Ο Donald Trump ανακοίνωσε ότι το Αμερικανικό Ναυτικό εξετάζει την επιστροφή των βαριά θωρακισμένων θωρηκτών, προκαλώντας συζητήσεις για μια νέα ναυτική κούρσα εξοπλισμών
Στα τέλη Σεπτεμβρίου, ο Πρόεδρος Trump, συγκεντρώνοντας 800 Αμερικανούς στρατηγούς, ναυάρχους και άλλους υψηλόβαθμους κυβερνητικούς αξιωματούχους, ανακοίνωσε ότι το Αμερικανικό Ναυτικό εξετάζει το ενδεχόμενο επιστροφής στα βαριά θωρακισμένα πολεμικά πλοία τύπου θωρηκτού.
Μιλώντας στους κορυφαίους αξιωματικούς των Ενόπλων Δυνάμεων, ο 47ος Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών στην ουσία εγκαινίασε έναν νέο ναυτικό εξοπλιστικό αγώνα, ανακοινώνοντας το όραμά του για το επόμενο «Dreadnought»:
«Αυτή τη στιγμή εξετάζουμε την ιδέα ενός θωρηκτού με όμορφη, έξι ιντσών θωράκιση από ατσάλι — όχι αλουμίνιο, που λιώνει μόλις δει πύραυλο να έρχεται. Αυτό λιώνει στα δύο μίλια απόσταση. Δεν φτιάχνουν πια τέτοια πλοία... Κοιτάζω εκείνα τα πλοία, συνοδεύονταν από αντιτορπιλικά και τίποτα δεν μπορούσε να τα σταματήσει. Κάποιοι θα πουν "όχι, αυτή είναι παλιά τεχνολογία". Δεν ξέρω... Δεν νομίζω πως είναι παλιά, αν κοιτάξει κανείς αυτά τα κανόνια».
Δεν είναι απολύτως σαφές αν ο Πρόεδρος των ΗΠΑ είναι έτοιμος να ξεκινήσει πρόγραμμα κατασκευής «θωρηκτών του 21ου αιώνα» ή να επαναφέρει παλαιά πλοία σε υπηρεσία. Πάντως, οι Ηνωμένες Πολιτείες διαθέτουν αυτή τη δυνατότητα.
Υπάρχουν εφεδρείες
Τα τελευταία και πιο ισχυρά θωρηκτά, ικανά να φτάσουν ταχύτητα 32,5 κόμβων, κατασκευάστηκαν κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν η Αμερική συγκρούστηκε σφοδρά με την Ιαπωνία στον Ειρηνικό.
Πριν το τέλος του πολέμου, κατάφεραν να εντάξουν τέσσερα θωρηκτά της κλάσης Iowa αντί για τα προγραμματισμένα έξι: τα Iowa, New Jersey, Missouri και Wisconsin.
Ακόμη και μετά τον πόλεμο, το Αμερικανικό Ναυτικό δεν έσπευσε να τα αποσύρει. Χρησιμοποιήθηκαν ξανά το 1950–1951, στον Πόλεμο της Κορέας, και αργότερα στον Πόλεμο του Βιετνάμ (1968–1969).
Στη δεκαετία του 1980, όταν η Σοβιετική Ένωση άρχισε να ναυπηγεί τα βαριά πυρηνοκίνητα καταδρομικά της κλάσης Orlan, τα αμερικανικά θωρηκτά υπέστησαν εκτενή εκσυγχρονισμό: απέκτησαν 32 πυραύλους Tomahawk, 16 Harpoon, συστήματα Phalanx CIWS, ηλεκτρονικά μέσα πολέμου και σύγχρονα ραντάρ. Παρέμειναν σε υπηρεσία μέχρι το τέλος του Ψυχρού Πολέμου.
Τα Missouri και Wisconsin συμμετείχαν και στον Πόλεμο του Κόλπου, εκτοξεύοντας καταστροφικά πυρά εναντίον ιρακινών στόχων. Αργότερα μετατράπηκαν σε πλωτά μουσεία.
Ωστόσο, τα Iowa και Wisconsin μπορούν να επανενταχθούν άμεσα σε υπηρεσία εφόσον το ζητήσει το Ναυτικό, ενώ υπάρχουν ακόμη αποθηκευμένα πυρομαχικά γι’ αυτά.
Τα Missouri και New Jersey μπορούν να λειτουργήσουν ως «δότες» ανταλλακτικών.
Αυτό σημαίνει ότι δύο θωρηκτά με εξαιρετικά ισχυρή θωράκιση μπορούν να επιστρέψουν στην ενεργό δράση οποιαδήποτε στιγμή, χωρίς να χρειάζεται η πολυετής ναυπήγηση νέων.
Όμως ποια θα ήταν η αιτία για κάτι τέτοιο;

Η απάντηση των ΗΠΑ στο Nakhimov;
Η πιο απλή εξήγηση είναι ότι πρόκειται για αντίδραση του Trump στην επιστροφή του βαρέως πυρηνοκίνητου καταδρομικού Admiral Nakhimov στον Ρωσικό Βόρειο Στόλο, το οποίο θεωρείται το ισχυρότερο μη αεροπλανοφόρο πολεμικό πλοίο στον κόσμο.
Αν το Ρωσικό Ναυτικό λάβει και το Pyotr Velikiy σε αντίστοιχα εκσυγχρονισμένη μορφή, η επανενεργοποίηση των δύο Iowa θα δώσει στις ΗΠΑ συμβολική ισορροπία.
Συμβολική, διότι σε κάθε άλλη πτυχή, το Αμερικανικό Ναυτικό παραμένει μακράν ανώτερο από το ρωσικό.
Μήπως λοιπόν πρόκειται απλώς για επίδειξη ισχύος;
Άλλες εποχές, άλλες ανάγκες
Το ερώτημα είναι: για ποιες αποστολές, στις συνθήκες του 21ου αιώνα, θα ήταν χρήσιμα τα θωρηκτά με βαριά πυροβολικά και θωράκιση; Η πρακτική αξία των υπερ-ισχυρών ναυτικών πυροβόλων είναι πλέον αμφισβητήσιμη.
Σήμερα, ακόμη και οι Houthis διαθέτουν αντιπλοϊκούς πυραύλους, των οποίων η εμβέλεια καθιστά επικίνδυνη κάθε προσέγγιση στην ακτή. Το αμερικανικό πρόγραμμα Strategic Long Range Cannon, για όπλα υπερμεγάλου βεληνεκούς (1.852 χλμ.), εγκαταλείφθηκε.
Το επιχείρημα υπέρ της ανθεκτικής θωράκισης, ωστόσο, παραμένει επίκαιρο.
Γιατί εγκαταλείφθηκαν τα θωρακισμένα πλοία μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο; Το παράδειγμα του ιαπωνικού Yamato έδειξε πως ακόμη και ένας τέτοιος γίγαντας μπορεί να καταστραφεί από έναν καταιγισμό βομβών.
Τα σύγχρονα πλοία μοιάζουν με «κονσέρβες», γεμάτες πυραύλους και ηλεκτρονικά. Η κύρια απειλή πλέον προέρχεται από πυραύλους μεγάλης εμβέλειας, εκτοξευόμενους από ξηρά, αέρα ή θάλασσα.
Ένα ή δύο πλήγματα αρκούν για να ακινητοποιήσουν ένα πλοίο — τρία ή τέσσερα το βυθίζουν σίγουρα.
Κι όμως, η τεxνολογική πρόοδος έφερε νέα είδη όπλων: μη επανδρωμένα αεροσκάφη και υποβρύχια drones ικανά να υπερφορτώσουν κάθε σύστημα άμυνας. Ακόμη και απλά UAV μπορούν να προκαλέσουν τεράστιες ζημιές.
Αυτές οι νέες απειλές απαιτούν ενίσχυση παθητικής προστασίας. Ίσως να μη χρειάζεται κάθε πλοίο να γίνει καταδρομικό, αλλά ο πύργος διοίκησης και τα καταστρώματα πρέπει να ενισχυθούν με θωράκιση.
Η πλήρης επαναφορά των θωρηκτών, όμως, θα είχε νόημα μόνο για πλοία που μεταφέρουν στρατηγικούς πυραύλους ή ειδικά φορτία.
www.bankingnews.gr
Μιλώντας στους κορυφαίους αξιωματικούς των Ενόπλων Δυνάμεων, ο 47ος Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών στην ουσία εγκαινίασε έναν νέο ναυτικό εξοπλιστικό αγώνα, ανακοινώνοντας το όραμά του για το επόμενο «Dreadnought»:
«Αυτή τη στιγμή εξετάζουμε την ιδέα ενός θωρηκτού με όμορφη, έξι ιντσών θωράκιση από ατσάλι — όχι αλουμίνιο, που λιώνει μόλις δει πύραυλο να έρχεται. Αυτό λιώνει στα δύο μίλια απόσταση. Δεν φτιάχνουν πια τέτοια πλοία... Κοιτάζω εκείνα τα πλοία, συνοδεύονταν από αντιτορπιλικά και τίποτα δεν μπορούσε να τα σταματήσει. Κάποιοι θα πουν "όχι, αυτή είναι παλιά τεχνολογία". Δεν ξέρω... Δεν νομίζω πως είναι παλιά, αν κοιτάξει κανείς αυτά τα κανόνια».
Δεν είναι απολύτως σαφές αν ο Πρόεδρος των ΗΠΑ είναι έτοιμος να ξεκινήσει πρόγραμμα κατασκευής «θωρηκτών του 21ου αιώνα» ή να επαναφέρει παλαιά πλοία σε υπηρεσία. Πάντως, οι Ηνωμένες Πολιτείες διαθέτουν αυτή τη δυνατότητα.
Υπάρχουν εφεδρείες
Τα τελευταία και πιο ισχυρά θωρηκτά, ικανά να φτάσουν ταχύτητα 32,5 κόμβων, κατασκευάστηκαν κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν η Αμερική συγκρούστηκε σφοδρά με την Ιαπωνία στον Ειρηνικό.
Πριν το τέλος του πολέμου, κατάφεραν να εντάξουν τέσσερα θωρηκτά της κλάσης Iowa αντί για τα προγραμματισμένα έξι: τα Iowa, New Jersey, Missouri και Wisconsin.
Ακόμη και μετά τον πόλεμο, το Αμερικανικό Ναυτικό δεν έσπευσε να τα αποσύρει. Χρησιμοποιήθηκαν ξανά το 1950–1951, στον Πόλεμο της Κορέας, και αργότερα στον Πόλεμο του Βιετνάμ (1968–1969).
Στη δεκαετία του 1980, όταν η Σοβιετική Ένωση άρχισε να ναυπηγεί τα βαριά πυρηνοκίνητα καταδρομικά της κλάσης Orlan, τα αμερικανικά θωρηκτά υπέστησαν εκτενή εκσυγχρονισμό: απέκτησαν 32 πυραύλους Tomahawk, 16 Harpoon, συστήματα Phalanx CIWS, ηλεκτρονικά μέσα πολέμου και σύγχρονα ραντάρ. Παρέμειναν σε υπηρεσία μέχρι το τέλος του Ψυχρού Πολέμου.
Τα Missouri και Wisconsin συμμετείχαν και στον Πόλεμο του Κόλπου, εκτοξεύοντας καταστροφικά πυρά εναντίον ιρακινών στόχων. Αργότερα μετατράπηκαν σε πλωτά μουσεία.
Ωστόσο, τα Iowa και Wisconsin μπορούν να επανενταχθούν άμεσα σε υπηρεσία εφόσον το ζητήσει το Ναυτικό, ενώ υπάρχουν ακόμη αποθηκευμένα πυρομαχικά γι’ αυτά.
Τα Missouri και New Jersey μπορούν να λειτουργήσουν ως «δότες» ανταλλακτικών.
Αυτό σημαίνει ότι δύο θωρηκτά με εξαιρετικά ισχυρή θωράκιση μπορούν να επιστρέψουν στην ενεργό δράση οποιαδήποτε στιγμή, χωρίς να χρειάζεται η πολυετής ναυπήγηση νέων.
Όμως ποια θα ήταν η αιτία για κάτι τέτοιο;
Η απάντηση των ΗΠΑ στο Nakhimov;
Η πιο απλή εξήγηση είναι ότι πρόκειται για αντίδραση του Trump στην επιστροφή του βαρέως πυρηνοκίνητου καταδρομικού Admiral Nakhimov στον Ρωσικό Βόρειο Στόλο, το οποίο θεωρείται το ισχυρότερο μη αεροπλανοφόρο πολεμικό πλοίο στον κόσμο.
Αν το Ρωσικό Ναυτικό λάβει και το Pyotr Velikiy σε αντίστοιχα εκσυγχρονισμένη μορφή, η επανενεργοποίηση των δύο Iowa θα δώσει στις ΗΠΑ συμβολική ισορροπία.
Συμβολική, διότι σε κάθε άλλη πτυχή, το Αμερικανικό Ναυτικό παραμένει μακράν ανώτερο από το ρωσικό.
Μήπως λοιπόν πρόκειται απλώς για επίδειξη ισχύος;
Άλλες εποχές, άλλες ανάγκες
Το ερώτημα είναι: για ποιες αποστολές, στις συνθήκες του 21ου αιώνα, θα ήταν χρήσιμα τα θωρηκτά με βαριά πυροβολικά και θωράκιση; Η πρακτική αξία των υπερ-ισχυρών ναυτικών πυροβόλων είναι πλέον αμφισβητήσιμη.
Σήμερα, ακόμη και οι Houthis διαθέτουν αντιπλοϊκούς πυραύλους, των οποίων η εμβέλεια καθιστά επικίνδυνη κάθε προσέγγιση στην ακτή. Το αμερικανικό πρόγραμμα Strategic Long Range Cannon, για όπλα υπερμεγάλου βεληνεκούς (1.852 χλμ.), εγκαταλείφθηκε.
Το επιχείρημα υπέρ της ανθεκτικής θωράκισης, ωστόσο, παραμένει επίκαιρο.
Γιατί εγκαταλείφθηκαν τα θωρακισμένα πλοία μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο; Το παράδειγμα του ιαπωνικού Yamato έδειξε πως ακόμη και ένας τέτοιος γίγαντας μπορεί να καταστραφεί από έναν καταιγισμό βομβών.
Τα σύγχρονα πλοία μοιάζουν με «κονσέρβες», γεμάτες πυραύλους και ηλεκτρονικά. Η κύρια απειλή πλέον προέρχεται από πυραύλους μεγάλης εμβέλειας, εκτοξευόμενους από ξηρά, αέρα ή θάλασσα.
Ένα ή δύο πλήγματα αρκούν για να ακινητοποιήσουν ένα πλοίο — τρία ή τέσσερα το βυθίζουν σίγουρα.
Κι όμως, η τεxνολογική πρόοδος έφερε νέα είδη όπλων: μη επανδρωμένα αεροσκάφη και υποβρύχια drones ικανά να υπερφορτώσουν κάθε σύστημα άμυνας. Ακόμη και απλά UAV μπορούν να προκαλέσουν τεράστιες ζημιές.
Αυτές οι νέες απειλές απαιτούν ενίσχυση παθητικής προστασίας. Ίσως να μη χρειάζεται κάθε πλοίο να γίνει καταδρομικό, αλλά ο πύργος διοίκησης και τα καταστρώματα πρέπει να ενισχυθούν με θωράκιση.
Η πλήρης επαναφορά των θωρηκτών, όμως, θα είχε νόημα μόνο για πλοία που μεταφέρουν στρατηγικούς πυραύλους ή ειδικά φορτία.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών