σύμβολα :
S&P 500
Πληθωριστική βόμβα και εφιαλτικά σενάρια για τις αγορές…
Την παλιά του διαμάχη με τον πρόεδρο της Ομοσπονδιακής Τράπεζας (Fed), Jerome Powell, αναζωπύρωσε την Πέμπτη 19/6 ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Donald Trump, αποκαλώντας τον «έναν από τους πιο ηλίθιους και καταστροφικούς ανθρώπους για τη χώρα».
Το σχόλιο αναρτήθηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, μετά την απόφαση της Fed να διατηρήσει αμετάβλητα τα επιτόκια, με την Επιτροπή Ανοικτής Αγοράς να κρατά το εύρος στο 4,25% με 4,5%, επίπεδο που παραμένει αμετάβλητο από τον Δεκέμβριο.
Ο Trump ζητά επίμονα μείωση των επιτοκίων, υποστηρίζοντας ότι η Fed κοστίζει δισεκατομμύρια στη χώρα λόγω πληρωμών τόκων.
Αν και η ρητορική του Trump είναι καλός για τους δημοσιογραφικούς τίτλους, ο πραγματικός κίνδυνος για τους επενδυτές είναι το ενδεχόμενο η Fed να υποκύψει στην πολιτική πίεση και να μειώσει πρόωρα τα επιτόκια.
Μια τέτοια κίνηση θα μπορούσε να πυροδοτήσει ένα δεύτερο πληθωριστικό κύμα, πιο βαθιά ριζωμένο απ’ ό,τι αυτό που ακολούθησε την πανδημία.
Αν συμβεί κάτι τέτοιο, αναμένεται ραγδαία επαναξιολόγηση των αποτιμήσεων, άνοδος των αποδόσεων των ομολόγων και μια απότομη διόρθωση του δείκτη βαρόμετρου της Wall Street S&P 500.
Η μείωση των επιτοκίων πριν τιθασευτεί πλήρως ο πληθωρισμός ενέχει τον κίνδυνο να προκαλέσει έναν πιο επίμονο κύκλο αυξήσεων τιμών, αναγκάζοντας τελικά τη Fed να αντιδράσει με ακόμη πιο επιθετικές αυξήσεις επιτοκίων – όπως συνέβη τη δεκαετία του 1970, όταν ο πληθωρισμός ξέφυγε από τον έλεγχο.
Τότε, η καθυστερημένη αντίδραση της Fed οδήγησε σε στασιμοπληθωρισμό και μεγάλη πτώση στις μετοχές: ο S&P 500 υποχώρησε σχεδόν 50% από το 1972 έως το 1974.
Επιπλέον, οι υψηλότερες αποτιμήσεις σήμερα, σε συνδυασμό με την αβεβαιότητα γύρω από τις πολιτικές αποφάσεις, ενδέχεται να επιδεινώσουν την κατάσταση.
Tέλεια καταιγίδα;
Αυτή τη φορά, υπάρχει κίνδυνος επίμονου πληθωρισμού από την πλευρά της προσφοράς, λόγω πολιτικών αποφάσεων.
Η πολιτική ατζέντα του Trump, η οποία περιλαμβάνει δασμούς, μαζικές απελάσεις και φοροελαφρύνσεις, θα μπορούσε να δημιουργήσει μια «τέλεια καταιγίδα».
Οι δασμοί συνιστούν σοκ προσφοράς: αυξάνουν το κόστος παραγωγής και τις τιμές καταναλωτή, εξαιτίας της απομάκρυνσης φθηνών εισαγωγών από την αγορά.
Οι μαζικές απελάσεις παράνομων μεταναστών μπορεί να ακούγονται λογικές – αφού είναι παράνομοι – αλλά θα οδηγήσουν σε έλλειψη φθηνού εργατικού δυναμικού. Κατά μέσο όρο, το κόστος υπηρεσιών θα αυξηθεί.
Αυτό μπορεί να αποτελέσει σημαντικό παράγοντα για περαιτέρω άνοδο του πληθωρισμού.
Επιπλέον, οι φοροελαφρύνσεις στο πλαίσιο του «Big Beautiful Bill» του Trump θα ωφελήσουν όλους τους φορολογούμενους, με όλα τα εισοδηματικά στρώματα να επωφελούνται.
Όμως, ενώ οι δασμοί και οι απελάσεις περιορίζουν την προσφορά αγαθών και υπηρεσιών και ωθούν τις τιμές προς τα πάνω, η μείωση των φόρων αυξάνει το διαθέσιμο εισόδημα.
Οι καταναλωτές λοιπόν θα έχουν περισσότερα χρήματα για να ξοδέψουν, σε μια περίοδο όπου οι τιμές ήδη ανεβαίνουν.
Το αποτέλεσμα θα είναι ο πληθωρισμός να εκτοξευθεί και το έργο της Fed να γίνει πολύ δυσκολότερο.
Επανάληψη της κρίσης του 1970;
Η Fed πιθανόν να καταφύγει στο εγχειρίδιο του 2022: να αυξήσει τα επιτόκια – όχι απλώς αναιρώντας τις πρόσφατες μειώσεις, αλλά πηγαίνοντας ακόμα πιο μακριά, με τα επιτόκια να ξεπερνούν το 6% ή και το 7% για τα βραχυπρόθεσμα ομόλογα.
Αν μπορεί κάποιος να πάρει εγγυημένη απόδοση 6% από έντοκα γραμμάτια ή τραπεζικές καταθέσεις χωρίς ρίσκο, δεν θα ζητήσεις μεγαλύτερες αποδόσεις από τις μετοχές;
Θα υπάρξει έξοδος – μαζική μετακίνηση κεφαλαίων από τον S&P και τις μετοχές γενικότερα, προς τα κρατικά ομόλογα, τα πιστοποιητικά καταθέσεων και τους αποταμιευτικούς λογαριασμούς.
Το ίδιο συνέβη και το 2022 – μέσα σε λίγους μήνες, ο S&P 500 κατρακύλησε κατά 20%.
Είναι εύκολο να ξεχνάει κανείς ότι μετοχές όπως η Nvidia (NASDAQ:NVDA) και η Meta (NASDAQ:META) είχαν χάσει πάνω από 50% μόνο στον κύκλο ανόδου επιτοκίων του 2022 (μπορεί η μετοχή της Nvidia να χάσει 50%;).
Οι μικρότερες εταιρείες, με λιγότερα διαθέσιμα μετρητά, τα πήγαν ακόμη χειρότερα.
Ωστόσο, το 2022 ο πληθωρισμός ήταν κυρίως παροδικός και η Fed κατάφερε να τον ελέγξει.
Αυτή τη φορά, μπορεί να είναι πιο επίμονος.
Τα χρήματα που διανεμήθηκαν λόγω Covid ήταν μια προσωρινή αιτία για τον πληθωρισμό του 2022.
Τώρα όμως, οι δασμοί, οι φοροελαφρύνσεις και οι απελάσεις ενδέχεται να λειτουργήσουν ως πιο ισχυρές και επίμονες αιτίες.
Μια επανάληψη της κρίσης της δεκαετίας του 1970 είναι πολύ πιθανή, οδηγώντας τον S&P 500 σε σημαντική πτώση.
Τα υψηλά επιτόκια δεν πλήττουν μόνο τις μετοχές – πλήττουν και το χρέος των ΗΠΑ.
Οι ετήσιες πληρωμές τόκων έχουν ήδη ξεπεράσει το 1 τρισεκατομμύριο δολάρια και ο CEO της JPMorgan, Jamie Dimon, έχει προειδοποιήσει ότι αυτό αποτελεί «κόκκινη σημαία».
Αν οι αγορές ομολόγων αρχίσουν να αμφισβητούν τη δημοσιονομική πορεία της κυβέρνησης, οι αποδόσεις μπορεί να εκτοξευθούν, επιτείνοντας τις πιέσεις στις μετοχές.
Επιπλέον, τα δάνεια παρουσιάζουν αυξανόμενες καθυστερήσεις τόσο στον εμπορικό τομέα ακινήτων όσο και στην καταναλωτική πίστη, όπως πιστωτικές κάρτες και δάνεια αυτοκινήτων.
Οι μεγάλες τράπεζες όπως οι JPMorgan, BofA και Citigroup είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένες.
Πόσο θα μπορούσε να πονέσει αυτό; Η συνολική κεφαλαιοποίηση των εταιρειών του S&P 500 είναι περίπου 47 τρισεκατομμύρια δολάρια.
Μια πτώση 50% στον δείκτη θα σήμαινε απώλεια αξίας άνω των 23 τρισεκατομμυρίων δολαρίων.
Και νομίζατε ότι η ζημιά άνω των 5 τρισεκατομμυρίων δολαρίων που σημειώθηκε στις αρχές Απριλίου 2025 ήταν αρκετά κακή! (Πόσο χαμηλά μπορεί να πάει η μετοχή της JPMorgan σε μια κατάρρευση της αγοράς;)
Όταν τα πράγματα πάνε άσχημα, τι περιμένετε να κάνει ο Trump;
Να κατηγορήσει τους άλλους ή να αλλάξει πορεία σε θέματα φορολογίας, απελάσεων και δασμών;
Υπάρχει ελπίδα ότι το υπουργικό του συμβούλιο και οι πιστοί του συνεργάτες θα μπορέσουν να τον πείσουν να μετριάσει τις πληθωριστικές πολιτικές, αν αυτές οδηγήσουν σε έκρηξη του πληθωρισμού πριν η οικονομία βυθιστεί σε ύφεση.
Όμως αν δεν υπάρξει αλλαγή πορείας – ή έρθει πολύ αργά – πόσο άσχημα μπορεί να γίνουν τα πράγματα αν ακολουθήσει άλλη μια ύφεση;
www.bankingnews.gr
Το σχόλιο αναρτήθηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, μετά την απόφαση της Fed να διατηρήσει αμετάβλητα τα επιτόκια, με την Επιτροπή Ανοικτής Αγοράς να κρατά το εύρος στο 4,25% με 4,5%, επίπεδο που παραμένει αμετάβλητο από τον Δεκέμβριο.
Ο Trump ζητά επίμονα μείωση των επιτοκίων, υποστηρίζοντας ότι η Fed κοστίζει δισεκατομμύρια στη χώρα λόγω πληρωμών τόκων.
Αν και η ρητορική του Trump είναι καλός για τους δημοσιογραφικούς τίτλους, ο πραγματικός κίνδυνος για τους επενδυτές είναι το ενδεχόμενο η Fed να υποκύψει στην πολιτική πίεση και να μειώσει πρόωρα τα επιτόκια.
Μια τέτοια κίνηση θα μπορούσε να πυροδοτήσει ένα δεύτερο πληθωριστικό κύμα, πιο βαθιά ριζωμένο απ’ ό,τι αυτό που ακολούθησε την πανδημία.
Αν συμβεί κάτι τέτοιο, αναμένεται ραγδαία επαναξιολόγηση των αποτιμήσεων, άνοδος των αποδόσεων των ομολόγων και μια απότομη διόρθωση του δείκτη βαρόμετρου της Wall Street S&P 500.
Η μείωση των επιτοκίων πριν τιθασευτεί πλήρως ο πληθωρισμός ενέχει τον κίνδυνο να προκαλέσει έναν πιο επίμονο κύκλο αυξήσεων τιμών, αναγκάζοντας τελικά τη Fed να αντιδράσει με ακόμη πιο επιθετικές αυξήσεις επιτοκίων – όπως συνέβη τη δεκαετία του 1970, όταν ο πληθωρισμός ξέφυγε από τον έλεγχο.
Τότε, η καθυστερημένη αντίδραση της Fed οδήγησε σε στασιμοπληθωρισμό και μεγάλη πτώση στις μετοχές: ο S&P 500 υποχώρησε σχεδόν 50% από το 1972 έως το 1974.
Επιπλέον, οι υψηλότερες αποτιμήσεις σήμερα, σε συνδυασμό με την αβεβαιότητα γύρω από τις πολιτικές αποφάσεις, ενδέχεται να επιδεινώσουν την κατάσταση.
Tέλεια καταιγίδα;
Αυτή τη φορά, υπάρχει κίνδυνος επίμονου πληθωρισμού από την πλευρά της προσφοράς, λόγω πολιτικών αποφάσεων.
Η πολιτική ατζέντα του Trump, η οποία περιλαμβάνει δασμούς, μαζικές απελάσεις και φοροελαφρύνσεις, θα μπορούσε να δημιουργήσει μια «τέλεια καταιγίδα».
Οι δασμοί συνιστούν σοκ προσφοράς: αυξάνουν το κόστος παραγωγής και τις τιμές καταναλωτή, εξαιτίας της απομάκρυνσης φθηνών εισαγωγών από την αγορά.
Οι μαζικές απελάσεις παράνομων μεταναστών μπορεί να ακούγονται λογικές – αφού είναι παράνομοι – αλλά θα οδηγήσουν σε έλλειψη φθηνού εργατικού δυναμικού. Κατά μέσο όρο, το κόστος υπηρεσιών θα αυξηθεί.
Αυτό μπορεί να αποτελέσει σημαντικό παράγοντα για περαιτέρω άνοδο του πληθωρισμού.
Επιπλέον, οι φοροελαφρύνσεις στο πλαίσιο του «Big Beautiful Bill» του Trump θα ωφελήσουν όλους τους φορολογούμενους, με όλα τα εισοδηματικά στρώματα να επωφελούνται.
Όμως, ενώ οι δασμοί και οι απελάσεις περιορίζουν την προσφορά αγαθών και υπηρεσιών και ωθούν τις τιμές προς τα πάνω, η μείωση των φόρων αυξάνει το διαθέσιμο εισόδημα.
Οι καταναλωτές λοιπόν θα έχουν περισσότερα χρήματα για να ξοδέψουν, σε μια περίοδο όπου οι τιμές ήδη ανεβαίνουν.
Το αποτέλεσμα θα είναι ο πληθωρισμός να εκτοξευθεί και το έργο της Fed να γίνει πολύ δυσκολότερο.
Επανάληψη της κρίσης του 1970;
Η Fed πιθανόν να καταφύγει στο εγχειρίδιο του 2022: να αυξήσει τα επιτόκια – όχι απλώς αναιρώντας τις πρόσφατες μειώσεις, αλλά πηγαίνοντας ακόμα πιο μακριά, με τα επιτόκια να ξεπερνούν το 6% ή και το 7% για τα βραχυπρόθεσμα ομόλογα.
Αν μπορεί κάποιος να πάρει εγγυημένη απόδοση 6% από έντοκα γραμμάτια ή τραπεζικές καταθέσεις χωρίς ρίσκο, δεν θα ζητήσεις μεγαλύτερες αποδόσεις από τις μετοχές;
Θα υπάρξει έξοδος – μαζική μετακίνηση κεφαλαίων από τον S&P και τις μετοχές γενικότερα, προς τα κρατικά ομόλογα, τα πιστοποιητικά καταθέσεων και τους αποταμιευτικούς λογαριασμούς.
Το ίδιο συνέβη και το 2022 – μέσα σε λίγους μήνες, ο S&P 500 κατρακύλησε κατά 20%.
Είναι εύκολο να ξεχνάει κανείς ότι μετοχές όπως η Nvidia (NASDAQ:NVDA) και η Meta (NASDAQ:META) είχαν χάσει πάνω από 50% μόνο στον κύκλο ανόδου επιτοκίων του 2022 (μπορεί η μετοχή της Nvidia να χάσει 50%;).
Οι μικρότερες εταιρείες, με λιγότερα διαθέσιμα μετρητά, τα πήγαν ακόμη χειρότερα.
Ωστόσο, το 2022 ο πληθωρισμός ήταν κυρίως παροδικός και η Fed κατάφερε να τον ελέγξει.
Αυτή τη φορά, μπορεί να είναι πιο επίμονος.
Τα χρήματα που διανεμήθηκαν λόγω Covid ήταν μια προσωρινή αιτία για τον πληθωρισμό του 2022.
Τώρα όμως, οι δασμοί, οι φοροελαφρύνσεις και οι απελάσεις ενδέχεται να λειτουργήσουν ως πιο ισχυρές και επίμονες αιτίες.
Μια επανάληψη της κρίσης της δεκαετίας του 1970 είναι πολύ πιθανή, οδηγώντας τον S&P 500 σε σημαντική πτώση.
Τα υψηλά επιτόκια δεν πλήττουν μόνο τις μετοχές – πλήττουν και το χρέος των ΗΠΑ.
Οι ετήσιες πληρωμές τόκων έχουν ήδη ξεπεράσει το 1 τρισεκατομμύριο δολάρια και ο CEO της JPMorgan, Jamie Dimon, έχει προειδοποιήσει ότι αυτό αποτελεί «κόκκινη σημαία».
Αν οι αγορές ομολόγων αρχίσουν να αμφισβητούν τη δημοσιονομική πορεία της κυβέρνησης, οι αποδόσεις μπορεί να εκτοξευθούν, επιτείνοντας τις πιέσεις στις μετοχές.
Επιπλέον, τα δάνεια παρουσιάζουν αυξανόμενες καθυστερήσεις τόσο στον εμπορικό τομέα ακινήτων όσο και στην καταναλωτική πίστη, όπως πιστωτικές κάρτες και δάνεια αυτοκινήτων.
Οι μεγάλες τράπεζες όπως οι JPMorgan, BofA και Citigroup είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένες.
Πόσο θα μπορούσε να πονέσει αυτό; Η συνολική κεφαλαιοποίηση των εταιρειών του S&P 500 είναι περίπου 47 τρισεκατομμύρια δολάρια.
Μια πτώση 50% στον δείκτη θα σήμαινε απώλεια αξίας άνω των 23 τρισεκατομμυρίων δολαρίων.
Και νομίζατε ότι η ζημιά άνω των 5 τρισεκατομμυρίων δολαρίων που σημειώθηκε στις αρχές Απριλίου 2025 ήταν αρκετά κακή! (Πόσο χαμηλά μπορεί να πάει η μετοχή της JPMorgan σε μια κατάρρευση της αγοράς;)
Όταν τα πράγματα πάνε άσχημα, τι περιμένετε να κάνει ο Trump;
Να κατηγορήσει τους άλλους ή να αλλάξει πορεία σε θέματα φορολογίας, απελάσεων και δασμών;
Υπάρχει ελπίδα ότι το υπουργικό του συμβούλιο και οι πιστοί του συνεργάτες θα μπορέσουν να τον πείσουν να μετριάσει τις πληθωριστικές πολιτικές, αν αυτές οδηγήσουν σε έκρηξη του πληθωρισμού πριν η οικονομία βυθιστεί σε ύφεση.
Όμως αν δεν υπάρξει αλλαγή πορείας – ή έρθει πολύ αργά – πόσο άσχημα μπορεί να γίνουν τα πράγματα αν ακολουθήσει άλλη μια ύφεση;
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών