Κάποτε το αντιμτώπιζαν με σκεπτικισμό και ειρωνεία, το ιρανικό drone καμικάζι Shahed-136 έχει πλέον αναδιαμορφώσει ριζικά τις παγκόσμιες αντιλήψεις για τον σύγχρονο πόλεμο.
Ο απλός, φθηνός και μεγάλης εμβέλειας σχεδιασμός του, σε συνδυασμό με την αποδεδειγμένη αποτελεσματικότητά του σε μαζικές επιθέσεις σμήνους, ανάγκασε ακόμη και τις μεγαλύτερες στρατιωτικές δυνάμεις του πλανήτη να αναθεωρήσουν τα δόγματά τους.
Σήμερα, Ρωσία, Ηνωμένες Πολιτείες και Κίνα έχουν καταλήξει στο ίδιο συμπέρασμα: το μοντέλο του Shahed δεν ήταν «πρωτόγονο», αλλά προφητικό.
Η αμερικανική στροφή: Όταν το Πεντάγωνο άρχισε να αντιγράφει
Στις 16 Ιουλίου 2025, το Υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ παρουσίασε το LUCAS (Low-Cost Unmanned Combat Aerial System) — ένα drone που, σε σχεδίαση και φιλοσοφία, θυμίζει εντυπωσιακά το Shahed-136. Το σύστημα αναπτύχθηκε από την εταιρεία Spectreworks με έδρα την Αριζόνα και προορίζεται να αντιμετωπίσει τις αυξανόμενες απειλές από αιωρούμενα πυρομαχικά χαμηλού κόστους.
Λίγες μόλις εβδομάδες αργότερα, το LUCAS εμφανίστηκε επιχειρησιακά στη Μέση Ανατολή, στο πλαίσιο της Task Force Scorpion Strike (TFSS) — της πρώτης αμερικανικής μοίρας drone μονής κατεύθυνσης επίθεσης στην περιοχή. Σύμφωνα με διαθέσιμες πληροφορίες, η TFSS έχει ήδη συγκροτήσει επιχειρησιακή μονάδα που χρησιμοποιεί τα LUCAS.
Το πρώτο... μπαμ
"Bravo Zulu. U.S. Navy forces in the Middle East are advancing warfighting capability in new ways, bringing more striking power from the sea and setting conditions for using innovation as a deterrent." - Adm. Brad Cooper, CENTCOM Commander https://t.co/TgQ4WLbph3 pic.twitter.com/WUiAVojTht
— U.S. Central Command (@CENTCOM) December 18, 2025
Εκτόξευση από πολεμικό πλοίο: Νέο ορόσημο ή καθυστερημένη παραδοχή;
Η πιο εντυπωσιακή —και συμβολική— εξέλιξη ήρθε στις 16 Δεκεμβρίου 2025, όταν το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ πραγματοποίησε επιτυχημένη δοκιμαστική εκτόξευση drone LUCAS από το πλοίο μάχης USS Santa Barbara, κλάσης Independence.
Η δοκιμή πραγματοποιήθηκε από την Task Force 59 της Κεντρικής Διοίκησης Ναυτικών Δυνάμεων των ΗΠΑ.
Παρότι οι λεπτομέρειες της αποστολής δεν αποκαλύφθηκαν —όπως η εμβέλεια, ο τρόπος πτήσης ή η προσβολή στόχου— η CENTCOM χαρακτήρισε την εκτόξευση ως «μοναδικό ορόσημο του είδους της».
Η πραγματικότητα, ωστόσο, είναι ότι η Ουάσινγκτον απλώς ακολουθεί έναν δρόμο που άνοιξε νωρίτερα η Ρωσία, βασισμένη στην ιρανική εμπειρία.
Το LUCAS από την SpektreWorks
Γιατί το Shahed τρόμαξε τη Δύση
Το Shahed-136 απέδειξε ότι ο πόλεμος δεν κερδίζεται απαραίτητα με πανάκριβα όπλα αιχμής. Με κόστος 20.000–50.000 δολάρια ανά μονάδα, μπορεί να εξαναγκάσει τον αντίπαλο να καταναλώσει αναχαιτιστικά συστήματα αξίας εκατομμυρίων, όπως οι πύραυλοι Patriot.
Η Ρωσία υιοθέτησε γρήγορα το drone, το μετονόμασε σε Geran-2 και ξεκίνησε μαζική παραγωγή στην Ειδική Οικονομική Ζώνη Alabuga στο Ταταρστάν. Η μηνιαία παραγωγή ξεπερνά πλέον τις 5.000 μονάδες, επιτρέποντας επιθέσεις κορεσμού που εξαντλούν την ουκρανική αεράμυνα.
Ακόμη και όταν τα drones καταρρίπτονται, ο στόχος επιτυγχάνεται: η φθορά των αποθεμάτων και των αντιαεροπορικών δυνατοτήτων του αντιπάλου.
Η Κίνα δεν έμεινε πίσω
Το 2023, η Κίνα παρουσίασε το Sunflower-200, ένα drone με χαρακτηριστικά σχεδόν πανομοιότυπα με το Shahed-136. Με εμβέλεια που φτάνει τα 2.000 χιλιόμετρα, κεφαλή 40 κιλών και ταχύτητα έως 220 χλμ/ώρα, το κινεζικό αντίγραφο επιβεβαίωσε ότι το ιρανικό σχέδιο αποτελεί πλέον παγκόσμιο πρότυπο.
Το μέλλον ανήκει στα σμήνη
Η επιτυχία του Shahed δεν βασίζεται στην προηγμένη τεχνολογία, αλλά στη μαζικότητα, την απλότητα και το χαμηλό κόστος. Τα drones αυτά λειτουργούν αυτόνομα, υποστηρίζουν επιθέσεις σμήνους και, στις πιο πρόσφατες ρωσικές αναβαθμίσεις, διαθέτουν ακόμα και τεχνητή νοημοσύνη, κάμερες πραγματικού χρόνου και εναλλακτικά συστήματα καθοδήγησης που τα καθιστούν ανθεκτικά στον ηλεκτρονικό πόλεμο.
Δεν είναι τυχαίο ότι ακόμη και αμερικανικές δεξαμενές σκέψης καλούν πλέον το Πεντάγωνο να εγκαταλείψει ακριβές, περίπλοκες πλατφόρμες υπέρ φθηνών, αναλώσιμων μη επανδρωμένων συστημάτων.
Αυτό που ξεκίνησε ως «φθηνό ιρανικό drone» εξελίχθηκε σε εφιάλτη για τις αεράμυνες της Δύσης. Το γεγονός ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες αναγκάστηκαν να αναπτύξουν το LUCAS αποτελεί σιωπηρή παραδοχή ότι το Shahed — και η ρωσική στρατηγική χρήσης του — κέρδισαν τη μάχη των ιδεών.
Ο πόλεμος άλλαξε. Και όσοι γέλασαν πρώτοι, τώρα αντιγράφουν.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών