Το μεγαλύτερο «πακέτο» της τελευταίας 16ετίας
Με ιστορικό ρεκόρ κονδυλίων και με την αγωνία να αξιοποιηθεί μέχρι και το τελευταίο ευρώ, ξεκινά η κατάρτιση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων για το 2026, σε μια περίοδο που η χρηματοδοτική «ομπρέλα» του Ταμείου Ανάκαμψης πλησιάζει στο τέλος της.
Σύμφωνα με την εγκύκλιο του αναπληρωτή υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Νίκου Παπαθανάση, το νέο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων προβλέπει κονδύλια ύψους 16,719 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 14,5% σε σχέση με τα 14,6 δισ. ευρώ που εκτιμάται ότι θα πέσουν φέτος στην αγορά – εκτός εάν υπάρξει νέα χρηματοδοτική «ένεση» μέσα στη χρονιά.
Από αυτά, τα 6,2 δισ. ευρώ θα κατευθυνθούν σε συγχρηματοδοτούμενα έργα, 3,3 δισ. σε έργα που χρηματοδοτούνται αποκλειστικά από εθνικούς πόρους και 7,219 δισ. ευρώ σε δράσεις του Ταμείου Ανάκαμψης.
Το πρόγραμμα δίνει προτεραιότητα στην επιτάχυνση μεγάλων έργων υποδομής, στην ενίσχυση της πράσινης και ψηφιακής μετάβασης και στην ολοκλήρωση δράσεων που ήδη υλοποιούνται με ευρωπαϊκά και εθνικά κονδύλια. Στόχος είναι η έγκαιρη ωρίμανση και απορρόφηση των έργων, ώστε να μη χαθούν πόροι και να επιτευχθεί το μέγιστο αναπτυξιακό αποτέλεσμα.
Το υπουργείο ζητά από τους φορείς να έχουν υλοποιήσει το 95% των έργων τους έως το τέλος Νοεμβρίου 2025, για να αποφευχθεί η συσσώρευση πληρωμών τον Δεκέμβριο, πρακτική που στο παρελθόν έχει οδηγήσει σε καθυστερήσεις και απώλειες.
Παράλληλα, τονίζεται η ανάγκη υποβολής ώριμων προτάσεων, με σαφή αναπτυξιακή απόδοση και συμβατότητα με το ΕΣΠΑ, το «Ελλάδα 2.0» και το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης.
Η διαδικασία υποβολής προτάσεων για το 2026 θα πραγματοποιηθεί τον Σεπτέμβριο, σε τρεις κύκλους (φορείς υλοποίησης, πιστώσεων και χρηματοδότησης), με καταληκτική ημερομηνία για τους φορείς χρηματοδότησης τις 26 Σεπτεμβρίου.
Οι ημερομηνίες θα αναρτηθούν στο portal του e-ΠΔΕ.
Μεσοπρόθεσμος προγραμματισμός επενδυτικών δαπανών έως το 2029
Στην εγκύκλιο προβλέπεται και μεσοπρόθεσμος προγραμματισμός επενδυτικών δαπανών έως το 2029, καθώς και η εισαγωγή «Άξονα Μακροχρόνιων Δεσμεύσεων» με ορίζοντα 20ετίας, που θα καλύπτει μεγάλα έργα με δαπάνες πέραν της τρέχουσας προγραμματικής περιόδου. Δημιουργείται επίσης «Μητρώο Δαπανών Συντήρησης και Λειτουργίας» για τη βιωσιμότητα των υποδομών. Το πληροφοριακό σύστημα e-ΠΔΕ αναβαθμίζεται σε «e-ΠΔΕ II» με νέες λειτουργίες και διασύνδεση με άλλα συστήματα, για απλούστευση διαδικασιών και ταχύτερη έγκριση έργων.
Ιδιαίτερη σημασία έχει ότι το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας ολοκληρώνεται οριστικά το 2026, με καταληκτική ημερομηνία την 31 Αυγούστου 2026 για την υλοποίηση όλων των έργων και μεταρρυθμίσεων. Η Ελλάδα έχει υποβάλει 6 αιτήματα εκταμίευσης πόρων και έχει λάβει συνολικά 21,3 δισ. ευρώ, ξεπερνώντας το 59% του συνολικού προϋπολογισμού του Εθνικού Σχεδίου.
Τον περασμένο μήνα η ελληνική κυβέρνηση υπέβαλε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή το 6ο αίτημα εκταμίευσης πόρων από το Ταμείο, ύψους 2,1 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις, μετά από την εκπλήρωση 39 νέων οροσήμων και στόχων.
Με την ολοκλήρωση του 6ου αιτήματος, οι συνολικές εκταμιεύσεις προς την Ελλάδα θα ανέρχονται πλέον σε 23,4 δισ. ευρώ, άρα σε ποσοστό 65% των συνολικών πόρων που της αναλογούν, ενώ οι εκταμιεύσεις ειδικά των επιχορηγήσεων, θα φθάσουν σε 12,04 δισ. ευρώ (στο 66% των διαθέσιμων πόρων). Το αίτημα για το σκέλος των δανείων, ύψους 1,8 δισ. ευρώ, θα υποβληθεί εντός του Σεπτεμβρίου.
Με το ενισχυμένο επενδυτικό «πακέτο» του 2026, η κυβέρνηση φιλοδοξεί να δώσει ώθηση στην ανάπτυξη και να ενισχύσει την ανθεκτικότητα της οικονομίας απέναντι στις διεθνείς αναταράξεις. Ωστόσο, το αν θα πετύχει, θα φανεί από την ταχύτητα με την οποία θα ωριμάσουν και θα προχωρήσουν τα έργα – ένα πεδίο όπου, όπως υπενθυμίζει η αντιπολίτευση, στο παρελθόν χάθηκε πολύτιμος χρόνος.
Μάριος Χριστοδούλου
www.bankingnews.gr
Σύμφωνα με την εγκύκλιο του αναπληρωτή υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Νίκου Παπαθανάση, το νέο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων προβλέπει κονδύλια ύψους 16,719 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 14,5% σε σχέση με τα 14,6 δισ. ευρώ που εκτιμάται ότι θα πέσουν φέτος στην αγορά – εκτός εάν υπάρξει νέα χρηματοδοτική «ένεση» μέσα στη χρονιά.
Από αυτά, τα 6,2 δισ. ευρώ θα κατευθυνθούν σε συγχρηματοδοτούμενα έργα, 3,3 δισ. σε έργα που χρηματοδοτούνται αποκλειστικά από εθνικούς πόρους και 7,219 δισ. ευρώ σε δράσεις του Ταμείου Ανάκαμψης.
Το πρόγραμμα δίνει προτεραιότητα στην επιτάχυνση μεγάλων έργων υποδομής, στην ενίσχυση της πράσινης και ψηφιακής μετάβασης και στην ολοκλήρωση δράσεων που ήδη υλοποιούνται με ευρωπαϊκά και εθνικά κονδύλια. Στόχος είναι η έγκαιρη ωρίμανση και απορρόφηση των έργων, ώστε να μη χαθούν πόροι και να επιτευχθεί το μέγιστο αναπτυξιακό αποτέλεσμα.
Το υπουργείο ζητά από τους φορείς να έχουν υλοποιήσει το 95% των έργων τους έως το τέλος Νοεμβρίου 2025, για να αποφευχθεί η συσσώρευση πληρωμών τον Δεκέμβριο, πρακτική που στο παρελθόν έχει οδηγήσει σε καθυστερήσεις και απώλειες.
Παράλληλα, τονίζεται η ανάγκη υποβολής ώριμων προτάσεων, με σαφή αναπτυξιακή απόδοση και συμβατότητα με το ΕΣΠΑ, το «Ελλάδα 2.0» και το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης.
Η διαδικασία υποβολής προτάσεων για το 2026 θα πραγματοποιηθεί τον Σεπτέμβριο, σε τρεις κύκλους (φορείς υλοποίησης, πιστώσεων και χρηματοδότησης), με καταληκτική ημερομηνία για τους φορείς χρηματοδότησης τις 26 Σεπτεμβρίου.
Οι ημερομηνίες θα αναρτηθούν στο portal του e-ΠΔΕ.
Μεσοπρόθεσμος προγραμματισμός επενδυτικών δαπανών έως το 2029
Στην εγκύκλιο προβλέπεται και μεσοπρόθεσμος προγραμματισμός επενδυτικών δαπανών έως το 2029, καθώς και η εισαγωγή «Άξονα Μακροχρόνιων Δεσμεύσεων» με ορίζοντα 20ετίας, που θα καλύπτει μεγάλα έργα με δαπάνες πέραν της τρέχουσας προγραμματικής περιόδου. Δημιουργείται επίσης «Μητρώο Δαπανών Συντήρησης και Λειτουργίας» για τη βιωσιμότητα των υποδομών. Το πληροφοριακό σύστημα e-ΠΔΕ αναβαθμίζεται σε «e-ΠΔΕ II» με νέες λειτουργίες και διασύνδεση με άλλα συστήματα, για απλούστευση διαδικασιών και ταχύτερη έγκριση έργων.
Ιδιαίτερη σημασία έχει ότι το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας ολοκληρώνεται οριστικά το 2026, με καταληκτική ημερομηνία την 31 Αυγούστου 2026 για την υλοποίηση όλων των έργων και μεταρρυθμίσεων. Η Ελλάδα έχει υποβάλει 6 αιτήματα εκταμίευσης πόρων και έχει λάβει συνολικά 21,3 δισ. ευρώ, ξεπερνώντας το 59% του συνολικού προϋπολογισμού του Εθνικού Σχεδίου.
Τον περασμένο μήνα η ελληνική κυβέρνηση υπέβαλε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή το 6ο αίτημα εκταμίευσης πόρων από το Ταμείο, ύψους 2,1 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις, μετά από την εκπλήρωση 39 νέων οροσήμων και στόχων.
Με την ολοκλήρωση του 6ου αιτήματος, οι συνολικές εκταμιεύσεις προς την Ελλάδα θα ανέρχονται πλέον σε 23,4 δισ. ευρώ, άρα σε ποσοστό 65% των συνολικών πόρων που της αναλογούν, ενώ οι εκταμιεύσεις ειδικά των επιχορηγήσεων, θα φθάσουν σε 12,04 δισ. ευρώ (στο 66% των διαθέσιμων πόρων). Το αίτημα για το σκέλος των δανείων, ύψους 1,8 δισ. ευρώ, θα υποβληθεί εντός του Σεπτεμβρίου.
Με το ενισχυμένο επενδυτικό «πακέτο» του 2026, η κυβέρνηση φιλοδοξεί να δώσει ώθηση στην ανάπτυξη και να ενισχύσει την ανθεκτικότητα της οικονομίας απέναντι στις διεθνείς αναταράξεις. Ωστόσο, το αν θα πετύχει, θα φανεί από την ταχύτητα με την οποία θα ωριμάσουν και θα προχωρήσουν τα έργα – ένα πεδίο όπου, όπως υπενθυμίζει η αντιπολίτευση, στο παρελθόν χάθηκε πολύτιμος χρόνος.
Μάριος Χριστοδούλου
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών