Η ραγδαία ενίσχυση της ομάδας BRICS προκαλεί εμφανή ανησυχία στην Ουάσιγκτον, με τον Αμερικανό πρόεδρο Donald Trump να επιδίδεται σε σκληρή ρητορική και απειλές δασμών, καθώς η διεθνής επιρροή του μπλοκ αυξάνεται. Στο στόχαστρο βρίσκονται κυρίως η Βραζιλία και ο πρόεδρός της, Luiz Inácio Lula da Silva, με την Ουάσιγκτον να επιχειρεί να εμποδίσει την περαιτέρω αποδολαριοποίηση της παγκόσμιας οικονομίας.
Στενοί σύμμαχοι του Trump , όπως ο Steve Bannon, λένε ότι "ο πρόεδρος τσαντίζεται κάθε φορά που βλέπει την προσπάθεια απο-δολαριοποίησης των BRICS".
Σύμφωνα με το Geopolitical Economy, οι ΗΠΑ προσπαθούν να παραδειγματίσουν τη Βραζιλία, απειλώντας με υψηλούς δασμούς για να τιμωρήσουν τον Lula da Silva, ο οποίος προωθεί έναν πολυπολικό κόσμο και ένα νέο παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα
Η Σύνοδος του Ρίο και το μήνυμα των BRICS
Η Σύνοδος Κορυφής των BRICS που πραγματοποιήθηκε τον Ιούλιο του 2025 στο Ρίο ντε Τζανέιρο αποτέλεσε σημείο καμπής για τον διεθνή ρόλο του οργανισμού. Για πρώτη φορά συμμετείχαν 10 πλήρη μέλη και 10 χώρες-εταίροι, στέλνοντας ένα ισχυρό μήνυμα υπέρ ενός πολυπολικού κόσμου, μακριά από την αποκλειστική οικονομική κυριαρχία των ΗΠΑ.
Οι προτάσεις για συναλλαγές σε τοπικά νομίσματα και η σταδιακή απεξάρτηση από το δολάριο αποτέλεσαν κεντρικό θέμα των συνομιλιών, γεγονός που θεωρήθηκε ευθεία πρόκληση στην παγκόσμια νομισματική τάξη που έχει διαμορφώσει η Ουάσιγκτον από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά.
Οι απειλές Trump και το «όπλο» των δασμών
Ο Donald Trump, σε δηλώσεις του στον Λευκό Οίκο και στην πλατφόρμα Truth Social, χαρακτήρισε τους BRICS «οργάνωση που δημιουργήθηκε για να καταστρέψει το δολάριο». Ανέφερε πως οποιαδήποτε χώρα αποτελεί μέλος των BRICS θα υπόκειται σε επιπλέον δασμούς 10%, ενώ απείλησε τη Βραζιλία με δασμούς έως και 50%.
Η αντίδρασή του ήταν αντιφατική: από τη μία χαρακτήρισε τους BRICS «όχι σοβαρή απειλή», από την άλλη προειδοποίησε πως αν οι ΗΠΑ χάσουν το δολάριο ως παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα, «θα είναι σαν να χάσαμε έναν παγκόσμιο πόλεμο».
Οικονομικός εκβιασμός και πολιτική παρέμβαση στη Βραζιλία
Η έντονη ενόχληση του Trump στρέφεται ιδιαίτερα κατά της κυβέρνησης Lula, καθώς ο Βραζιλιάνος πρόεδρος είναι από τους αρχιτέκτονες της ιδέας των BRICS ήδη από το 2009. Η νέα συμμαχία του με την Κίνα και η προώθηση της αποδολαριοποίησης θεωρούνται «κόκκινο πανί» για την Ουάσιγκτον.
Σύμφωνα με αναφορές του Politico, ο Trump ελπίζει πως μέσω των οικονομικών πιέσεων θα καταφέρει να υπονομεύσει τη δημοφιλία του Lula και να ενισχύσει τη δεξιά αντιπολίτευση ενόψει των εκλογών του 2026, στην οποία ηγείται ο πρώην πρόεδρος Jair Bolsonaro, στενός προσωπικός του σύμμαχος.
Η στήριξη του Elon Musk στον Bolsonaro
Στην εκστρατεία αυτή έχει εμπλακεί και ο δισεκατομμυριούχος Elon Musk, ο οποίος χρησιμοποιεί την ιδιόκτητη πλατφόρμα του X (πρώην Twitter) για να ενισχύσει την ακροδεξιά ατζέντα του Bolsonaro και να υπονομεύσει την κυβέρνηση Lula. Οι επιθέσεις αυτές έχουν και οικονομικό υπόβαθρο, καθώς ο Lula επιδιώκει να αυξήσει τη φορολογία στους υπερπλούσιους και να επιβάλει κανόνες στις μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες.
Στρατηγική πίεσης
Η στρατηγική του Trump δεν περιορίζεται στη Βραζιλία. Όπως δήλωσε ο πρώην αξιωματούχος του State Department Leland Lazarus, οι απειλές δασμών λειτουργούν και ως μέσο πίεσης προς τις νεότερες χώρες-μέλη των BRICS, όπως η Αίγυπτος, η Ινδονησία και η Αιθιοπία, προκειμένου να αποτραπεί η πλήρης τους ένταξη στο μπλοκ.
Ο σύμβουλος του Trump και πρώην επικεφαλής της καμπάνιας του, Steve Bannon, υπογράμμισε ότι ο πρόεδρος «εξοργίζεται κάθε φορά που βλέπει εξελίξεις υπέρ της αποδολαριοποίησης». Παράλληλα, ο Mauricio Claver-Carone, πρώην ειδικός απεσταλμένος για τη Λατινική Αμερική, αποκάλυψε ότι η στάση της Βραζιλίας ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι για τον Trump.
Ο πολυπολικός κόσμος προκαλεί νευρικότητα στην Ουάσιγκτον
Η κλιμακούμενη επιθετικότητα του Donald Trump και η εμπλοκή δυνάμεων όπως ο Elon Musk αποκαλύπτουν τη στρατηγική αδυναμία των ΗΠΑ να αποδεχθούν την ανάδυση ενός πολυπολικού κόσμου.
Καθώς οι BRICS ενισχύονται και διεκδικούν μεγαλύτερο ρόλο στις παγκόσμιες υποθέσεις, η Ουάσιγκτον προσφεύγει σε παραδοσιακά μέσα οικονομικής πίεσης και πολιτικών παρεμβάσεων. Το ερώτημα που τίθεται πλέον είναι αν αυτά τα μέσα θα αποδειχθούν επαρκή ή αν η νέα εποχή στην παγκόσμια γεωπολιτική είναι πλέον αναπόφευκτη.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών