Σχετικά Άρθρα
Η Τουρκία ανοίγει την Πύλη του Tayfun: Απειλεί ανοικτά Ελλάδα και Ισραήλ - Δοκίμασε τον υπερ-πύραυλο με βεληνεκές 2.000 χλμ
Ιστορίες για αγρίους ο υπερηχητικός Tayfun Block 4 της Τουρκίας - Είναι ένας μεταμφιεσμένος πύραυλος Scud
Η Άγκυρα μιλά για υπερηχητική ισχύ και στρατηγική υπεροχή, όμως πίσω από τις εντυπωσιακές παρουσιάσεις του Tayfun Block-4 τα τεχνικά ερωτήματα παραμένουν.
Είναι όντως ένα υπερηχητικό όπλο νέας γενιάς ή απλώς ένας βαλλιστικός πύραυλος με βελτιωμένο μάρκετινγκ;
Η παρουσίαση του Tayfun Block-4 στην IDEF 2025
Στη διεθνή έκθεση άμυνας IDEF 2025 στην Κωνσταντινούπολη, η τουρκική αμυντική εταιρεία Roketsan παρουσίασε για πρώτη φορά τον υπερηχητικό, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς της, πύραυλο Tayfun Block-4 τον Ιούλιο του 2025.
Ο Tayfun Block-4 περιγράφεται ως υπερηχητική εκδοχή του Tayfun, του βαλλιστικού πυραύλου μεγαλύτερου βεληνεκούς που έχει κατασκευαστεί στην Τουρκία μέχρι σήμερα.
Η Roketsan υποστήριξε ότι η νέα αυτή έκδοση, με βάρος άνω των 7 τόνων και πολυρόλο πολεμική κεφαλή, θα είναι ικανή να καταστρέφει πλήθος στρατηγικών στόχων, όπως συστήματα αεράμυνας, κέντρα διοίκησης και ελέγχου, στρατιωτικά υπόστεγα και κρίσιμες στρατιωτικές εγκαταστάσεις, από αποστάσεις εκατοντάδων χιλιομέτρων.
Κινητός εκτοξευτής και επιχειρησιακές δυνατότητες
Σύμφωνα με αναφορές, τονίζει το Modern Diplomacy, η κινητή πλατφόρμα εκτόξευσης καθιστά το σύστημα πιο ανθεκτικό σε περιβάλλοντα υψηλής απειλής, επιτρέποντας ταχεία ανάπτυξη και μετακίνηση.
Τούρκοι αμυντικοί αναλυτές υποστηρίζουν ότι η υπερηχητική ταχύτητα του Tayfun, η αντοχή του σε παρεμβολές και η δυσκολία αναχαίτισής του από αντίπαλα συστήματα καταδεικνύουν τη συνεχιζόμενη έμφαση της Τουρκίας στην εγχώρια αμυντική τεχνολογία.
Το δηλωμένο επιχειρησιακό βεληνεκές του Tayfun κυμαίνεται μεταξύ 500 και 800 χιλιομέτρων, με μελλοντικές εκδόσεις να στοχεύουν σε αποστάσεις άνω των 1.000 χιλιομέτρων, σύμφωνα με μελέτη του Defence Industry Europe. Άλλες αναφορές υποστηρίζουν ότι ο πύραυλος χαρακτηρίζεται υπερηχητικός λόγω συνεχούς πτήσης σε ταχύτητες άνω του Mach 5, δηλαδή περίπου 6.125 χλμ./ώρα. Ουκρανικά μέσα ενημέρωσης μάλιστα υποστήριξαν ότι σε ορισμένες παραμέτρους ο Tayfun Block-4 υπερτερεί του ρωσικού Kinzhal.
Τεχνικά χαρακτηριστικά
Ο πύραυλος φέρεται να ζυγίζει περίπου 7.200 κιλά, να έχει μήκος 10 μέτρα και διάμετρο 938 χιλιοστά. Η αναφερόμενη ακρίβειά του κυμαίνεται μεταξύ 5 και 10 μέτρων CEP. Τροφοδοτείται από στερεό σύνθετο καύσιμο και εκτοξεύεται από κινητή πλατφόρμα VOLAT. Διαθέτει αδρανειακό σύστημα καθοδήγησης με υποβοήθηση GPS και GLONASS.
Σύμφωνα με τους ισχυρισμούς που παρουσιάστηκαν στην IDEF 2025, η ταχύτητά του φτάνει το Mach 5. Η πολεμική κεφαλή είναι υψηλής εκρηκτικότητας, προ-κατακερματισμένη και σχεδιασμένη για την προσβολή στρατηγικών χερσαίων στόχων. Αναφέρεται επίσης ότι ο πύραυλος μπορεί να επιχειρεί ημέρα και νύχτα, υπό οποιεσδήποτε καιρικές συνθήκες, και ότι είναι ανθεκτικός στον ηλεκτρονικό πόλεμο. Ωστόσο, κρίσιμες λεπτομέρειες σχετικά με το πραγματικό βεληνεκές, τη μεταφερόμενη κεφαλή και προηγμένα χαρακτηριστικά όπως η ελιγμοποίηση ή οι τεχνικές αποφυγής αεράμυνας δεν έχουν δημοσιοποιηθεί, δημιουργώντας αμφιβολίες για τις επιδόσεις του.
Δοκιμές τουρκικών πυραυλικών συστημάτων
Το 2022, ιρανικά μέσα ανέφεραν ότι ο TRG-230-IHA της Roketsan, που χαρακτηρίστηκε ως ο πρώτος υπερηχητικός πύραυλος της Τουρκίας, έπληξε επιτυχώς στόχο σε απόσταση 100 χιλιομέτρων, έχοντας εκτοξευθεί από drone σε ύψος 7,62 χιλιομέτρων. Την ίδια χρονιά πραγματοποιήθηκε και η πρώτη εκτόξευση του βαλλιστικού πυραύλου Tayfun, ο οποίος φέρεται να έπληξε στόχο στα 561 χιλιόμετρα σε χρόνο 458 δευτερολέπτων. Η εκτόξευση έγινε από το αεροδρόμιο Rize-Artvin στη βορειοανατολική Τουρκία, χωρίς ωστόσο να καταγραφεί σε βίντεο η στιγμή της πρόσκρουσης.
Το 2024, η Roketsan ανακοίνωσε ότι ανέπτυσσε και δοκίμαζε υπερηχητική έκδοση του Tayfun. Σε βίντεο εκτόξευσης, η εταιρεία ισχυρίστηκε ότι η υψηλή ακρίβεια και η δυνατότητα ενεργών ελιγμών καθιστούν τον πύραυλο δύσκολο στον εντοπισμό και την αναχαίτιση. Τον Φεβρουάριο του 2025 πραγματοποιήθηκε νέα δοκιμή από τις ακτές της Μαύρης Θάλασσας, με αναλύσεις να υποδεικνύουν πιθανό βεληνεκές έως 750 χιλιόμετρα, αν και δεν ανακοινώθηκαν επίσημα στοιχεία.
Τον Οκτώβριο του 2025, τουρκικές πηγές ανέφεραν επιτυχή δοκιμή βαλλιστικού πυραύλου με βελτιωμένη ακρίβεια και εμβέλεια. Η Roketsan υποστήριξε ότι κατά τη δοκιμή αποδοχής στόλου, ο Tayfun πέτυχε με ακρίβεια τις συντεταγμένες του στόχου, με CEP μικρότερο των 10 μέτρων, ενώ οι υπερηχητικές ταχύτητες και τα αντίμετρα ηλεκτρονικού πολέμου παρουσιάστηκαν ως μέσα αποφυγής της αεράμυνας.
Αποδόμηση των υπερηχητικών ισχυρισμών
Το πρώτο ζήτημα που τίθεται αφορά την προέλευση του προγράμματος Tayfun.
Σύμφωνα με τουρκικές πηγές, το πρόγραμμα ξεκίνησε τη δεκαετία του 1990 με περιορισμένες μεταφορές τεχνολογίας από δυτικούς συμμάχους και αμυντική συνεργασία με την Κίνα, γεγονός που αμφισβητεί τον ισχυρισμό περί πλήρως εγχώριου συστήματος.
Παρά την προβολή του ως υπερηχητικού όπλου, δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι ο Tayfun Block-4 διαθέτει τα χαρακτηριστικά ενός πραγματικά ελιγμοποιήσιμου υπερηχητικού όπλου.
Οι βαλλιστικοί πύραυλοι, ιδιαίτερα μεγάλου βεληνεκούς, φτάνουν συνήθως σε υπερηχητικές ταχύτητες στο τελικό στάδιο της πτήσης τους, κάτι που από μόνο του δεν τους καθιστά υπερηχητικά όπλα νέας γενιάς. Επιπλέον, το σύστημα καθοδήγησης GOLIS φαίνεται να περιορίζεται στην προσβολή σταθερών στόχων με προκαθορισμένα δεδομένα.
Η αξιολόγηση του Emirates Center for Strategic Studies and Research καταλήγει στο ότι, παρά τον χαρακτηρισμό του από τα μέσα ως «υπερηχητικό», τα τεχνικά χαρακτηριστικά και ο σχεδιασμός του υποδεικνύουν ότι πρόκειται μάλλον για βαλλιστικό πύραυλο μικρού βεληνεκούς με ελιγμοποιήσιμη κεφαλή επανεισόδου και όχι για υπερηχητικό πύραυλο τύπου HCM ή HGV.
Τι πραγματικά σημαίνει υπερηχητική τεχνολογία
Οι υπερηχητικές τεχνολογίες διακρίνονται κυρίως σε δύο κατηγορίες: τους Hypersonic Cruise Missiles που χρησιμοποιούν κινητήρα SCRAM-jet και τα Hypersonic Glide Vehicles που εκτοξεύονται αρχικά με βαλλιστικό πύραυλο και στη συνέχεια ολισθαίνουν στην ανώτερη ατμόσφαιρα με υπερηχητικές ταχύτητες, ελιγμοποιούμενα προς τον στόχο.
Η ανάπτυξη υπερηχητικών όπλων προϋποθέτει την προηγούμενη κατάκτηση της τεχνολογίας ramjet και στη συνέχεια scramjet κινητήρων, κάτι που σήμερα κατέχουν μόνο λίγες χώρες, όπως η Ρωσία, οι ΗΠΑ, η Κίνα και η Ινδία. Η Τουρκία δεν διαθέτει γνωστή ικανότητα ανάπτυξης τέτοιων κινητήρων, ούτε προηγμένα υλικά και θερμικές ασπίδες που απαιτούνται για HGV σχεδιασμούς.
Προοπτικές
Χωρίς κινητήρα SCRAM-jet, καμία χώρα δεν μπορεί να ισχυριστεί αξιόπιστα ότι έχει αναπτύξει υπερηχητικά όπλα. Η σύγκριση του Tayfun με τον ρωσικό Kinzhal θεωρείται τεχνικά αβάσιμη. Δεν έχουν δοθεί αποδείξεις για πραγματικά υπερηχητική πτήση, ελιγμοποίηση σε πραγματικό χρόνο ή επιβεβαιωμένες προσβολές στόχων.
Με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία, ο Tayfun Block-4 φαίνεται περισσότερο ως σύστημα εκτόξευσης ρουκετών ή βαλλιστικός πύραυλος με συμβατικά συστήματα πλοήγησης και όχι ως αυθεντικό υπερηχητικό όπλο.
Οι τουρκικοί ισχυρισμοί, προς το παρόν, μοιάζουν να εξυπηρετούν περισσότερο την πολιτική και επικοινωνιακή στρατηγική παρά να στηρίζονται σε αποδεδειγμένες τεχνολογικές και επιχειρησιακές δυνατότητες.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών