Σύμφωνα με τον Υπουργό Άμυνας Vladimir Padrino López, χερσαίες, ναυτικές και αεροπορικές δυνάμεις, καθώς και εφεδρείες, θα συμμετάσχουν σε στρατιωτικές ασκήσεις.
Ο ίδιος χαρακτήρισε την κινητοποίηση ως απάντηση στην «ιμπεριαλιστική απειλή» που – όπως είπε – αντιπροσωπεύει η παρουσία των Ηνωμένων Πολιτειών στην περιοχή.
Οι ασκήσεις περιλαμβάνουν και τη Bolivarian Militia, τη δύναμη εφέδρων πολιτών που είχε δημιουργήσει ο αείμνηστος πρόεδρος Hugo Chávez, εμπνευσμένος από τον επαναστάτη Simón Bolívar, ο οποίος οδήγησε πολλαπλές χώρες της Λατινικής Αμερικής στην ανεξαρτησία από την Ισπανία.
Η άφιξη του USS Gerald R. Ford
Η ένταση κλιμακώνεται καθώς το US Navy ανακοίνωσε ότι το αεροπλανοφόρο USS Gerald R. Ford – το μεγαλύτερο πολεμικό πλοίο των ΗΠΑ – εισήλθε στη ζώνη επιχειρήσεων της US Southern Command, που περιλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος της Λατινικής Αμερικής.
Ο Υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ Pete Hegseth είχε διατάξει το πλοίο να κινηθεί προς την Καραϊβική στα τέλη Οκτωβρίου, προερχόμενο από την Ευρώπη.
Το πλήρες “strike group” που συνοδεύει το Ford περιλαμβάνει:
- 9 μοίρες αεροσκαφών,
- τα αντιτορπιλικά USS Bainbridge και USS Mahan,
- το πλοίο διοίκησης αεράμυνας και πυραυλικής άμυνας USS Winston S. Churchill,
- πάνω από 4.000 ναύτες.
Οι ΗΠΑ υποστηρίζουν ότι η ανάπτυξη αυτή στοχεύει στην αντιμετώπιση της διακίνησης ναρκωτικών και στη διακοπή της ροής ουσιών προς το εσωτερικό των Ηνωμένων Πολιτειών.
Ωστόσο, το Καράκας θεωρεί ότι πρόκειται για προκάλυμμα πίεσης με στόχο την αλλαγή καθεστώτος.
Κατηγορίες περί «σχεδίου ανατροπής»
Η κυβέρνηση του Nicolas Maduro καταγγέλλει ότι η Ουάσιγκτον επιδιώκει την αποσταθεροποίηση της χώρας. Ορισμένοι αξιωματούχοι της κυβέρνησης Trump, σύμφωνα με πληροφορίες, έχουν παραδεχθεί ιδιωτικά ότι η στρατηγική των ΗΠΑ αποσκοπεί στην απομάκρυνση του Maduro από την εξουσία.
Τον περασμένο μήνα, ο Donald Trump δήλωσε ότι ενέκρινε επιχειρήσεις της CIA στη Βενεζουέλα, ενώ στο παρελθόν είχε αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο στρατιωτικών πληγμάτων — κάτι που αργότερα Αμερικανοί αξιωματούχοι διέψευσαν ότι βρίσκεται στα τρέχοντα σχέδια.
Το “Independence Plan 200”
Στην επίσημη δήλωσή του, ο Padrino López ανέφερε ότι η κινητοποίηση εντάσσεται στο “Independence Plan 200”, ένα στρατηγικό σχέδιο πολιτικο-στρατιωτικής συνεργασίας που αποσκοπεί στην άμυνα της χώρας μέσω συντονισμού των τακτικών δυνάμεων, της πολιτοφυλακής και της αστυνομίας.
Οι Bolivarian National Armed Forces της Βενεζουέλα αριθμούν περίπου 123.000 ενεργά μέλη, ενώ ο Maduro υποστηρίζει ότι οι εθελοντικές του πολιτοφυλακές διαθέτουν πάνω από 8 εκατομμύρια εφέδρους — αριθμός που, ωστόσο, αμφισβητείται από αναλυτές ως προς την αξιοπιστία και την εκπαίδευσή τους.
Μαζική συγκέντρωση αμερικανικών δυνάμεων στην Καραϊβική
Με την άφιξη του USS Gerald R. Ford, εκτιμάται ότι περίπου 15.000 Αμερικανοί στρατιωτικοί βρίσκονται πλέον αναπτυγμένοι στην περιοχή.
Πολλές ναυτικές δυνάμεις είχαν ήδη αναπτυχθεί εκεί, συμπεριλαμβανομένης της Iwo Jima Amphibious Ready Group και της 22nd Marine Expeditionary Unit, που μαζί αριθμούν πάνω από 4.500 πεζοναύτες και ναύτες, τρία αντιτορπιλικά, ένα υποβρύχιο, ένα πλοίο ειδικών επιχειρήσεων, ένα καταδρομικό κατευθυνόμενων πυραύλων και αεροσκάφη αναγνώρισης P-8 Poseidon.
Παράλληλα, οι ΗΠΑ έχουν αναπτύξει 10 μαχητικά F-35 και τουλάχιστον τρεις MQ-9 Reaper drones στο Puerto Rico, το οποίο λειτουργεί πλέον ως στρατιωτικός κόμβος για τις επιχειρήσεις στην Καραϊβική. Εκεί βρίσκονται επίσης περίπου 5.000 Αμερικανοί στρατιώτες.
Αμερικανικά βομβαρδιστικά έχουν πραγματοποιήσει πολλαπλές ασκήσεις κοντά στις ακτές της Βενεζουέλα, συμπεριλαμβανομένης μιας “επίδειξης βομβαρδισμού” στα τέλη Οκτωβρίου.
Ένα επικίνδυνο παιχνίδι ισχύος
Η τελευταία αυτή εξέλιξη εντείνει τις ανησυχίες για κλιμάκωση της έντασης μεταξύ Ουάσιγκτον και Καράκας, καθώς και για ένα πιθανό νέο κύμα στρατιωτικών προκλήσεων στην Καραϊβική, σε μια περιοχή που ήδη δοκιμάζεται από πολιτική αστάθεια και ενεργειακές πιέσεις.
Foreign Policy: Ο Trump ξαναζωντανεύει το Δόγμα της Καραϊβικής - Μετά τη Βενεζουέλα η σειρά της Κούβας
Η κυβέρνηση του Donald Trump φαίνεται να υπονοεί ότι η αλλαγή του πολιτικού καθεστώτος στην Κούβα αποτελεί τον δεύτερο στρατηγικό στόχο της Ουάσιγκτον, μετά την ανατροπή του Nicolás Maduro στη Βενεζουέλα.
Το σενάριο αυτό παρουσιάζεται σε άρθρο του περιοδικού Foreign Policy από τον William Leogrande, καθηγητή δημόσιας διοίκησης στο American University, ειδικό σε θέματα Λατινικής Αμερικής και πρώην διευθυντή του National Security Archive του Πανεπιστημίου George Washington.
«Οι ΗΠΑ χτίζουν στρατιωτική πίεση και προς την Κούβα»
Σύμφωνα με τον Leogrande, η ενίσχυση της στρατιωτικής παρουσίας των ΗΠΑ στην περιοχή της Καραϊβικής δεν στοχεύει αποκλειστικά στη Βενεζουέλα.
«Ενισχύοντας τη στρατιωτική πίεση εναντίον της Βενεζουέλας, οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν στραμμένο το βλέμμα και προς την Κούβα», αναφέρει ο αναλυτής.
Η Ουάσιγκτον, κατά τον ίδιο, προσδοκά ότι η διακοπή των προμηθειών πετρελαίου από τη Βενεζουέλα προς την Κούβα θα προκαλέσει οικονομική ασφυξία και τελικά κατάρρευση του σοσιαλιστικού καθεστώτος στη νησιωτική χώρα.
Ο Leogrande θεωρεί μια στρατιωτική επίθεση κατά της Βενεζουέλας «αναπόφευκτη», επικαλούμενος την ανάπτυξη δέκα πολεμικών πλοίων και 10.000 Αμερικανών στρατιωτών στην Καραϊβική Θάλασσα.
«Όλα δείχνουν ότι οι ΗΠΑ προετοιμάζονται για μια επιχείρηση μεγάλης κλίμακας», σημειώνει χαρακτηριστικά.
Την ίδια στιγμή, ο απόστρατος ναύαρχος Jim Stavridis εκτιμά ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσαν να επιτεθούν στη Βενεζουέλα στοχεύοντας λιμάνια και αεροδρόμια, τα οποία ο Trump θεωρεί κόμβους διακίνησης ναρκωτικών. Σύμφωνα με τον Stavridis, μια τέτοια επιχείρηση θα είχε διπλό σκοπό: να αποδυναμώσει το καθεστώς Maduro και να στείλει προειδοποιητικό μήνυμα στην Αβάνα.
Ο «δίδυμος στόχος» του Trump στη Λατινική Αμερική
Αναλυτές επισημαίνουν ότι η στρατηγική της κυβέρνησης Trump δεν περιορίζεται σε μια χώρα, αλλά αποσκοπεί στη διάλυση του άξονα Καράκας–Αβάνας, που επί δεκαετίες στηρίζει την αντι-αμερικανική πολιτική στη Λατινική Αμερική.
Η Κούβα, απομονωμένη και χωρίς τη στήριξη της Βενεζουέλας, θα μπορούσε να βρεθεί αντιμέτωπη με νέο κύμα οικονομικής κρίσης και πολιτικής πίεσης, σηματοδοτώντας μια πιθανή επιστροφή στην ψυχροπολεμική αντιπαράθεση των δεκαετιών του ’60 και ’70.
Εκπαίδευση στις ζούγκλες του Παναμά
Το Υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ ξεκίνησε την αποστολή συμβατικών χερσαίων δυνάμεων στον Παναμά για εκπαίδευση στη ζούγκλα για πρώτη φορά μετά από δύο δεκαετίες, όπως μετέδωσε το ABC News τη Δευτέρα (11/11).
Η κίνηση αυτή γίνεται στο πλαίσιο μιας ευρύτερης στρατιωτικής ενίσχυσης των ΗΠΑ στην Καραϊβική και ενδεχόμενων σχεδίων για εμπλοκή με τη Βενεζουέλα, μια χώρα με εκτεταμένες ζούγκλες.
Παρά τη δημοσιότητα, Αμερικανός αξιωματούχος δήλωσε στο ABC ότι η εκπαίδευση στον Παναμά δεν προορίζεται συγκεκριμένα για αποστολές στη Βενεζουέλα.
Ωστόσο, ο Πρόεδρος Donald Trump φέρεται να εξετάζει επιλογές στρατιωτικής επίθεσης στη χώρα. Οι στρατιωτικοί σχεδιαστές των ΗΠΑ θεωρούν ότι διαθέτουν αρκετές δυνάμεις για κατάληψη στρατηγικών λιμανιών και αεροδρομίων, χωρίς να έχει οργανωθεί πλήρης εισβολή.
Εκπαίδευση «Green Hell»
Η εκπαίδευση είχε διακοπεί το 1999 όταν οι ΗΠΑ αποχώρησαν από τον Παναμά στο πλαίσιο συμφωνίας για την παράδοση της Διώρυγας του Παναμά στην κυβέρνηση της χώρας.
Φέτος, ο Trump επανέφερε την αμερικανική παρουσία μέσω συμφωνίας που επιτρέπει αποστολή στρατιωτικών δυνάμεων σε βάσεις κατά μήκος της Διώρυγας για εκπαίδευση και στρατιωτικές ασκήσεις.
Οι υποστηρικτές μιας πιθανής στρατιωτικής επέμβασης στη Βενεζουέλα επικαλούνται την εισβολή των ΗΠΑ στον Παναμά το 1989, η οποία οδήγησε στη σύλληψη του ηγέτη και πρώην συνεργάτη της CIA Manuel Noriega.
Σενάρια εισβολής
Μια σημαντική διαφορά σε σχέση με την εισβολή στον Παναμά είναι η μακροχρόνια στρατιωτική παρουσία των ΗΠΑ στον Παναμά εκείνη την εποχή. Ο Βενεζουελανός Πρόεδρος Nicolas Maduro έχει δεσμευτεί ότι η χώρα του είναι έτοιμη να υπερασπιστεί τα εδάφη της σε περίπτωση επίθεσης των ΗΠΑ.
Παράλληλα, η Ρωσία πρόσφατα προμήθευσε με συστήματα αεράμυνας τη Βενεζουέλα και εξετάζει περαιτέρω στρατιωτική υποστήριξη.
Επιπλέον, ο Maduro δηλώνει ότι η προσανατολισμένη στη κυβέρνηση πολιτοφυλακή, με εκατομμύρια μέλη, είναι έτοιμη να πάρει τα όπλα κατά οποιασδήποτε εισβολής.
Αυτό δημιουργεί μια ιδιαίτερα τεταμένη κατάσταση, ενώ η στρατιωτική εκπαίδευση στον Παναμά ενισχύει τις δυνατότητες των ΗΠΑ για ενδεχόμενες επιχειρήσεις στην περιοχή.
Σχόλια αναγνωστών