Ευρωπαϊκά ΜΜΕ θυμίζουν τη συμφωνία του Μονάχου το 1938 που οδήγησε στη παραχώρηση της Σουδητίας από την Τσεχοσλοβακία στη Γερμανία
Κι εκεί που έχει ανοίξει ένα παράθυρο να υπάρξει κάποια λύση στο πρόβλημα της Ουκρανίας, έρχονται συγκεκριμένα μέσα ενημέρωσης και φουντώνουν και πάλι τον πόλεμο προπαγάνδας στην Ευρώπη.
Μάλιστα, κάνουν ατυχείς, στην καλύτερη περίπτωση, συγκρίσεις με τις παραχωρήσεις του Μονάχου στη ναζιστική Γερμανία το 1938 με τις συνομιλίες στην Ουάσιγκτον το 2025!
Υπενθυμίζεται εδώ ότι το 1938, η συμφωνία του Μονάχου οδήγησε στη παραχώρηση της Σουδητίας από την Τσεχοσλοβακία στη Γερμανία, υπονομεύοντας σοβαρά την αμυντική της ικανότητα και ανοίγοντας τον δρόμο για την πλήρη κατάληψη της χώρας από το ναζιστικό καθεστώς το επόμενο έτος.
Ο ίδιος κίνδυνος καταγράφεται τώρα στην Ουκρανία, κατά το Politico, καθώς ο Putin προσπαθεί να επιβάλει παραχωρήσεις σε στρατηγικά εδάφη, κυρίως στην ανατολική περιοχή του Donbas, ελπίζοντας να ενισχύσει τη ρωσική θέση και να επιβάλει ένα ειρηνικό καθεστώς, το οποίο θα έχει όμως ανησυχητικές συνέπειες για τη χώρα.
Ο ναζιστικός εφιάλτης
Κατά το Politico, υπάρχουν φόβοι στην Ευρώπη ότι η ικανότητα του Κιέβου να αντισταθεί στη Ρωσία θα καταστραφεί με τον ίδιο τρόπο όπως και στην Τσεχοσλοβακία, αν ο Donald Trump — που επηρεάζεται από τον Ρώσο πρόεδρο Vladimir Putin — πιέσει την Ουκρανία να παραχωρήσει κρίσιμες αμυντικές γραμμές στην ανατολική περιοχή του Donbas.
Αυτός ο κίνδυνος ήταν το πρώτο πράγμα που σκεφτόταν ο Volodymyr Zelensky όταν συναντήθηκε με τον Trump στην Ουάσινγκτον τη Δευτέρα, 18 Αυγούστου 2025, μετά τη συνάντηση του Αμερικανού προέδρου με τον Putin την προηγούμενη εβδομάδα.
Ενώ ο Trump μπορεί να βλέπει ένα κομμάτι του Donbas ως μία «σπονδή» στον Putin για να επιτευχθεί μια συμφωνία, ο Zelensky γνωρίζει ότι τέτοια παραχώρηση θα υπονόμευε οποιαδήποτε συμφωνία ειρήνης και θα έθετε τους Ρώσους σε θέση να προχωρήσουν ακόμη πιο βαθιά στην καρδιά της Ουκρανίας.
«Είναι κρίσιμο για την Ευρώπη να μην το μετατρέψει σε μια ακόμη στιγμή Μονάχου ή Γιαλτά», δήλωσε ο Tomáš Kopecký, κυβερνητικός επίτροπος της Τσεχίας για την ανασυγκρότηση της Ουκρανίας, μιλώντας στο POLITICO, αναφερόμενος στην προδοσία των Τσέχων στη σύνοδο του Μονάχου το 1938 και στην παράδοση της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης στον Joseph Stalin στο Γιαλτά το 1945.
Ο Trump φέρεται να είπε ότι πιστεύει πως ο Putin θα συμφωνήσει σε μια συμφωνία ειρήνης για το τέλος του πολέμου αν η Ουκρανία παραχωρήσει ολόκληρες τις επαρχίες Donetsk και Luhansk στην ανατολή. Η Ρωσία κατέχει σχεδόν το σύνολο του Luhansk και τα τρία τέταρτα του Donetsk.
Ωστόσο, ο αποφασισμένος Zelensky δήλωσε ότι δεν θα το κάνει.
«Δεν θα φύγουμε από το Donbas. Δεν μπορούμε να το κάνουμε αυτό.
Το Donbas για τους Ρώσους είναι το εφαλτήριο για μια μελλοντική νέα επίθεση», δήλωσε ο Zelensky στους δημοσιογράφους στο Κίεβο την περασμένη εβδομάδα.
Οι συνέπειες στο πεδίο μάχης
Οι στρατιωτικοί αναλυτές προειδοποιούν επίσης ότι οποιεσδήποτε παραχωρήσεις στο Donbas μπορεί να έχουν καταστρεπτικές συνέπειες στο πεδίο της μάχης.
Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Μελέτης Πολέμου, το Κρεμλίνο απαιτεί από την Ουκρανία να παραχωρήσει αυτό που οι Ουκρανοί αποκαλούν «ζώνη οχυρώσεων» — μια αμυντική γραμμή που βασίζεται σε βαριά οχυρωμένες πόλεις και διατρέχει λόφους, δάση και ποτάμια, και έχει χρησιμεύσει ως η ραχοκοκαλιά της άμυνάς τους από το 2014.
«Η Ουκρανία έχει περάσει τα τελευταία 11 χρόνια επενδύοντας χρόνο, χρήματα και προσπάθεια στην ενίσχυση της ζώνης οχυρώσεων και στη δημιουργία σημαντικής αμυντικής βιομηχανίας και υποδομών γύρω από αυτές τις πόλεις», ανέφερε το Ινστιτούτο.
Αν αυτό συμβεί, η Ρωσία θα μετακινήσει τη γραμμή του μετώπου περίπου 80 χιλιόμετρα πιο δυτικά, ενώ η Ουκρανία θα αναγκαστεί να χτίσει νέες άμυνες σε επίπεδες και ανοιχτές περιοχές στις γειτονικές περιοχές Kharkiv και Dnipropetrovsk — πολύ πιο δύσκολο να κρατηθούν από τις οχυρωμένες πόλεις που ελέγχει τώρα.
«Αν σήμερα αφήσουμε το Donbas, από τις οχυρώσεις μας, από το έδαφος που ελέγχουμε, από τα υψώματα που ελέγχουμε, θα ανοίξουμε σαφώς έναν προγεφυρώμα για την προετοιμασία μιας επίθεσης από τους Ρώσους», προειδοποίησε ο Zelensky.
Το Ινστιτούτο συμφωνεί. Μια κατάπαυση του πυρός με αυτούς τους όρους θα έδινε στη Μόσχα «ένα πολύ πιο πλεονεκτικό σημείο εκκίνησης για μια μελλοντική επίθεση» και δείχνει την «συνεχιζόμενη αδιαφορία του Putin για ειλικρινείς διαπραγματεύσεις».
Το Υπουργείο Άμυνας του Ηνωμένου Βασιλείου εκτιμά ότι θα χρειάζονταν πάνω από τέσσερα χρόνια μάχης και θα κόστιζαν στη Ρωσία 1,9 εκατομμύρια νεκρούς και τραυματίες στρατιώτες για να καταλάβει πλήρως τις τέσσερις περιοχές που παράνομα προσάρτησε από την Ουκρανία.
Δεν είναι η πρώτη φορά που εξωτερικές δυνάμεις προσπαθούν να επιβάλλουν μια δυνητικά δυσμενή συμφωνία για να αποτρέψουν τον πόλεμο.
Η επίκληση στο παρελθόν
Το Σεπτέμβριο του 1938, ο Adolf Hitler υποστήριξε ότι η παραχώρηση της Σουδητίας, μιας περιοχής με πλειοψηφία εθνογερμανικού πληθυσμού, στη Ράιχ θα ικανοποιούσε τις φιλοδοξίες του και θα τερμάτιζε την απειλή του πολέμου στην Ευρώπη.
Η Γαλλία και η Βρετανία συμφώνησαν και πίεσαν την Πράγα να αποδεχτεί.
Ο Hitler δήλωσε ότι δεν είχε άλλες εδαφικές φιλοδοξίες.
Η Τσεχοσλοβακία είχε περάσει αρκετά χρόνια χτίζοντας χιλιάδες καταφύγια, μπλοκ-οχυρά και φρούρια στη δασώδη και ορεινή περιοχή — στελεχωμένα από έναν σύγχρονο και καλά εξοπλισμένο στρατό 1,2 εκατομμυρίων ανδρών.
Η Γερμανία τα κατέλαβε όλα χωρίς να πυροβολήσει ούτε μια φορά.
Τον Μάρτιο του 1939, οι γερμανικές δυνάμεις κατέλαβαν το υπόλοιπο της χώρας, με τον τσεχικό στρατό να μην είναι σε θέση να αντισταθεί.
Το Κίεβο κοιτάζει το Μόναχο
Οι Ουκρανοί γνωρίζουν πολύ καλά τι συνέβη στους Τσέχους πριν από 87 χρόνια.
«Χωρίς εγγυήσεις ασφαλείας, η παύση του πολέμου σημαίνει δεύτερο Μόναχο του 1938», προειδοποίησε ο Olexiy Haran, καθηγητής συγκριτικής πολιτικής στο Εθνικό Πανεπιστήμιο του Κιέβου, σε σχόλιο για το Γερμανικό Ομοσπονδιακό Κέντρο Πολιτικής Εκπαίδευσης.
Αναφερόταν σε φερόμενες εγγυήσεις ασφαλείας για το Κίεβο, οι οποίες, σύμφωνα με τον μεσολαβητή του Trump για τον πόλεμο στην Ουκρανία, τον κτηματομεσίτη Steve Witkoff, θα ήταν παρόμοιες με την κοινή διάταξη άμυνας του άρθρου 5 του ΝΑΤΟ — αν και ο Trump έχει επανειλημμένα αποκλείσει την ένταξη της Ουκρανίας στην πολύ πιο αξιόπιστη ατλαντική συμμαχία.
Ο Haran υποστήριξε ότι «αν υπογράψουμε συμφωνία κατάπαυσης του πυρός ή ακόμα και διεξάγουμε εκλογές χωρίς εγγυήσεις ασφαλείας, ο Putin θα μπορούσε να επανεκκινήσει την επιθετικότητά του την επόμενη μέρα».
Μια τέτοια συμφωνία, πρόσθεσε, θα «αναγνώριζε de facto τον έλεγχο των ρωσικών εδαφών στην Ουκρανία για αόριστο χρονικό διάστημα» και θα επαναλάμβανε τα λάθη του 1938, όταν οι παραχωρήσεις σε έναν επιτιθέμενο μόνο προσκάλεσαν κλιμάκωση.
Ο Yaroslav Hrytsak, Ουκρανός ιστορικός και καθηγητής στο Ουκρανικό Καθολικό Πανεπιστήμιο, προειδοποίησε ότι ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος από μια ακόμη προδοσία τύπου Μονάχου. «Είναι και η στιγμή Γιαλτά», είπε.
Υπάρχει επίσης και το ανθρώπινο στοιχείο της αλλαγής συνόρων.
Η Ευρώπη έχει μεγάλη εμπειρία από αυτό. Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, οι Γερμανοί και οι Σοβιετικοί επέβαλαν μαζικά προγράμματα εθνοκαθαρσης στους κατακτημένους πληθυσμούς τους.
Το 1945, εκατομμύρια εθνογερμανοί εκδιώχθηκαν από την Τσεχοσλοβακία και την Πολωνία.
Αν η Ουκρανία αναγκαστεί να παραχωρήσει ολόκληρο το Donbas στη Ρωσία, υποστήριξε ο Hrytsak, αυτό θα δώσει στη Μόσχα το δικαίωμα να «αποφασίσει τη μοίρα των ανθρώπων που ζουν σε πρώην χώρες του σοβιετικού μπλοκ».
Αυτό θα γίνει εναντίον της θέλησης του τοπικού πληθυσμού, πρόσθεσε, «απλά χρησιμοποιώντας το καθεστώς ενός ισχυρού κράτους για να κυβερνήσει τα μικρότερα και αδύναμα κράτη».
www.bankingnews.gr
Μάλιστα, κάνουν ατυχείς, στην καλύτερη περίπτωση, συγκρίσεις με τις παραχωρήσεις του Μονάχου στη ναζιστική Γερμανία το 1938 με τις συνομιλίες στην Ουάσιγκτον το 2025!
Υπενθυμίζεται εδώ ότι το 1938, η συμφωνία του Μονάχου οδήγησε στη παραχώρηση της Σουδητίας από την Τσεχοσλοβακία στη Γερμανία, υπονομεύοντας σοβαρά την αμυντική της ικανότητα και ανοίγοντας τον δρόμο για την πλήρη κατάληψη της χώρας από το ναζιστικό καθεστώς το επόμενο έτος.
Ο ίδιος κίνδυνος καταγράφεται τώρα στην Ουκρανία, κατά το Politico, καθώς ο Putin προσπαθεί να επιβάλει παραχωρήσεις σε στρατηγικά εδάφη, κυρίως στην ανατολική περιοχή του Donbas, ελπίζοντας να ενισχύσει τη ρωσική θέση και να επιβάλει ένα ειρηνικό καθεστώς, το οποίο θα έχει όμως ανησυχητικές συνέπειες για τη χώρα.
Ο ναζιστικός εφιάλτης
Κατά το Politico, υπάρχουν φόβοι στην Ευρώπη ότι η ικανότητα του Κιέβου να αντισταθεί στη Ρωσία θα καταστραφεί με τον ίδιο τρόπο όπως και στην Τσεχοσλοβακία, αν ο Donald Trump — που επηρεάζεται από τον Ρώσο πρόεδρο Vladimir Putin — πιέσει την Ουκρανία να παραχωρήσει κρίσιμες αμυντικές γραμμές στην ανατολική περιοχή του Donbas.
Αυτός ο κίνδυνος ήταν το πρώτο πράγμα που σκεφτόταν ο Volodymyr Zelensky όταν συναντήθηκε με τον Trump στην Ουάσινγκτον τη Δευτέρα, 18 Αυγούστου 2025, μετά τη συνάντηση του Αμερικανού προέδρου με τον Putin την προηγούμενη εβδομάδα.
Ενώ ο Trump μπορεί να βλέπει ένα κομμάτι του Donbas ως μία «σπονδή» στον Putin για να επιτευχθεί μια συμφωνία, ο Zelensky γνωρίζει ότι τέτοια παραχώρηση θα υπονόμευε οποιαδήποτε συμφωνία ειρήνης και θα έθετε τους Ρώσους σε θέση να προχωρήσουν ακόμη πιο βαθιά στην καρδιά της Ουκρανίας.
«Είναι κρίσιμο για την Ευρώπη να μην το μετατρέψει σε μια ακόμη στιγμή Μονάχου ή Γιαλτά», δήλωσε ο Tomáš Kopecký, κυβερνητικός επίτροπος της Τσεχίας για την ανασυγκρότηση της Ουκρανίας, μιλώντας στο POLITICO, αναφερόμενος στην προδοσία των Τσέχων στη σύνοδο του Μονάχου το 1938 και στην παράδοση της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης στον Joseph Stalin στο Γιαλτά το 1945.
Ο Trump φέρεται να είπε ότι πιστεύει πως ο Putin θα συμφωνήσει σε μια συμφωνία ειρήνης για το τέλος του πολέμου αν η Ουκρανία παραχωρήσει ολόκληρες τις επαρχίες Donetsk και Luhansk στην ανατολή. Η Ρωσία κατέχει σχεδόν το σύνολο του Luhansk και τα τρία τέταρτα του Donetsk.
Ωστόσο, ο αποφασισμένος Zelensky δήλωσε ότι δεν θα το κάνει.
«Δεν θα φύγουμε από το Donbas. Δεν μπορούμε να το κάνουμε αυτό.
Το Donbas για τους Ρώσους είναι το εφαλτήριο για μια μελλοντική νέα επίθεση», δήλωσε ο Zelensky στους δημοσιογράφους στο Κίεβο την περασμένη εβδομάδα.
Οι συνέπειες στο πεδίο μάχης
Οι στρατιωτικοί αναλυτές προειδοποιούν επίσης ότι οποιεσδήποτε παραχωρήσεις στο Donbas μπορεί να έχουν καταστρεπτικές συνέπειες στο πεδίο της μάχης.
Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Μελέτης Πολέμου, το Κρεμλίνο απαιτεί από την Ουκρανία να παραχωρήσει αυτό που οι Ουκρανοί αποκαλούν «ζώνη οχυρώσεων» — μια αμυντική γραμμή που βασίζεται σε βαριά οχυρωμένες πόλεις και διατρέχει λόφους, δάση και ποτάμια, και έχει χρησιμεύσει ως η ραχοκοκαλιά της άμυνάς τους από το 2014.
«Η Ουκρανία έχει περάσει τα τελευταία 11 χρόνια επενδύοντας χρόνο, χρήματα και προσπάθεια στην ενίσχυση της ζώνης οχυρώσεων και στη δημιουργία σημαντικής αμυντικής βιομηχανίας και υποδομών γύρω από αυτές τις πόλεις», ανέφερε το Ινστιτούτο.
Αν αυτό συμβεί, η Ρωσία θα μετακινήσει τη γραμμή του μετώπου περίπου 80 χιλιόμετρα πιο δυτικά, ενώ η Ουκρανία θα αναγκαστεί να χτίσει νέες άμυνες σε επίπεδες και ανοιχτές περιοχές στις γειτονικές περιοχές Kharkiv και Dnipropetrovsk — πολύ πιο δύσκολο να κρατηθούν από τις οχυρωμένες πόλεις που ελέγχει τώρα.
«Αν σήμερα αφήσουμε το Donbas, από τις οχυρώσεις μας, από το έδαφος που ελέγχουμε, από τα υψώματα που ελέγχουμε, θα ανοίξουμε σαφώς έναν προγεφυρώμα για την προετοιμασία μιας επίθεσης από τους Ρώσους», προειδοποίησε ο Zelensky.
Το Ινστιτούτο συμφωνεί. Μια κατάπαυση του πυρός με αυτούς τους όρους θα έδινε στη Μόσχα «ένα πολύ πιο πλεονεκτικό σημείο εκκίνησης για μια μελλοντική επίθεση» και δείχνει την «συνεχιζόμενη αδιαφορία του Putin για ειλικρινείς διαπραγματεύσεις».
Το Υπουργείο Άμυνας του Ηνωμένου Βασιλείου εκτιμά ότι θα χρειάζονταν πάνω από τέσσερα χρόνια μάχης και θα κόστιζαν στη Ρωσία 1,9 εκατομμύρια νεκρούς και τραυματίες στρατιώτες για να καταλάβει πλήρως τις τέσσερις περιοχές που παράνομα προσάρτησε από την Ουκρανία.
Δεν είναι η πρώτη φορά που εξωτερικές δυνάμεις προσπαθούν να επιβάλλουν μια δυνητικά δυσμενή συμφωνία για να αποτρέψουν τον πόλεμο.
Η επίκληση στο παρελθόν
Το Σεπτέμβριο του 1938, ο Adolf Hitler υποστήριξε ότι η παραχώρηση της Σουδητίας, μιας περιοχής με πλειοψηφία εθνογερμανικού πληθυσμού, στη Ράιχ θα ικανοποιούσε τις φιλοδοξίες του και θα τερμάτιζε την απειλή του πολέμου στην Ευρώπη.
Η Γαλλία και η Βρετανία συμφώνησαν και πίεσαν την Πράγα να αποδεχτεί.
Ο Hitler δήλωσε ότι δεν είχε άλλες εδαφικές φιλοδοξίες.
Η Τσεχοσλοβακία είχε περάσει αρκετά χρόνια χτίζοντας χιλιάδες καταφύγια, μπλοκ-οχυρά και φρούρια στη δασώδη και ορεινή περιοχή — στελεχωμένα από έναν σύγχρονο και καλά εξοπλισμένο στρατό 1,2 εκατομμυρίων ανδρών.
Η Γερμανία τα κατέλαβε όλα χωρίς να πυροβολήσει ούτε μια φορά.
Τον Μάρτιο του 1939, οι γερμανικές δυνάμεις κατέλαβαν το υπόλοιπο της χώρας, με τον τσεχικό στρατό να μην είναι σε θέση να αντισταθεί.
Το Κίεβο κοιτάζει το Μόναχο
Οι Ουκρανοί γνωρίζουν πολύ καλά τι συνέβη στους Τσέχους πριν από 87 χρόνια.
«Χωρίς εγγυήσεις ασφαλείας, η παύση του πολέμου σημαίνει δεύτερο Μόναχο του 1938», προειδοποίησε ο Olexiy Haran, καθηγητής συγκριτικής πολιτικής στο Εθνικό Πανεπιστήμιο του Κιέβου, σε σχόλιο για το Γερμανικό Ομοσπονδιακό Κέντρο Πολιτικής Εκπαίδευσης.
Αναφερόταν σε φερόμενες εγγυήσεις ασφαλείας για το Κίεβο, οι οποίες, σύμφωνα με τον μεσολαβητή του Trump για τον πόλεμο στην Ουκρανία, τον κτηματομεσίτη Steve Witkoff, θα ήταν παρόμοιες με την κοινή διάταξη άμυνας του άρθρου 5 του ΝΑΤΟ — αν και ο Trump έχει επανειλημμένα αποκλείσει την ένταξη της Ουκρανίας στην πολύ πιο αξιόπιστη ατλαντική συμμαχία.
Ο Haran υποστήριξε ότι «αν υπογράψουμε συμφωνία κατάπαυσης του πυρός ή ακόμα και διεξάγουμε εκλογές χωρίς εγγυήσεις ασφαλείας, ο Putin θα μπορούσε να επανεκκινήσει την επιθετικότητά του την επόμενη μέρα».
Μια τέτοια συμφωνία, πρόσθεσε, θα «αναγνώριζε de facto τον έλεγχο των ρωσικών εδαφών στην Ουκρανία για αόριστο χρονικό διάστημα» και θα επαναλάμβανε τα λάθη του 1938, όταν οι παραχωρήσεις σε έναν επιτιθέμενο μόνο προσκάλεσαν κλιμάκωση.
Ο Yaroslav Hrytsak, Ουκρανός ιστορικός και καθηγητής στο Ουκρανικό Καθολικό Πανεπιστήμιο, προειδοποίησε ότι ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος από μια ακόμη προδοσία τύπου Μονάχου. «Είναι και η στιγμή Γιαλτά», είπε.
Υπάρχει επίσης και το ανθρώπινο στοιχείο της αλλαγής συνόρων.
Η Ευρώπη έχει μεγάλη εμπειρία από αυτό. Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, οι Γερμανοί και οι Σοβιετικοί επέβαλαν μαζικά προγράμματα εθνοκαθαρσης στους κατακτημένους πληθυσμούς τους.
Το 1945, εκατομμύρια εθνογερμανοί εκδιώχθηκαν από την Τσεχοσλοβακία και την Πολωνία.
Αν η Ουκρανία αναγκαστεί να παραχωρήσει ολόκληρο το Donbas στη Ρωσία, υποστήριξε ο Hrytsak, αυτό θα δώσει στη Μόσχα το δικαίωμα να «αποφασίσει τη μοίρα των ανθρώπων που ζουν σε πρώην χώρες του σοβιετικού μπλοκ».
Αυτό θα γίνει εναντίον της θέλησης του τοπικού πληθυσμού, πρόσθεσε, «απλά χρησιμοποιώντας το καθεστώς ενός ισχυρού κράτους για να κυβερνήσει τα μικρότερα και αδύναμα κράτη».
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών