Άκουσα τον ήχο, κοίταξα έξω από το φινιστρίνι, αλλά δεν είδα τίποτα. Χτύπησα τον τοίχο, αλλά ο ήχος δεν επαναλήφθηκε - ανέφερε το 2003 ο πρώτος Κινέζος αστροναύτης
Το Διάστημα είναι συνώνυμο της σιωπής. Χωρίς αέρα, χωρίς μόρια που να μεταφέρουν δονήσεις, ο ήχος δεν μπορεί να υπάρξει στο κενό. Κι όμως, το 2003, ένας άνθρωπος άκουσε κάτι που αμφισβήτησε αυτόν τον θεμελιώδη νόμο της φυσικής.
Ο Γιανγκ Λιουέι (Yang Liwei), ο πρώτος Κινέζος αστροναύτης που μπήκε σε τροχιά γύρω από τη Γη, ανέφερε ότι άκουσε έναν ανεξήγητο ρυθμικό ήχο — ένα «χτύπημα-χτύπημα», σαν ξύλινο σφυρί που χτυπάει πάνω στο μεταλλικό κύτος του διαστημοπλοίου.
«Άκουσα τον ήχο, κοίταξα έξω από το φινιστρίνι, αλλά δεν είδα τίποτα. Χτύπησα τον τοίχο, αλλά ο ήχος δεν επαναλήφθηκε. Δεν προερχόταν από μέσα. Ήταν κάτι έξω από το πλοίο», ανέφερε ο Λιουέι.
Shenzhou-5: Η Αποστολή που Έγραψε Ιστορία
Η Shenzhou-5 εκτοξεύθηκε στις 15 Οκτωβρίου 2003. Ήταν η πρώτη επανδρωμένη διαστημική αποστολή της Κίνας, κάνοντας τη χώρα την τρίτη στον κόσμο (μετά την ΕΣΣΔ και τις ΗΠΑ) που έστειλε άνθρωπο στο διάστημα με δική της τεχνολογία.
Η αποστολή διήρκεσε περίπου 21 ώρες και όλα εξελίχθηκαν ομαλά — μέχρι τη στιγμή που ο Λιουέι ανέφερε τον παράξενο ήχο. Η αναφορά του προκάλεσε έκπληξη και αμηχανία στους επιστήμονες: πώς είναι δυνατόν να υπάρχει ήχος εκεί όπου ο ήχος δεν μπορεί να ταξιδέψει;
Το Φαινόμενο επαναλαμβάνεται
Η ιστορία δεν σταμάτησε εκεί. Το 2005, κατά την αποστολή Shenzhou-6, δύο αστροναύτες ανέφεραν παρόμοιο ρυθμικό ήχο — σχεδόν ίδιο σε ένταση και συχνότητα. Το ίδιο συνέβη και το 2008, στη Shenzhou-7.
Τρεις αποστολές, πέντε χρόνια, ίδιο φαινόμενο. Η πιθανότητα να πρόκειται για τυχαία ακουστική ψευδαίσθηση μειώθηκε δραστικά. Οι επιστήμονες άρχισαν να αναζητούν φυσικές εξηγήσεις.
Επιστημονικές Ερμηνείες: Τι Μπορεί να Προκάλεσε τον Ήχο;
1. Μικροεπιπτώσεις από Διαστημικά Σκουπίδια
Η πιο ρεαλιστική υπόθεση αναφέρει ότι μικροσκοπικά σωματίδια διαστημικών σκουπιδιών ή μικρομετεωρίτες ίσως προσέκρουσαν στο κύτος του διαστημοπλοίου.
Αν και το μέγεθός τους είναι μικροσκοπικό, ταξιδεύουν με ταχύτητες έως και 10 km/s, αρκετές για να προκαλέσουν μια στιγμιαία δόνηση που ακούγεται ως «κλικ» ή «χτύπημα».
Ωστόσο, μετά την αποστολή δεν εντοπίστηκαν ίχνη πρόσκρουσης, αφήνοντας αμφιβολίες.
2. Θερμική Διαστολή και Συστολή του Μετάλλου
Καθώς το διαστημόπλοιο περνάει από την ηλιόλουστη στην σκιερή πλευρά της Γης, το εξωτερικό του περίβλημα μεταβάλλεται θερμοκρασιακά από +100°C σε -150°C.
Η απότομη συστολή και διαστολή των μεταλλικών τμημάτων προκαλεί μηχανικές δονήσεις — κάτι σαν «θερμικούς ήχους».
Ωστόσο, ο ήχος που περιέγραψαν οι αστροναύτες ήταν ρυθμικός και τοπικός, κάτι που δεν συνάδει πλήρως με αυτό το φαινόμενο.
3. Δονήσεις από τα Εσωτερικά Συστήματα
Κάποιοι μηχανικοί υποστηρίζουν ότι ο ήχος ίσως προερχόταν από τα συστήματα υποστήριξης ζωής — για παράδειγμα, από μεταβολές πίεσης ή από τη ροή του αέρα στους αγωγούς οξυγόνου.
Όμως οι αστροναύτες ήταν κατηγορηματικοί: ο ήχος ερχόταν από έξω και είχε μηχανική υφή, σαν να χτυπούσε κάτι μεταλλικό στο σκάφος.
4. Ηλεκτρομαγνητικές ή Πιεζοηλεκτρικές Δονήσεις
Μια λιγότερο γνωστή αλλά ενδιαφέρουσα θεωρία προτείνει ότι το μαγνητικό πεδίο της Γης ίσως προκάλεσε πιεζοηλεκτρικές δονήσεις στα κράματα του κύτους.
Αν και δεν έχει επιβεβαιωθεί, παραμένει μία από τις πιο «κομψές» θεωρητικές εξηγήσεις, συνδυάζοντας φυσική και ηλεκτρομαγνητισμό.
Η ψυχολογία της σιωπής: Ο άνθρωπος στο απόλυτο κενό
Σε αποστολές μεγάλης διάρκειας, οι αστροναύτες βρίσκονται σε συνθήκες αισθητηριακής στέρησης — απουσία φυσικών ήχων, φυσικού φωτός και κοινωνικής αλληλεπίδρασης.
Σύμφωνα με έρευνες της NASA, περίπου το 20% των αστροναυτών έχει αναφέρει ακουστικές ψευδαισθήσεις: ήχους, ψιθύρους ή ρυθμικά χτυπήματα.
Ωστόσο, το φαινόμενο της Shenzhou-5 δεν μπορεί να αποδοθεί μόνο στην ψυχολογία. Οι αναφορές ήταν επαναλαμβανόμενες, από διαφορετικά πληρώματα, και καταγράφηκαν τεχνικά δεδομένα δόνησης — άρα δεν πρόκειται απλώς για αντίδραση του ανθρώπινου εγκεφάλου.
Πώς Εκπαιδεύονται οι Αστροναύτες για τη «Σιωπή του Διαστήματος»
Εκπαίδευση Απομόνωσης: Οι κοσμοναύτες περνούν ώρες σε ηχομονωμένους θαλάμους, μαθαίνοντας να ελέγχουν την ψυχραιμία τους σε απόλυτη σιωπή.
Ακουστική Θεραπεία και Αναπνοές: Χρησιμοποιούνται ειδικές τεχνικές αναπνοής και χαμηλής συχνότητας ήχοι για τη μείωση του στρες.
Αισθητηριακή Προσαρμογή: Σε προσομοιωτές, προστίθενται τεχνητοί θόρυβοι και δονήσεις για να εκπαιδεύονται στην ουδέτερη αντιμετώπιση απρόσμενων ήχων.
Από την Επιστήμη στο Άγνωστο
Το φαινόμενο του «ήχου από το κενό» παραμένει ένα από τα πιο ανεξήγητα περιστατικά στην ιστορία των διαστημικών πτήσεων.
Αν και οι επιστήμονες προσφέρουν λογικές εξηγήσεις, κανείς δεν έχει καταφέρει να αναπαράγει ή να καταγράψει ξανά το φαινόμενο με ακρίβεια.
www.bankingnews.gr
Ο Γιανγκ Λιουέι (Yang Liwei), ο πρώτος Κινέζος αστροναύτης που μπήκε σε τροχιά γύρω από τη Γη, ανέφερε ότι άκουσε έναν ανεξήγητο ρυθμικό ήχο — ένα «χτύπημα-χτύπημα», σαν ξύλινο σφυρί που χτυπάει πάνω στο μεταλλικό κύτος του διαστημοπλοίου.
«Άκουσα τον ήχο, κοίταξα έξω από το φινιστρίνι, αλλά δεν είδα τίποτα. Χτύπησα τον τοίχο, αλλά ο ήχος δεν επαναλήφθηκε. Δεν προερχόταν από μέσα. Ήταν κάτι έξω από το πλοίο», ανέφερε ο Λιουέι.
Shenzhou-5: Η Αποστολή που Έγραψε Ιστορία
Η Shenzhou-5 εκτοξεύθηκε στις 15 Οκτωβρίου 2003. Ήταν η πρώτη επανδρωμένη διαστημική αποστολή της Κίνας, κάνοντας τη χώρα την τρίτη στον κόσμο (μετά την ΕΣΣΔ και τις ΗΠΑ) που έστειλε άνθρωπο στο διάστημα με δική της τεχνολογία.
Η αποστολή διήρκεσε περίπου 21 ώρες και όλα εξελίχθηκαν ομαλά — μέχρι τη στιγμή που ο Λιουέι ανέφερε τον παράξενο ήχο. Η αναφορά του προκάλεσε έκπληξη και αμηχανία στους επιστήμονες: πώς είναι δυνατόν να υπάρχει ήχος εκεί όπου ο ήχος δεν μπορεί να ταξιδέψει;
Το Φαινόμενο επαναλαμβάνεται
Η ιστορία δεν σταμάτησε εκεί. Το 2005, κατά την αποστολή Shenzhou-6, δύο αστροναύτες ανέφεραν παρόμοιο ρυθμικό ήχο — σχεδόν ίδιο σε ένταση και συχνότητα. Το ίδιο συνέβη και το 2008, στη Shenzhou-7.
Τρεις αποστολές, πέντε χρόνια, ίδιο φαινόμενο. Η πιθανότητα να πρόκειται για τυχαία ακουστική ψευδαίσθηση μειώθηκε δραστικά. Οι επιστήμονες άρχισαν να αναζητούν φυσικές εξηγήσεις.
Επιστημονικές Ερμηνείες: Τι Μπορεί να Προκάλεσε τον Ήχο;
1. Μικροεπιπτώσεις από Διαστημικά Σκουπίδια
Η πιο ρεαλιστική υπόθεση αναφέρει ότι μικροσκοπικά σωματίδια διαστημικών σκουπιδιών ή μικρομετεωρίτες ίσως προσέκρουσαν στο κύτος του διαστημοπλοίου.
Αν και το μέγεθός τους είναι μικροσκοπικό, ταξιδεύουν με ταχύτητες έως και 10 km/s, αρκετές για να προκαλέσουν μια στιγμιαία δόνηση που ακούγεται ως «κλικ» ή «χτύπημα».
Ωστόσο, μετά την αποστολή δεν εντοπίστηκαν ίχνη πρόσκρουσης, αφήνοντας αμφιβολίες.
2. Θερμική Διαστολή και Συστολή του Μετάλλου
Καθώς το διαστημόπλοιο περνάει από την ηλιόλουστη στην σκιερή πλευρά της Γης, το εξωτερικό του περίβλημα μεταβάλλεται θερμοκρασιακά από +100°C σε -150°C.
Η απότομη συστολή και διαστολή των μεταλλικών τμημάτων προκαλεί μηχανικές δονήσεις — κάτι σαν «θερμικούς ήχους».
Ωστόσο, ο ήχος που περιέγραψαν οι αστροναύτες ήταν ρυθμικός και τοπικός, κάτι που δεν συνάδει πλήρως με αυτό το φαινόμενο.
3. Δονήσεις από τα Εσωτερικά Συστήματα
Κάποιοι μηχανικοί υποστηρίζουν ότι ο ήχος ίσως προερχόταν από τα συστήματα υποστήριξης ζωής — για παράδειγμα, από μεταβολές πίεσης ή από τη ροή του αέρα στους αγωγούς οξυγόνου.
Όμως οι αστροναύτες ήταν κατηγορηματικοί: ο ήχος ερχόταν από έξω και είχε μηχανική υφή, σαν να χτυπούσε κάτι μεταλλικό στο σκάφος.
4. Ηλεκτρομαγνητικές ή Πιεζοηλεκτρικές Δονήσεις
Μια λιγότερο γνωστή αλλά ενδιαφέρουσα θεωρία προτείνει ότι το μαγνητικό πεδίο της Γης ίσως προκάλεσε πιεζοηλεκτρικές δονήσεις στα κράματα του κύτους.
Αν και δεν έχει επιβεβαιωθεί, παραμένει μία από τις πιο «κομψές» θεωρητικές εξηγήσεις, συνδυάζοντας φυσική και ηλεκτρομαγνητισμό.
Η ψυχολογία της σιωπής: Ο άνθρωπος στο απόλυτο κενό
Σε αποστολές μεγάλης διάρκειας, οι αστροναύτες βρίσκονται σε συνθήκες αισθητηριακής στέρησης — απουσία φυσικών ήχων, φυσικού φωτός και κοινωνικής αλληλεπίδρασης.
Σύμφωνα με έρευνες της NASA, περίπου το 20% των αστροναυτών έχει αναφέρει ακουστικές ψευδαισθήσεις: ήχους, ψιθύρους ή ρυθμικά χτυπήματα.
Ωστόσο, το φαινόμενο της Shenzhou-5 δεν μπορεί να αποδοθεί μόνο στην ψυχολογία. Οι αναφορές ήταν επαναλαμβανόμενες, από διαφορετικά πληρώματα, και καταγράφηκαν τεχνικά δεδομένα δόνησης — άρα δεν πρόκειται απλώς για αντίδραση του ανθρώπινου εγκεφάλου.
Πώς Εκπαιδεύονται οι Αστροναύτες για τη «Σιωπή του Διαστήματος»
Εκπαίδευση Απομόνωσης: Οι κοσμοναύτες περνούν ώρες σε ηχομονωμένους θαλάμους, μαθαίνοντας να ελέγχουν την ψυχραιμία τους σε απόλυτη σιωπή.
Ακουστική Θεραπεία και Αναπνοές: Χρησιμοποιούνται ειδικές τεχνικές αναπνοής και χαμηλής συχνότητας ήχοι για τη μείωση του στρες.
Αισθητηριακή Προσαρμογή: Σε προσομοιωτές, προστίθενται τεχνητοί θόρυβοι και δονήσεις για να εκπαιδεύονται στην ουδέτερη αντιμετώπιση απρόσμενων ήχων.
Από την Επιστήμη στο Άγνωστο
Το φαινόμενο του «ήχου από το κενό» παραμένει ένα από τα πιο ανεξήγητα περιστατικά στην ιστορία των διαστημικών πτήσεων.
Αν και οι επιστήμονες προσφέρουν λογικές εξηγήσεις, κανείς δεν έχει καταφέρει να αναπαράγει ή να καταγράψει ξανά το φαινόμενο με ακρίβεια.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών