Το Ιράν προκάλεσε ένταση στο Στενό του Ορμούζ με την κατάσχεση του δεξαμενόπλοιου Talara, υπό σημαία Νήσων Μάρσαλ, που διέπλεε διεθνή ύδατα στις 14 Νοεμβρίου. Η Κεντρική Διοίκηση του Στρατού των ΗΠΑ (CENTCOM) ζήτησε εξηγήσεις από την Τεχεράνη, χαρακτηρίζοντας την ενέργεια «παράνομη κατάσχεση» και παραβίαση του διεθνούς δικαίου, που υπονομεύει την ελευθερία της ναυσιπλοΐας και την ομαλή ροή του εμπορίου.
Σύμφωνα με ανακοινώσεις, μονάδες του IRGC προσέγγισαν το Talara με ελικόπτερο, ανέλαβαν τον έλεγχο και το οδήγησαν προς το Ιράν, όπου παραμένει στο Στενό Κλάρενς, ανοικτά του νησιού Κεσμ. Το φορτίο του πλοίου είχε φορτωθεί στο λιμάνι του Ατζμάν στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, χωρίς επιβεβαίωση ότι ανήκε σε αμερικανικά συμφέροντα.
Ωστόσο, η σημαία των Νήσων Μάρσαλ συνδέει εμμέσως το πλοίο με τις ΗΠΑ.
Διπλά μέτρα και σταθμά
Η αντίδραση των ΗΠΑ προκάλεσε ερωτηματικά, καθώς η Ουάσιγκτον δεν απαιτεί εξηγήσεις όταν χώρες όπως η Εσθονία ή η Γερμανία κατασχέσουν δεξαμενόπλοια με ρωσικό πετρέλαιο στη Βαλτική Θάλασσα. Οι ενέργειες των συμμάχων του ΝΑΤΟ παρουσιάζονται ως νόμιμα αντίμετρα και δικαιολογούνται από κανονισμούς της ΕΕ, ενώ οι ίδιες ενέργειες του Ιράν θεωρούνται παραβίαση διεθνούς δικαίου. Το Ιράν βασίζεται στην εσωτερική νομοθεσία και σε δικαστικές εντολές για την προστασία των εθνικών του συμφερόντων και πόρων.
Το Ιράν απαντά σε αμερικανική πίεση
Η κατάσχεση του Talara εντάσσεται σε ένα πλαίσιο μακροχρόνιας έντασης μεταξύ Ιράν και ΗΠΑ, με υπόβαθρο κυρώσεων, κατασχέσεων και στρατιωτικών πιέσεων. Αν και οι ΗΠΑ δεν έχουν κατασχέσει άμεσα ιρανικό πετρέλαιο, χρησιμοποιούν διπλωματικές και νομικές διαδικασίες για τον περιορισμό των εξαγωγών.
Παράδειγμα αποτελεί η κατάσχεση του ρωσικού δεξαμενόπλοιου Pegas τον Απρίλιο του 2022 από ελληνικές αρχές, που μετέφερε ιρανικό πετρέλαιο. Το Υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ είχε ζητήσει την κατάσχεση και την παράδοση του φορτίου στις ΗΠΑ, προκαλώντας έντονη αντίδραση της Τεχεράνης, η οποία χαρακτήρισε την ενέργεια «διεθνή ληστεία». Τελικά, η απόφαση ανατράπηκε και το φορτίο επιστράφηκε στο Ιράν με αποζημίωση.
Παρόμοιες πρακτικές παρατηρήθηκαν και στη Βαλτική, όπου η Ρωσία κατέλαβε το δεξαμενόπλοιο Green Admire με σημαία Λιβερίας, ακολουθώντας προηγούμενη διαδρομή που είχε συμφωνηθεί, ενώ η Εσθονία προσπάθησε να παρέμβει χωρίς επιτυχία.
Η κατάσχεση του Talara από το Ιράν υπογραμμίζει την ένταση και την αβεβαιότητα στη ναυσιπλοΐα διεθνών υδάτων, αποδεικνύοντας τις δυσκολίες στην εφαρμογή διεθνούς δικαίου και την ύπαρξη διπλών μέτρων από μεγάλες δυνάμεις. Η κατάσταση παραμένει εύθραυστη, ενώ οι ΗΠΑ περιορίζονται σε διπλωματικές αντιδράσεις, αποφεύγοντας άμεση στρατιωτική εμπλοκή για να μην διαταράξουν περαιτέρω την παγκόσμια οικονομία και τη σταθερότητα στο Στενό του Ορμούζ.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών