Η εποχή όπου το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο καθόριζαν την παγκόσμια γεωπολιτική φαίνεται να δίνει τη θέση της σε έναν νέο ανταγωνισμό
Η Ρωσία εισέρχεται καθυστερημένα αλλά αποφασιστικά στον στρατηγικό αγώνα για τον έλεγχο των σπάνιων γαιών, των μετάλλων που θεωρούνται ο «μαύρος χρυσός» της τεχνητής νοημοσύνης και της παγκόσμιας τεχνολογικής ισχύος.
Όπως και με την πυρηνική βόμβα δεκαετίες πριν, η Μόσχα επιχειρεί να καλύψει το χαμένο έδαφος — αυτή τη φορά απέναντι στην Κίνα, η οποία ήδη κυριαρχεί απόλυτα στην αγορά.
Η νέα μάχη του 21ου αιώνα: όχι για πετρέλαιο, αλλά για μέταλλα
Η εποχή όπου το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο καθόριζαν την παγκόσμια γεωπολιτική φαίνεται να δίνει τη θέση της σε έναν νέο ανταγωνισμό: αυτόν για τις σπάνιες γαίες και τα κρίσιμα μέταλλα, όπως το λίθιο, το νικέλιο και το κοβάλτιο.
Αυτά αποτελούν τη βάση για την παραγωγή τσιπ, κινητών τηλεφώνων, οπτικών ινών, δορυφόρων, αλλά και στρατιωτικών τεχνολογιών — από κινητήρες αεριωθουμένων έως συστήματα καθοδήγησης πυραύλων.
Όποιος ελέγχει αυτές τις πρώτες ύλες, ελέγχει τον ρυθμό και την κατεύθυνση της τεχνολογικής εξέλιξης.
Η Κίνα: ο αδιαμφισβήτητος κυρίαρχος
Η Κίνα έχει καταφέρει μέσα σε μια δεκαετία να χτίσει πλήρη βιομηχανική αλυσίδα, από την εξόρυξη σπάνιων γαιών έως την παραγωγή τελικών προϊόντων.
Σήμερα, το Πεκίνο μονοπωλεί πάνω από το 80% της παγκόσμιας αγοράς, έχοντας ανακηρύξει από τη δεκαετία του 1990 τα μέταλλα σπάνιων γαιών σε στρατηγικό πόρο.
Η κινεζική κυβέρνηση ενοποίησε τον κλάδο, επένδυσε μαζικά στην τεχνολογία και δημιούργησε ένα κάθετα ολοκληρωμένο οικοσύστημα που ελέγχει τόσο την παραγωγή όσο και την επεξεργασία.
Αυτή η κυριαρχία εξηγεί γιατί το Πεκίνο βγήκε νικητής στον «πόλεμο των δασμών» με τις ΗΠΑ, ενώ ο Donald Trump αναζητά απεγνωσμένα νέες πηγές πρόσβασης σε αυτά τα κρίσιμα υλικά.
Η Ρωσία κάνει την κίνηση της – Η εντολή Putin
Στις 4 Νοεμβρίου, ο Vladimir Putin διέταξε την κυβέρνηση να εγκρίνει έως την 1η Δεκεμβρίου 2025 έναν «οδικό χάρτη» για την ανάπτυξη της βιομηχανίας σπάνιων γαιών.
Η Ρωσία διαθέτει 29 εκατομμύρια τόνους αποθεμάτων, το δεύτερο μεγαλύτερο ποσοστό παγκοσμίως μετά την Κίνα (44 εκατ. τόνοι), που αντιστοιχεί σε πάνω από 20% των παγκόσμιων αποθεμάτων.
Ωστόσο, η συμμετοχή της στη διεθνή παραγωγή παραμένει μόλις στο 1% — μια ένδειξη του μεγάλου χάσματος που πρέπει να καλυφθεί.
Τα ρωσικά κοιτάσματα – δυναμικό χωρίς παραγωγή
Προς το παρόν, μόνο ένα κοίτασμα λειτουργεί ενεργά: το Lovozerskoye, που ελέγχεται από τη Rosatom στην περιοχή του Μούρμανσκ και παράγει ευδιαλύτη, ζιρκόνιο και σπάνιες γαίες.
Άλλα κοιτάσματα, όπως το Tomtorskoye στη Γιακουτία (με νιόβιο και δημήτριο), το Chuktukonskoye στο Κρασνογιάρσκ (με ύττριο, νιόβιο και σκάνδιο) και το Zashikhinskoye στο Ιρκούτσκ, παραμένουν ανενεργά ή υπό ανάπτυξη, παρά τις υψηλές προσδοκίες.
Το 2025, η Rosneft απέκτησε τα δικαιώματα εκμετάλλευσης του Tomtorskoye, ένα βήμα που δείχνει τη στροφή της Μόσχας προς την τεχνολογική βιομηχανία.
Η στρατηγική Rosatom και η προοπτική «ήπιας ισχύος»
Η Rosatom έχει ήδη καταρτίσει στρατηγική για τη δημιουργία ολοκληρωμένης αλυσίδας παραγωγής, από την εξόρυξη μέχρι την επεξεργασία και την ανακύκλωση αποβλήτων μαγνητικών υλικών.
Η συμμετοχή της Rosneft και πιθανή συνεργασία με την Κίνα σε τεχνολογικό επίπεδο θα μπορούσαν να επιταχύνουν την πρόοδο.
Το εγχείρημα απαιτεί τεράστιες επενδύσεις, ύψους δισεκατομμυρίων δολαρίων, αλλά εφόσον επιτύχει, η Ρωσία θα μπορούσε μέσα σε μια δεκαετία να αποκτήσει νέο είδος ήπιας ισχύος — διαρθρωτικής, τεχνολογικής και μακροπρόθεσμης.
Ένας νέος γεωπολιτικός αγώνας δρόμου
Η «κούρσα των σπάνιων γαιών» δεν αφορά μόνο την οικονομία, αλλά και την παγκόσμια επιρροή.
Η Μόσχα, επιδιώκοντας να περιορίσει την τεχνολογική εξάρτησή της από τη Δύση, βλέπει σε αυτόν τον τομέα μια ευκαιρία επαναπροσδιορισμού της θέσης της στο διεθνές σύστημα.
Αν καταφέρει να δημιουργήσει ένα ισχυρό δίκτυο παραγωγής και εξαγωγής, η Ρωσία δεν θα είναι απλώς παίκτης ενέργειας, αλλά και κεντρικός κρίκος της τεχνολογικής αλυσίδας του μέλλοντος.
Η μάχη για τις σπάνιες γαίες είναι ήδη σε εξέλιξη — και η Ρωσία προσπαθεί, για άλλη μια φορά, να αποδείξει ότι μπορεί να σταθεί απέναντι στους γίγαντες της εποχής.
www.bankingnews.gr
Όπως και με την πυρηνική βόμβα δεκαετίες πριν, η Μόσχα επιχειρεί να καλύψει το χαμένο έδαφος — αυτή τη φορά απέναντι στην Κίνα, η οποία ήδη κυριαρχεί απόλυτα στην αγορά.
Η νέα μάχη του 21ου αιώνα: όχι για πετρέλαιο, αλλά για μέταλλα
Η εποχή όπου το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο καθόριζαν την παγκόσμια γεωπολιτική φαίνεται να δίνει τη θέση της σε έναν νέο ανταγωνισμό: αυτόν για τις σπάνιες γαίες και τα κρίσιμα μέταλλα, όπως το λίθιο, το νικέλιο και το κοβάλτιο.
Αυτά αποτελούν τη βάση για την παραγωγή τσιπ, κινητών τηλεφώνων, οπτικών ινών, δορυφόρων, αλλά και στρατιωτικών τεχνολογιών — από κινητήρες αεριωθουμένων έως συστήματα καθοδήγησης πυραύλων.
Όποιος ελέγχει αυτές τις πρώτες ύλες, ελέγχει τον ρυθμό και την κατεύθυνση της τεχνολογικής εξέλιξης.
Η Κίνα: ο αδιαμφισβήτητος κυρίαρχος
Η Κίνα έχει καταφέρει μέσα σε μια δεκαετία να χτίσει πλήρη βιομηχανική αλυσίδα, από την εξόρυξη σπάνιων γαιών έως την παραγωγή τελικών προϊόντων.
Σήμερα, το Πεκίνο μονοπωλεί πάνω από το 80% της παγκόσμιας αγοράς, έχοντας ανακηρύξει από τη δεκαετία του 1990 τα μέταλλα σπάνιων γαιών σε στρατηγικό πόρο.
Η κινεζική κυβέρνηση ενοποίησε τον κλάδο, επένδυσε μαζικά στην τεχνολογία και δημιούργησε ένα κάθετα ολοκληρωμένο οικοσύστημα που ελέγχει τόσο την παραγωγή όσο και την επεξεργασία.
Αυτή η κυριαρχία εξηγεί γιατί το Πεκίνο βγήκε νικητής στον «πόλεμο των δασμών» με τις ΗΠΑ, ενώ ο Donald Trump αναζητά απεγνωσμένα νέες πηγές πρόσβασης σε αυτά τα κρίσιμα υλικά.
Η Ρωσία κάνει την κίνηση της – Η εντολή Putin
Στις 4 Νοεμβρίου, ο Vladimir Putin διέταξε την κυβέρνηση να εγκρίνει έως την 1η Δεκεμβρίου 2025 έναν «οδικό χάρτη» για την ανάπτυξη της βιομηχανίας σπάνιων γαιών.
Η Ρωσία διαθέτει 29 εκατομμύρια τόνους αποθεμάτων, το δεύτερο μεγαλύτερο ποσοστό παγκοσμίως μετά την Κίνα (44 εκατ. τόνοι), που αντιστοιχεί σε πάνω από 20% των παγκόσμιων αποθεμάτων.
Ωστόσο, η συμμετοχή της στη διεθνή παραγωγή παραμένει μόλις στο 1% — μια ένδειξη του μεγάλου χάσματος που πρέπει να καλυφθεί.
Τα ρωσικά κοιτάσματα – δυναμικό χωρίς παραγωγή
Προς το παρόν, μόνο ένα κοίτασμα λειτουργεί ενεργά: το Lovozerskoye, που ελέγχεται από τη Rosatom στην περιοχή του Μούρμανσκ και παράγει ευδιαλύτη, ζιρκόνιο και σπάνιες γαίες.
Άλλα κοιτάσματα, όπως το Tomtorskoye στη Γιακουτία (με νιόβιο και δημήτριο), το Chuktukonskoye στο Κρασνογιάρσκ (με ύττριο, νιόβιο και σκάνδιο) και το Zashikhinskoye στο Ιρκούτσκ, παραμένουν ανενεργά ή υπό ανάπτυξη, παρά τις υψηλές προσδοκίες.
Το 2025, η Rosneft απέκτησε τα δικαιώματα εκμετάλλευσης του Tomtorskoye, ένα βήμα που δείχνει τη στροφή της Μόσχας προς την τεχνολογική βιομηχανία.
Η στρατηγική Rosatom και η προοπτική «ήπιας ισχύος»
Η Rosatom έχει ήδη καταρτίσει στρατηγική για τη δημιουργία ολοκληρωμένης αλυσίδας παραγωγής, από την εξόρυξη μέχρι την επεξεργασία και την ανακύκλωση αποβλήτων μαγνητικών υλικών.
Η συμμετοχή της Rosneft και πιθανή συνεργασία με την Κίνα σε τεχνολογικό επίπεδο θα μπορούσαν να επιταχύνουν την πρόοδο.
Το εγχείρημα απαιτεί τεράστιες επενδύσεις, ύψους δισεκατομμυρίων δολαρίων, αλλά εφόσον επιτύχει, η Ρωσία θα μπορούσε μέσα σε μια δεκαετία να αποκτήσει νέο είδος ήπιας ισχύος — διαρθρωτικής, τεχνολογικής και μακροπρόθεσμης.
Ένας νέος γεωπολιτικός αγώνας δρόμου
Η «κούρσα των σπάνιων γαιών» δεν αφορά μόνο την οικονομία, αλλά και την παγκόσμια επιρροή.
Η Μόσχα, επιδιώκοντας να περιορίσει την τεχνολογική εξάρτησή της από τη Δύση, βλέπει σε αυτόν τον τομέα μια ευκαιρία επαναπροσδιορισμού της θέσης της στο διεθνές σύστημα.
Αν καταφέρει να δημιουργήσει ένα ισχυρό δίκτυο παραγωγής και εξαγωγής, η Ρωσία δεν θα είναι απλώς παίκτης ενέργειας, αλλά και κεντρικός κρίκος της τεχνολογικής αλυσίδας του μέλλοντος.
Η μάχη για τις σπάνιες γαίες είναι ήδη σε εξέλιξη — και η Ρωσία προσπαθεί, για άλλη μια φορά, να αποδείξει ότι μπορεί να σταθεί απέναντι στους γίγαντες της εποχής.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών