Τελευταία Νέα
Οικονομία

Χαλάρωση μέχρι νεωτέρας από την Ε.Ε. χωρίς κανόνες για ελλείμματα και χρέος

Χαλάρωση μέχρι νεωτέρας από την Ε.Ε. χωρίς κανόνες για ελλείμματα και χρέος
Μέτρα με στόχευση την ανάκαμψη αλλά και την ανακούφιση για τα κράτη μέλη
Ο κανόνας ελλείμματος και χρέους δεν θα ισχύσει μέχρι νεωτέρας.
Ούτε έλλειμμα μέχρι 3% ούτε χρέος μέχρι 100%.
Αυτό προκύπτει από τα δημοσιονομικά σχέδια του 2021 που σε επίπεδο draft δημοσιοποιεί η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα επανεξετάσει  πρόσθετα μέτρα στο πλαίσιο της Διαδικασίας Υπερβολικού Ελλείμματος τηςν Ανοιξη του 2021 με βάση τα επικαιροποιημένα δεδομένα του 2020  και τις εαρινές προβλέψεις του για το 2021.
Και όλα αυτά υπό την προϋπόθεση πως οι χώρες μέλη θα ξεπερνούν τα προβλήματα της πανδημίας.

Από τα δημοσιονομικά κίνητρα στα μέτρα ανάκαμψης

Σε κάθε περίπτωση θα υπάρξει μετατόπιση από δημοσιονομικά μέτρα στήριξης σε αντίστοιχα μέτρα ανάκαμψης καθώς οι χώρες μέλη βγαίνουν από την ύφεση.
Σε αντίθεση με τα προηγούμενα έτη και στο πλαίσιο της πανδημίας κορωνοϊού (COVID-19), η φετινή αξιολόγηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ήταν ποιοτική και δεν επικεντρώθηκε στην αριθμητική συμμόρφωση των χωρών μελών με τους δημοσιονομικούς κανόνες.
Αυτό οφειλόταν στην ενεργοποίηση της γενικής ρήτρας διαφυγής που επιτρέπει στα κράτη μέλη να παρεκκλίνουν από τις απαιτήσεις προσαρμογής του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης σε ορισμένες συγκεκριμένες, καθορισμένες καταστάσεις, όπως σοβαρή οικονομική ύφεση για τη ζώνη του ευρώ ή την Ε.Ε. συνολικά.
Αντίθετα, η εκτίμηση της Επιτροπής βασίστηκε στις φορολογικές συστάσεις ανά χώρα που ενέκρινε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 20 Ιουλίου 2020, καθώς και στις οδηγίες που εκδόθηκαν τον Σεπτέμβριο με τη μορφή επιστολών και οι οποίες  στάλθηκαν σε όλα τα κράτη μέλη που δείχνουν ότι η γενική ρήτρα διαφυγής θα παραμείνει ενεργή 2021 για να εξασφαλιστεί η απαραίτητη υποστήριξη από τις δημοσιονομικές πολιτικές.
Η Επιτροπή διευκρίνισε επίσης στην εκτίμησή της ότι, όταν το επιτρέπουν οι οικονομικές συνθήκες, τα κράτη μέλη πρέπει να ακολουθήσουν δημοσιονομικές πολιτικές με στόχο την επίτευξη συνετών μεσοπρόθεσμων δημοσιονομικών θέσεων και τη διασφάλιση της βιωσιμότητας του χρέους, ενισχύοντας παράλληλα τις επενδύσεις.
Image
Προκειμένου να συμβιβάσει την ανάγκη παροχής μακροοικονομικής σταθεροποίησης, διασφαλίζοντας παράλληλα τη μεσοπρόθεσμη δημοσιονομική βιωσιμότητα, η Επιτροπή δήλωσε ότι τα μέτρα στήριξης πρέπει  να είναι προσωρινά έχοντας συγκεκριμένη στόχευση, καθώς τα μόνιμα μέτρα που δεν αντισταθμίζονται ενδέχεται να επηρεάσουν τη δημοσιονομική βιωσιμότητα μεσοπρόθεσμα.
Τα δημοσιονομικά  επισημαίνουν τη μετατόπιση της σύνθεσης των μέτρων  από εκείνα της  έκτακτης ανάγκης σε μέτρα ανάκαμψης το 2021, αλλά δεν αντικατοπτρίζουν ακόμη πλήρως την υποστήριξη της ΕΕ στην στήριξη της  επόμενης γενιάς (NGEU).
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τα κράτη μέλη έλαβαν σημαντικά δημοσιονομικά μέτρα για την αντιμετώπιση της πανδημίας που ανερχόταν σε 4,2% του ΑΕΠ το 2020 και 2,4% του ΑΕΠ το 2021.

Η σύνθεση των φορολογικών πακέτων το 2020

Η σύνθεση των φορολογικών πακέτων το 2020 συνίστατο σε μεγάλο βαθμό σε επείγοντα μέτρα που αποσκοπούσαν στην αντιμετώπιση των άμεσων επιπτώσερων  της κρίσης, δηλαδή για την αντιμετώπιση της κατάστασης της δημόσιας υγείας και τον περιορισμό των οικονομικών προβλημάτων.
Σύμφωνα με την εκτίμηση της Επιτροπής, τέτοια μέτρα έκτακτης ανάγκης ανήλθαν στο 80% περίπου των φορολογικών πακέτων του 2020 σε συνολικό επίπεδο στη ζώνη  του ευρώ.
Από το 2021 και μετά, τα μέτρα που σχετίζονται με την παροχή έκτακτης βοήθειας αναμένεται να λήξουν σταδιακά και να υπάρχει μια στροφή προς μέτρα που υποστηρίζουν την ανάκαμψη.
Η εκτίμηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τα δημοσιονομικά σχέδια θα προβλέπουν ως μέτρα τόνωσης της ανάκαμψης έμμεσες φορολογικές περικοπές και αυξημένες κυβερνητικές επενδύσεις, που αντιπροσωπεύουν πάνω από το 60% των φορολογικών μέτρων το 2021.
Τα μέτρα επόμενης γενιάς και ιδίως ο κεντρικός πυλώνας τους, η διευκόλυνση ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, αναμένεται να αρχίσει να εφαρμόζεται το 2021.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανέφερε ότι τα  δημοσιονομικά σχέδια  για το 2021 είναι στο σύνολό τους σύμφωνα με τη σύσταση της δημοσιονομικής πολιτικής που ενέκρινε το Συμβούλιο, αλλά επεσήμανε τους κινδύνους  στις περιπτώσεις εκείνες που τέτοια μέτρα σχεδιάζεται να έχουν μόνιμο χαρακτήρα.

Προσωρινά μέτρα

Εκτίμησε ότι στην πλειονότητα των χωρών της ζώνης του ευρώ τα μέτρα για το 2021 είναι (ως επί το πλείστον) προσωρινά με μόνο τα σχέδια της Γαλλίας, της Ιταλίας, της Λιθουανίας και της Σλοβακίας δεν φαίνεται να είναι προσωρινά ή αντισταθμισμένα με άλλα μέτρα
 Για το Βέλγιο, την Ελλάδα, την Ισπανία, τη Γαλλία, την Ιταλία και την Πορτογαλία, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τόνισε ότι «δεδομένου του επιπέδου του δημόσιου χρέους τους και των υψηλών προκλήσεων βιωσιμότητας μεσοπρόθεσμα… είναι σημαντικό να διασφαλιστεί ότι, όταν λαμβάνονται υποστηρικτικά δημοσιονομικά μέτρα, η δημοσιονομική βιωσιμότητα μεσοπρόθεσμα διατηρείται ».
Η μεγάλη αβεβαιότητα που επικρατεί καθιστά δύσκολη την αξιολόγηση των μέτρων, πολύ περισσότερο καθώς προσωρινά και πιο διαρθρωτικά μέτρα δεν μπορούν πάντα να γίνουν διακριτά δεδομένου ότι οι χώρες λαμβάνουν μέτρα για να ανταποκριθούν στην εξέλιξη των κυμάτων κρίσης.
Image
Η εκτίμηση της Επιτροπής πρέπει να εξεταστεί υπό το φως της σημαντικής και αποκλίνουσας επίδρασης που έχει η σοβαρότητα του σοκ της πανδημίας  και τα μέτρα δημοσιονομικής στήριξης στα δημόσια οικονομικά, αλλά και η επικρατούσα μεγάλη αβεβαιότητα.
Κατά μέσο όρο, περίπου το 30% της δημοσιονομικής επιδείνωσης που προβλέπεται το 2020 αναμένεται να αντιστραφεί το 2021, με τους δείκτες ελλείμματος να παραμένουν πάνω από το όριο του 3% του ΑΕΠ σε όλες τις χώρες της ζώνης του ευρώ εκτός από το Λουξεμβούργο και την Κύπρο .
 Η Ισπανία, η Γαλλία, η Ιταλία και η Σλοβακία αναμένεται να έχουν τα υψηλότερα ελλείμματα άνω του 7,5% του ΑΕΠ το 2021.
Με βάση την υπόθεση  όπου η πολιτική δεν θα αλλάξει τα ελλείμματα θα παραμείνουν πάνω από το όριο του 3% σε δεκατρία κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ το 2022.
Επιπλέον, πολλές χώρες που εισήλθαν στην κρίση με υψηλούς δείκτες χρέους πλέον του 100% αναμένεται να πληγούν περισσότερο από το σοκ του Covd 19
Μόνο πέντε χώρες της ζώνης του ευρώ αναμένεται να διατηρήσουν τους δείκτες χρέους κάτω από την τιμή αναφοράς του Μάαστριχτ 60% του ΑΕΠ το 2022. Πρόκειται για την Εσθονία, τη Λετονία, τη Λιθουανία, το Λουξεμβούργο και τη Μάλτα.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν προτίθεται να κινήσει τις  διαδικασίες υπερβολικού ελλείμματος στο τρέχον στάδιο ως απάντηση σε παραβιάσεις της τιμής αναφοράς για το έλλειμμα του 3% του ΑΕΠ και του κανόνα του χρέους (κάτω του 100%).
Επί του παρόντος, μόνο η Ρουμανία υπόκειται σε διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος  - από τον Απρίλιο του 2020.
Στη δέσμη μέτρων του Νοεμβρίου, η Επιτροπή δήλωσε ότι υπό το φως της «εξαιρετικής αβεβαιότητας που δημιουργήθηκε από το ξέσπασμα του COVID-19 και του εξαιρετικού μακροοικονομικού και δημοσιονομικού του αντίκτυπου, συμπεριλαμβανομένου του σχεδιασμού μιας αξιόπιστης πορείας για τη δημοσιονομική πολιτική, δεν πρέπει να ληφθεί απόφαση σχετικά με το εάν θα τεθούν τα κράτη μέλη στη διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος».
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα επανεξετάσει το άνοιγμα πρόσθετων  μέτρων στο πλαίσιο της Διαδικασίας Υπερβολικού Ελλείμματος την άνοιξη του 2021, με βάση επικαιροποιημένα δεδομένα για το 2020 και τις εαρινές προβλέψεις του για το 2021.
Λαμβάνοντας υπόψη την απότομη συρρίκνωση της οικονομίας της ζώνης του ευρώ, μια φιλόδοξη και συντονισμένη δημοσιονομική στάση παραμένει κρίσιμη μέχρις ότου υπάρξει μια βιώσιμη ανάκαμψη που θα επιτρέψει την ανοικοδόμηση συνετών μεσοπρόθεσμων δημοσιονομικών θέσεων.
Μετά από μια εξαιρετικά επεκτατική δημοσιονομική στάση το 2020, οι φθινοπωρινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το 2020 επισημαίνουν τη σταδιακή κατάργηση των έκτακτων μέτρων, ωστόσο η δημοσιονομική στήριξη αναμένεται να παραμείνει ουσιαστική με την έγκριση νέων μέτρων που στοχεύουν στην υποστήριξη της ανάκαμψης.
Εφ 'όσον η κατάσταση έκτακτης ανάγκης για την υγεία παραμένει θα είναι σημαντικό να επεκταθούν τα προσωρινά μέτρα για την αποφυγή επιπτώσεων κατακρήμνισης. Παρόλα αυτά, είναι σημαντικό τα μέτρα να είναι έγκαιρα, προσωρινά και στοχευμένα ώστε να παρέχουν δημοσιονομική στήριξη με τον πιο αποτελεσματικό τρόπο, χωρίς να δημιουργούν επίμονα αποτελέσματα στις δημοσιονομικές θέσεις κατά την περίοδο μετά την κρίση και έτσι να διασφαλίζεται η δημοσιονομική βιωσιμότητα.
 Όταν το επιτρέπουν οι επιδημιολογικές και οικονομικές συνθήκες, πρέπει να στραφεί η προσοχή στην εφαρμογή δημοσιονομικών πολιτικών που αποσκοπούν στην επίτευξη συνετών μεσοπρόθεσμων δημοσιονομικών θέσεων, ενισχύοντας παράλληλα τις επενδύσεις. Από αυτή την άποψη,  τα μέτρα της επόμενης γενιάς παρέχουν μια ευκαιρία για τη στήριξη των επενδύσεων και τη συμβολή σε μια βιώσιμη ανάκαμψη.

Ειρήνη Σακελλάρη
irini9901@yahoo.gr
www.bankingnews.gr

Ρoή Ειδήσεων

Σχόλια αναγνωστών

Δείτε επίσης