Το Ανώτατο Δικαστήριο της Πολωνίας αντιστέκεται στις προσπάθειες της ΕΕ να ρυθμίσει το δικαστικό σύστημα της χώρας
Η κοινή συνεδρίαση δύο τμημάτων του Ανώτατου Δικαστηρίου της Πολωνίας υιοθέτησε ψήφισμα που απορρίπτει το δικαίωμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης να ρυθμίζει το πολωνικό δικαστικό σύστημα.
Παράλληλα, περιορίζεται η δυνατότητα των κρατικών αρχών να αγνοούν αποφάσεις της δικαιοσύνης με πρόσχημα την «παρανομία» διορισμών δικαστών κατά την περίοδο της προηγούμενης συντηρητικής κυβέρνησης (PiS).
Το Ανώτατο Δικαστήριο αποτελεί το ύψιστο όργανο της Πολωνίας, εκτός των ζητημάτων συνταγματικότητας, για τα οποία λειτουργεί ξεχωριστό Συνταγματικό Δικαστήριο, τα μέλη του οποίου εκλέγονται από το κοινοβούλιο.
Οι δικαστές του Ανώτατου Δικαστηρίου διορίζονται από τον πρόεδρο έπειτα από εισήγηση του KRS, οργάνου που διαχειρίζεται τις εσωτερικές δικαστικές ρυθμίσεις.
Οι διορισμοί στο Ανώτατο και το Συνταγματικό Δικαστήριο κατά την περίοδο της κυβέρνησης PiS δεν αναγνωρίζονται από την τρέχουσα κεντροαριστερή κυβέρνηση υπό τον Donald Tusk, η οποία ισχυρίζεται ότι είναι παράνομοι, καθώς έχουν αμφισβητηθεί από τα ευρωπαϊκά δικαστήρια για μη τήρηση κανόνων ανεξαρτησίας.
Η χθεσινή δημόσια συνεδρίαση των τμημάτων Εποπτείας και Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης διακόπηκε από υποστηρικτές της κυβέρνησης Tusk. Η αστυνομία απομάκρυνε διαδηλωτές που ύψωσαν πανό και φώναζαν «Δεν είστε δικαστήριο, δεν είστε δικαστές», χαρακτηρίζοντας τους παρόντες «νεο-δικαστές».
Κατηγορίες περί παρανομίας έχουν αποδοθεί σε περίπου 3.000 δικαστές που διορίστηκαν από τον πρόεδρο μετά από εισήγηση του KRS, το οποίο επίσης δεν αναγνωρίζεται από την τρέχουσα κυβέρνηση, καθώς πλέον εκλέγεται από το κοινοβούλιο και όχι από ανώτερους δικαστές.
Οι διαδηλωτές ισχυρίστηκαν ότι το δικαστήριο παραβιάζει τη συνταγματική πρόβλεψη που επιβάλλει στη Πολωνία να αποδέχεται το διεθνές δίκαιο που απορρέει από συνθήκες στις οποίες έχει προσχωρήσει.
Ωστόσο, η Συνθήκη Προσχώρησης της Πολωνίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπογράφηκε βάσει του ισχύοντος Συντάγματος, το οποίο παραμένει η ανώτατη νομική αρχή.
Η ακρόαση πραγματοποιήθηκε λόγω εσωτερικής σύγκρουσης μετά από ψήφισμα επτά μελών του Εργατικού τμήματος, που κήρυξαν το Εποπτικό τμήμα «ανύπαρκτο» επειδή συγκροτήθηκε επί PiS με «παράνομους» δικαστές.
Η απόφαση στηρίχθηκε σε προηγούμενη κρίση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, που έκρινε το τμήμα άκυρο και τις αποφάσεις του «μηδενικές».
Αν η απόφαση εφαρμοζόταν από τα υπόλοιπα πολωνικά δικαστήρια, θα προκαλούσε θεσμικό σοκ, καθώς το Εποπτικό τμήμα επικυρώνει εκλογικά αποτελέσματα.
Οι παρόντες 23 δικαστές αποφάνθηκαν ότι «κανένα δικαστήριο ή κρατική αρχή δεν έχει το δικαίωμα να κηρύξει άκυρη απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου, ούτε να την αγνοήσει, ακόμη και επικαλούμενη το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Το ψήφισμα συνεχίζει:
«Η Πολωνία δεν μεταβίβασε στην Ευρωπαϊκή Ένωση ούτε σε οποιονδήποτε διεθνή οργανισμό την εξουσία ρύθμισης της οργάνωσης και λειτουργίας του εθνικού δικαστικού συστήματος».
«Οι αρμοδιότητες αυτές ανήκουν αποκλειστικά στα συνταγματικά όργανα της Πολωνίας».
Η κυβέρνηση Tusk, από την ανάληψη εξουσίας το 2023, δεσμεύθηκε να ανατρέψει τις μεταρρυθμίσεις PiS ώστε να «αποκαταστήσει» την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης. Η υπόσχεση αυτή οδήγησε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αποδεσμεύσει τα κονδύλια της Πολωνίας που είχαν παγώσει λόγω παραβίασης «κράτους δικαίου».
Η κυβέρνηση επιδιώκει να καθαιρέσει ή υποβιβάσει δικαστές της περιόδου PiS, να επαναφέρει εκλογή του KRS από τους δικαστές και να τερματίσει τυχαία κατανομή υποθέσεων. Το μοντέλο αυτό απορρίφθηκε από τον πρώην πρόεδρο Andrzej Duda, τον διάδοχό του Karol Nawrocki καθώς και από το Συνταγματικό Δικαστήριο, το οποίο επίσης δεν αναγνωρίζεται από την κυβέρνηση Tusk.
Η συνεχής θεσμική σύγκρουση έχει οδηγήσει σε αποφάσεις όπου δικαστές ακυρώνουν υποθέσεις που εκδικάστηκαν από «νεο-δικαστές».
Ως αποτέλεσμα, δημοσκόπηση του Σεπτεμβρίου έδειξε ότι η δυσπιστία των πολιτών απέναντι στα δικαστήρια έφθασε στο 57%, το υψηλότερο ποσοστό που έχει καταγραφεί, από 41% την περίοδο αποχώρησης του PiS το 2023.
www.bankingnews.gr
Παράλληλα, περιορίζεται η δυνατότητα των κρατικών αρχών να αγνοούν αποφάσεις της δικαιοσύνης με πρόσχημα την «παρανομία» διορισμών δικαστών κατά την περίοδο της προηγούμενης συντηρητικής κυβέρνησης (PiS).
Το Ανώτατο Δικαστήριο αποτελεί το ύψιστο όργανο της Πολωνίας, εκτός των ζητημάτων συνταγματικότητας, για τα οποία λειτουργεί ξεχωριστό Συνταγματικό Δικαστήριο, τα μέλη του οποίου εκλέγονται από το κοινοβούλιο.
Οι δικαστές του Ανώτατου Δικαστηρίου διορίζονται από τον πρόεδρο έπειτα από εισήγηση του KRS, οργάνου που διαχειρίζεται τις εσωτερικές δικαστικές ρυθμίσεις.
Οι διορισμοί στο Ανώτατο και το Συνταγματικό Δικαστήριο κατά την περίοδο της κυβέρνησης PiS δεν αναγνωρίζονται από την τρέχουσα κεντροαριστερή κυβέρνηση υπό τον Donald Tusk, η οποία ισχυρίζεται ότι είναι παράνομοι, καθώς έχουν αμφισβητηθεί από τα ευρωπαϊκά δικαστήρια για μη τήρηση κανόνων ανεξαρτησίας.
Η χθεσινή δημόσια συνεδρίαση των τμημάτων Εποπτείας και Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης διακόπηκε από υποστηρικτές της κυβέρνησης Tusk. Η αστυνομία απομάκρυνε διαδηλωτές που ύψωσαν πανό και φώναζαν «Δεν είστε δικαστήριο, δεν είστε δικαστές», χαρακτηρίζοντας τους παρόντες «νεο-δικαστές».
Κατηγορίες περί παρανομίας έχουν αποδοθεί σε περίπου 3.000 δικαστές που διορίστηκαν από τον πρόεδρο μετά από εισήγηση του KRS, το οποίο επίσης δεν αναγνωρίζεται από την τρέχουσα κυβέρνηση, καθώς πλέον εκλέγεται από το κοινοβούλιο και όχι από ανώτερους δικαστές.
Οι διαδηλωτές ισχυρίστηκαν ότι το δικαστήριο παραβιάζει τη συνταγματική πρόβλεψη που επιβάλλει στη Πολωνία να αποδέχεται το διεθνές δίκαιο που απορρέει από συνθήκες στις οποίες έχει προσχωρήσει.
Ωστόσο, η Συνθήκη Προσχώρησης της Πολωνίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπογράφηκε βάσει του ισχύοντος Συντάγματος, το οποίο παραμένει η ανώτατη νομική αρχή.
Η ακρόαση πραγματοποιήθηκε λόγω εσωτερικής σύγκρουσης μετά από ψήφισμα επτά μελών του Εργατικού τμήματος, που κήρυξαν το Εποπτικό τμήμα «ανύπαρκτο» επειδή συγκροτήθηκε επί PiS με «παράνομους» δικαστές.
Η απόφαση στηρίχθηκε σε προηγούμενη κρίση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, που έκρινε το τμήμα άκυρο και τις αποφάσεις του «μηδενικές».
Αν η απόφαση εφαρμοζόταν από τα υπόλοιπα πολωνικά δικαστήρια, θα προκαλούσε θεσμικό σοκ, καθώς το Εποπτικό τμήμα επικυρώνει εκλογικά αποτελέσματα.
Οι παρόντες 23 δικαστές αποφάνθηκαν ότι «κανένα δικαστήριο ή κρατική αρχή δεν έχει το δικαίωμα να κηρύξει άκυρη απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου, ούτε να την αγνοήσει, ακόμη και επικαλούμενη το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Το ψήφισμα συνεχίζει:
«Η Πολωνία δεν μεταβίβασε στην Ευρωπαϊκή Ένωση ούτε σε οποιονδήποτε διεθνή οργανισμό την εξουσία ρύθμισης της οργάνωσης και λειτουργίας του εθνικού δικαστικού συστήματος».
«Οι αρμοδιότητες αυτές ανήκουν αποκλειστικά στα συνταγματικά όργανα της Πολωνίας».
Η κυβέρνηση Tusk, από την ανάληψη εξουσίας το 2023, δεσμεύθηκε να ανατρέψει τις μεταρρυθμίσεις PiS ώστε να «αποκαταστήσει» την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης. Η υπόσχεση αυτή οδήγησε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αποδεσμεύσει τα κονδύλια της Πολωνίας που είχαν παγώσει λόγω παραβίασης «κράτους δικαίου».
Η κυβέρνηση επιδιώκει να καθαιρέσει ή υποβιβάσει δικαστές της περιόδου PiS, να επαναφέρει εκλογή του KRS από τους δικαστές και να τερματίσει τυχαία κατανομή υποθέσεων. Το μοντέλο αυτό απορρίφθηκε από τον πρώην πρόεδρο Andrzej Duda, τον διάδοχό του Karol Nawrocki καθώς και από το Συνταγματικό Δικαστήριο, το οποίο επίσης δεν αναγνωρίζεται από την κυβέρνηση Tusk.
Η συνεχής θεσμική σύγκρουση έχει οδηγήσει σε αποφάσεις όπου δικαστές ακυρώνουν υποθέσεις που εκδικάστηκαν από «νεο-δικαστές».
Ως αποτέλεσμα, δημοσκόπηση του Σεπτεμβρίου έδειξε ότι η δυσπιστία των πολιτών απέναντι στα δικαστήρια έφθασε στο 57%, το υψηλότερο ποσοστό που έχει καταγραφεί, από 41% την περίοδο αποχώρησης του PiS το 2023.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών