Παγκόσμιο νομισματικό φαινόμενο και πανίσχυρο όπλο στα χέρια του Vladimir Putin αποτελεί το ρωσικό ρούβλι, το οποίο βρίσκεται σήμερα στο απόγειο της δυναμικής του.
Μόλις πριν από λίγα χρόνια, αναλυτές το κατέτασσαν στις τρεις χειρότερες αναδυόμενες νομισματικές μονάδες λόγω της έντονης αποδυνάμωσής του.
Ωστόσο, φέτος έχει αναγνωριστεί ως το πιο επιτυχημένο νόμισμα παγκοσμίως, παρουσιάζοντας παρατεταμένη περίοδο ενίσχυσης, σύμφωνα με τη Nezavisimaya Gazeta.
Γιατί ενισχύεται το ρούβλι
Σύμφωνα με την Κεντρική Τράπεζα της Ρωσίας, το ρούβλι έχει ενισχυθεί περίπου κατά 30% έναντι του δολαρίου ΗΠΑ από την αρχή του έτους.
Ειδικότερα, το ρούβλι εκτοξεύτηκε κοντά στο 40% έναντι του δολαρίου στο υψηλότερο σημείο του φέτος - μία από τις ισχυρότερες επιδόσεις μεταξύ των μεγάλων νομισμάτων.
Παρότι η άνοδος έχει χαλαρώσει τις τελευταίες εβδομάδες, το νόμισμα παραμένει περίπου 28% πάνω, με ένα δολάριο να αγοράζει πλέον περίπου 79 ρούβλια — σημαντική πτώση από περίπου 113 ρούβλια στην αρχή του έτους.
Οικονομολόγοι αποδίδουν την ενίσχυση στις χρηματοροές από εξαγωγείς και στις γεωπολιτικές προσδοκίες.
Ο οικονομικός αναλυτής Pavel Ryabov εξηγεί ότι οι παράγοντες που στηρίζουν το ρούβλι περιλαμβάνουν αλλαγές στη δομή πληρωμών, μειωμένη ζήτηση για ξένα νομίσματα λόγω κινδύνων και περιορισμών, δυσκολίες στις εισαγωγές από «μη φιλικές» χώρες, καθώς και τη σφιχτή νομισματική πολιτική της Κεντρικής Τράπεζας.
Ο Kirill Dmitriev, επικεφαλής του, ρωσικού Ταμείου Πλούτου, Russian Direct Investment Fund (RDIF) και ειδικός επιτετραμμένος του προέδρου της Ρωσίας Vladimir Putin, χαρακτήρισε το ρούβλι το πιο επιτυχημένο νόμισμα του 2025. 
Ο ρόλος των κυρώσεων Trump
Το ρωσικό ρούβλι ενισχύθηκε επίσης μετά την επιβολή κυρώσεων πετρελαίου από την κυβέρνηση Trump στις κορυφαίες ρωσικές εταιρείες πετρελαίου, παρατείνοντας ένα ράλι που είχε ξεκινήσει από τότε που η κυβέρνηση Biden επέβαλε κυρώσεις στο ρωσικό πετρέλαιο τον Ιανουάριο.
Αναλυτές αναφέρουν ότι οι δύο μεγάλοι πετρελαϊκοί όμιλοι, η Rosneft και η Lukoil, πιθανότατα επαναπατρίζουν μετρητά στη Ρωσία ώστε να αποφύγουν το πάγωμά τους σε ξένες αγορές.
Οι δύο εταιρείες που είχαν ήδη τεθεί υπό κυρώσεις από την κυβέρνηση Biden — η Surgutneftegas και η Gazprom Neft — στο πλαίσιο των «σκληρότερων κυρώσεων στο πετρέλαιο που έχουν επιβληθεί ποτέ» τον Ιανουάριο, εκτιμάται επίσης ότι στέλνουν κεφάλαια πίσω, φοβούμενες την όλο και πιο αυστηρή εφαρμογή του καθεστώτος κυρώσεων.
Ωστόσο, αναλυτές εκτιμούν ότι οι κυρώσεις δεν θα έχουν μακροπρόθεσμο αντίκτυπο στις ρωσικές εξαγωγές, καθώς οι βασικοί αγοραστές της Ρωσίας — κυρίως η Ινδία και η Κίνα — είναι ιδιαίτερα ικανοί να βρίσκουν παρακάμψεις.
Παρόλα αυτά, οι κυρώσεις θα έχουν επίδραση, καθώς περιορίζουν όλες τις συναλλαγές με αυτές τις εταιρείες από Αμερικανούς πολίτες και παγώνουν τυχόν περιουσιακά τους στοιχεία υπό αμερικανική δικαιοδοσία.
Ως απάντηση, εκτιμάται ότι οι ρωσικές πετρελαϊκές έχουν επιταχύνει τον επαναπατρισμό κεφαλαίων από το εξωτερικό, μετατρέποντας αποθεματικά σε ρούβλια και μεταφέροντάς τα σε εγχώριους λογαριασμούς.
Επιπλέον, αυτή την εβδομάδα η Lukoil ανακοίνωσε ότι θα πουλήσει τα ξένα της περιουσιακά στοιχεία στις 28 Οκτωβρίου.
Η εισροή ξένου συναλλάγματος βοηθά στη στήριξη του ρουβλίου, ακόμη κι αν η ευρύτερη ρωσική οικονομία παραμένει υπό πίεση από τις δαπάνες πολέμου και τους περιορισμούς στα έσοδα από εξαγωγές.
Παρά τις διεθνείς κυρώσεις, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της Ρωσίας παραμένει σε πλεόνασμα, αν και έχει μειωθεί σημαντικά από τα επίπεδα ρεκόρ του 2022 — άνω των 200 δισ. δολαρίων — και προβλέπεται να διαμορφωθεί στα 48 δισ. δολάρια μέχρι το τέλος του έτους, σύμφωνα με τις τελευταίες μακροοικονομικές προβλέψεις της Κεντρικής Τράπεζας, με υπόθεση μέσης τιμής πετρελαίου στα 65 δολάρια ανά βαρέλι.
Η επίδοση του ρουβλίου επηρεάζεται επίσης από τη σταδιακή επιβράδυνση της χαλάρωσης της νομισματικής πολιτικής από την Τράπεζα της Ρωσίας, η οποία μείωσε τα επιτόκια κατά ένα «συμβολικό» 50 μονάδες βάσης στο 16,5% την περασμένη εβδομάδα, λόγω επιστροφής των πληθωριστικών πιέσεων και επίμονων προσδοκιών για υψηλότερο πληθωρισμό από τον πληθυσμό.
Στην πρόσφατη Έκθεση Νομισματικής Πολιτικής για το 2025, η Κεντρική Τράπεζα της Ρωσίας προβλέπει μέση ισοτιμία στο εύρος 85–95 RUB ανά δολάριο, ανάλογα με τις τιμές του πετρελαίου, τα έσοδα από εξαγωγές και την πίεση των εξωτερικών κυρώσεων.
«Η ισοτιμία του ρουβλίου παραμένει ευμετάβλητη και επηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό από το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και τις κινήσεις κεφαλαίων. Η Τράπεζα της Ρωσίας δεν επιδιώκει σταθερή ισοτιμία, αλλά μπορεί να προβεί σε παρεμβάσεις για να περιορίσει υπερβολική μεταβλητότητα και να διατηρήσει τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα», ανέφερε ο ρυθμιστής.
Η διοικητής Elvira Nabiullina, σε συνέντευξη Τύπου τον Οκτώβριο, δήλωσε ότι η τράπεζα αναμένει μέτριες τάσεις ανατίμησης προς τα τέλη του 2025, εάν οι εξαγωγές ενέργειας παραμείνουν σταθερές και εάν η δημοσιονομική σύσφιξη προχωρήσει όπως έχει σχεδιαστεί.
Ωστόσο, προειδοποίησε ότι οι γεωπολιτικές εξελίξεις θα μπορούσαν να αναστρέψουν ταχέως τις τάσεις αυτές.
Παράλληλοι κίνδυνοι και αδύναμα σημεία
Υπάρχουν όμως και ισχυροί παράγοντες που λειτουργούν εις βάρος του ρουβλίου. Σύμφωνα με τον Ryabov, οι ροές ξένων κεφαλαίων προς τη Ρωσία έχουν σχεδόν πλήρως μπλοκαριστεί, οι μεγάλοι εξαγωγείς έχουν μειώσει τις πωλήσεις συναλλάγματος και ο πληθωρισμός αυξάνεται. Ο αναλυτής επισημαίνει ότι η μακροπρόθεσμη ισορροπία είναι αρνητική για το ρούβλι, ειδικά σε μια περίοδο ασταθών εξαγωγών και υψηλού δημοσιονομικού ελλείμματος.
Προβλέψεις για το 2025
«Το τρέχον επίπεδο βασικών επιτοκίων είναι σημαντικά χαμηλότερο από το πρώτο εξάμηνο του 2025, γεγονός που πιθανότατα θα συμβάλει στη σταδιακή αποδυνάμωση του ρουβλίου.
Στο βασικό σενάριο, αναμένουμε η ισοτιμία του δολαρίου να φθάσει στα 85-90 ρούβλια έως το τέλος του έτους», δήλωσε η Natalya Vashchelyuk, ανώτερη αναλύτρια στην εταιρεία διαχείρισης κεφαλαίων Pervaya, στην Rossiyskaya Gazeta.
Η Marina Nikishova, επικεφαλής οικονομολόγος στη Zenit Bank, προβλέπει ότι η μείωση των πωλήσεων συναλλάγματος από την Κεντρική Τράπεζα θα εντείνει τις πιέσεις στο ρούβλι το 2026, σε συνδυασμό με μειωμένα έσοδα από τις εξαγωγές λόγω πιθανής πτώσης στις τιμές του πετρελαίου.
Η ισοτιμία δολαρίου/ρουβλίου, παραμένει χρήσιμο βαρόμετρο για την ευρύτερη παγκόσμια οικονομία και το αίσθημα γεωπολιτικού κινδύνου.
Αν και δεν είναι από τα πιο διαπραγματεύσιμα ζεύγη νομισμάτων, οι κινήσεις του επηρεάζονται συχνά από τις διακυμάνσεις της αγοράς πετρελαίου και τις μεταβαλλόμενες αντιλήψεις για γεωπολιτική σταθερότητα, καθιστώντας το ζεύγος αξιόλογο για παρακολούθηση στο Q4 (τέταρτο τρίμηνο) και πέρα.
Η άνοδος του ρουβλίου φέτος έχει αναδείξει δύο βασικά θέματα: την επίδραση της εμπορικής πολιτικής των ΗΠΑ στην απόδοση του δολλαρίου και την συγκρατημένη αισιοδοξία της αγοράς για μια διπλωματική πρόοδο στην Ανατολική Ευρώπη.
Ακόμη και για traders που δεν διαπραγματεύονται ενεργά το USD/RUB, η κατεύθυνσή του μπορεί να προσφέρει σημαντικά σήματα, ειδικά για θέσεις σε energy-linked currencies (νομίσματα που συνδέονται με την παραγωγή ενεργειακών αγαθών) που τείνουν να κινούνται παράλληλα με τις μεταβολές γεωπολιτικού κινδύνου και τους κινδύνους στην εφοδιαστική αλυσίδα για τις αγορές εμπορευμάτων.
Για παράδειγμα, οι νέες κυρώσεις στη Ρωσία θα μπορούσαν να πιέσουν το ρούβλι χαμηλότερα και να ενισχύσουν το δολάριο, ενώ μια αξιόπιστη ειρηνευτική συμφωνία θα μπορούσε να ενισχύσει περαιτέρω το νόμισμα, ενώ θα προκαλέσει νέα διακύμανση στις παγκόσμιες αγορές συναλλάγματος.
Μια ειρηνευτική συμφωνία πιθανότατα θα φέρει επίσης περισσότερο ρωσικό αργό στην παγκόσμια αγορά ενέργειας, επηρεάζοντας ενδεχομένως τις τιμές ενέργειας και νομίσματα όπως το δολάριο Αυστραλίας και το δολάριο Καναδά.
Στο τέλος της ημέρας, η δυναμική του ρουβλιού το 2025 είναι δύσκολο να αγνοηθεί.
Η ισοτιμία USD/RUB έχει αναδειχθεί σε ένα από τα πιο ενδιαφέροντα ζεύγη νομισμάτων της χρονιάς.
Καθώς η χρονιά φτάνει στο τέλος της, οι traders θα παρακολουθούν στενά για να δουν αν η πρόσφατη ανάκαμψη του δολαρίου σηματοδοτεί μια πραγματική αλλαγή δυναμικής ή απλώς μια ακόμη παύση στην αξιοσημείωτη πορεία του ρουβλίου το 2025.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών