Ο Αμερικανός καθηγητής John Mearsheimer προειδοποίησε ότι η Ευρώπη βρίσκεται «σε βαθιά κρίση» και πως η ρίζα αυτής της αστάθειας είναι ο πόλεμος στην Ουκρανία. Κατά τον ίδιο, η σύγκρουση δεν ήταν αποτέλεσμα ρωσικής επιθετικότητας, αλλά δυτικής πρόκλησης, καθώς οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους προσπάθησαν να εντάξουν την Ουκρανία στο ΝΑΤΟ, αγνοώντας τις «κόκκινες γραμμές» της Μόσχας.
Στις 11 Νοεμβρίου, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η παράταξη «Patriots for Europe» (Πατριώτες για την Ευρώπη) φιλοξένησε μια διάλεξη που προκάλεσε γεωπολιτικό σεισμό.
Ο Καθηγητής John Mearsheimer από το Πανεπιστήμιο του Σικάγο — ένας από τους πιο σημαντικούς θεωρητικούς του ρεαλισμού στις διεθνείς σχέσεις — παρουσίασε τη δική του, ωμή ανάλυση για το πώς ξεκίνησε ο πόλεμος στην Ουκρανία και ποια πέντε σενάρια θα καθορίσουν το μέλλον της Ευρώπης.
«Η Ευρώπη βρίσκεται σε βαθιά κρίση, και η ρίζα αυτής της καταστροφής είναι ο πόλεμος στην Ουκρανία», προειδοποίησε ο Mearsheimer και πρόσθεσε: «Ήταν η ίδια η Δύση — και κυρίως οι Ηνωμένες Πολιτείες — που προκάλεσαν τη σύγκρουση, προσπαθώντας να εντάξουν την Ουκρανία στο ΝΑΤΟ».
Η «ύβρις» της Δύσης και το τίμημα της αλαζονείας
Σύμφωνα με τον Αμερικανό καθηγητή, μετά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης, οι δυτικές ελίτ «παρασύρθηκαν από την ψευδαίσθηση της μονοπολικότητας», πιστεύοντας ότι ο κόσμος μπορούσε να αναμορφωθεί «κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωση του αμερικανικού φιλελεύθερου μοντέλου».
Αυτή η «ηγεμονική αλαζονεία», όπως την αποκάλεσε, οδήγησε στην ασταμάτητη ανατολική επέκταση του ΝΑΤΟ, παρά τις επανειλημμένες προειδοποιήσεις της Μόσχας.
Παραπέμποντας σε ένα ιστορικό υπόμνημα του τότε Διευθυντή της CIA, William Burns, ο Mearsheimer υπενθύμισε τη φράση:
«Η είσοδος της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ είναι η πιο κόκκινη γραμμή για τη ρωσική ελίτ»!
Ακόμα και η Angela Merkel, πρόσθεσε, είχε προειδοποιήσει πως μια τέτοια κίνηση θα θεωρηθεί από τη Μόσχα κήρυξη πολέμου — «αλλά κανείς δεν άκουσε».
«Προληπτικός πόλεμος» και όχι ρωσική επιθετικότητα
Ο Mearsheimer χαρακτήρισε την εισβολή του Φεβρουαρίου 2022 όχι ως «αυτοκρατορική επιθετικότητα», αλλά ως «προληπτικό πόλεμο», με στόχο να αποτραπεί η μετατροπή της Ουκρανίας σε «δυτική πλατφόρμα επιθετικότητας».
Με την αριθμητική ακρίβεια που τον χαρακτηρίζει, τόνισε:
«Η Ρωσία εισήλθε με 100.000 έως 190.000 στρατιώτες — ανεπαρκή δύναμη για να κατακτήσει μια χώρα του μεγέθους της Ουκρανίας. Δεν ήταν μια ολοκληρωτική εισβολή, αλλά μια περιορισμένη επιχείρηση».
Η Ουκρανία «αιμορραγεί» – η Δύση κουράζεται
«Η Ρωσία κερδίζει έναν πόλεμο φθοράς», είπε χωρίς περιστροφές.
«Διαθέτει περισσότερους άνδρες, περισσότερα πυροβόλα και ισχυρότερη βιομηχανική βάση. Η Ουκρανία εξαρτάται πλήρως από τα δυτικά όπλα, αλλά ούτε η Ευρώπη ούτε οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορούν να συντηρήσουν αυτόν τον ρυθμό χωρίς να χρεοκοπήσουν».
Τα πέντε σενάρια του μέλλοντος
Ο καθηγητής παρουσίασε πέντε πιθανά μέλλοντα για την Ουκρανία — «όλα κακά, μερικά χειρότερα από τα άλλα».
1. Μερική ρωσική νίκη – Παγωμένη σύγκρουση
Η Μόσχα εδραιώνει τον έλεγχο στο 20-40% της Ουκρανίας, ενώ το υπόλοιπο κράτος μετατρέπεται σε αποτυχημένο προτεκτοράτο εξαρτημένο από την Ευρώπη.
2. Πραγματιστική διαπραγμάτευση
«Η καλύτερη λύση για τους Ουκρανούς θα ήταν να αποδεχθούν την απώλεια της Crimea και των ανατολικών περιοχών. Είναι κακή έκβαση, αλλά η λιγότερο κακή», υπογράμμισε.
3. Περιφερειακή κλιμάκωση
Οι εντάσεις δεν θα σταματήσουν με μια εκεχειρία. Νέα θερμά μέτωπα μπορεί να εμφανιστούν σε Αρκτική, Βαλτική, Kaliningrand, Λευκορωσία, Μολδαβία και Μαύρη Θάλασσα.
4. Αμερικανική απόσυρση – Διάλυση του ΝΑΤΟ
«Η ασφάλεια της Ευρώπης βασίζεται στον αμερικανικό "θηλασμό ασφαλεία"’. Αν οι ΗΠΑ στραφούν προς την Ασία ή αν επιστρέψει ο Donald Trump, το ΝΑΤΟ θα καταρρεύσει», τόνισε.
5. Πολιτική διάλυση της Ευρώπης
Μετά από ήττα, «θα αρχίσει το παιχνίδι της ευθύνης». Οι Ευρωπαίοι θα κατηγορούν ο ένας τον άλλον, οδηγώντας την ΕΕ σε εσωτερική διάσπαση, φτώχεια και αστάθεια.
«Η καταστροφή είναι έργο της Δύσης»
Ο Mearsheimer κατέληξε με μια φράση που έπεσε σαν βόμβα στις Βρυξέλλες:
«Αν το 2008 δεν είχαμε υποσχεθεί την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, η Ουκρανία σήμερα θα ήταν άθικτη και η Ευρώπη ευημερούσα»!
Σύμφωνα με τον ίδιο, η ήπειρος βρίσκεται σε σημείο καμπής:
«Η Ευρώπη πρέπει να μάθει να ζει χωρίς τις ψευδαισθήσεις του παγκοσμιοποιημένου φιλελευθερισμού και χωρίς την κηδεμονία της Ουάσιγκτον. Αλλιώς, θα πληρώσει ξανά το τίμημα των λαθών των άλλων».
Ολοκληρώνοντας, ο Mearsheimer θύμισε ότι η ρήση του Francis Fukuyama περί «τέλους της ιστορίας» αποδείχθηκε ψευδαίσθηση:
«Η Ιστορία μόλις αρχίζει ξανά — και η Ευρώπη βρίσκεται χωρίς χάρτη και χωρίς πυξίδα».
www.bankingnews.gr
Ο Καθηγητής John Mearsheimer από το Πανεπιστήμιο του Σικάγο — ένας από τους πιο σημαντικούς θεωρητικούς του ρεαλισμού στις διεθνείς σχέσεις — παρουσίασε τη δική του, ωμή ανάλυση για το πώς ξεκίνησε ο πόλεμος στην Ουκρανία και ποια πέντε σενάρια θα καθορίσουν το μέλλον της Ευρώπης.
«Η Ευρώπη βρίσκεται σε βαθιά κρίση, και η ρίζα αυτής της καταστροφής είναι ο πόλεμος στην Ουκρανία», προειδοποίησε ο Mearsheimer και πρόσθεσε: «Ήταν η ίδια η Δύση — και κυρίως οι Ηνωμένες Πολιτείες — που προκάλεσαν τη σύγκρουση, προσπαθώντας να εντάξουν την Ουκρανία στο ΝΑΤΟ».
Η «ύβρις» της Δύσης και το τίμημα της αλαζονείας
Σύμφωνα με τον Αμερικανό καθηγητή, μετά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης, οι δυτικές ελίτ «παρασύρθηκαν από την ψευδαίσθηση της μονοπολικότητας», πιστεύοντας ότι ο κόσμος μπορούσε να αναμορφωθεί «κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωση του αμερικανικού φιλελεύθερου μοντέλου».
Αυτή η «ηγεμονική αλαζονεία», όπως την αποκάλεσε, οδήγησε στην ασταμάτητη ανατολική επέκταση του ΝΑΤΟ, παρά τις επανειλημμένες προειδοποιήσεις της Μόσχας.
Παραπέμποντας σε ένα ιστορικό υπόμνημα του τότε Διευθυντή της CIA, William Burns, ο Mearsheimer υπενθύμισε τη φράση:
«Η είσοδος της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ είναι η πιο κόκκινη γραμμή για τη ρωσική ελίτ»!
Ακόμα και η Angela Merkel, πρόσθεσε, είχε προειδοποιήσει πως μια τέτοια κίνηση θα θεωρηθεί από τη Μόσχα κήρυξη πολέμου — «αλλά κανείς δεν άκουσε».
«Προληπτικός πόλεμος» και όχι ρωσική επιθετικότητα
Ο Mearsheimer χαρακτήρισε την εισβολή του Φεβρουαρίου 2022 όχι ως «αυτοκρατορική επιθετικότητα», αλλά ως «προληπτικό πόλεμο», με στόχο να αποτραπεί η μετατροπή της Ουκρανίας σε «δυτική πλατφόρμα επιθετικότητας».
Με την αριθμητική ακρίβεια που τον χαρακτηρίζει, τόνισε:
«Η Ρωσία εισήλθε με 100.000 έως 190.000 στρατιώτες — ανεπαρκή δύναμη για να κατακτήσει μια χώρα του μεγέθους της Ουκρανίας. Δεν ήταν μια ολοκληρωτική εισβολή, αλλά μια περιορισμένη επιχείρηση».
Η Ουκρανία «αιμορραγεί» – η Δύση κουράζεται
«Η Ρωσία κερδίζει έναν πόλεμο φθοράς», είπε χωρίς περιστροφές.
«Διαθέτει περισσότερους άνδρες, περισσότερα πυροβόλα και ισχυρότερη βιομηχανική βάση. Η Ουκρανία εξαρτάται πλήρως από τα δυτικά όπλα, αλλά ούτε η Ευρώπη ούτε οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορούν να συντηρήσουν αυτόν τον ρυθμό χωρίς να χρεοκοπήσουν».
Τα πέντε σενάρια του μέλλοντος
Ο καθηγητής παρουσίασε πέντε πιθανά μέλλοντα για την Ουκρανία — «όλα κακά, μερικά χειρότερα από τα άλλα».
1. Μερική ρωσική νίκη – Παγωμένη σύγκρουση
Η Μόσχα εδραιώνει τον έλεγχο στο 20-40% της Ουκρανίας, ενώ το υπόλοιπο κράτος μετατρέπεται σε αποτυχημένο προτεκτοράτο εξαρτημένο από την Ευρώπη.
2. Πραγματιστική διαπραγμάτευση
«Η καλύτερη λύση για τους Ουκρανούς θα ήταν να αποδεχθούν την απώλεια της Crimea και των ανατολικών περιοχών. Είναι κακή έκβαση, αλλά η λιγότερο κακή», υπογράμμισε.
3. Περιφερειακή κλιμάκωση
Οι εντάσεις δεν θα σταματήσουν με μια εκεχειρία. Νέα θερμά μέτωπα μπορεί να εμφανιστούν σε Αρκτική, Βαλτική, Kaliningrand, Λευκορωσία, Μολδαβία και Μαύρη Θάλασσα.
4. Αμερικανική απόσυρση – Διάλυση του ΝΑΤΟ
«Η ασφάλεια της Ευρώπης βασίζεται στον αμερικανικό "θηλασμό ασφαλεία"’. Αν οι ΗΠΑ στραφούν προς την Ασία ή αν επιστρέψει ο Donald Trump, το ΝΑΤΟ θα καταρρεύσει», τόνισε.
5. Πολιτική διάλυση της Ευρώπης
Μετά από ήττα, «θα αρχίσει το παιχνίδι της ευθύνης». Οι Ευρωπαίοι θα κατηγορούν ο ένας τον άλλον, οδηγώντας την ΕΕ σε εσωτερική διάσπαση, φτώχεια και αστάθεια.
«Η καταστροφή είναι έργο της Δύσης»
Ο Mearsheimer κατέληξε με μια φράση που έπεσε σαν βόμβα στις Βρυξέλλες:
«Αν το 2008 δεν είχαμε υποσχεθεί την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, η Ουκρανία σήμερα θα ήταν άθικτη και η Ευρώπη ευημερούσα»!
Σύμφωνα με τον ίδιο, η ήπειρος βρίσκεται σε σημείο καμπής:
«Η Ευρώπη πρέπει να μάθει να ζει χωρίς τις ψευδαισθήσεις του παγκοσμιοποιημένου φιλελευθερισμού και χωρίς την κηδεμονία της Ουάσιγκτον. Αλλιώς, θα πληρώσει ξανά το τίμημα των λαθών των άλλων».
Ολοκληρώνοντας, ο Mearsheimer θύμισε ότι η ρήση του Francis Fukuyama περί «τέλους της ιστορίας» αποδείχθηκε ψευδαίσθηση:
«Η Ιστορία μόλις αρχίζει ξανά — και η Ευρώπη βρίσκεται χωρίς χάρτη και χωρίς πυξίδα».
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών