Τετράμηνο πληρωμών με αναδρομικά ως 18.000 ευρώ για 86.000 δικαιούχους και αποκλιμάκωση των επικουρικών συντάξεων

Τετράμηνο πληρωμών ξεκινά από τέλος Αυγούστου και θα ολοκληρωθεί μέχρι τέλος Σεπτεμβρίου με αναδρομικά ως 18.000 ευρώ για 86.000 συνταξιούχους, ταυτόχρονα με την αποκλιμάκωση και έκδοση σταδιακά των 120.000 επικουρικών συντάξεων που εκκρεμούν, έχει θέσει ως στόχο ο e-ΕΦΚΑ.
Το πακέτο των αναδρομικών αφορά σε εκκρεμείς επανυπολογισμούς συντάξεων και από την επιστροφή μνημονικών κρατήσεων σε συντάξεις.
Συγκεκριμένα, ο επανυπολογισμός αφορά σε 41.000 συνταξιούχους με τα βελτιωμένα ποσοστά αναπλήρωσης του νόμου 4670/2020 (βρούτση) για 30 έτη ασφάλισης και άνω, καθώς και σε 45.000 απόστρατους ενστόλους που θα έχουν επιστροφή των κρατήσεων του νόμου 4093/2012 από τις κύριες συντάξεις.
Τα αναδρομικά που θα πάρουν προέρχονται από την επιστροφή των κρατήσεων του νόμου 4093 στις κύριες συντάξεις τους για διάστημα  27 μηνών που ξεκινά από την 1/1/2021 και τελειώνει στις 31/3/2023. Τα αναδρομικά προκύπτουν από το γεγονός ότι, ενώ η κράτηση επιβαλλόταν αρχικά με βάση το άθροισμα σύνταξης και μερίσματος πάνω από τα 1.000 ευρώ, μετά τον Απρίλιο του 2023 η κράτηση καταργήθηκε από τα μερίσματα και μειώθηκε σε πολλές κύριες συντάξεις που κατέβηκαν σε μικρότερη κλίμακα, επειδή τα μερίσματα ήταν εκτός του αθροίσματος. 
Αναμένεται να πληρωθούν με ποσά ως 3.000 ευρώ.

Για παράδειγμα απόστρατος με κύρια σύνταξη 1.490 ευρώ και άθροισμα 1.888 ευρώ μαζί με το μέρισμα, είχε μείωση 10% και έχανε 149 ευρώ. Χωρίς το μέρισμα η μείωση πέφτει στο 5% και έχει αύξηση 74,5 ευρώ με αναδρομικά 2.025 ευρώ.

Οι συνταξιούχοι που έμειναν εκτός επανυπολογισμού προέρχονται από 29 ταμεία κύριας ασφάλισης. Στην πρώτη τριάδα είναι, 13.436 συνταξιούχοι του ΟΑΕΕ-ΤΕΒΕ, 11.688 συνταξιούχοι του ΙΚΑ,  9.268 συνταξιούχοι του Δημοσίου, και ακολουθούν 1.484 του ΤΣΑΥ, 874 συνταξιούχοι του ΤΣΜΕΔΕ, 470 συνταξιούχοι του Ταμείου Νομικών, 780 του ΤΑΠ-ΟΤΕ, κ.α.  
Οι εκκρεμείς επανυπολογισμοί αργούν να ολοκληρωθούν καθώς οι περιπτώσεις είναι διαφορετικές με ελλιπή στοιχεία στους χρόνους ασφάλισης ή και στις αποδοχές, με σύνταξη από διαδοχική ή παράλληλη ασφάλιση που δεν έχει επανυπολογιστεί, κ.α Οι πληρωμές των αναδρομικών –για όσους έχουν λαμβάνειν- θα γίνουν σταδιακά μέχρι και τον Αύγουστο όπως εκτιμά ο ΕΦΚΑ.Τα ποσά των αναδρομικών από εκκρεμείς επανυπολογισμούς ανέρχονται στα 18.000 ευρώ.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΦΚΑ υπάρχει σταθερή αποκλιμάκωση στις εκκρεμείς συντάξεις παρά το μεγάλο κύμα συνταξιοδοτήσεων των τελευταίων ετών που συνεχίζεται και το 2025.
Από τις 170.000 αιτήσεις που λίμναζαν στα ταμεία στα τέλη του 2019, εκ των οποίων οι 127.000 ήταν σε κατάσταση αναμονής από τρεις μήνες ως και τέσσερα χρόνια, σήμερα το στοκ των συντάξεων που καθυστερούν να εκδοθούν πάνω από τρεις μήνες έχει μειωθεί στις 15.000 ενώ οι αιτήσεις συνταξιοδότησης που δεν έχουν υπερβεί τους τρεις μήνες για να θεωρηθούν ληξιπρόθεσμες, ανέρχονται σε περίπου 20.000.
Στο τέλος του 2024 ο ΕΦΚΑ είχε φτάσει να μετρά 32.000 αιτήσεις σε αναμονή εκ των οποίων οι 15.000 να είναι στην κατηγορία των ληξιπρόθεσμων αιτήσεων.
Τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο του 2025 η εικόνα δεν διαφοροποιήθηκε ουσιαστικά με 15.700 εκκρεμείς συντάξεις.

Ψηφοποιούνται τα παλιά ένσημα από το 1980

Ο μηδενισμός των εκκρεμών συντάξεων θα έρθει με την πλήρη εφαρμογή του ψηφιακού συστήματος απονομής σύνταξης αυθημερόν, το οποίο θα "πατήσει" επάνω στην ψηφιοποίηση του χρόνου ασφάλισης από το 1980 και μετά. Η ψηφιοποίηση των ενσήμων θα έχει ολοκληρωθεί στο τέλος του 2026 και από το 2027 θα πρέπει να αναμένεται η έκδοση των συντάξεων σε μια μέρα.
Σύμφωνα με στοιχεία του φορέα στα παραρτήματα 6 νομών οι εκκρεμείς συντάξεις έχουν μειωθεί σε μονοψήφιο αριθμό. Στον ΕΦΚΑ Θεσπρωτίας υπάρχουν 9 εκκρεμείς συντάξεις, στην Κεφαλονιά μόλις 2 στη Λευκάδας 4 στη Φλώρινα 9 στη Φωκίδας 4 και στον ΕΦΚΑ Χαλκιδικής 5 εκκρεμείς συντάξεις. Διψήφιο αριθμό εκκρεμοτήτων έχουν 20 νομοί μεταξύ των οποίων, της Άρτας με 23 αιτήσεις συνταξιοδότησης σε εκκρεμότητα, Δράμας με 51 εκκρεμείς συντάξεις, Δωδεκανήσου με 43 εκκρεμείς συντάξεις, Κιλκίς με 10 εκκρεμείς αιτήσεις, Τρικάλων με 50 εκκρεμότητες κ.α.
Ο κύριος όγκος της λίστας αναμονής είναι στο νομό Αττικής με 9.081 εκκρεμείς αιτήσεις και ακολουθεί με μεγάλη διαφορά η Θεσσαλονίκης με 1.201 εκκρεμείς συντάξεις.

Υπενθυμίζεται ότι ως εκκρεμείς νοούνται οι κύριες συντάξεις που η έκδοσή τους καθυστερεί πάνω από 3 μήνες και σε πολλές περιπτώσεις η απονομή τους μπορεί να φτάσει και στα 2 χρόνια αναμονής
Ο μεγαλύτερος «πονοκέφαλος» για τον ΕΦΚΑ εντοπίζεται στις περιπτώσεις ασφαλισμένων που έχουν διαδοχική ασφάλιση σε δύο ή και τρία επικουρικά ταμεία. Η εξεύρεση και ταυτοποίηση των ενσήμων από κάθε Ταμείο αποτελεί μια δύσκολη και χρονοβόρα διαδικασία, και αν υπάρξει εμπλοκή σε ένα από αυτά, η έκδοση της επικουρικής σύνταξης μπορεί να καθυστερήσει ακόμη και τρία χρόνια.
Στον σχεδιασμό, υπάρχει και η υλοποίηση του Ενιαίου Κανονισμού Επικουρικής Ασφάλισης, που καθυστερεί εδώ και χρόνια, μαζί με τους Ενιαίους Κανονισμούς Κύριας Ασφάλισης, Παροχών και Αναπηρίας, καθώς η άμεση εφαρμογή τους θα μπορούσε να επισπεύσει περαιτέρω τη διαδικασία.

Για παράδειγμα, με ταχύτατους ρυθμούς κυλάει πλέον η διαδικασία έκδοσης των επικουρικών συντάξεων στο Δημόσιο, ενώ και στις περιπτώσεις του πρώην ΙΚΑ παρατηρείται σημαντική επίσπευση της διαδικασίας.
Στην πρώτη κατηγορία βρίσκονται οι επικουρικές του Δημοσίου, οι οποίες εκδίδονται άμεσα σε ποσοστό άνω του 90%. Μάλιστα, οι εκκρεμείς σήμερα επικουρικές στον δημόσιο τομέα είναι σύμφωνα με τον Διοικητή του Φορέα, κάτω από 1.000.
Στη δεύτερη κατηγορία είναι οι επικουρικές του τέως ΙΚΑ, οι οποίες εκδίδονται σε ένα-δύο μήνες από την έκδοση της κύριας σύνταξης.
Στην τρίτη και πλέον «προβληματική» κατηγορία βρίσκονται οι περιπτώσεις που περιλαμβάνουν χρόνο ασφάλισης από τα λεγόμενα συγχωνευθέντα ταμεία στον ΕΦΚΑ.

Είναι χαρακτηριστική η περίπτωση του Ταμείου των Ανεξάρτητα Απασχολούμενων (ΕΤΑΑ) και ειδικότερα των μηχανικών, των βενζινοπωλών, των εμποροϋπαλλήλων και των εργατοϋπαλλήλων μετάλλου κ.λπ., όπου οι καρτέλες των ενσήμων βρίσκονται ακόμα σε χαρτοκιβώτια, με αποτέλεσμα η καταμέτρηση να καθυστερεί, όπως και οι διαβιβάσεις των συμμετοχών από Ταμείο σε Ταμείο, όταν πρόκειται για διαδοχική ασφάλιση.
Αυτή την περίοδο οι υπηρεσίες του ΕΦΚΑ δουλεύουν αιτήσεις συνταξιοδότησης επικουρικών που υποβλήθηκαν στο τέλος του 2023.
Να σημειωθεί ότι συνολικά έχουν σαρωθεί πάνω από 26.900.000 σελίδες χαρτώου αρχείου καρτελών ενσήμων με τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης, που μεταφράζεται σε ποσοστό 50,53% του συνόλου του έγχαρτου αρχείου, γεγονός που σύμφωνα με την κ. Κεραμέως, σηματοδοτεί τη μετάβαση στον πλήρη ψηφιακό μετασχηματισμό του ασφαλιστικού συστήματος της χώρας.
Το έργο αναμένεται να ολοκληρωθεί στο τέλος του 2025, με στόχο τη δημιουργία ενός ενιαίου, εκκαθαρισμένου και αξιόπιστου αποθετηρίου ασφαλιστικής ιστορίας για εκατομμύρια ασφαλισμένους.
Να σημειωθεί ότι συνολικά οι υποβληθείσες αιτήσεις για την έκδοση επικουρικών συντάξεων είναι 41.000, με τις 32.000 εξ αυτών να είναι σε αναμονή πάνω από τρεις μήνες και να θεωρούνται ληξιπρόθεσμες.

Αντώνης Βασιλόπουλος
www.bankingnews.gr