Η αγορά πετρελαίου περνάει ένα μεγάλο σοκ και ήδη πολλοί προβλέπουν ότι πλησιάζει η στιγμή μιας μεγάλης πετρελαϊκής κρίσης.
Τα διυλιστήρια αρνούνται να αγοράσουν ρωσικό πετρέλαιο και οι τράπεζες αρνούνται να χρηματοδοτήσουν αποστολές ρωσικών εμπορευμάτων.
Αυτό το εμπάργκο, το οποίο ουσιαστικά έχει σταματήσει την πλειονότητα των ρωσικών αποστολών πετρελαίου, απειλεί να ανεβάσει τις τιμές της ενέργειας παγκοσμίως προκαλώντας παγκόσμια κρίση.
Εν τω μεταξύ, η Ρωσία, που διεξάγει πόλεμο και έχει ανάγκη από έσοδα με το χρηματοπιστωτικό της σύστημα σε αναταραχή, λαμβάνει ακραία μέτρα για να πείσει τις εταιρείες να αγοράσουν το πιο πολύτιμο εμπόρευμά της.
Οι ιδιοκτήτες πετρελαιοφόρων είχαν ήδη αρχίσει να αποφεύγουν τα ρωσικά λιμάνια τόσο λόγω της στρατιωτικής εισβολής στην Ουκρανία όσο και λόγω της ανησυχίας ότι οι κυρώσεις για το πετρέλαιο θα μπορούσαν να επιβληθούν σύντομα, και ως αποτέλεσμα οι τιμές των πετρελαιοφόρων στα ρωσικά δρομολόγια αργού είχαν εκραγεί σημειώθηκε αύξηση 900% στα ναύλα τις τελευταίες ημέρες.
Όμως τώρα, εν μέσω αυξανόμενων φόβων ότι θα έρθουν σε αντίθεση με περίπλοκους περιορισμούς, τα διυλιστήρια και οι τράπεζες διστάζουν να αγοράσουν οποιοδήποτε ρωσικό πετρέλαιο.
Οι παράγοντες της αγοράς φοβούνται επίσης ότι τα μέτρα που στοχεύουν άμεσα τις εξαγωγές πετρελαίου θα μπορούσαν να καταρρεύσουν καθώς οι μάχες στην Ουκρανία εντείνονται.
«Αυτό θα καταστήσει πολύ περίπλοκο το εμπόριο με τη Ρωσία», δήλωσε η δικηγορική εταιρεία HFW που συνεργάζεται με επενδυτές εμπορευμάτων, σχετικά με τις κυρώσεις που επιβλήθηκαν.
«Αυτές οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας θα έχουν απίστευτη επίδραση στο παγκόσμιο εμπόριο πετρελαίου και στη χρηματοδότηση του εμπορίου».
Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης του αργού πετρελαίου Brent, το σημείο αναφοράς στις διεθνείς αγορές ενέργειας, αυξήθηκαν σχεδόν 8% και ξεπέρασαν τα 105 δολάρια το βαρέλι με προοπτική 111 δολάρια το βαρέλι.
Παρ΄ ότι η ζήτηση για ρωσικό πετρέλαιο έχει καταρρεύσει, η κορυφαία εταιρία της Ρωσίας σε πετρέλαιο η Urals έχει προβεί σε ακραία discount στις τιμές.
Το Urals brent εμφάνιζε έκπτωση ρεκόρ περίπου 15 δολαρίων το βαρέλι κάτω από την τιμή του Brent - με την έκπτωση κάποια στιγμή να φτάνει τα 18,60 δολάρια – αλλά ακόμη και τότε να μην υπάρχουν αγοραστές.
Η πτώση της τιμής του Espo, μιας κατηγορίας ρωσικού αργού που είναι δημοφιλής στην Ασία, υποδηλώνει ότι τα διυλιστήρια στην Ιαπωνία και τη Νότια Κορέα διακόπτουν τις αγορές ρωσικού πετρελαίου μαζί με την Ευρώπη και τις ΗΠΑ
Οι κορυφαίες εταιρίας εμπορίας πετρελαίου, συμπεριλαμβανομένων των Vitol και Trafigura, κατέχουν ρωσικό πετρέλαιο που αγοράζεται στο πλαίσιο μακροπρόθεσμων συμφωνιών.
Ωστόσο, σύμφωνα με την WSJ, δεν μπόρεσαν να πουλήσουν το ρωσικό πετρέλαιο.
Στην Ευρώπη, το σουηδικό διυλιστήριο Preem και η Φινλανδή Neste Oyj δήλωσαν ότι σταμάτησαν τις αγορές πετρελαίου από τη Ρωσία και ως επί το πλείστον τις αντικατέστησαν με αγορές πετρελαίου από τη Βόρεια Ευρώπη.
Η Valero Energy με έδρα το Τέξας ανέστειλε επίσης όλες τις μελλοντικές αγορές ρωσικού πετρελαίου.
Και ενώ προς το παρόν, η Ρωσία εξάγει ακόμη πετρέλαιο, αυτές οι ροές, με βάση τις πωλήσεις που πραγματοποιήθηκαν πριν από τον πόλεμο, θα επιβραδυνθούν δραστικά τις επόμενες εβδομάδες.
Η σημασία της ρωσικής ενεργειακής βιομηχανίας - εξάγει περίπου του 7,5% του παγκόσμιου πετρελαίου - για την παγκόσμια οικονομία υποχρέωσε τις δυτικές κυβερνήσεις να αφαιρέσουν το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο από τις κυρώσεις τους. Αποκόπτοντας ορισμένες αλλά όχι όλες τις τράπεζες από το σύστημα ανταλλαγής μηνυμάτων του χρηματοπιστωτικού συστήματος, ή σύστημα Swift, οι ΗΠΑ και άλλες χώρες άφησαν ανοικτές διόδους ώστε να συνεχιστούν οι συναλλαγές για το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο.
Ως αποτέλεσμα αυτών των κυρώσεων, και των φόβων ότι σύντομα θα ακολουθήσει ένα πλήρες εμπάργκο στη ρωσική παραγωγή πετρελαίου, οι μεγάλοι προμηθευτές πετρελαίου δεν χρησιμοποίησαν το υπάρχον «παραθυράκι» ανησυχώντας ότι δεν θα μπορούσαν να πωλήσουν ρωσικό πετρέλαιο.
Ως αποτέλεσμα, ολόκληρη η ρωσική αλυσίδα εφοδιασμού πετρελαίου να κινδυνεύει με κατάρρευση.
Τι συμβαίνει διεθνώς;
Η Indian Oil Corp. έστειλε επιστολή στις διεθνείς αγορές αργού πετρελαίου δηλώνοντας ότι θα αγόραζε ρωσικό πετρέλαιο μόνο εάν εξασφαλιζόταν η παράδοση.
Ο ινδικός όμιλος διύλισης είπε ότι δεν θα αγοράζει πλέον δύο ποιότητες ρωσικού πετρελαίου, καθώς και ένα μείγμα πετρελαίου από το Καζακστάν, εάν έπρεπε να αναλάβει την ευθύνη για τη μεταφορά του πετρελαίου.
Αυτό συνέβη επειδή ορισμένες ναυτιλιακές εταιρείες διστάζουν να φορτώσουν ρωσικό πετρέλαιο.
Εταιρείες, συμπεριλαμβανομένου του κρατικού κολοσσού της Ρωσίας την Rosneft, έχουν στραφεί από την προσφορά πετρελαίου στη λεγόμενη βάση FOB, στην οποία οι αγοραστές χρηματοδοτούν και ασφαλίζουν την αποστολή.
Προσφέρουν πετρέλαιο σε αυτό που είναι γνωστό στη βιομηχανική ορολογία ως βάση CFR.
Σύμφωνα με αυτό το μοντέλο, η Rosneft θα χρησιμοποιούσε πλοία από τον κρατικό στόλο της Sovcomflot και θα παραδίδει πετρέλαιο στην πόρτα του αγοραστή σε αντάλλαγμα μετρητά, πράγμα που σημαίνει ότι ο αγοραστής δεν χρειάζεται να ανησυχεί για τη μεταφορά, τη χρηματοδότηση ή την ασφάλιση.
Εκτός από την Ινδία, η Κίνα έχει επίσης συγκεντρώσει περισσότερο ρωσικό πετρέλαιο, το οποίο συνήθως πωλείται κυρίως στις ευρωπαϊκές αγορές.
Δύο μεγάλα δεξαμενόπλοια, συμπεριλαμβανομένου ενός ναυλωμένου από την China Petroleum & Chemical ή τη Sinopec, είναι καθ' οδόν προς τα κινεζικά λιμάνια Ningbo και Zhanjiang και έχουν προγραμματιστεί να φτάσουν στα τέλη Μαρτίου, δήλωσε ο Kevin Wright, επικεφαλής αναλυτής πετρελαίου στην εταιρεία πληροφοριών αγοράς Kpler.
Παρόλα αυτά, οι traders είπαν ότι η Κίνα - η οποία σήμερα μάθαμε ότι αγόρασε περισσότερο ιρανικό πετρέλαιο τώρα από ότι πριν από τις κυρώσεις των ΗΠΑ - δεν προέβη σε δραματικές αλλαγές στην πολιτική της ίσως επειδή η Κίνα ακολουθεί προσεκτική διπλωματική γραμμή για τον πόλεμο, απέχοντας από την ψηφοφορία των Ηνωμένων Εθνών για την καταδίκη της εισβολής.
Μια πρόκληση που αντιμετωπίζει η Rosneft και άλλοι παραγωγοί:
Κυβερνήσεις, συμπεριλαμβανομένου του Ηνωμένου Βασιλείου και του Καναδά, απαγορεύουν τον ελλιμενισμό στα ρωσικά πετρελαιοφόρα.
Ένα ρωσικό πλοίο αναγκάστηκε να ακυρώσει την άφιξη στη Σκωτία μετά την απαγόρευση από το Ηνωμένο Βασίλειο.
Εν τω μεταξύ, όπως σημειώθηκε προηγουμένως, πολλές δυτικές ναυτιλιακές εταιρείες έχουν γίνει επιφυλακτικές όσον αφορά την πλεύση στη Μαύρη Θάλασσα στα νότια της Ουκρανίας, ενώ τα ασφάλιστρα έχουν εκτοξευθεί.
Οι τράπεζες αρνούνται να χρηματοδοτήσουν συμφωνίες ρωσικών εμπορευμάτων…
Τράπεζες, όπως η ING, η Société Générale και η Credit Suisse, ακόμη και ορισμένες κινεζικές τράπεζες δεν εκδίδουν εγγυητικές, μια μορφή χρηματοδότησης του εμπορίου, για πετρέλαιο και άλλους φυσικούς πόρους από τη Ρωσία.
Η ουσία είναι ότι ενώ η οικονομία της Ρωσίας πιθανότατα θα ακρωτηριαστεί και σύντομα, η απομάκρυνση εκατομμυρίων βαρελιών πετρελαίου από την αγορά θα οδηγήσει σε επιθετική άνοδο των τιμών του πετρελαίου μέχρι να καταρρεύσει και η ζήτηση.
Εν ολίγοις, αυτό είναι ένα τεράστιο παιχνίδι σοκ και δέους μεταξύ της Ρωσίας και της Δύσης, όπου η Ρωσία έχει υποστεί μεγάλες συνέπειες αλλά και η Δύση εξακολουθεί να λειτουργεί χάρη σε ένα buffer σχετικά φθηνού πετρελαίου, το οποίο ωστόσο θα εξαντληθεί σύντομα.
Έτσι, οι τιμές θα εκτοξευθούν κατακόρυφα πυροδοτώντας μια ακόμη μεγαλύτερη πετρελαϊκή κρίση από αυτή που βίωσαν οι ΗΠΑ στα μέσα της δεκαετίας του 1970.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών