O Tom Barrack συνέδεσε το μέλλον των δύο ανήσυχων συμμάχων των ΗΠΑ με μια ευρύτερη περιφερειακή ευθυγράμμιση
Ο πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Τουρκία και ειδικός απεσταλμένος για τη Συρία, Tom Barrack, προέβλεψε ότι η Τουρκία και το Ισραήλ θα αποφύγουν την άμεση στρατιωτική αντιπαράθεση, ενώ ενδέχεται ακόμη και να κινηθούν προς μια εμπορική συμφωνία, εφόσον η τρέχουσα ειρηνευτική διαδικασία στη Γάζα διατηρηθεί.
Μιλώντας το Σάββατο στο Manama Dialogue του Διεθνούς Ινστιτούτου Στρατηγικών Μελετών, ενός υψηλού επιπέδου συνέδριο ασφάλειας που συγκεντρώνει υπουργούς, στρατηγούς και απεσταλμένους από όλη τη Μέση Ανατολή στο Μπαχρέιν, ο Barrack συνέδεσε το μέλλον των δύο ανήσυχων συμμάχων των ΗΠΑ με μια ευρύτερη περιφερειακή ευθυγράμμιση, που περιλαμβάνει επίσης τη Συρία, το Αζερμπαϊτζάν και την Αρμενία.
Ο Barrack δήλωσε ότι «στοίχημά» του είναι πως, εάν συνεχιστεί η δυναμική γύρω από τη συμφωνία της Γάζας, η Τουρκία και το Ισραήλ θα περάσουν από την αντιπαράθεση στη οικονομική συνεργασία.
Ο Αμερικανός πρεσβευτής είπε πως δεν υπάρχει «συμφόρηση» μεταξύ Συρίας και Τουρκίας και πρόσθεσε: «Το στοίχημά μου, παρεμπιπτόντως, με την Τουρκία και το Ισραήλ είναι πως, αν κρατηθούμε ενωμένοι, αν η δυναμική παραμείνει, ο Jared και ο Steve και οι ομάδες του συνεχίσουν να προωθούν αυτή τη διαδικασία στη Γάζα, τότε σε όχι πολύ καιρό θα δείτε μια εμπορική συμφωνία μεταξύ Τουρκίας και Ισραήλ.»
«Δεν θα πολεμήσουν»
Στη συνέχεια έκανε την πιο ξεκάθαρη πρόβλεψή του: «Η Τουρκία και το Ισραήλ δεν θα πολεμήσουν μεταξύ τους.
Κατά τη γνώμη μου, αυτό δεν πρόκειται να συμβεί. Και θα δείτε μια ευθυγράμμιση από την Κασπία Θάλασσα έως τη Μεσόγειο.»
Η αναφορά του Barrack στους «Jared και Steve» αφορούσε τον πρώην σύμβουλο του Λευκού Οίκου Jared Kushner και τον επιχειρηματία Steve Witkoff, οι οποίοι συμμετέχουν στις συνομιλίες για τη μετατροπή της πρόσφατης κατάπαυσης του πυρός στη Γάζα σε ένα μακροπρόθεσμο πολιτικό πλαίσιο υπό τη δεύτερη κυβέρνηση του Donald Trump.
Οι δηλώσεις του Barrack έγιναν με φόντο τη συμφωνία ειρήνης της Γάζας της 9ης Οκτωβρίου, που ανακοίνωσε ο Trump.
Η συμφωνία αυτή προβλέπει σταδιακή αποχώρηση των ισραηλινών δυνάμεων από τη Γάζα, ανταλλαγή κρατουμένων μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς και σημαντική αύξηση της ανθρωπιστικής βοήθειας προς τον παλαιστινιακό θύλακα.
Ο Barrack υπαινίχθηκε ότι, εάν η συμφωνία διατηρηθεί και επεκταθεί, θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια ευρύτερη περιφερειακή αναδιάταξη που θα περιλαμβάνει την Τουρκία, το Ισραήλ και τη Συρία, καθώς και τη βελτίωση των σχέσεων μεταξύ Αζερμπαϊτζάν και Αρμενίας.
«Κοιτάξτε τι συμβαίνει πιο βόρεια», είπε, αναφερόμενος στο Αζερμπαϊτζάν και την Αρμενία ως παράδειγμα πρώην εχθρών που πλέον εντάσσονται σε μια περιφερειακή αρχιτεκτονική υποστηριζόμενη από τις ΗΠΑ, η οποία εκτείνεται από τον Νότιο Καύκασο έως την ανατολική Μεσόγειο.
Η πρόβλεψη του απεσταλμένου για μελλοντική εμπορική συμφωνία έρχεται σε αντίθεση με την τρέχουσα κατάσταση των σχέσεων μεταξύ Άγκυρας και Τελ Αβίβ.
Η Τουρκία ανέστειλε κάθε άμεσο εμπόριο με το Ισραήλ στις 2 Μαΐου 2024, όταν το τουρκικό Υπουργείο Εμπορίου ανακοίνωσε ότι όλες οι εξαγωγές και εισαγωγές «όλων των προϊόντων» σταματούν, σε απάντηση της ισραηλινής στρατιωτικής εκστρατείας στη Γάζα και υπό την πίεση της τουρκικής κοινής γνώμης μετά τις εικόνες μαζικών απωλειών αμάχων.
Ο Πρόεδρος Recep Tayyip Erdoğan έχει επανειλημμένα χαρακτηρίσει τις ενέργειες του Ισραήλ στη Γάζα ως γενοκτονία, έχει συμμετάσχει στη δίκη κατά του Ισραήλ στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης (ICJ) και έχει παρουσιάσει την Τουρκία ως ένα από τα ελάχιστα κράτη που είναι διατεθειμένα να χρησιμοποιήσουν οικονομικά μέσα πίεσης κατά του Ισραήλ.
Τούρκοι αξιωματούχοι επιμένουν ότι το εμπάργκο παραμένει σε ισχύ και ότι θα λήξει μόνο μετά από μόνιμη κατάπαυση του πυρός στη Γάζα και ανεμπόδιστη ροή ανθρωπιστικής βοήθειας.
Ωστόσο, ναυτιλιακά και τελωνειακά δεδομένα που έχουν εξεταστεί από ανεξάρτητα μέσα δείχνουν ότι εκατοντάδες πλοία συνεχίζουν να ταξιδεύουν μεταξύ τουρκικών και ισραηλινών λιμανιών μέσω ενδιάμεσων χωρών, προκαλώντας επικρίσεις από ακτιβιστές που κατηγορούν την Άγκυρα για υποκρισία.
Από την άλλη, Ισραηλινοί αξιωματούχοι χαρακτηρίζουν πλέον την Τουρκία του Ερντογάν εχθρικό παράγοντα, λόγω της ρητορικής, των εμπορικών κυρώσεων και των νομικών κινήσεων στο ICJ.
Αποκλιμάκωση στη Συρία και η «Συμφωνία της 10ης Μαρτίου»
Η δήλωση του Barrack ότι δεν υπάρχει «συμφόρηση» μεταξύ Συρίας και Τουρκίας αναφέρεται σε ένα ξεχωριστό διπλωματικό κανάλι, μέσω του οποίου η Ουάσινγκτον προσπαθεί να διαχειριστεί τα αλληλεπικαλυπτόμενα τουρκικά, συριακά και κουρδικά συμφέροντα μετά την πτώση του καθεστώτος του Bassar Al Assad.
Στις 10 Μαρτίου, ο νέος πρόεδρος της Συρίας Ahmed al-Sharaa και οι Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF) υπό κουρδική ηγεσία υπέγραψαν συμφωνία με τη διαμεσολάβηση των ΗΠΑ, η οποία προβλέπει την ενσωμάτωση των δυνάμεων SDF στον εθνικό στρατό της Συρίας.
Η εφαρμογή της συμφωνίας είχε καθυστερήσει επί μήνες, αλλά έχει επιταχυνθεί μετά τις πρόσφατες συναντήσεις στη Δαμασκό και στη Χασακά, με αμερικανική μεσολάβηση.
Η Τουρκία, που θεωρεί τις SDF προέκταση του PKK και έχει πραγματοποιήσει επανειλημμένες διασυνοριακές επιχειρήσεις στη Συρία, έχει ανοίξει δικά της κανάλια επικοινωνίας με τη νέα συριακή κυβέρνηση και διαπραγματεύεται μια αμυντική συμφωνία που θα της επιτρέπει πρόσβαση σε συριακές βάσεις και εναέριο χώρο.
Παράλληλα, Τούρκοι και Ισραηλινοί αξιωματούχοι έχουν ξεκινήσει σιωπηλές τεχνικές συνομιλίες στο Αζερμπαϊτζάν για την αποφυγή τυχαίων συγκρούσεων στον συριακό εναέριο χώρο, όπου επιχειρούν και οι δύο στρατοί.
Ο μηχανισμός αυτός δεν αποσκοπεί στην εξομάλυνση των σχέσεων, αλλά δείχνει την κοινή επιθυμία να διατηρηθεί η αντιπαλότητα κάτω από το όριο του ανοιχτού πολέμου.
Ο Barrack, στενός φίλος και συνεργάτης του Trump και επιχειρηματίας στον τομέα των ακινήτων, υπηρετεί πλέον ως πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Τουρκία και ειδικός απεσταλμένος για τη Συρία.
Έχει χρησιμοποιήσει αυτόν τον διπλό ρόλο για να προωθήσει αυτό που περιγράφει ως «Δόγμα Trump», το οποίο μειώνει την άμεση στρατιωτική εμπλοκή των ΗΠΑ και ενθαρρύνει τις περιφερειακές δυνάμεις να «αναλάβουν την ευθύνη» της δικής τους ασφάλειας, με τις Ηνωμένες Πολιτείες να λειτουργούν ως διαμεσολαβητής και εγγυητής.
Στην ομιλία του στο Μπαχρέιν, ο Barrack αναγνώρισε ότι η Τουρκία έχει διαδραματίσει κεντρικό ρόλο τόσο στην εξασφάλιση της συμφωνίας της Γάζας όσο και στις συνομιλίες για την αναδιάρθρωση του συριακού συστήματος ασφάλειας, επιμένοντας παράλληλα ότι το Ισραήλ θα παραμείνει βασικός εταίρος των ΗΠΑ στο ίδιο πλαίσιο.
www.bankingnews.gr
Μιλώντας το Σάββατο στο Manama Dialogue του Διεθνούς Ινστιτούτου Στρατηγικών Μελετών, ενός υψηλού επιπέδου συνέδριο ασφάλειας που συγκεντρώνει υπουργούς, στρατηγούς και απεσταλμένους από όλη τη Μέση Ανατολή στο Μπαχρέιν, ο Barrack συνέδεσε το μέλλον των δύο ανήσυχων συμμάχων των ΗΠΑ με μια ευρύτερη περιφερειακή ευθυγράμμιση, που περιλαμβάνει επίσης τη Συρία, το Αζερμπαϊτζάν και την Αρμενία.
Ο Barrack δήλωσε ότι «στοίχημά» του είναι πως, εάν συνεχιστεί η δυναμική γύρω από τη συμφωνία της Γάζας, η Τουρκία και το Ισραήλ θα περάσουν από την αντιπαράθεση στη οικονομική συνεργασία.
Ο Αμερικανός πρεσβευτής είπε πως δεν υπάρχει «συμφόρηση» μεταξύ Συρίας και Τουρκίας και πρόσθεσε: «Το στοίχημά μου, παρεμπιπτόντως, με την Τουρκία και το Ισραήλ είναι πως, αν κρατηθούμε ενωμένοι, αν η δυναμική παραμείνει, ο Jared και ο Steve και οι ομάδες του συνεχίσουν να προωθούν αυτή τη διαδικασία στη Γάζα, τότε σε όχι πολύ καιρό θα δείτε μια εμπορική συμφωνία μεταξύ Τουρκίας και Ισραήλ.»
«Δεν θα πολεμήσουν»
Στη συνέχεια έκανε την πιο ξεκάθαρη πρόβλεψή του: «Η Τουρκία και το Ισραήλ δεν θα πολεμήσουν μεταξύ τους.
Κατά τη γνώμη μου, αυτό δεν πρόκειται να συμβεί. Και θα δείτε μια ευθυγράμμιση από την Κασπία Θάλασσα έως τη Μεσόγειο.»
Η αναφορά του Barrack στους «Jared και Steve» αφορούσε τον πρώην σύμβουλο του Λευκού Οίκου Jared Kushner και τον επιχειρηματία Steve Witkoff, οι οποίοι συμμετέχουν στις συνομιλίες για τη μετατροπή της πρόσφατης κατάπαυσης του πυρός στη Γάζα σε ένα μακροπρόθεσμο πολιτικό πλαίσιο υπό τη δεύτερη κυβέρνηση του Donald Trump.
Οι δηλώσεις του Barrack έγιναν με φόντο τη συμφωνία ειρήνης της Γάζας της 9ης Οκτωβρίου, που ανακοίνωσε ο Trump.
Η συμφωνία αυτή προβλέπει σταδιακή αποχώρηση των ισραηλινών δυνάμεων από τη Γάζα, ανταλλαγή κρατουμένων μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς και σημαντική αύξηση της ανθρωπιστικής βοήθειας προς τον παλαιστινιακό θύλακα.
Ο Barrack υπαινίχθηκε ότι, εάν η συμφωνία διατηρηθεί και επεκταθεί, θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια ευρύτερη περιφερειακή αναδιάταξη που θα περιλαμβάνει την Τουρκία, το Ισραήλ και τη Συρία, καθώς και τη βελτίωση των σχέσεων μεταξύ Αζερμπαϊτζάν και Αρμενίας.
«Κοιτάξτε τι συμβαίνει πιο βόρεια», είπε, αναφερόμενος στο Αζερμπαϊτζάν και την Αρμενία ως παράδειγμα πρώην εχθρών που πλέον εντάσσονται σε μια περιφερειακή αρχιτεκτονική υποστηριζόμενη από τις ΗΠΑ, η οποία εκτείνεται από τον Νότιο Καύκασο έως την ανατολική Μεσόγειο.
Η πρόβλεψη του απεσταλμένου για μελλοντική εμπορική συμφωνία έρχεται σε αντίθεση με την τρέχουσα κατάσταση των σχέσεων μεταξύ Άγκυρας και Τελ Αβίβ.
Η Τουρκία ανέστειλε κάθε άμεσο εμπόριο με το Ισραήλ στις 2 Μαΐου 2024, όταν το τουρκικό Υπουργείο Εμπορίου ανακοίνωσε ότι όλες οι εξαγωγές και εισαγωγές «όλων των προϊόντων» σταματούν, σε απάντηση της ισραηλινής στρατιωτικής εκστρατείας στη Γάζα και υπό την πίεση της τουρκικής κοινής γνώμης μετά τις εικόνες μαζικών απωλειών αμάχων.
Ο Πρόεδρος Recep Tayyip Erdoğan έχει επανειλημμένα χαρακτηρίσει τις ενέργειες του Ισραήλ στη Γάζα ως γενοκτονία, έχει συμμετάσχει στη δίκη κατά του Ισραήλ στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης (ICJ) και έχει παρουσιάσει την Τουρκία ως ένα από τα ελάχιστα κράτη που είναι διατεθειμένα να χρησιμοποιήσουν οικονομικά μέσα πίεσης κατά του Ισραήλ.
Τούρκοι αξιωματούχοι επιμένουν ότι το εμπάργκο παραμένει σε ισχύ και ότι θα λήξει μόνο μετά από μόνιμη κατάπαυση του πυρός στη Γάζα και ανεμπόδιστη ροή ανθρωπιστικής βοήθειας.
Ωστόσο, ναυτιλιακά και τελωνειακά δεδομένα που έχουν εξεταστεί από ανεξάρτητα μέσα δείχνουν ότι εκατοντάδες πλοία συνεχίζουν να ταξιδεύουν μεταξύ τουρκικών και ισραηλινών λιμανιών μέσω ενδιάμεσων χωρών, προκαλώντας επικρίσεις από ακτιβιστές που κατηγορούν την Άγκυρα για υποκρισία.
Από την άλλη, Ισραηλινοί αξιωματούχοι χαρακτηρίζουν πλέον την Τουρκία του Ερντογάν εχθρικό παράγοντα, λόγω της ρητορικής, των εμπορικών κυρώσεων και των νομικών κινήσεων στο ICJ.
Αποκλιμάκωση στη Συρία και η «Συμφωνία της 10ης Μαρτίου»
Η δήλωση του Barrack ότι δεν υπάρχει «συμφόρηση» μεταξύ Συρίας και Τουρκίας αναφέρεται σε ένα ξεχωριστό διπλωματικό κανάλι, μέσω του οποίου η Ουάσινγκτον προσπαθεί να διαχειριστεί τα αλληλεπικαλυπτόμενα τουρκικά, συριακά και κουρδικά συμφέροντα μετά την πτώση του καθεστώτος του Bassar Al Assad.
Στις 10 Μαρτίου, ο νέος πρόεδρος της Συρίας Ahmed al-Sharaa και οι Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF) υπό κουρδική ηγεσία υπέγραψαν συμφωνία με τη διαμεσολάβηση των ΗΠΑ, η οποία προβλέπει την ενσωμάτωση των δυνάμεων SDF στον εθνικό στρατό της Συρίας.
Η εφαρμογή της συμφωνίας είχε καθυστερήσει επί μήνες, αλλά έχει επιταχυνθεί μετά τις πρόσφατες συναντήσεις στη Δαμασκό και στη Χασακά, με αμερικανική μεσολάβηση.
Η Τουρκία, που θεωρεί τις SDF προέκταση του PKK και έχει πραγματοποιήσει επανειλημμένες διασυνοριακές επιχειρήσεις στη Συρία, έχει ανοίξει δικά της κανάλια επικοινωνίας με τη νέα συριακή κυβέρνηση και διαπραγματεύεται μια αμυντική συμφωνία που θα της επιτρέπει πρόσβαση σε συριακές βάσεις και εναέριο χώρο.
Παράλληλα, Τούρκοι και Ισραηλινοί αξιωματούχοι έχουν ξεκινήσει σιωπηλές τεχνικές συνομιλίες στο Αζερμπαϊτζάν για την αποφυγή τυχαίων συγκρούσεων στον συριακό εναέριο χώρο, όπου επιχειρούν και οι δύο στρατοί.
Ο μηχανισμός αυτός δεν αποσκοπεί στην εξομάλυνση των σχέσεων, αλλά δείχνει την κοινή επιθυμία να διατηρηθεί η αντιπαλότητα κάτω από το όριο του ανοιχτού πολέμου.
Ο Barrack, στενός φίλος και συνεργάτης του Trump και επιχειρηματίας στον τομέα των ακινήτων, υπηρετεί πλέον ως πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Τουρκία και ειδικός απεσταλμένος για τη Συρία.
Έχει χρησιμοποιήσει αυτόν τον διπλό ρόλο για να προωθήσει αυτό που περιγράφει ως «Δόγμα Trump», το οποίο μειώνει την άμεση στρατιωτική εμπλοκή των ΗΠΑ και ενθαρρύνει τις περιφερειακές δυνάμεις να «αναλάβουν την ευθύνη» της δικής τους ασφάλειας, με τις Ηνωμένες Πολιτείες να λειτουργούν ως διαμεσολαβητής και εγγυητής.
Στην ομιλία του στο Μπαχρέιν, ο Barrack αναγνώρισε ότι η Τουρκία έχει διαδραματίσει κεντρικό ρόλο τόσο στην εξασφάλιση της συμφωνίας της Γάζας όσο και στις συνομιλίες για την αναδιάρθρωση του συριακού συστήματος ασφάλειας, επιμένοντας παράλληλα ότι το Ισραήλ θα παραμείνει βασικός εταίρος των ΗΠΑ στο ίδιο πλαίσιο.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών