ΗΠΑ και επενδυτές ποντάρουν σε μη αποδεδειγμένη πυρηνική τεχνολογία — προειδοποιούν ειδικοί
Σε ένα επικίνδυνο στοίχημα για το μέλλον της ανθρωπότητας έχουν μπει οι ΗΠΑ, καθώς ποντάρουν στους μικρούς πυρηνικούς αντιδραστήρες που θα μπορούσαν να αποδειχθούν υπερβολικά δαπανηροί για να είναι βιώσιμοι, παρά την επένδυση των 9 δισ. δολαρίων για ενέργεια στο πλαίσιο της άνθησης της AI.
Το αμερικανικό κράτος και ιδιώτες επενδυτές έχουν ήδη “πάρει το ρίσκο” με μικρούς πυρηνικούς αντιδραστήρες (small modular reactors, SMRs), με στόχο την τροφοδότηση της αυξανόμενης ζήτησης ενέργειας από τα data centers της τεχνολογίας AI και τη μείωση των εκπομπών.
Όμως ειδικοί προειδοποιούν ότι η τεχνολογία μπορεί να αποδειχθεί μη βιώσιμη λόγω κόστους.
Σύμφωνα με στοιχεία που συγκέντρωσαν οι Financial Times, από το 2019 κι έπειτα, κυβερνητικοί φορείς όπως τα υπουργεία Ενέργειας και Άμυνας έχουν δεσμεύσει πάνω από 6 δισ. δολάρια για εταιρείες ανάπτυξης SMRs μέσω επιχορηγήσεων, δανείων και συμφωνιών κοινής κάλυψης κόστους.
Ιδιώτες χρηματοδότες και επενδυτές έχουν βάλει επιπλέον πάνω από 3 δισ..
Τι υπόσχεται η τεχνολογία
Η τεχνολογία υπόσχεται μια λύση «όλα‑σε‑ένα» για τις ανάγκες ηλεκτρικής ενέργειας των data centers: καθαρή, αξιόπιστη και φτηνότερη ενέργεια για την εκπαίδευση και λειτουργία μοντέλων AI.
Αυτή η αισιοδοξία των επενδυτών έχει εκτοξεύσει τις τιμές μετοχών και αποτιμήσεις εταιρειών που έχουν ελάχιστα ή/και καθόλου έσοδα / λειτουργικά έργα.
«Γίνεται πολύ “cheerleading”, αλλά το κεφάλαιο που χρειάζεται για να περάσεις τη γραμμή του τερματισμού είναι τεράστιο», λέει ο Chris Gadomski, επικεφαλής πυρηνικής έρευνας στη BloombergNEF, η οποία υπολογίζει ότι η ζήτηση ενέργειας των data centers θα διπλασιαστεί μέχρι το 2035.
«Αυτό που βλέπω με τα SMRs και τα data centers μου θυμίζει το μπουμ και το κραχ του internet στις αρχές της δεκαετίας του 2000», πρόσθεσε.
Τεχνικά χαρακτηριστικά και συγκρίσεις κόστους
Οι SMRs παράγουν μέχρι ~300 μεγαβάτ ισχύος — σημαντικά λιγότερη σε σχέση με τους συμβατικούς μεγάλους πυρηνικούς αντιδραστήρες, όπως ο αντιδραστήρας Vogtle στην Georgia, ο μεγαλύτερος στην ΗΠΑ.
Ωστόσο, υπάρχουν σοβαρά ερωτήματα αν μπορούν αυτές οι μικρότερες μονάδες να παράγουν ηλεκτρική ενέργεια σε τιμές που να ανταγωνίζονται τόσο τους μεγάλους πυρηνικούς σταθμούς, όσο και τις ανανεώσιμες πηγές και το φυσικό αέριο.
Για παράδειγμα η NuScale ανέστειλε έργο το 2023 μετά από εκρηκτική αύξηση κόστους >120%.
Οι τρεις υπάρχοντες SMRs στον κόσμο (στη Ρωσία και την Κίνα) ξεπέρασαν τις αρχικές εκτιμήσεις κόστους κατά 300‑400%.
Οι εκτιμήσεις για το levelised cost of energy (εναρμονισμένο κόστος ενέργειας) για SMRs δείχνουν πως μέχρι το 2030 η τιμή θα είναι γύρω στα 182 δολάρια/megawatt‑ώρα, σε σύγκριση με ~133 δολάρια για συμβατικούς πυρηνικούς σταθμούς.
Για φυσικό αέριο υπολογίζεται ~126 δολάρια, ενώ η αιολική και η ηλιακή ενέργεια με υποστήριξη από μπαταρίες προβλέπεται να είναι περίπου στο 1/3 φθηνότερες.
Ελπίδες και κίνδυνοι
Η Oklo, εταιρεία που υποστηρίζεται από τον Sam Altman και τον Chris Wright, ισχυρίζεται ότι η τεχνολογία της μπορεί να παράγει ενέργεια στα ~$90/MWh.
Από την άλλη πλευρά, η NuScale δηλώνει κόστος ~$64/MWh.
Ορισμένοι πυρηνικοί μηχανικοί επισημαίνουν ότι οι μεγάλοι αντιδραστήρες έχουν πλεονέκτημα λόγω οικονομιών κλίμακας, καθώς η παραγωγή μεγάλων μονάδων επιτρέπει καλύτερη κατανομή του κόστους για υλικά, ασφάλεια, ψύξη και αισθητήρες.
Επιπλέον, η εφοδιαστική αλυσίδα αποτελεί σημαντικό εμπόδιο: ειδικά η παραγωγή κατάλληλου πυρηνικού καυσίμου υψηλής εμπλουτισμένης ουρανίου (high-assay low-enriched uranium, HALEU) είναι περιορισμένη, με μεγάλη εξάρτηση από αποθέματα κρατών ή μεμονωμένης παραγωγής.
Προοπτικές
Οι υποστηρικτές της τεχνολογίας προβλέπουν ότι το κόστος των SMRs θα μειωθεί με τον χρόνο, καθώς θα δοθούν μαθήματα από τα πρώτα έργα, θα υπάρξει τυποποίηση σχεδίων και μαζική κατασκευή.
Όμως, οι ειδικοί προειδοποιούν ότι προς το παρόν η ιδέα είναι πιο πολλά υποσχόμενη στα λόγια παρά στην πράξη.
Η εμπορική βιωσιμότητα παραμένει αβέβαιη, οι καθυστερήσεις και η υπέρβαση κόστους είναι σχεδόν δεδομένα, και η σύγκριση με ανανεώσιμες πηγές και φυσικό αέριο δείχνει πως πολλές φορές αυτές οι λύσεις είναι ήδη πιο φτηνές.
www.bankingnews.gr
Το αμερικανικό κράτος και ιδιώτες επενδυτές έχουν ήδη “πάρει το ρίσκο” με μικρούς πυρηνικούς αντιδραστήρες (small modular reactors, SMRs), με στόχο την τροφοδότηση της αυξανόμενης ζήτησης ενέργειας από τα data centers της τεχνολογίας AI και τη μείωση των εκπομπών.
Όμως ειδικοί προειδοποιούν ότι η τεχνολογία μπορεί να αποδειχθεί μη βιώσιμη λόγω κόστους.
Σύμφωνα με στοιχεία που συγκέντρωσαν οι Financial Times, από το 2019 κι έπειτα, κυβερνητικοί φορείς όπως τα υπουργεία Ενέργειας και Άμυνας έχουν δεσμεύσει πάνω από 6 δισ. δολάρια για εταιρείες ανάπτυξης SMRs μέσω επιχορηγήσεων, δανείων και συμφωνιών κοινής κάλυψης κόστους.
Ιδιώτες χρηματοδότες και επενδυτές έχουν βάλει επιπλέον πάνω από 3 δισ..
Τι υπόσχεται η τεχνολογία
Η τεχνολογία υπόσχεται μια λύση «όλα‑σε‑ένα» για τις ανάγκες ηλεκτρικής ενέργειας των data centers: καθαρή, αξιόπιστη και φτηνότερη ενέργεια για την εκπαίδευση και λειτουργία μοντέλων AI.
Αυτή η αισιοδοξία των επενδυτών έχει εκτοξεύσει τις τιμές μετοχών και αποτιμήσεις εταιρειών που έχουν ελάχιστα ή/και καθόλου έσοδα / λειτουργικά έργα.
«Γίνεται πολύ “cheerleading”, αλλά το κεφάλαιο που χρειάζεται για να περάσεις τη γραμμή του τερματισμού είναι τεράστιο», λέει ο Chris Gadomski, επικεφαλής πυρηνικής έρευνας στη BloombergNEF, η οποία υπολογίζει ότι η ζήτηση ενέργειας των data centers θα διπλασιαστεί μέχρι το 2035.
«Αυτό που βλέπω με τα SMRs και τα data centers μου θυμίζει το μπουμ και το κραχ του internet στις αρχές της δεκαετίας του 2000», πρόσθεσε.
Τεχνικά χαρακτηριστικά και συγκρίσεις κόστους
Οι SMRs παράγουν μέχρι ~300 μεγαβάτ ισχύος — σημαντικά λιγότερη σε σχέση με τους συμβατικούς μεγάλους πυρηνικούς αντιδραστήρες, όπως ο αντιδραστήρας Vogtle στην Georgia, ο μεγαλύτερος στην ΗΠΑ.
Ωστόσο, υπάρχουν σοβαρά ερωτήματα αν μπορούν αυτές οι μικρότερες μονάδες να παράγουν ηλεκτρική ενέργεια σε τιμές που να ανταγωνίζονται τόσο τους μεγάλους πυρηνικούς σταθμούς, όσο και τις ανανεώσιμες πηγές και το φυσικό αέριο.
Για παράδειγμα η NuScale ανέστειλε έργο το 2023 μετά από εκρηκτική αύξηση κόστους >120%.
Οι τρεις υπάρχοντες SMRs στον κόσμο (στη Ρωσία και την Κίνα) ξεπέρασαν τις αρχικές εκτιμήσεις κόστους κατά 300‑400%.
Οι εκτιμήσεις για το levelised cost of energy (εναρμονισμένο κόστος ενέργειας) για SMRs δείχνουν πως μέχρι το 2030 η τιμή θα είναι γύρω στα 182 δολάρια/megawatt‑ώρα, σε σύγκριση με ~133 δολάρια για συμβατικούς πυρηνικούς σταθμούς.
Για φυσικό αέριο υπολογίζεται ~126 δολάρια, ενώ η αιολική και η ηλιακή ενέργεια με υποστήριξη από μπαταρίες προβλέπεται να είναι περίπου στο 1/3 φθηνότερες.
Ελπίδες και κίνδυνοι
Η Oklo, εταιρεία που υποστηρίζεται από τον Sam Altman και τον Chris Wright, ισχυρίζεται ότι η τεχνολογία της μπορεί να παράγει ενέργεια στα ~$90/MWh.
Από την άλλη πλευρά, η NuScale δηλώνει κόστος ~$64/MWh.
Ορισμένοι πυρηνικοί μηχανικοί επισημαίνουν ότι οι μεγάλοι αντιδραστήρες έχουν πλεονέκτημα λόγω οικονομιών κλίμακας, καθώς η παραγωγή μεγάλων μονάδων επιτρέπει καλύτερη κατανομή του κόστους για υλικά, ασφάλεια, ψύξη και αισθητήρες.
Επιπλέον, η εφοδιαστική αλυσίδα αποτελεί σημαντικό εμπόδιο: ειδικά η παραγωγή κατάλληλου πυρηνικού καυσίμου υψηλής εμπλουτισμένης ουρανίου (high-assay low-enriched uranium, HALEU) είναι περιορισμένη, με μεγάλη εξάρτηση από αποθέματα κρατών ή μεμονωμένης παραγωγής.
Προοπτικές
Οι υποστηρικτές της τεχνολογίας προβλέπουν ότι το κόστος των SMRs θα μειωθεί με τον χρόνο, καθώς θα δοθούν μαθήματα από τα πρώτα έργα, θα υπάρξει τυποποίηση σχεδίων και μαζική κατασκευή.
Όμως, οι ειδικοί προειδοποιούν ότι προς το παρόν η ιδέα είναι πιο πολλά υποσχόμενη στα λόγια παρά στην πράξη.
Η εμπορική βιωσιμότητα παραμένει αβέβαιη, οι καθυστερήσεις και η υπέρβαση κόστους είναι σχεδόν δεδομένα, και η σύγκριση με ανανεώσιμες πηγές και φυσικό αέριο δείχνει πως πολλές φορές αυτές οι λύσεις είναι ήδη πιο φτηνές.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών