H εικόνα που διαμορφώνεται στα ανατολικά σύνορα του ΝΑΤΟ θυμίζει περισσότερο Ψυχρό Πόλεμο
Με τον πόλεμο στην Ουκρανία να οδεύει στον τέταρτο χρόνο του και τις γεωπολιτικές εντάσεις να αυξάνονται, η Πολωνία, η Φινλανδία και τα κράτη της Βαλτικής λαμβάνουν αποφάσεις που μέχρι πρότινος θα θεωρούνταν αδιανόητες.
Όλα αυτά τα κράτη – που σημειωτέον έχουν κοινά σύνορα με τη Ρωσία - έχουν αρχίσει μια συντονισμένη στρατιωτική ενίσχυση που περιλαμβάνει μεταξύ άλλων αποχώρηση από διεθνείς συνθήκες, ναρκοθετήσεις, κατασκευή οχυρωματικών έργων και μαζικές αγορές εξοπλισμού.
Πρόκειται απλώς για προληπτικά μέτρα ή για προετοιμασία ενόψει μιας πραγματικής απειλής;
Σε κάθε περίπτωση, η εικόνα που διαμορφώνεται στα ανατολικά σύνορα του ΝΑΤΟ θυμίζει περισσότερο Ψυχρό Πόλεμο παρά ειρηνική συνύπαρξη.
Οι ηγεσίες των χωρών αυτών μιλούν πλέον ανοιχτά για πιθανή επίθεση της Ρωσίας μέσα στην επόμενη πενταετία ή και νωρίτερα... και ετοιμάζονται σαν αυτή… να είναι βέβαιη.
Νέος Ψυχρός Πόλεμος
Το κοινοβούλιο της Πολωνίας (Sejm) ψήφισε την προηγούμενη εβδομάδα την αποχώρηση από τη Σύμβαση της Οτάβα, η οποία απαγορεύει τη χρήση, αποθήκευση, παραγωγή και μεταβίβαση αντιανθρώπινων ναρκών.
«Δεν μπορεί να υπάρχουν περιορισμοί που να μας εμποδίζουν να υπερασπιστούμε την πατρίδα μας», δήλωσε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Άμυνας της Πολωνίας, Władysław Kosiniak-Kamysz.
Την ίδια απόφαση έλαβαν η Λετονία, Λιθουανία, Εσθονία και Φινλανδία — όλες τους συνορεύουν με τη Ρωσία.
«Από τη Λαπωνία στον μακρινό φινλανδικό βορρά έως το Lublin στην ανατολική Πολωνία, έχει κατέβει ένα σιδηρούν — και εκρηκτικό — παραπέτασμα», έγραψε η Telegraph, παραφράζοντας τη γνωστή φράση του Winston Churchill.
Στήνουν ναρκοπέδια
Ιδιαίτερα ευάλωτη θεωρείται η Λιθουανία, σύμφωνα με το δημοσίευμα.
Όπως επισημαίνεται, το Vilnius προετοιμάζεται για την άμυνα κατά μήκος των 730 χιλιομέτρων συνόρων με δύο «εχθρικά» κράτη, τη Λευκορωσία και τη Ρωσία (περιοχή Kaliningrad).
Στρατιωτικοί αναλυτές στις χώρες της Βαλτικής ήδη μελετούν πού είναι στρατηγικά πιο χρήσιμο να τοποθετηθούν ναρκοπέδια.
Το Vilnius έχει διαθέσει 800 εκατομμύρια ευρώ για την παραγωγή αντιαρματικών και αντιανθρώπινων ναρκών.
Οι αρχές βιάζονται: σύμφωνα με την υπουργό Άμυνας Dovilė Šakalienė, η Ρωσία ενδέχεται να επιτεθεί το διάστημα 2028–2030.
Οι κάτοικοι των παραμεθόριων περιοχών χτίζουν καταφύγια και αποθηκεύουν βασικά είδη πρώτης ανάγκης.
«Αλλά μπορεί να συμβεί και νωρίτερα», προειδοποιεί η υπουργός.
«Αν οι διαπραγματεύσεις για την Ουκρανία αποτύχουν και η Ρωσία χρησιμοποιήσει την κατάπαυση του πυρός για να ανασυνταχθεί και να ενισχύσει τη στρατιωτική της βιομηχανία — πιθανόν με την άρση κυρώσεων — τότε το παράθυρο απειλής μειώνεται σε δύο με τρία χρόνια».
Γραμμή Μαζινό στη Βαλτική
Η ναρκοθέτηση δεν είναι το μόνο μέτρο.
Η Πολωνία το 2024 ξεκίνησε το πρόγραμμα «Eastern Shield» για τη δημιουργία συγκροτήματος αμυντικών οχυρώσεων στα σύνορα, με στόχο την αντιμετώπιση της Λευκορωσίας και της Ρωσίας.
Η ολοκλήρωση σχεδιάζεται για το 2028 και το συνολικό κόστος υπολογίζεται σε 10 δισεκατομμύρια ζλότι (2,5 δισ. δολάρια).
Από το παράδειγμα της Πολωνίας εμπνέονται και οι χώρες της Βαλτικής.
Η Εσθονία, η Λιθουανία και η Λετονία σχεδιάζουν να κατασκευάσουν περίπου 1.000 καταφύγια.
Μόνο το Tallinn σκοπεύει να δαπανήσει 60 εκατομμύρια ευρώ.
Κάθε καταφύγιο θα ενισχυθεί επιπλέον για προστασία από πυροβολικό και θα φιλοξενεί έως δέκα στρατιώτες — δηλαδή ολόκληρο τον ειρηνικό στρατό της Εσθονίας.
Φυσικά θα κατασκευαστούν αντιαρματικές τάφροι, συρματοπλέγματα, «δόντια του δράκου» και άλλα εμπόδια για ανθρώπινο δυναμικό και μηχανοκίνητες μονάδες.
Ακόμη και στη Δύση αναγνωρίζεται ότι η σύγκριση με τη Γραμμή Μαζινό δεν είναι ακριβής.
«Η ιδέα είναι να επιβραδυνθούν οι εισβολείς και να κατευθυνθούν σε περιοχές όπου το ΝΑΤΟ θα μπορεί να αντεπιτεθεί με καλύτερους όρους», αναφέρουν οι Times, επικαλούμενοι τον Donatas Palavenis, αξιωματικό του λιθουανικού στρατού και ερευνητή του Baltic Institute of Advanced Technology στο Vilnius.
Θαλάσσιο μέτωπο
Ο ναυτικός τομέας της πιθανής σύγκρουσης δεν έχει παραμεληθεί.
Η εστίαση είναι στα πολλαπλών χρήσεων ταχύπλοα σκάφη κρούσης.
Πιθανός προμηθευτής είναι η φινλανδική εταιρεία Marine Alutech.
Η Λετονία και η Λιθουανία σχεδιάζουν να αγοράσουν σκάφη βασισμένα στο σχέδιο Watercat M18, σύμφωνα με το Defense News.
Η ίδια η Φινλανδία διαθέτει ήδη 12 τέτοια σκάφη.
Το Vilnius επιθυμεί τουλάχιστον δύο, εξοπλισμένα με βαρέα πολυβόλα και ισραηλινά πυραυλικά συστήματα Spike NLOS.
Τα σχέδια της Πολωνίας είναι ακόμη πιο φιλόδοξα.
Μέχρι το τέλος του 2025, το πολωνικό ναυτικό σκοπεύει να παραγγείλει τρεις ή τέσσερις μη πυρηνικές υποβρύχιες μονάδες, με πιθανές προτάσεις από Σουηδία, Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία και Νότια Κορέα.
Πολωνία: Ο πιο ισχυρός χερσαίος στρατός της Ευρώπης
Τα τελευταία χρόνια, η Πολωνία όχι μόνο ενισχύεται ως κύρια ασπίδα του ΝΑΤΟ στα ανατολικά εδάφη της Συμμαχίας, αλλά διεκδικεί και τον ρόλο της πιο δυναμικά αναπτυσσόμενης στρατιωτικής δύναμης στην Ευρώπη.
Ανάμεσα σε όλες τις χώρες του ΝΑΤΟ, πρωταγωνιστεί σε στρατιωτικές δαπάνες, με 4,12% του ΑΕΠ για το 2024.
Συνολικά προβλέπεται να δαπανηθούν 45 δισ. δολάρια, το 4,7% του ΑΕΠ.
Η Πολωνία ανανεώνει εντατικά τον στρατιωτικό εξοπλισμό της:
- Το 2020 υπέγραψε συμφωνία για 32 μαχητικά F-35, με το πρώτο να παραδίδεται το 2024.
- Το 2022, υπέγραψε πλαίσιο συμφωνίας για 1.000 νοτιοκορεατικά άρματα K2 Black Panther, αν και μέχρι στιγμής έχουν υπογραφεί εκτελεστικά συμβόλαια για 180 μονάδες, που ήδη παραδίδονται. Πάνω από το ένα τρίτο θα κατασκευαστεί στην Πολωνία σε συνεργασία με την Polish Armaments Group.
Η συμφωνία περιλαμβάνει επίσης 600 αυτοκινούμενα πυροβόλα K9 και τρεις μοίρες μαχητικών FA-50.
500.000 στρατιώτες
Το 2022 η Πολωνία ανακοίνωσε την αύξηση του στρατού σε 300.000 άτομα, ενώ τον Μάρτιο του 2025, ο πρωθυπουργός Donald Tusk δήλωσε ότι θα φτάσει τις 500.000.
«Σε δύο χρόνια, ο Πολωνικός Στρατός θα είναι η ισχυρότερη χερσαία δύναμη στην Ευρώπη», είχε δηλώσει τον Απρίλιο του 2023 ο πρώην υπουργός Άμυνας Mariusz Błaszczak.
Δέκα μήνες αργότερα τον διαδέχθηκε ο Władysław Kosiniak-Kamysz, συνεχίζοντας την ίδια πορεία.
Παρά τις δυσκολίες, η επίτευξη των πολωνικών στόχων είναι απλώς θέμα χρόνου.
www.bankingnews.gr
Όλα αυτά τα κράτη – που σημειωτέον έχουν κοινά σύνορα με τη Ρωσία - έχουν αρχίσει μια συντονισμένη στρατιωτική ενίσχυση που περιλαμβάνει μεταξύ άλλων αποχώρηση από διεθνείς συνθήκες, ναρκοθετήσεις, κατασκευή οχυρωματικών έργων και μαζικές αγορές εξοπλισμού.
Πρόκειται απλώς για προληπτικά μέτρα ή για προετοιμασία ενόψει μιας πραγματικής απειλής;
Σε κάθε περίπτωση, η εικόνα που διαμορφώνεται στα ανατολικά σύνορα του ΝΑΤΟ θυμίζει περισσότερο Ψυχρό Πόλεμο παρά ειρηνική συνύπαρξη.
Οι ηγεσίες των χωρών αυτών μιλούν πλέον ανοιχτά για πιθανή επίθεση της Ρωσίας μέσα στην επόμενη πενταετία ή και νωρίτερα... και ετοιμάζονται σαν αυτή… να είναι βέβαιη.
Νέος Ψυχρός Πόλεμος
Το κοινοβούλιο της Πολωνίας (Sejm) ψήφισε την προηγούμενη εβδομάδα την αποχώρηση από τη Σύμβαση της Οτάβα, η οποία απαγορεύει τη χρήση, αποθήκευση, παραγωγή και μεταβίβαση αντιανθρώπινων ναρκών.
«Δεν μπορεί να υπάρχουν περιορισμοί που να μας εμποδίζουν να υπερασπιστούμε την πατρίδα μας», δήλωσε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Άμυνας της Πολωνίας, Władysław Kosiniak-Kamysz.
Την ίδια απόφαση έλαβαν η Λετονία, Λιθουανία, Εσθονία και Φινλανδία — όλες τους συνορεύουν με τη Ρωσία.
«Από τη Λαπωνία στον μακρινό φινλανδικό βορρά έως το Lublin στην ανατολική Πολωνία, έχει κατέβει ένα σιδηρούν — και εκρηκτικό — παραπέτασμα», έγραψε η Telegraph, παραφράζοντας τη γνωστή φράση του Winston Churchill.
Στήνουν ναρκοπέδια
Ιδιαίτερα ευάλωτη θεωρείται η Λιθουανία, σύμφωνα με το δημοσίευμα.
Όπως επισημαίνεται, το Vilnius προετοιμάζεται για την άμυνα κατά μήκος των 730 χιλιομέτρων συνόρων με δύο «εχθρικά» κράτη, τη Λευκορωσία και τη Ρωσία (περιοχή Kaliningrad).
Στρατιωτικοί αναλυτές στις χώρες της Βαλτικής ήδη μελετούν πού είναι στρατηγικά πιο χρήσιμο να τοποθετηθούν ναρκοπέδια.
Το Vilnius έχει διαθέσει 800 εκατομμύρια ευρώ για την παραγωγή αντιαρματικών και αντιανθρώπινων ναρκών.
Οι αρχές βιάζονται: σύμφωνα με την υπουργό Άμυνας Dovilė Šakalienė, η Ρωσία ενδέχεται να επιτεθεί το διάστημα 2028–2030.
Οι κάτοικοι των παραμεθόριων περιοχών χτίζουν καταφύγια και αποθηκεύουν βασικά είδη πρώτης ανάγκης.
«Αλλά μπορεί να συμβεί και νωρίτερα», προειδοποιεί η υπουργός.
«Αν οι διαπραγματεύσεις για την Ουκρανία αποτύχουν και η Ρωσία χρησιμοποιήσει την κατάπαυση του πυρός για να ανασυνταχθεί και να ενισχύσει τη στρατιωτική της βιομηχανία — πιθανόν με την άρση κυρώσεων — τότε το παράθυρο απειλής μειώνεται σε δύο με τρία χρόνια».
Γραμμή Μαζινό στη Βαλτική
Η ναρκοθέτηση δεν είναι το μόνο μέτρο.
Η Πολωνία το 2024 ξεκίνησε το πρόγραμμα «Eastern Shield» για τη δημιουργία συγκροτήματος αμυντικών οχυρώσεων στα σύνορα, με στόχο την αντιμετώπιση της Λευκορωσίας και της Ρωσίας.
Η ολοκλήρωση σχεδιάζεται για το 2028 και το συνολικό κόστος υπολογίζεται σε 10 δισεκατομμύρια ζλότι (2,5 δισ. δολάρια).
Από το παράδειγμα της Πολωνίας εμπνέονται και οι χώρες της Βαλτικής.
Η Εσθονία, η Λιθουανία και η Λετονία σχεδιάζουν να κατασκευάσουν περίπου 1.000 καταφύγια.
Μόνο το Tallinn σκοπεύει να δαπανήσει 60 εκατομμύρια ευρώ.
Κάθε καταφύγιο θα ενισχυθεί επιπλέον για προστασία από πυροβολικό και θα φιλοξενεί έως δέκα στρατιώτες — δηλαδή ολόκληρο τον ειρηνικό στρατό της Εσθονίας.
Φυσικά θα κατασκευαστούν αντιαρματικές τάφροι, συρματοπλέγματα, «δόντια του δράκου» και άλλα εμπόδια για ανθρώπινο δυναμικό και μηχανοκίνητες μονάδες.
Ακόμη και στη Δύση αναγνωρίζεται ότι η σύγκριση με τη Γραμμή Μαζινό δεν είναι ακριβής.
«Η ιδέα είναι να επιβραδυνθούν οι εισβολείς και να κατευθυνθούν σε περιοχές όπου το ΝΑΤΟ θα μπορεί να αντεπιτεθεί με καλύτερους όρους», αναφέρουν οι Times, επικαλούμενοι τον Donatas Palavenis, αξιωματικό του λιθουανικού στρατού και ερευνητή του Baltic Institute of Advanced Technology στο Vilnius.
Θαλάσσιο μέτωπο
Ο ναυτικός τομέας της πιθανής σύγκρουσης δεν έχει παραμεληθεί.
Η εστίαση είναι στα πολλαπλών χρήσεων ταχύπλοα σκάφη κρούσης.
Πιθανός προμηθευτής είναι η φινλανδική εταιρεία Marine Alutech.
Η Λετονία και η Λιθουανία σχεδιάζουν να αγοράσουν σκάφη βασισμένα στο σχέδιο Watercat M18, σύμφωνα με το Defense News.
Η ίδια η Φινλανδία διαθέτει ήδη 12 τέτοια σκάφη.
Το Vilnius επιθυμεί τουλάχιστον δύο, εξοπλισμένα με βαρέα πολυβόλα και ισραηλινά πυραυλικά συστήματα Spike NLOS.
Τα σχέδια της Πολωνίας είναι ακόμη πιο φιλόδοξα.
Μέχρι το τέλος του 2025, το πολωνικό ναυτικό σκοπεύει να παραγγείλει τρεις ή τέσσερις μη πυρηνικές υποβρύχιες μονάδες, με πιθανές προτάσεις από Σουηδία, Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία και Νότια Κορέα.
Πολωνία: Ο πιο ισχυρός χερσαίος στρατός της Ευρώπης
Τα τελευταία χρόνια, η Πολωνία όχι μόνο ενισχύεται ως κύρια ασπίδα του ΝΑΤΟ στα ανατολικά εδάφη της Συμμαχίας, αλλά διεκδικεί και τον ρόλο της πιο δυναμικά αναπτυσσόμενης στρατιωτικής δύναμης στην Ευρώπη.
Ανάμεσα σε όλες τις χώρες του ΝΑΤΟ, πρωταγωνιστεί σε στρατιωτικές δαπάνες, με 4,12% του ΑΕΠ για το 2024.
Συνολικά προβλέπεται να δαπανηθούν 45 δισ. δολάρια, το 4,7% του ΑΕΠ.
Η Πολωνία ανανεώνει εντατικά τον στρατιωτικό εξοπλισμό της:
- Το 2020 υπέγραψε συμφωνία για 32 μαχητικά F-35, με το πρώτο να παραδίδεται το 2024.
- Το 2022, υπέγραψε πλαίσιο συμφωνίας για 1.000 νοτιοκορεατικά άρματα K2 Black Panther, αν και μέχρι στιγμής έχουν υπογραφεί εκτελεστικά συμβόλαια για 180 μονάδες, που ήδη παραδίδονται. Πάνω από το ένα τρίτο θα κατασκευαστεί στην Πολωνία σε συνεργασία με την Polish Armaments Group.
Η συμφωνία περιλαμβάνει επίσης 600 αυτοκινούμενα πυροβόλα K9 και τρεις μοίρες μαχητικών FA-50.
500.000 στρατιώτες
Το 2022 η Πολωνία ανακοίνωσε την αύξηση του στρατού σε 300.000 άτομα, ενώ τον Μάρτιο του 2025, ο πρωθυπουργός Donald Tusk δήλωσε ότι θα φτάσει τις 500.000.
«Σε δύο χρόνια, ο Πολωνικός Στρατός θα είναι η ισχυρότερη χερσαία δύναμη στην Ευρώπη», είχε δηλώσει τον Απρίλιο του 2023 ο πρώην υπουργός Άμυνας Mariusz Błaszczak.
Δέκα μήνες αργότερα τον διαδέχθηκε ο Władysław Kosiniak-Kamysz, συνεχίζοντας την ίδια πορεία.
Παρά τις δυσκολίες, η επίτευξη των πολωνικών στόχων είναι απλώς θέμα χρόνου.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών