις γύρω από τη Βενεζουέλα παραμένουν ένα σημείο υψηλού κινδύνου και για τον Trump καθώς είναι υπαρκτό ακόμα και το σενάριο... του πολιτικού θανάτου του
Η δήλωση του προέδρου των ΗΠΑ, Donald Trump για τον ναυτικό αποκλεισμό της Βενεζουέλας μπορεί να έχει παγκόσμιες συνέπειες που ξεπερνούν κατά πολύ την σύγκρουση μεταξύ Ουάσιγκτον και του προέδρου Maduro, την απομάκρυνση του οποίου επιδιώκουν οι Αμερικανοί.
Ας ξεκινήσουμε με το γεγονός ότι σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, οι ενέργειες των ΗΠΑ εμπίπτουν πλήρως στον ορισμό της επιθετικότητας.
Το σημείο «Γ» του άρθρου 3 της Σύμβασης του ΟΗΕ για τον ορισμό της έννοιας της «επιθετικότητας» αναφέρει ρητά ότι σε αυτήν περιλαμβάνεται ο «αποκλεισμός λιμανιών ή ακτών ενός κράτους από τις ένοπλες δυνάμεις ενός άλλου κράτους».
Η δήλωση του Trump για τον αποκλεισμό της Βενεζουέλας χωρίς την έγκριση του ΟΗΕ, βασισμένη μόνο στην στάση της Ουάσιγκτον απέναντι στην κυβέρνηση της χώρας αυτής, καθώς και στο δικαίωμα του ισχυρού (το κάνουμε επειδή μπορούμε να το κάνουμε), συμβάλλει στην υποτίμηση των κατηγοριών της Δύσης προς τη Ρωσία για παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου κατά την εισβολή στην Ουκρανία.
Παρ' όλα αυτά, αυτή η λεπτομέρεια δεν έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς η στάση των χωρών απέναντι στον πόλεμο στην Ουκρανία καθορίζεται πλέον σε μεγάλο βαθμό όχι από τις αρχές του διεθνούς δικαίου, αλλά από γεωπολιτικά και οικονομικά συμφέροντα.
Επικίνδυνο προηγούμενο
Πολύ πιο σημαντική είναι μια άλλη διάσταση, αυτή της δημιουργίας ενός προηγούμενου για θαλάσσιο αποκλεισμό χωρίς την έγκριση του ΟΗΕ, το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί και εναντίον άλλων χωρών, κυρίως της Ρωσίας και της Κίνας.
Στη Δύση, και ειδικά στις χώρες της Βόρειας Ευρώπης, ήδη από το 2024 ακούγονται εκκλήσεις για τον αποκλεισμό των ρωσικών λιμανιών και της ναυσιπλοΐας, με σκοπό να πλήξουν τις εξαγωγές της Ρωσίας.
Επίσης, οι ΗΠΑ υπό την προεδρία του Trump δείχνουν ισχυρή επιθυμία να μειώσουν τις εξαγωγές ρωσικού πετρελαίου και άλλων ενεργειακών πόρων.
Όσον αφορά την Κίνα, ήδη εδώ και καιρό εξετάζεται από τους ειδικούς το σενάριο σύμφωνα με το οποίο, σε περίπτωση κλιμάκωσης των σχέσεων Πεκίνου-Ουάσιγκτον, ο αμερικανικός στόλος θα μπορούσε να προσπαθήσει να αποκλείσει τη ναυσιπλοΐα προς τα κινεζικά λιμάνια, προκειμένου να παραλύσει το εξωτερικό εμπόριο, από το οποίο (και από τις εξαγωγές και από τις εισαγωγές) εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό η Κίνα.
Επιπλέον, τον περασμένο Νοέμβριο, οι Αμερικανοί κατέλαβαν ένα εμπορικό πλοίο που ερχόταν από την Κίνα με προορισμό το Ιράν.
Πρέπει να σημειωθεί ότι και για το Ιράν η απειλή αποκλεισμού των λιμανιών από τον αμερικανικό στόλο είναι ρεαλιστική, αν και το Ιράν από την πλευρά του μπορεί να κλείσει το Στενό του Χορμούζ.
Η δύναμη του στόλου
Αιτία για τον θαλάσσιο αποκλεισμό της Κίνας μπορεί να είναι οτιδήποτε, για παράδειγμα, η σύγκρουση γύρω από την Ταϊβάν ή μια νέα φάση του εμπορικού πολέμου.
Η Δύση, και ειδικότερα οι ΗΠΑ, χάνουν πλέον τον ανταγωνιστικό αγώνα με την Κίνα στην παγκόσμια αγορά αγαθών, και έτσι οι Αμερικανοί μπορεί ανά πάσα στιγμή να υποκύψουν στον πειρασμό να χρησιμοποιήσουν ένα από τα τελευταία τους όπλα για να καταστρέψουν το εξωτερικό εμπόριο της Κίνας: τον ισχυρότερο ακόμα στρατιωτικό στόλο στον κόσμο.
Η σοβαρή αντίληψη της Κίνας για την απειλή ενός θαλάσσιου αποκλεισμού αποδεικνύεται από την ενεργή ενίσχυση των αποθεμάτων πετρελαίου της.
Προσέγγιση Κίνας - Ρωσίας
Η κατάσταση γύρω από τη Βενεζουέλα παρέχει επιπλέον έδαφος για αυτές τις ανησυχίες και συμβάλλει στην περαιτέρω προσέγγιση της Κίνας με τη Ρωσία, καθώς, δεδομένης της απειλής ενός θαλάσσιου αποκλεισμού, οι σχέσεις με τη Μόσχα καθίστανται ακόμα πιο σημαντικές για το Πεκίνο: η Ρωσία μπορεί να διασφαλίσει για την Κίνα τις χερσαίες μεταφορές σχεδόν όλων των απαραίτητων πρώτων υλών.
Τα πυρηνικά όπλα
Παρ' όλα αυτά, υπάρχει μια σημαντική λεπτομέρεια: σε αντίθεση με τη Βενεζουέλα, η Ρωσία και η Κίνα διαθέτουν πυρηνικά όπλα.
Και δεδομένου ότι ο θαλάσσιος αποκλεισμός της ναυσιπλοΐας συνιστά για αυτές μια υπαρξιακή απειλή και θεωρείται, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, πράξη επιθετικότητας, η πιθανότητα στρατιωτικής αντίδρασης της Κίνας και της Ρωσίας σε αυτές τις ενέργειες είναι πολύ μεγάλη.
Και μια άμεση σύγκρουση μεταξύ του ΝΑΤΟ, της Ρωσίας και της Κίνας εγκυμονεί τεράστιο κίνδυνο να εξελιχθεί γρήγορα σε έναν παγκόσμιο πυρηνικό πόλεμο.
Τελεσίγραφο με απειλή πολέμου
Επιπλέον, υπό ορισμένες συνθήκες, η Ρωσία μπορεί να δράσει προληπτικά.
Για παράδειγμα, αν οι επιθέσεις των Ουκρανών ναυτικών drones προκαλέσουν τεράστια ζημιά στο εξωτερικό εμπόριο της Ρωσίας, το Κρεμλίνο μπορεί να κατηγορήσει τη Βρετανία για στήριξη αυτών των επιθέσεων (στη Μόσχα οι δηλώσεις για τη συμμετοχή των Βρετανών στις θαλάσσιες επιθέσεις ακούγονται ήδη καιρό), και να θέσει στη Βρετανία τελεσίγραφο, απειλώντας με πόλεμο.
Με άλλα λόγια, ο θαλάσσιος αποκλεισμός της Βενεζουέλας δημιουργεί ένα προηγούμενο, το οποίο σε περίπτωση επανάληψης σε άλλες χώρες ενέχει την απειλή μιας παγκόσμιας κλιμάκωσης με τον κίνδυνο ο κόσμος να οδηγηθεί σε πυρηνικό πόλεμο, ενώ παράλληλα ενισχύει τη συμμαχία Ρωσίας - Κίνας εναντίον μιας κοινής απειλής.
Και ενδεχομένως, δυσχεραίνει την επίτευξη συμφωνιών μεταξύ των ΗΠΑ και της Ρωσίας για τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Στρατιωτικό σενάριο
Οι εξελίξεις γύρω από τη Βενεζουέλα παραμένουν, σε αυτό το πλαίσιο, ένα σημείο υψηλού κινδύνου και για τον Trump.
Είναι σαφές ότι ο αποκλεισμός είναι απλώς ένα βήμα για να επιτύχει η Ουάσιγκτον τον στόχο της: την ανατροπή του Maduro.
Αυτή τη στιγμή τον πιέζουν να παραιτηθεί μόνος του.
Αλλά αν αρνηθεί να το κάνει, οι Αμερικανοί μπορεί να στραφούν σε στρατιωτικό σενάριο για την απομάκρυνσή του από την εξουσία, το οποίο είναι εξαιρετικά επικίνδυνο για τον Trump.
Πολιτικός θάνατος Trump
Δεν υπάρχει αίτημα για πόλεμο ούτε ανάμεσα στους Δημοκρατικούς ούτε στους Ρεπουμπλικάνους ψηφοφόρους.
Και αν δεν καταφέρουν να πετύχουν γρήγορη νίκη στη Βενεζουέλα, ένας παρατεταμένος πόλεμος εκεί θα αποτελέσει πολιτικό θάνατο για τον Trump και τον τραμπισμό.
Αν, όμως, οι ΗΠΑ καταφέρουν έναν μικρό νικηφόρο πόλεμο, αυτό μπορεί να ενισχύσει τον πειρασμό στην Ουάσιγκτον να εφαρμόσει την ίδια μέθοδο θαλάσσιου αποκλεισμού και σε άλλες χώρες, κάτι που ενέχει τις παραπάνω παγκόσμιες απειλές.
Πιθανότατα, αυτές τις κινδύνους τις συνειδητοποιεί και ο Trump, γι' αυτό κινείται αργά και δεν βιάζεται να ξεκινήσει έναν πλήρη πόλεμο στη Βενεζουέλα.
Ωστόσο, στο περιβάλλον του υπάρχουν πολλές δυνάμεις που τον πιέζουν να το κάνει.
Κρίνοντας από την απόφαση για τον θαλάσσιο αποκλεισμό, η επιρροή τους είναι μεγάλη.
Αλλά στο τέλος, η τελική απόφαση θα ανήκει στον Trump.
Δώστε μας όλο το πετρέλαιο και τα εδάφη… - Είστε περικυκλωμένοι, θα σας διαλύσουμε
O Trump εξαπέλυσε πρωτοφανείς απειλές κατά της Βενεζουέλας καθώς απαίτησε από την κυβέρνηση Maduro να επιστρέψει στις ΗΠΑ όλο το πετρέλαιο, τα εδάφη και άλλα «κλεμμένα» περιουσιακά στοιχεία, προειδοποιώντας ότι σε διαφορετική περίπτωση θα εξαπολύσει ένα τεράστιο στρατιωτικό πλήγμα.
Ο Trump υποστήριξε ότι ότι αυτή τη στιγμή συσσωρεύεται σημαντική στρατιωτική δύναμη κοντά στις ακτές της Βενεζουέλας.
«Η Βενεζουέλα είναι πλήρως περικυκλωμένη από τον μεγαλύτερο στόλο που έχει συγκεντρωθεί στην ιστορία της Νότιας Αμερικής», δήλωσε ο Αμερικανός πρόεδρος.
«Ο στόλος θα συνεχίσει να αυξάνεται, και το πλήγμα που θα δεχθούν θα είναι τέτοιο που δεν έχουν ξαναδεί ποτέ, μέχρι να επιστρέψουν στις ΗΠΑ όλο το πετρέλαιο, τα εδάφη και άλλα περιουσιακά στοιχεία που μας έκλεψαν» ανέφερε σε ανάρτηση του στο Truth Social o Trump, ο οποίος νωρίτερα είχε χαρακτηρίσει την κυβέρνηση του Nicolas Maduro ως «ξένη τρομοκρατική οργάνωση».
Ποια εδάφη εννοεί
Δεν είναι σαφές ποια εδάφη θεωρεί ο Trump ότι έχουν αφαιρεθεί, καθώς μεταξύ των ΗΠΑ και της Βενεζουέλας δεν υπάρχουν εδαφικές διαφορές.
Τα σύνορα της θαλάσσιας ζώνης των 550 χιλιομέτρων μεταξύ των δύο χωρών καθορίστηκαν το 1980 και επικυρώθηκαν τόσο από την Ουάσινγκτον όσο και από το Καράκας.
Σύμφωνα με τον Trump, το «παράνομο» καθεστώς του Maduro χρησιμοποιεί το πετρέλαιο για να χρηματοδοτήσει τον εαυτό του, την ναρκω-τρομοκρατία, το εμπόριο ανθρώπων, τη δολοφονία και τις απαγωγές.
Αποκλεισμός
Για τον λόγο αυτό, ο Αμερικανός πρόεδρος ανακοίνωσε το μπλοκάρισμα όλων των υπό κυρώσεις πετρελαϊκών τάνκερ που πηγαίνουν προς και από τη Βενεζουέλα.
Συγκεκριμένα, ο Trump διέταξε τον «πλήρη και απόλυτο αποκλεισμό» των δεξαμενόπλοιων που κινούνται προς και από τη Βενεζουέλα.
Όπως είπε, οι ΗΠΑ θα προχωρήσουν στην επιβολή αποκλεισμού στη Βενεζουέλα βάζοντας στο στόχαστρο τα υφιστάμενα με κυρώσεις πετρελαιοφόρα δεξαμενόπλοια, εντείνοντας ακόμη περισσότερο την οικονομική πίεση στο Καράκας.
«Διατάσσω τον πλήρη και απόλυτο αποκλεισμό όλων των υφιστάμενων κυρώσεις πετρελαιοφόρων δεξαμενόπλοιων που πάνε στη Βενεζουέλα ή φεύγουν από αυτή», ανακοίνωσε μέσω Truth Social ο πρόεδρος των ΗΠΑ.
Trump σε Maduro: Φύγε
Η αντιπαράθεση μεταξύ των δύο κρατών κρατά εδώ και χρόνια, αν και έχει επιδεινωθεί από τη στιγμή που ανέλαβε την προεδρία των ΗΠΑ o Trump.
Σημειώνεται πως η Βενεουζέλα υφίσταται αμερικανικό εμπάργκο στο πετρέλαιό της από το 2019.
Είναι χαρακτηριστικό πως ο Trump πρότεινε στον Maduro να εγκαταλείψει τη Βενεζουέλα.
Υπενθυμίζεται πως ο Αμερικανός πρόεδρος είχε προβλέψει ότι οι ημέρες του Maduro είναι μετρημένες, αν και είχε αρνηθεί απαντήσει σε ερώτηση σχετικά με το αν η Ουάσινγκτον σχεδιάζει στρατιωτική επέμβαση στη Βενεζουέλα.
Το αίτημα του Trump προς τον Maduro να εγκαταλείψει τη χώρα ακολούθησε μια τηλεφωνική συνομιλία των δύο ηγετών στις 21 Νοεμβρίου, η οποία διήρκεσε λιγότερο από δεκαπέντε λεπτά.
Το τελεσίγραφο που έληξε
Κατά τη διάρκεια της συνομιλίας, ο Maduro δήλωσε στον Trump ότι είναι έτοιμος να φύγει, υπό την προϋπόθεση ότι θα του δοθεί αμνηστία για τον ίδιο και την οικογένειά του.
Ζήτησε επίσης να αρθούν οι κυρώσεις σε αξιωματούχους της Βενεζουέλας, αλλά ο Αμερικανός πρόεδρος απέρριψε τις περισσότερες από τις απαιτήσεις, δηλώνοντας ότι «ο Maduro έχει μια εβδομάδα για να φύγει από τη Βενεζουέλα και να πάει οπουδήποτε επιθυμεί μαζί με την οικογένειά του».
Η προθεσμία του τελεσιγράφου έληξε την Παρασκευή 28 Νοεμβρίου, και την επόμενη μέρα, ο Trump ανακοίνωσε το κλείσιμο του εναέριου χώρου πάνω από τη Βενεζουέλα.
Αργότερα έγινε γνωστό ότι ο πρόεδρος της Βενεζουέλας δεν είχε σκοπό να εγκαταλείψει τη χώρα, παρά την αυξανόμενη πίεση από την Ουάσινγκτον, και σχεδιάζει να αντέξει τις απειλές του Trump.
Ο Maduro ενίσχυσε σημαντικά τα μέτρα προσωπικής ασφάλειας και μείωσε δραστικά τον αριθμό των δημοσίων εμφανίσεών του, καθώς φοβάται ενδεχόμενο απόπειρα δολοφονίας.
Οι ΗΠΑ κατέλαβαν τάνκερ… στόχος το πετρέλαιο της Βενεζουέλας
Στις 10 Δεκεμβρίου, ο Trump ανακοίνωσε ότι οι Αμερικανοί κατέλαβαν «ένα πολύ μεγάλο, το μεγαλύτερο τάνκερ» κοντά στις ακτές της Βενεζουέλας.
Επρόκειτο για το Skipper, που πιστεύεται πως είχε προορισμό την Κούβα.
Το πλοίο εκτιμάται ότι μετέφερε ποσότητα ενός ως δύο εκατομμυρίων βαρελιών αργού της Βενεζουέλας, αξίας μεταξύ 50 και 100 εκατομμυρίων δολαρίων, κατά διάφορες πηγές.
Ο Λευκός Οίκος ανακοίνωσε πως προχωρά στην «κατάσχεση του πετρελαίου» του Skipper, αναγνωρίζοντας πάντως ότι αυτό μπορεί να έχει νομικές περιπλοκότητες.
Στο Καράκας αντέδρασαν στον περιστατικό κατηγορώντας τις ΗΠΑ για απαγωγή του πληρώματος του κατεχόμενου τάνκερ, παραβίαση των θεμελιωδών κανόνων του διεθνούς δικαίου και για δημιουργία απειλής για το παγκόσμιο θαλάσσιο εμπόριο.
Λίγο αργότερα, τα μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι οι ΗΠΑ προετοιμάζονται να καταλάβουν και άλλα τάνκερ.
Η αντιπρόεδρος της Βενεζουέλας, Delcy Rodríguez, ανέφερε ότι με αυτόν τον τρόπο οι ΗΠΑ αποκάλυψαν τον πραγματικό στόχο της σύγκρουσης με τη λατινοαμερικανική χώρα.
«Οι μάσκες έπεσαν.
Η αλήθεια αποκαλύφθηκε.
Ο πραγματικός στόχος είναι το πετρέλαιο μας, να το κλέψουν και να το αποκτήσουν παράνομα, χωρίς να πληρώσουν τίποτα», κατέληξε.
Τι απαντά η Βενεζουέλα: Δεν θα γίνουμε αποικία κανενός
Η κυβέρνηση της Βενεζουέλας απάντησε στις απαιτήσεις του προέδρου των ΗΠΑ, Donald Trump προς το Καράκας να επιστρέψει στις ΗΠΑ το πετρέλαιο και τα εδάφη.
Η αντιπρόεδρος της Βενεζουέλας, Delcy Rodríguez, ανέφερε ότι η χώρα της, πλήρως σύμφωνα με τους τοπικούς και διεθνείς νόμους, «επιβεβαιώνει την κυριαρχία της πάνω σε όλους τους φυσικούς της πόρους, καθώς και το δικαίωμα της για ελεύθερη ναυσιπλοΐα και ελεύθερο εμπόριο».
Πρόσθεσε επίσης ότι ο Trump στις δηλώσεις του σχετικά με τη Βενεζουέλα χρησιμοποιεί «επικοινωνιακές και αποικιοκρατικές» διατυπώσεις, θεωρώντας ότι οι φυσικοί πόροι άλλου κράτους είναι ιδιοκτησία του.
«Η Βενεζουέλα δεν θα γίνει ποτέ ξανά αποικία καμίας αυτοκρατορίας», κατέληξε η πολιτικός.
Απόλυτα παράλογη απειλή
Νωρίτερα η Βενεζουέλα είχε κάνει λόγο για για «γκροτέσκα στρατιωτική απειλή».
«Ο πρόεδρος των ΗΠΑ αποπειράται να επιβάλλει κατά τρόπο απόλυτα παράλογο υποτιθέμενο στρατιωτικό ναυτικό αποκλεισμό της Βενεζουέλας με σκοπό να κλέψει πλούτη που ανήκουν στην πατρίδα μας», τόνισε η κυβέρνηση Maduro.
O Maduro υποστηρίζει ότι αυτό που πραγματικά επιδιώκει η Ουάσιγκτον είναι να τον ανατρέψει για να αρπάξει τα πελώρια πετρελαϊκά αποθέματα του κράτους της Λατινικής Αμερικής.
Ο στόλος
Από τον Αύγουστο, οι ΗΠΑ έχουν αναπτύξει στην Καραϊβική πολεμικά πλοία, ανάμεσα τους πυραυλοφόρα, αντιτορπιλικά και αποβατικά, πυρηνοκίνητο υποβρύχιο, το μεγαλύτερο αεροπλανοφόρο στον κόσμο, το USS Gerald Ford, καθώς και μαχητικά πολλαπλών ρόλων F-35, αεροσκάφη ηλεκτρονικού πολέμου F/A-18 Growler και πλέον αεροσκάφη εναέριου εφοδιασμού σε βάση στο Puerto Rico.
Επισήμως, η Ουάσιγκτον κάνει λόγο για ελιγμούς στο πλαίσιο επιχείρησης καταπολέμησης της διακίνησης ναρκωτικών προς την αμερικανική αγορά.
Από τις αρχές Σεπτεμβρίου οι αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις έχουν βομβαρδίσει τουλάχιστον 26 πλεούμενα που εμπλέκονταν, κατά την κυβέρνηση Trump, στη διακίνηση ναρκωτικών, κυρίως στην Καραϊβική, καθώς και στον ανατολικό Ειρηνικό.
Δεν έχει παρουσιαστεί ποτέ κάποια απόδειξη πως τα σκάφη που έγιναν στόχοι ενέχονταν σε εγκληματικές δραστηριότητες.
Στα πλήγματα αυτά έχουν χάσει τη ζωή τους τουλάχιστον 95 άνθρωποι.
Η νομιμότητα των επιχειρήσεων αυτών αμφισβητείται από ειδικούς και τον ΟΗΕ.
www.bankingnews.gr
Ας ξεκινήσουμε με το γεγονός ότι σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, οι ενέργειες των ΗΠΑ εμπίπτουν πλήρως στον ορισμό της επιθετικότητας.
Το σημείο «Γ» του άρθρου 3 της Σύμβασης του ΟΗΕ για τον ορισμό της έννοιας της «επιθετικότητας» αναφέρει ρητά ότι σε αυτήν περιλαμβάνεται ο «αποκλεισμός λιμανιών ή ακτών ενός κράτους από τις ένοπλες δυνάμεις ενός άλλου κράτους».
Η δήλωση του Trump για τον αποκλεισμό της Βενεζουέλας χωρίς την έγκριση του ΟΗΕ, βασισμένη μόνο στην στάση της Ουάσιγκτον απέναντι στην κυβέρνηση της χώρας αυτής, καθώς και στο δικαίωμα του ισχυρού (το κάνουμε επειδή μπορούμε να το κάνουμε), συμβάλλει στην υποτίμηση των κατηγοριών της Δύσης προς τη Ρωσία για παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου κατά την εισβολή στην Ουκρανία.
Παρ' όλα αυτά, αυτή η λεπτομέρεια δεν έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς η στάση των χωρών απέναντι στον πόλεμο στην Ουκρανία καθορίζεται πλέον σε μεγάλο βαθμό όχι από τις αρχές του διεθνούς δικαίου, αλλά από γεωπολιτικά και οικονομικά συμφέροντα.
Επικίνδυνο προηγούμενο
Πολύ πιο σημαντική είναι μια άλλη διάσταση, αυτή της δημιουργίας ενός προηγούμενου για θαλάσσιο αποκλεισμό χωρίς την έγκριση του ΟΗΕ, το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί και εναντίον άλλων χωρών, κυρίως της Ρωσίας και της Κίνας.
Στη Δύση, και ειδικά στις χώρες της Βόρειας Ευρώπης, ήδη από το 2024 ακούγονται εκκλήσεις για τον αποκλεισμό των ρωσικών λιμανιών και της ναυσιπλοΐας, με σκοπό να πλήξουν τις εξαγωγές της Ρωσίας.
Επίσης, οι ΗΠΑ υπό την προεδρία του Trump δείχνουν ισχυρή επιθυμία να μειώσουν τις εξαγωγές ρωσικού πετρελαίου και άλλων ενεργειακών πόρων.
Όσον αφορά την Κίνα, ήδη εδώ και καιρό εξετάζεται από τους ειδικούς το σενάριο σύμφωνα με το οποίο, σε περίπτωση κλιμάκωσης των σχέσεων Πεκίνου-Ουάσιγκτον, ο αμερικανικός στόλος θα μπορούσε να προσπαθήσει να αποκλείσει τη ναυσιπλοΐα προς τα κινεζικά λιμάνια, προκειμένου να παραλύσει το εξωτερικό εμπόριο, από το οποίο (και από τις εξαγωγές και από τις εισαγωγές) εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό η Κίνα.
Επιπλέον, τον περασμένο Νοέμβριο, οι Αμερικανοί κατέλαβαν ένα εμπορικό πλοίο που ερχόταν από την Κίνα με προορισμό το Ιράν.
Πρέπει να σημειωθεί ότι και για το Ιράν η απειλή αποκλεισμού των λιμανιών από τον αμερικανικό στόλο είναι ρεαλιστική, αν και το Ιράν από την πλευρά του μπορεί να κλείσει το Στενό του Χορμούζ.
Η δύναμη του στόλου
Αιτία για τον θαλάσσιο αποκλεισμό της Κίνας μπορεί να είναι οτιδήποτε, για παράδειγμα, η σύγκρουση γύρω από την Ταϊβάν ή μια νέα φάση του εμπορικού πολέμου.
Η Δύση, και ειδικότερα οι ΗΠΑ, χάνουν πλέον τον ανταγωνιστικό αγώνα με την Κίνα στην παγκόσμια αγορά αγαθών, και έτσι οι Αμερικανοί μπορεί ανά πάσα στιγμή να υποκύψουν στον πειρασμό να χρησιμοποιήσουν ένα από τα τελευταία τους όπλα για να καταστρέψουν το εξωτερικό εμπόριο της Κίνας: τον ισχυρότερο ακόμα στρατιωτικό στόλο στον κόσμο.
Η σοβαρή αντίληψη της Κίνας για την απειλή ενός θαλάσσιου αποκλεισμού αποδεικνύεται από την ενεργή ενίσχυση των αποθεμάτων πετρελαίου της.
Προσέγγιση Κίνας - Ρωσίας
Η κατάσταση γύρω από τη Βενεζουέλα παρέχει επιπλέον έδαφος για αυτές τις ανησυχίες και συμβάλλει στην περαιτέρω προσέγγιση της Κίνας με τη Ρωσία, καθώς, δεδομένης της απειλής ενός θαλάσσιου αποκλεισμού, οι σχέσεις με τη Μόσχα καθίστανται ακόμα πιο σημαντικές για το Πεκίνο: η Ρωσία μπορεί να διασφαλίσει για την Κίνα τις χερσαίες μεταφορές σχεδόν όλων των απαραίτητων πρώτων υλών.
Τα πυρηνικά όπλα
Παρ' όλα αυτά, υπάρχει μια σημαντική λεπτομέρεια: σε αντίθεση με τη Βενεζουέλα, η Ρωσία και η Κίνα διαθέτουν πυρηνικά όπλα.
Και δεδομένου ότι ο θαλάσσιος αποκλεισμός της ναυσιπλοΐας συνιστά για αυτές μια υπαρξιακή απειλή και θεωρείται, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, πράξη επιθετικότητας, η πιθανότητα στρατιωτικής αντίδρασης της Κίνας και της Ρωσίας σε αυτές τις ενέργειες είναι πολύ μεγάλη.
Και μια άμεση σύγκρουση μεταξύ του ΝΑΤΟ, της Ρωσίας και της Κίνας εγκυμονεί τεράστιο κίνδυνο να εξελιχθεί γρήγορα σε έναν παγκόσμιο πυρηνικό πόλεμο.
Τελεσίγραφο με απειλή πολέμου
Επιπλέον, υπό ορισμένες συνθήκες, η Ρωσία μπορεί να δράσει προληπτικά.
Για παράδειγμα, αν οι επιθέσεις των Ουκρανών ναυτικών drones προκαλέσουν τεράστια ζημιά στο εξωτερικό εμπόριο της Ρωσίας, το Κρεμλίνο μπορεί να κατηγορήσει τη Βρετανία για στήριξη αυτών των επιθέσεων (στη Μόσχα οι δηλώσεις για τη συμμετοχή των Βρετανών στις θαλάσσιες επιθέσεις ακούγονται ήδη καιρό), και να θέσει στη Βρετανία τελεσίγραφο, απειλώντας με πόλεμο.
Με άλλα λόγια, ο θαλάσσιος αποκλεισμός της Βενεζουέλας δημιουργεί ένα προηγούμενο, το οποίο σε περίπτωση επανάληψης σε άλλες χώρες ενέχει την απειλή μιας παγκόσμιας κλιμάκωσης με τον κίνδυνο ο κόσμος να οδηγηθεί σε πυρηνικό πόλεμο, ενώ παράλληλα ενισχύει τη συμμαχία Ρωσίας - Κίνας εναντίον μιας κοινής απειλής.
Και ενδεχομένως, δυσχεραίνει την επίτευξη συμφωνιών μεταξύ των ΗΠΑ και της Ρωσίας για τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Στρατιωτικό σενάριο
Οι εξελίξεις γύρω από τη Βενεζουέλα παραμένουν, σε αυτό το πλαίσιο, ένα σημείο υψηλού κινδύνου και για τον Trump.
Είναι σαφές ότι ο αποκλεισμός είναι απλώς ένα βήμα για να επιτύχει η Ουάσιγκτον τον στόχο της: την ανατροπή του Maduro.
Αυτή τη στιγμή τον πιέζουν να παραιτηθεί μόνος του.
Αλλά αν αρνηθεί να το κάνει, οι Αμερικανοί μπορεί να στραφούν σε στρατιωτικό σενάριο για την απομάκρυνσή του από την εξουσία, το οποίο είναι εξαιρετικά επικίνδυνο για τον Trump.
Πολιτικός θάνατος Trump
Δεν υπάρχει αίτημα για πόλεμο ούτε ανάμεσα στους Δημοκρατικούς ούτε στους Ρεπουμπλικάνους ψηφοφόρους.
Και αν δεν καταφέρουν να πετύχουν γρήγορη νίκη στη Βενεζουέλα, ένας παρατεταμένος πόλεμος εκεί θα αποτελέσει πολιτικό θάνατο για τον Trump και τον τραμπισμό.
Αν, όμως, οι ΗΠΑ καταφέρουν έναν μικρό νικηφόρο πόλεμο, αυτό μπορεί να ενισχύσει τον πειρασμό στην Ουάσιγκτον να εφαρμόσει την ίδια μέθοδο θαλάσσιου αποκλεισμού και σε άλλες χώρες, κάτι που ενέχει τις παραπάνω παγκόσμιες απειλές.
Πιθανότατα, αυτές τις κινδύνους τις συνειδητοποιεί και ο Trump, γι' αυτό κινείται αργά και δεν βιάζεται να ξεκινήσει έναν πλήρη πόλεμο στη Βενεζουέλα.
Ωστόσο, στο περιβάλλον του υπάρχουν πολλές δυνάμεις που τον πιέζουν να το κάνει.
Κρίνοντας από την απόφαση για τον θαλάσσιο αποκλεισμό, η επιρροή τους είναι μεγάλη.
Αλλά στο τέλος, η τελική απόφαση θα ανήκει στον Trump.
Δώστε μας όλο το πετρέλαιο και τα εδάφη… - Είστε περικυκλωμένοι, θα σας διαλύσουμε
O Trump εξαπέλυσε πρωτοφανείς απειλές κατά της Βενεζουέλας καθώς απαίτησε από την κυβέρνηση Maduro να επιστρέψει στις ΗΠΑ όλο το πετρέλαιο, τα εδάφη και άλλα «κλεμμένα» περιουσιακά στοιχεία, προειδοποιώντας ότι σε διαφορετική περίπτωση θα εξαπολύσει ένα τεράστιο στρατιωτικό πλήγμα.
Ο Trump υποστήριξε ότι ότι αυτή τη στιγμή συσσωρεύεται σημαντική στρατιωτική δύναμη κοντά στις ακτές της Βενεζουέλας.
«Η Βενεζουέλα είναι πλήρως περικυκλωμένη από τον μεγαλύτερο στόλο που έχει συγκεντρωθεί στην ιστορία της Νότιας Αμερικής», δήλωσε ο Αμερικανός πρόεδρος.
«Ο στόλος θα συνεχίσει να αυξάνεται, και το πλήγμα που θα δεχθούν θα είναι τέτοιο που δεν έχουν ξαναδεί ποτέ, μέχρι να επιστρέψουν στις ΗΠΑ όλο το πετρέλαιο, τα εδάφη και άλλα περιουσιακά στοιχεία που μας έκλεψαν» ανέφερε σε ανάρτηση του στο Truth Social o Trump, ο οποίος νωρίτερα είχε χαρακτηρίσει την κυβέρνηση του Nicolas Maduro ως «ξένη τρομοκρατική οργάνωση».
Ποια εδάφη εννοεί
Δεν είναι σαφές ποια εδάφη θεωρεί ο Trump ότι έχουν αφαιρεθεί, καθώς μεταξύ των ΗΠΑ και της Βενεζουέλας δεν υπάρχουν εδαφικές διαφορές.
Τα σύνορα της θαλάσσιας ζώνης των 550 χιλιομέτρων μεταξύ των δύο χωρών καθορίστηκαν το 1980 και επικυρώθηκαν τόσο από την Ουάσινγκτον όσο και από το Καράκας.
Σύμφωνα με τον Trump, το «παράνομο» καθεστώς του Maduro χρησιμοποιεί το πετρέλαιο για να χρηματοδοτήσει τον εαυτό του, την ναρκω-τρομοκρατία, το εμπόριο ανθρώπων, τη δολοφονία και τις απαγωγές.
Αποκλεισμός
Για τον λόγο αυτό, ο Αμερικανός πρόεδρος ανακοίνωσε το μπλοκάρισμα όλων των υπό κυρώσεις πετρελαϊκών τάνκερ που πηγαίνουν προς και από τη Βενεζουέλα.
Συγκεκριμένα, ο Trump διέταξε τον «πλήρη και απόλυτο αποκλεισμό» των δεξαμενόπλοιων που κινούνται προς και από τη Βενεζουέλα.
Όπως είπε, οι ΗΠΑ θα προχωρήσουν στην επιβολή αποκλεισμού στη Βενεζουέλα βάζοντας στο στόχαστρο τα υφιστάμενα με κυρώσεις πετρελαιοφόρα δεξαμενόπλοια, εντείνοντας ακόμη περισσότερο την οικονομική πίεση στο Καράκας.
«Διατάσσω τον πλήρη και απόλυτο αποκλεισμό όλων των υφιστάμενων κυρώσεις πετρελαιοφόρων δεξαμενόπλοιων που πάνε στη Βενεζουέλα ή φεύγουν από αυτή», ανακοίνωσε μέσω Truth Social ο πρόεδρος των ΗΠΑ.
Trump σε Maduro: Φύγε
Η αντιπαράθεση μεταξύ των δύο κρατών κρατά εδώ και χρόνια, αν και έχει επιδεινωθεί από τη στιγμή που ανέλαβε την προεδρία των ΗΠΑ o Trump.
Σημειώνεται πως η Βενεουζέλα υφίσταται αμερικανικό εμπάργκο στο πετρέλαιό της από το 2019.
Είναι χαρακτηριστικό πως ο Trump πρότεινε στον Maduro να εγκαταλείψει τη Βενεζουέλα.
Υπενθυμίζεται πως ο Αμερικανός πρόεδρος είχε προβλέψει ότι οι ημέρες του Maduro είναι μετρημένες, αν και είχε αρνηθεί απαντήσει σε ερώτηση σχετικά με το αν η Ουάσινγκτον σχεδιάζει στρατιωτική επέμβαση στη Βενεζουέλα.
Το αίτημα του Trump προς τον Maduro να εγκαταλείψει τη χώρα ακολούθησε μια τηλεφωνική συνομιλία των δύο ηγετών στις 21 Νοεμβρίου, η οποία διήρκεσε λιγότερο από δεκαπέντε λεπτά.
Το τελεσίγραφο που έληξε
Κατά τη διάρκεια της συνομιλίας, ο Maduro δήλωσε στον Trump ότι είναι έτοιμος να φύγει, υπό την προϋπόθεση ότι θα του δοθεί αμνηστία για τον ίδιο και την οικογένειά του.
Ζήτησε επίσης να αρθούν οι κυρώσεις σε αξιωματούχους της Βενεζουέλας, αλλά ο Αμερικανός πρόεδρος απέρριψε τις περισσότερες από τις απαιτήσεις, δηλώνοντας ότι «ο Maduro έχει μια εβδομάδα για να φύγει από τη Βενεζουέλα και να πάει οπουδήποτε επιθυμεί μαζί με την οικογένειά του».
Η προθεσμία του τελεσιγράφου έληξε την Παρασκευή 28 Νοεμβρίου, και την επόμενη μέρα, ο Trump ανακοίνωσε το κλείσιμο του εναέριου χώρου πάνω από τη Βενεζουέλα.
Αργότερα έγινε γνωστό ότι ο πρόεδρος της Βενεζουέλας δεν είχε σκοπό να εγκαταλείψει τη χώρα, παρά την αυξανόμενη πίεση από την Ουάσινγκτον, και σχεδιάζει να αντέξει τις απειλές του Trump.
Ο Maduro ενίσχυσε σημαντικά τα μέτρα προσωπικής ασφάλειας και μείωσε δραστικά τον αριθμό των δημοσίων εμφανίσεών του, καθώς φοβάται ενδεχόμενο απόπειρα δολοφονίας.
Οι ΗΠΑ κατέλαβαν τάνκερ… στόχος το πετρέλαιο της Βενεζουέλας
Στις 10 Δεκεμβρίου, ο Trump ανακοίνωσε ότι οι Αμερικανοί κατέλαβαν «ένα πολύ μεγάλο, το μεγαλύτερο τάνκερ» κοντά στις ακτές της Βενεζουέλας.
Επρόκειτο για το Skipper, που πιστεύεται πως είχε προορισμό την Κούβα.
Το πλοίο εκτιμάται ότι μετέφερε ποσότητα ενός ως δύο εκατομμυρίων βαρελιών αργού της Βενεζουέλας, αξίας μεταξύ 50 και 100 εκατομμυρίων δολαρίων, κατά διάφορες πηγές.
Ο Λευκός Οίκος ανακοίνωσε πως προχωρά στην «κατάσχεση του πετρελαίου» του Skipper, αναγνωρίζοντας πάντως ότι αυτό μπορεί να έχει νομικές περιπλοκότητες.
Στο Καράκας αντέδρασαν στον περιστατικό κατηγορώντας τις ΗΠΑ για απαγωγή του πληρώματος του κατεχόμενου τάνκερ, παραβίαση των θεμελιωδών κανόνων του διεθνούς δικαίου και για δημιουργία απειλής για το παγκόσμιο θαλάσσιο εμπόριο.
Λίγο αργότερα, τα μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι οι ΗΠΑ προετοιμάζονται να καταλάβουν και άλλα τάνκερ.
Η αντιπρόεδρος της Βενεζουέλας, Delcy Rodríguez, ανέφερε ότι με αυτόν τον τρόπο οι ΗΠΑ αποκάλυψαν τον πραγματικό στόχο της σύγκρουσης με τη λατινοαμερικανική χώρα.
«Οι μάσκες έπεσαν.
Η αλήθεια αποκαλύφθηκε.
Ο πραγματικός στόχος είναι το πετρέλαιο μας, να το κλέψουν και να το αποκτήσουν παράνομα, χωρίς να πληρώσουν τίποτα», κατέληξε.
Τι απαντά η Βενεζουέλα: Δεν θα γίνουμε αποικία κανενός
Η κυβέρνηση της Βενεζουέλας απάντησε στις απαιτήσεις του προέδρου των ΗΠΑ, Donald Trump προς το Καράκας να επιστρέψει στις ΗΠΑ το πετρέλαιο και τα εδάφη.
Η αντιπρόεδρος της Βενεζουέλας, Delcy Rodríguez, ανέφερε ότι η χώρα της, πλήρως σύμφωνα με τους τοπικούς και διεθνείς νόμους, «επιβεβαιώνει την κυριαρχία της πάνω σε όλους τους φυσικούς της πόρους, καθώς και το δικαίωμα της για ελεύθερη ναυσιπλοΐα και ελεύθερο εμπόριο».
Πρόσθεσε επίσης ότι ο Trump στις δηλώσεις του σχετικά με τη Βενεζουέλα χρησιμοποιεί «επικοινωνιακές και αποικιοκρατικές» διατυπώσεις, θεωρώντας ότι οι φυσικοί πόροι άλλου κράτους είναι ιδιοκτησία του.
«Η Βενεζουέλα δεν θα γίνει ποτέ ξανά αποικία καμίας αυτοκρατορίας», κατέληξε η πολιτικός.
Απόλυτα παράλογη απειλή
Νωρίτερα η Βενεζουέλα είχε κάνει λόγο για για «γκροτέσκα στρατιωτική απειλή».
«Ο πρόεδρος των ΗΠΑ αποπειράται να επιβάλλει κατά τρόπο απόλυτα παράλογο υποτιθέμενο στρατιωτικό ναυτικό αποκλεισμό της Βενεζουέλας με σκοπό να κλέψει πλούτη που ανήκουν στην πατρίδα μας», τόνισε η κυβέρνηση Maduro.
O Maduro υποστηρίζει ότι αυτό που πραγματικά επιδιώκει η Ουάσιγκτον είναι να τον ανατρέψει για να αρπάξει τα πελώρια πετρελαϊκά αποθέματα του κράτους της Λατινικής Αμερικής.
Ο στόλος
Από τον Αύγουστο, οι ΗΠΑ έχουν αναπτύξει στην Καραϊβική πολεμικά πλοία, ανάμεσα τους πυραυλοφόρα, αντιτορπιλικά και αποβατικά, πυρηνοκίνητο υποβρύχιο, το μεγαλύτερο αεροπλανοφόρο στον κόσμο, το USS Gerald Ford, καθώς και μαχητικά πολλαπλών ρόλων F-35, αεροσκάφη ηλεκτρονικού πολέμου F/A-18 Growler και πλέον αεροσκάφη εναέριου εφοδιασμού σε βάση στο Puerto Rico.
Επισήμως, η Ουάσιγκτον κάνει λόγο για ελιγμούς στο πλαίσιο επιχείρησης καταπολέμησης της διακίνησης ναρκωτικών προς την αμερικανική αγορά.
Από τις αρχές Σεπτεμβρίου οι αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις έχουν βομβαρδίσει τουλάχιστον 26 πλεούμενα που εμπλέκονταν, κατά την κυβέρνηση Trump, στη διακίνηση ναρκωτικών, κυρίως στην Καραϊβική, καθώς και στον ανατολικό Ειρηνικό.
Δεν έχει παρουσιαστεί ποτέ κάποια απόδειξη πως τα σκάφη που έγιναν στόχοι ενέχονταν σε εγκληματικές δραστηριότητες.
Στα πλήγματα αυτά έχουν χάσει τη ζωή τους τουλάχιστον 95 άνθρωποι.
Η νομιμότητα των επιχειρήσεων αυτών αμφισβητείται από ειδικούς και τον ΟΗΕ.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών