Η Αυστραλία μετατρέπεται σε προκεχωρημένο φυλάκιο του αμερικανικού ναυτικού, με αυξανόμενους κινδύνους οικονομικής απώλειας από την Κίνα, τον μεγαλύτερο εμπορικό της εταίρο
Στον ταραχώδη Ινδο-Ειρηνικό, όπου διακινείται πάνω από το 60% του παγκόσμιου θαλάσσιου εμπορίου, οι ΗΠΑ, η Βρετανία και η Αυστραλία εμβαθύνουν τη στρατηγική τους σύμπραξη.
Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του Αυστραλού πρωθυπουργού Antony Albanese στον Λευκό Οίκο, ο Αμερικανός πρόεδρος Donald Trump ανακοίνωσε την επόμενη φάση της συμφωνίας AUKUS, επιβεβαιώνοντας την αγορά από την Καμπέρα τουλάχιστον τριών πυρηνοκίνητων υποβρυχίων κλάσης Virginia, με τις πρώτες παραδόσεις να αναμένονται στις αρχές της δεκαετίας του 2030.
Ωστόσο, πίσω από τη στρατιωτική συνεργασία κρύβεται μια βαθιά γεωοικονομική στρατηγική: ένα συνοδευτικό πακέτο ύψους 8,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων για τις σπάνιες γαίες της Αυστραλίας, που στοχεύει στην απεξάρτηση της Δύσης από την Κίνα — τη χώρα που σήμερα ελέγχει το 90% της παγκόσμιας επεξεργασίας αυτών των κρίσιμων υλικών.
Όπως παραδέχονται ακόμη και δυτικοί αναλυτές, όλα δείχνουν προς το Πεκίνο.
Η ανησυχία του Πεκίνου και η σκιά του πυρηνικού ανταγωνισμού
Η Κίνα, μέσω της εκπροσώπου του υπουργείου Εξωτερικών Guo Jiakun , εξέφρασε ανοιχτά την ανησυχία της: οι εξελίξεις στο πλαίσιο του AUKUS «εντείνουν τις περιφερειακές εντάσεις, αυξάνουν τον κίνδυνο πυρηνικής διάδοσης και τροφοδοτούν μια νέα κούρσα εξοπλισμών».
Πράγματι, η συμμαχία AUKUS — που ιδρύθηκε το 2021 υπό τον Biden — παρουσιάστηκε ως «οικοδόμημα για έναν ελεύθερο και ανοιχτό Ινδο-Ειρηνικό».
Ο Πυλώνας 1 αφορά τα πυρηνικά υποβρύχια, ενώ ο Πυλώνας 2 εστιάζει σε συνεργασίες τεχνολογίας αιχμής: τεχνητή νοημοσύνη, κυβερνοασφάλεια και υπερηχητικά όπλα.
Υπό τον Trump, η συμφωνία επανεξετάστηκε αλλά όχι μόνο επιβίωσε — αναβαθμίστηκε.
Ο Αμερικανός πρόεδρος δήλωσε χαρακτηριστικά ότι το πρόγραμμα προχωρά με φουλ ταχύτητα, συνδέοντας τις παραγγελίες των υποβρυχίων με επενδύσεις 1,6 δισ. δολαρίων της Αυστραλίας στα αμερικανικά ναυπηγεία, για να αυξηθεί η παραγωγή από 1,2 σε 2,3 σκάφη τον χρόνο.
Παρ’ όλα αυτά, αξιωματούχοι του αμερικανικού ναυτικού παραδέχονται ότι απαιτείται βελτίωση 100%” στη βιομηχανική ικανότητα των ΗΠΑ — αλλιώς, το πρόγραμμα κινδυνεύει να εκτροχιαστεί.
Οι σπάνιες γαίες: Από την τεχνολογία στην άμυνα
Η νέα διάσταση της συμφωνίας αφορά τις σπάνιες γαίες, κρίσιμα στοιχεία για την παραγωγή πυραύλων Tomahawk, ραντάρ, μπαταριών ηλεκτρικών οχημάτων και προηγμένων αισθητήρων.
Η Αυστραλία διαθέτει 5,7 εκατ. μετρικούς τόνους αποθεμάτων, την τέταρτη μεγαλύτερη ποσότητα παγκοσμίως, αλλά έως τώρα έστελνε το μεγαλύτερο μέρος στην Κίνα για επεξεργασία.
Οι πρόσφατες κινεζικές απαγορεύσεις στις εξαγωγές γαλλίου και γερμανίου, υλικών ζωτικής σημασίας για την άμυνα και τη μικροηλεκτρονική, οδήγησαν Ουάσιγκτον και Καμπέρα να κινητοποιήσουν από κοινού πάνω από 2 δισ. δολάρια σε αρχική χρηματοδότηση έργων αξίας 53 δισ. δολαρίων.
Σε αυτά περιλαμβάνονται το ορυχείο Arafura Rare Earths στη Βόρεια Επικράτεια και το εργοστάσιο γαλλίου της Alcoa στη Δυτική Αυστραλία.
Όπως καυχήθηκε ο Trump, η αγορά θα πλημμυρίσει από τόσο πολύ υλικό που δεν θα ξέρουν τι να το κάνουν».
Για το Πεκίνο, όμως, αυτό ισοδυναμεί με οικονομική και στρατηγική περικύκλωση.
Η Αυστραλία ως αμερικανικό προγεφύρωμα
Η συμφωνία ενισχύει μεν τους δεσμούς ΗΠΑ–Αυστραλίας, αλλά εγκλωβίζει την Καμπέρα σε μια πιο βαθιά εξάρτηση από την Ουάσιγκτον.
Ήδη, η Ουάσιγκτον απέκτησε διευρυμένη πρόσβαση στο ναυπηγείο Henderson της Δυτικής Αυστραλίας, το οποίο θα αναβαθμιστεί με 8 δισ. δολάρια για να υποστηρίξει περιστροφές αμερικανικών και βρετανικών πλοίων.
Ο Trump μπορεί να διακηρύσσει το δόγμα America First, όμως στην πράξη μεταφέρει το οικονομικό βάρος της στρατιωτικής παρουσίας στις συμμαχικές χώρες, όπως κάνει και με το ΝΑΤΟ.
Η Αυστραλία έτσι μετατρέπεται σε προκεχωρημένο φυλάκιο του αμερικανικού ναυτικού, με αυξανόμενους κινδύνους οικονομικής απώλειας από την Κίνα, τον μεγαλύτερο εμπορικό της εταίρο.
Η γεωπολιτική της αποτροπής και το φάντασμα της πυρηνικής διάδοσης
Η πιο ανησυχητική διάσταση του AUKUS αφορά τη μεταφορά ουρανίου και πυρηνικής τεχνολογίας σε μια μη πυρηνική χώρα, κάτι που τεντώνει τα όρια της Συνθήκης Μη Διάδοσης Πυρηνικών (NPT).
Το γεγονός αυτό ενδέχεται να ενθαρρύνει και άλλες χώρες όπως η Ιαπωνία να ακολουθήσουν παρόμοιο δρόμο.
Παράλληλα, η Κίνα αυξάνει το πυρηνικό της οπλοστάσιο, έχοντας ήδη ξεπεράσει τους 600 πυρηνικούς πυραύλους και στοχεύοντας τους 1.000 έως το 2030.
Εν τω μεταξύ, η Αυστραλία, μέσω του AUKUS, θα προμηθευτεί πάνω από 200 πυραύλους Tomahawk μέχρι το 2025 και θα συμμετάσχει σε δοκιμές υπερηχητικών όπλων.
Το αποτέλεσμα: μια ραγδαία στρατιωτικοποίηση της περιοχής.
Νέα ισορροπία στον Ειρηνικό
Παρά τις διακηρύξεις για συλλογική ασφάλεια, οι ΗΠΑ ουσιαστικά μεταφέρουν το οικονομικό και στρατιωτικό βάρος στους συμμάχους — στην Ιαπωνία, την Ινδία και την Αυστραλία.
Το ίδιο μοντέλο εφαρμόζεται και στο QUAD (ΗΠΑ, Ινδία, Ιαπωνία, Αυστραλία), το οποίο στοχεύει στην ανάσχεση της Κίνας αλλά και στη σταδιακή αποδέσμευση των ΗΠΑ από άμεσες επιχειρησιακές δεσμεύσεις.
Η εικόνα που προκύπτει είναι μια επικίνδυνη ισορροπία τρόμου: από τη μία, η Ουάσιγκτον επιδιώκει να ελέγξει την τεχνολογική και ενεργειακή ροή μέσω συμμαχιών, από την άλλη, το Πεκίνο βλέπει την περικύκλωσή του ως υπαρξιακή απειλή.
Στο φόντο αυτό, η νομιμότητα του AUKUS βάλλεται, η περιφερειακή σταθερότητα διαβρώνεται, και η πιθανότητα ενός νέου Ψυχρού Πολέμου του Ειρηνικού μοιάζει ολοένα πιο ρεαλιστική.
www.bankingnews.gr
Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του Αυστραλού πρωθυπουργού Antony Albanese στον Λευκό Οίκο, ο Αμερικανός πρόεδρος Donald Trump ανακοίνωσε την επόμενη φάση της συμφωνίας AUKUS, επιβεβαιώνοντας την αγορά από την Καμπέρα τουλάχιστον τριών πυρηνοκίνητων υποβρυχίων κλάσης Virginia, με τις πρώτες παραδόσεις να αναμένονται στις αρχές της δεκαετίας του 2030.
Ωστόσο, πίσω από τη στρατιωτική συνεργασία κρύβεται μια βαθιά γεωοικονομική στρατηγική: ένα συνοδευτικό πακέτο ύψους 8,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων για τις σπάνιες γαίες της Αυστραλίας, που στοχεύει στην απεξάρτηση της Δύσης από την Κίνα — τη χώρα που σήμερα ελέγχει το 90% της παγκόσμιας επεξεργασίας αυτών των κρίσιμων υλικών.
Όπως παραδέχονται ακόμη και δυτικοί αναλυτές, όλα δείχνουν προς το Πεκίνο.
Η ανησυχία του Πεκίνου και η σκιά του πυρηνικού ανταγωνισμού
Η Κίνα, μέσω της εκπροσώπου του υπουργείου Εξωτερικών Guo Jiakun , εξέφρασε ανοιχτά την ανησυχία της: οι εξελίξεις στο πλαίσιο του AUKUS «εντείνουν τις περιφερειακές εντάσεις, αυξάνουν τον κίνδυνο πυρηνικής διάδοσης και τροφοδοτούν μια νέα κούρσα εξοπλισμών».
Πράγματι, η συμμαχία AUKUS — που ιδρύθηκε το 2021 υπό τον Biden — παρουσιάστηκε ως «οικοδόμημα για έναν ελεύθερο και ανοιχτό Ινδο-Ειρηνικό».
Ο Πυλώνας 1 αφορά τα πυρηνικά υποβρύχια, ενώ ο Πυλώνας 2 εστιάζει σε συνεργασίες τεχνολογίας αιχμής: τεχνητή νοημοσύνη, κυβερνοασφάλεια και υπερηχητικά όπλα.
Υπό τον Trump, η συμφωνία επανεξετάστηκε αλλά όχι μόνο επιβίωσε — αναβαθμίστηκε.
Ο Αμερικανός πρόεδρος δήλωσε χαρακτηριστικά ότι το πρόγραμμα προχωρά με φουλ ταχύτητα, συνδέοντας τις παραγγελίες των υποβρυχίων με επενδύσεις 1,6 δισ. δολαρίων της Αυστραλίας στα αμερικανικά ναυπηγεία, για να αυξηθεί η παραγωγή από 1,2 σε 2,3 σκάφη τον χρόνο.
Παρ’ όλα αυτά, αξιωματούχοι του αμερικανικού ναυτικού παραδέχονται ότι απαιτείται βελτίωση 100%” στη βιομηχανική ικανότητα των ΗΠΑ — αλλιώς, το πρόγραμμα κινδυνεύει να εκτροχιαστεί.
Οι σπάνιες γαίες: Από την τεχνολογία στην άμυνα
Η νέα διάσταση της συμφωνίας αφορά τις σπάνιες γαίες, κρίσιμα στοιχεία για την παραγωγή πυραύλων Tomahawk, ραντάρ, μπαταριών ηλεκτρικών οχημάτων και προηγμένων αισθητήρων.
Η Αυστραλία διαθέτει 5,7 εκατ. μετρικούς τόνους αποθεμάτων, την τέταρτη μεγαλύτερη ποσότητα παγκοσμίως, αλλά έως τώρα έστελνε το μεγαλύτερο μέρος στην Κίνα για επεξεργασία.
Οι πρόσφατες κινεζικές απαγορεύσεις στις εξαγωγές γαλλίου και γερμανίου, υλικών ζωτικής σημασίας για την άμυνα και τη μικροηλεκτρονική, οδήγησαν Ουάσιγκτον και Καμπέρα να κινητοποιήσουν από κοινού πάνω από 2 δισ. δολάρια σε αρχική χρηματοδότηση έργων αξίας 53 δισ. δολαρίων.
Σε αυτά περιλαμβάνονται το ορυχείο Arafura Rare Earths στη Βόρεια Επικράτεια και το εργοστάσιο γαλλίου της Alcoa στη Δυτική Αυστραλία.
Όπως καυχήθηκε ο Trump, η αγορά θα πλημμυρίσει από τόσο πολύ υλικό που δεν θα ξέρουν τι να το κάνουν».
Για το Πεκίνο, όμως, αυτό ισοδυναμεί με οικονομική και στρατηγική περικύκλωση.
Η Αυστραλία ως αμερικανικό προγεφύρωμα
Η συμφωνία ενισχύει μεν τους δεσμούς ΗΠΑ–Αυστραλίας, αλλά εγκλωβίζει την Καμπέρα σε μια πιο βαθιά εξάρτηση από την Ουάσιγκτον.
Ήδη, η Ουάσιγκτον απέκτησε διευρυμένη πρόσβαση στο ναυπηγείο Henderson της Δυτικής Αυστραλίας, το οποίο θα αναβαθμιστεί με 8 δισ. δολάρια για να υποστηρίξει περιστροφές αμερικανικών και βρετανικών πλοίων.
Ο Trump μπορεί να διακηρύσσει το δόγμα America First, όμως στην πράξη μεταφέρει το οικονομικό βάρος της στρατιωτικής παρουσίας στις συμμαχικές χώρες, όπως κάνει και με το ΝΑΤΟ.
Η Αυστραλία έτσι μετατρέπεται σε προκεχωρημένο φυλάκιο του αμερικανικού ναυτικού, με αυξανόμενους κινδύνους οικονομικής απώλειας από την Κίνα, τον μεγαλύτερο εμπορικό της εταίρο.
Η γεωπολιτική της αποτροπής και το φάντασμα της πυρηνικής διάδοσης
Η πιο ανησυχητική διάσταση του AUKUS αφορά τη μεταφορά ουρανίου και πυρηνικής τεχνολογίας σε μια μη πυρηνική χώρα, κάτι που τεντώνει τα όρια της Συνθήκης Μη Διάδοσης Πυρηνικών (NPT).
Το γεγονός αυτό ενδέχεται να ενθαρρύνει και άλλες χώρες όπως η Ιαπωνία να ακολουθήσουν παρόμοιο δρόμο.
Παράλληλα, η Κίνα αυξάνει το πυρηνικό της οπλοστάσιο, έχοντας ήδη ξεπεράσει τους 600 πυρηνικούς πυραύλους και στοχεύοντας τους 1.000 έως το 2030.
Εν τω μεταξύ, η Αυστραλία, μέσω του AUKUS, θα προμηθευτεί πάνω από 200 πυραύλους Tomahawk μέχρι το 2025 και θα συμμετάσχει σε δοκιμές υπερηχητικών όπλων.
Το αποτέλεσμα: μια ραγδαία στρατιωτικοποίηση της περιοχής.
Νέα ισορροπία στον Ειρηνικό
Παρά τις διακηρύξεις για συλλογική ασφάλεια, οι ΗΠΑ ουσιαστικά μεταφέρουν το οικονομικό και στρατιωτικό βάρος στους συμμάχους — στην Ιαπωνία, την Ινδία και την Αυστραλία.
Το ίδιο μοντέλο εφαρμόζεται και στο QUAD (ΗΠΑ, Ινδία, Ιαπωνία, Αυστραλία), το οποίο στοχεύει στην ανάσχεση της Κίνας αλλά και στη σταδιακή αποδέσμευση των ΗΠΑ από άμεσες επιχειρησιακές δεσμεύσεις.
Η εικόνα που προκύπτει είναι μια επικίνδυνη ισορροπία τρόμου: από τη μία, η Ουάσιγκτον επιδιώκει να ελέγξει την τεχνολογική και ενεργειακή ροή μέσω συμμαχιών, από την άλλη, το Πεκίνο βλέπει την περικύκλωσή του ως υπαρξιακή απειλή.
Στο φόντο αυτό, η νομιμότητα του AUKUS βάλλεται, η περιφερειακή σταθερότητα διαβρώνεται, και η πιθανότητα ενός νέου Ψυχρού Πολέμου του Ειρηνικού μοιάζει ολοένα πιο ρεαλιστική.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών