Μετά την παγκόσμια «αφύπνιση» που ακολούθησε τα χρόνια της πανδημίας, και τη σαρωτική ήττα των woke ιδεοληψιών σε ΗΠΑ, Ευρώπη και αλλού, κάποιος θα περίμενε πως τα παγκόσμια κέντρα εξουσίας θα έκαναν πίσω.
Κι όμως, όχι μόνο δεν κάνουν πίσω, αλλά επιστρέφουν. Αθόρυβα, ύπουλα, με νέο μανδύα και με σκοπό να ολοκληρώσουν ό,τι ξεκίνησαν: την επανεπιβολή μιας παγκόσμιας νεοφεουδαρχικής τάξης, όπου ελευθερία και λογική περισσεύουν.
Τα ίδια συμφέροντα που μας επέβαλαν υποχρεωτικά εμβόλια, ψηφιακά πιστοποιητικά, καραντίνες, απαγόρευση ελεύθερης έκφρασης και μία κοινωνία βασισμένη σε «κοινωνικά κριτήρια», επιστρέφουν με νέο αφήγημα. Δεν ονομάζεται πλέον ESG, δεν φωνάζει DEI, δεν διαφημίζεται ως woke. Αντίθετα, τώρα ονομάζεται “Stakeholder Capitalism”, ή ακόμα πιο πονηρά “Stakeholder Capitalism 3.0”.
Αυτό το νέο αφήγημα, που προωθείται από το WEF, την BlackRock, την Vanguard και άλλους παίκτες της παγκόσμιας σκακιέρας, είναι μια προσπάθεια επαναλανσαρίσματος των πρόσφατων ατζεντών. Η ιδέα είναι απλή: αφού ο κόσμος ξύπνησε και απέρριψε τον δήθεν προοδευτισμό ως ελεγχόμενο εργαλείο εξουσίας, ας τον επαναπαραδώσουμε στο κοινό με νέο περιτύλιγμα. Πιο «ρεαλιστικό», πιο «ήπιο», πιο «καλοσυνάτο» — αλλά στην καρδιά του, ίδιο και χειρότερο.
Η νέα στρατηγική
Το Harvard Law School Forum το ομολογεί ξεκάθαρα: «Η ορολογία πρέπει να αλλάξει, αλλά ο σκοπός να μείνει ίδιος». Οι επιχειρήσεις καλούνται να αγκαλιάσουν τη woke κουλτούρα όχι με όρους ιδεολογικούς, αλλά με όρους συμφέροντος: να προωθούν «κοινωνική δικαιοσύνη» και «κλιματική υπευθυνότητα», γιατί… υποτίθεται θα βγάζουν περισσότερα χρήματα.
Με λίγα λόγια: αφού ο κόσμος δεν πείστηκε με συνθήματα περί ισότητας, τώρα προσπαθούν να τον πείσουν με χρηματιστηριακές αποδόσεις. Επενδύστε σε woke εταιρείες, λένε, γιατί είναι πιο ανθεκτικές, πιο κοινωνικά αποδεκτές και… έχουν την εύνοια της κυβέρνησης.
Η πραγματικότητα, όμως, είναι άλλη: οι εταιρείες που ΔΕΝ ακολούθησαν τα ESG πάνε το ίδιο καλά ή και καλύτερα, ενώ οι κοινωνίες που υιοθέτησαν φανατικά τις woke πολιτικές βρίσκονται σε κοινωνική, οικονομική και πολιτισμική κατάρρευση.
BlackRock: Αυτή που εξάπλωσε τους woke
Η BlackRock, με τον Larry Fink ως αρχιτέκτονα της «νέας ηθικής», ήταν ο πυλώνας αυτής της μετάβασης. Πίσω από το γράμμα “S” του ESG κρύφτηκαν ολόκληρες πλατφόρμες κοινωνικής αναδιάρθρωσης: φεμινισμός α λα καρτ, παγκόσμια κουλτούρα ενοχής, φίμωση του λόγου, φυλετικές ποσοστώσεις, μισανδρισμός και νεομαρξιστική ηθικολογία. Όλα στο όνομα της «συμπερίληψης» και της «προόδου».
Το σχέδιο, όμως, έσπασε. Οι κοινωνίες αντέδρασαν. Οι επενδυτές απομακρύνθηκαν. Τα κεφάλαια εξαφανίζονται, και το αφήγημα αποσυντίθεται.
Η ίδια η BlackRock αναγκάστηκε να παραδεχτεί σε ρυθμιστική κατάθεση στη SEC ότι η επιμονή σε ESG μπορεί να πλήξει “ουσιαστικά αρνητικά” την επενδυτική της δραστηριότητα. Το ίδιο και ο Fink στο Νταβός: παραδέχθηκε ότι η ρητορική τους έχει γίνει αντικείμενο πόλωσης και αποδοκιμασίας.
Απέλπιδα προσπάθεια επιστροφής
Ακριβώς επειδή το «ESG» έγινε συνώνυμο του εταιρικού αυταρχισμού, σήμερα προσπαθούν να το ξανασερβίρουν χωρίς να το ονομάζουν. Μιλούν πλέον για “inclusive capitalism”, για «εταιρική υπευθυνότητα», για «βιώσιμη στρατηγική», για «συνεισφορά στην κοινωνία».
Πρόκειται για την ίδια ατζέντα, με νέα ετικέτα, πιο… «στρογγυλεμένη». Μια παγκόσμια επιχείρηση χειραγώγησης που σκοπό έχει να επαναφέρει τις ίδιες ελίτ στα κέντρα ελέγχου. Χωρίς να λογοδοτούν για τις συνέπειες που επέφεραν σε κοινωνίες, επιχειρήσεις και ανθρώπους.
Ο Donald Trump και οι πρώτες ρωγμές στο οικοδόμημα
Η προεδρία του Donald Trump από τον Ιανουάριο 2025 δεν είναι απλώς μια πολιτική αλλαγή. Είναι το καρφί στο φέρετρο του ESG.
Όπως παραδέχεται το Bloomberg, οι επενδύσεις σε woke κεφάλαια μειώνονται ραγδαία, ενώ το ίδιο το brand ESG έχει “τοξικοποιηθεί” τόσο, που ούτε ο Fink δεν θέλει να το προφέρει δημόσια.
Οι νομικοί κίνδυνοι για όσες εταιρείες συνεχίζουν να το υιοθετούν αυξάνονται, ενώ τα πρώτα παραδείγματα αποχώρησης από ESG πολιτικές ήδη καταγράφονται σε BlackRock, Invesco, Janus Henderson κ.ά.
Παρόλα αυτά, η woke παράνοια δεν πέθανε. Και σχεδιάζει επάνοδο, όχι επειδή πείθει, αλλά επειδή δεν θέλει να τιμωρηθεί. Το μόνο που τους φοβίζει είναι η λαϊκή πίεση, η οικονομική τιμωρία και η αποδόμηση των δομών που τους δίνουν δύναμη: κρατικά κονδύλια, ΜΚΟ, θεσμικά επενδυτικά ταμεία, πολιτικές “συμμαχίες” και ΜΜΕ.
Όμως η κοινωνία έχει ξυπνήσει. Και αυτή τη φορά, δεν θα τους χαριστεί.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών