Η ενεργοποίηση των συστημάτων αεράμυνας από Ρωσία και Ιράν καθιστά ένα πιθανό ισραηλινό πλήγμα πολύ πιο επικίνδυνο για τους επιτιθέμενους
Σε μια ιστορική στροφή για την ασφάλεια της Μέσης Ανατολής, το Ιράν αποδέχθηκε επισήμως την πρόταση της Ρωσίας για την από κοινού ανάπτυξη ενός περιφερειακού συστήματος αεράμυνας, και προσκάλεσε επίσημα το Ιράκ να συμμετάσχει στην πρωτοβουλία.
Η κίνηση αυτή έρχεται εν μέσω αυξανόμενων ανησυχιών για επικείμενη ισραηλινή στρατιωτική επίθεση όχι μόνο κατά της Τεχεράνης, αλλά και των συμμάχων της σε Υεμένη και Ιράκ.
Tο Ιράν «χτίζει ασπίδα» με Ρωσία και Ιράκ
Η απόφαση της Τεχεράνης ενισχύεται από την εμπειρία της στον πόλεμο των 12 ημερών με το Ισραήλ, κατά τον οποίο οι μαζικοί βομβαρδισμοί και οι πυραυλικές επιθέσεις αποκάλυψαν σοβαρά κενά στην ιρανική αεράμυνα.
Η αδυναμία του Ιράκ να αποτρέψει τη χρήση του εναέριου χώρου του από ισραηλινά μαχητικά, οδήγησε τα δύο κράτη σε κυβερνητική συμφωνία για κοινή δράση στον τομέα της άμυνας.
Η πρόταση αφορά πολυμερείς συνομιλίες με τη συμμετοχή της Ρωσίας, της Κίνας και της Βόρειας Κορέας, με στόχο την παροχή σύγχρονων συστημάτων αεράμυνας που θα θωρακίσουν τις δύο χώρες έναντι αεροπορικών επιθέσεων.
Ρωσικά μαχητικά και S-400 αλλάζουν τις ισορροπίες
Παράλληλα, το Ιράν έχει ήδη ξεκινήσει εκσυγχρονισμό της πολεμικής του αεροπορίας, με την αγορά αναβαθμισμένων MiG-29 και MiG-30 από τη Ρωσία, καθώς και ανταλλακτικών για τη λειτουργία των Su-35.
Τα νέα μαχητικά διαθέτουν δυνατότητες συγκρίσιμες με αεροσκάφη τέταρτης και πέμπτης γενιάς, και προορίζονται για αποτροπή ισραηλινών F-15 και F-16.
Για την αντιμετώπιση πιο εξελιγμένων αμερικανικών μαχητικών, όπως τα F-22 Raptor και F-35, η Τεχεράνη επιδιώκει την απόκτηση του Su-35, ενώ διατηρεί επαφές με την Κίνα για την πιθανή προμήθεια των J-10, J-20 και J-35.
Ωστόσο, η έλλειψη κατάλληλων ραντάρ και εκπαιδευμένων πιλότων καθιστά τα κινεζικά αεροσκάφη μέσο-μακροπρόθεσμη επιλογή.
Την ίδια στιγμή, όλα δείχνουν πως το Ιράν είτε έχει ήδη προμηθευτεί, είτε βρίσκεται πολύ κοντά στην απόκτηση του ρωσικού συστήματος S-400, το οποίο θεωρείται κορυφαίο στον κόσμο όσον αφορά την αναχαίτιση αεροσκαφών stealth.
Σε ισχύ το Στρατηγικό Σύμφωνο Ρωσίας–Ιράν
Η κλιμάκωση της στρατιωτικής συνεργασίας πραγματοποιείται λίγες ημέρες μετά την ενεργοποίηση του Ολοκληρωμένου Στρατηγικού Συμφώνου Συνεργασίας Ρωσίας–Ιράν, το οποίο υπεγράφη τον Απρίλιο του 2024.
Αν και δεν περιλαμβάνει ρήτρα αμοιβαίας στρατιωτικής υποστήριξης, παρέχει πλαίσιο για στενή συνεργασία σε τομείς ασφαλείας και άμυνας.
Η συμφωνία αυτή αποδεικνύει την απροθυμία της Μόσχας να συμμορφωθεί με ενδεχόμενη επαναφορά των κυρώσεων του ΟΗΕ (snapback mechanism) κατά του Ιράν, και ερμηνεύεται ως ευθεία αμφισβήτηση της γεωπολιτικής πρωτοκαθεδρίας των ΗΠΑ και του Ισραήλ στην περιοχή.
«Ρωσική ασπίδα» πάνω από Ιράν και Ιράκ – Δραματική αύξηση του κόστους για το Ισραήλ
Η ενεργοποίηση των συστημάτων αεράμυνας από Ρωσία και Ιράν καθιστά ένα πιθανό ισραηλινό πλήγμα πολύ πιο επικίνδυνο για τους επιτιθέμενους.
Σύμφωνα με αναλυτές στην Τεχεράνη: «Η Μόσχα θα ενισχύσει δραματικά την ικανότητα άμυνας του Ιράν και του Ιράκ απέναντι σε αεροπορικές επιθέσεις.
Το Ισραήλ θα αναγκαστεί να επανεκτιμήσει το κόστος ενδεχόμενης στρατιωτικής δράσης, λόγω του αυξημένου ρίσκου απωλειών σε πιλότους και εξοπλισμό.»
Η δημιουργία μιας πολυεθνικής ζώνης εναέριας άμυνας με την υποστήριξη Ρωσίας, και ενδεχομένως Κίνας και Βόρειας Κορέας, είναι μια νέα πραγματικότητα στη Μέση Ανατολή, που αλλάζει τα δεδομένα στρατηγικής ισχύος και αποτροπής.
Ανατέλλει ένας νέος άξονας ασφαλείας στη Μέση Ανατολή
Η πρωτοβουλία Ιράν–Ρωσίας για κοινό αμυντικό δόγμα με το Ιράκ στοχεύει στην αποτροπή των προληπτικών πληγμάτων από Ισραήλ και ΗΠΑ.
Πέρα από στρατιωτικό χαρακτήρα, αποτελεί σαφές γεωπολιτικό μήνυμα: η εποχή της μονοπολικής επιρροής της Δύσης στη Μέση Ανατολή φαίνεται να τερματίζεται.
Εάν υλοποιηθεί πλήρως, αυτή η συμμαχία αεράμυνας θα μπορούσε να λειτουργήσει ως ο πυρήνας ενός ευρύτερου περιφερειακού συστήματος ασφαλείας, με αντίβαρο την υφιστάμενη δομή επιρροής του ΝΑΤΟ και του Ισραήλ.
Η προειδοποίηση Lavrov στο Ιράν για χτύπημα Ισραήλ
Η εντυπωσιακή αυτή εξέλιξη έρχεται ακριβώς μία εβδομάδα μετά την πολύ σοβαρή προειδοποίηση του Ρώσου υπουργού Εξωτερικών Sergey Lavrov.
Ο Lavrov, βασιζόμενος σε «καλά πληροφορημένες πηγές», αποκάλυψε ότι σχεδιάζονται πρακτικά και άμεσα νέα χτυπήματα κατά του Ιράν, γεγονός που ανεβάζει κατακόρυφα το θερμόμετρο στην περιοχή.
Τον Ιούνιο 2025, το Ισραήλ εξαπέλυσε προληπτικές επιθέσεις κατά ιρανικών πυρηνικών εγκαταστάσεων, βαλλιστικών συστημάτων και κρίσιμων ενεργειακών υποδομών.
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Benjamin Netanyahu χαρακτήρισε το Ιράν υπαρξιακή απειλή και δεσμεύτηκε να εξαλείψει τη δυνατότητα ανάπτυξης πυρηνικών όπλων.
Η Ουάσινγκτον ακολούθησε άμεσα, εγκαινιάζοντας τη Επιχείρηση Midnight Hammer, με τη συμμετοχή βομβαρδιστικών B-2 και πυραύλων Tomahawk.
Ο Donald Trump θριαμβολόγησε αποκαλώντας την επίθεση «θεαματική επιτυχία».
Όμως, οι πραγματικές εκτιμήσεις των υπηρεσιών πληροφοριών λένε άλλα: οι είσοδοι των υπόγειων εγκαταστάσεων καταστράφηκαν, αλλά ο πυρήνας του προγράμματος επέζησε.
Το Ιράν είχε ήδη μεταφέρει κρίσιμες ποσότητες εμπλουτισμένου ουρανίου σε άγνωστες τοποθεσίες.
Τα κέρδη ήταν συμβολικά, όχι στρατηγικά.
Η Επιχείρηση Midnight Hammer
Στις 22 Ιουνίου 2025, οι ΗΠΑ σε συνεργασία με το Ισραήλ επιχείρησαν τη στρατιωτική επιδρομή Operation Midnight Hammer, στοχεύοντας τις πυρηνικές εγκαταστάσεις σε Fordow, Natanz και Isfahan. Χρησιμοποιήθηκαν 14 βόμβες τύπου bunker buster (GBU 57 Massive Ordnance Penetrator) από stealth βομβαρδιστικά B 2, καθώς και πυραυλικά πυρά με Tomahawk από υποβρύχια.
Τόσο οι ΗΠΑ/Ισραήλ όσο και τα ιρανικά μέσα δίνουν αντιφατικά στοιχεία για το πόση ζημιά προκλήθηκε.
Κυρώσεις: Οικονομικός στραγγαλισμός ή πρόλογος για πόλεμο;
Η Ευρώπη, ακολουθώντας την εμπρηστική γραμμή Ουάσινγκτον-Τελ Αβίβ, επανέφερε τις οικονομικές κυρώσεις στο Ιράν.
Παρά τις προσπάθειες της Μόσχας και του Πεκίνου να καθυστερήσουν τη διαδικασία μέσω του ΟΗΕ, οι δυτικές δυνάμεις τις επανέφεραν με ψευδαισθήσεις νομιμότητας, όπως σημείωσε και ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών Abbas Araghchi.
Οι κυρώσεις πλήττουν ιδιαίτερα τις τραπεζικές και πετρελαϊκές υποδομές του Ιράν, με το Λονδίνο, το Παρίσι και το Βερολίνο να επιμένουν ότι μόνο πλήρης πρόσβαση στις πυρηνικές εγκαταστάσεις μπορεί να αναστρέψει την κατάσταση.
Το Ιράν, πάντως, δεν αποχωρεί από τη Συνθήκη Μη Διάδοσης Πυρηνικών Όπλων, δείχνοντας διάθεση για διαπραγμάτευση, αλλά και σταθερότητα έναντι εκβιασμών.
www.bankingnews.gr
Η κίνηση αυτή έρχεται εν μέσω αυξανόμενων ανησυχιών για επικείμενη ισραηλινή στρατιωτική επίθεση όχι μόνο κατά της Τεχεράνης, αλλά και των συμμάχων της σε Υεμένη και Ιράκ.
Tο Ιράν «χτίζει ασπίδα» με Ρωσία και Ιράκ
Η απόφαση της Τεχεράνης ενισχύεται από την εμπειρία της στον πόλεμο των 12 ημερών με το Ισραήλ, κατά τον οποίο οι μαζικοί βομβαρδισμοί και οι πυραυλικές επιθέσεις αποκάλυψαν σοβαρά κενά στην ιρανική αεράμυνα.
Η αδυναμία του Ιράκ να αποτρέψει τη χρήση του εναέριου χώρου του από ισραηλινά μαχητικά, οδήγησε τα δύο κράτη σε κυβερνητική συμφωνία για κοινή δράση στον τομέα της άμυνας.
Η πρόταση αφορά πολυμερείς συνομιλίες με τη συμμετοχή της Ρωσίας, της Κίνας και της Βόρειας Κορέας, με στόχο την παροχή σύγχρονων συστημάτων αεράμυνας που θα θωρακίσουν τις δύο χώρες έναντι αεροπορικών επιθέσεων.
Ρωσικά μαχητικά και S-400 αλλάζουν τις ισορροπίες
Παράλληλα, το Ιράν έχει ήδη ξεκινήσει εκσυγχρονισμό της πολεμικής του αεροπορίας, με την αγορά αναβαθμισμένων MiG-29 και MiG-30 από τη Ρωσία, καθώς και ανταλλακτικών για τη λειτουργία των Su-35.
Τα νέα μαχητικά διαθέτουν δυνατότητες συγκρίσιμες με αεροσκάφη τέταρτης και πέμπτης γενιάς, και προορίζονται για αποτροπή ισραηλινών F-15 και F-16.
Για την αντιμετώπιση πιο εξελιγμένων αμερικανικών μαχητικών, όπως τα F-22 Raptor και F-35, η Τεχεράνη επιδιώκει την απόκτηση του Su-35, ενώ διατηρεί επαφές με την Κίνα για την πιθανή προμήθεια των J-10, J-20 και J-35.
Ωστόσο, η έλλειψη κατάλληλων ραντάρ και εκπαιδευμένων πιλότων καθιστά τα κινεζικά αεροσκάφη μέσο-μακροπρόθεσμη επιλογή.
Την ίδια στιγμή, όλα δείχνουν πως το Ιράν είτε έχει ήδη προμηθευτεί, είτε βρίσκεται πολύ κοντά στην απόκτηση του ρωσικού συστήματος S-400, το οποίο θεωρείται κορυφαίο στον κόσμο όσον αφορά την αναχαίτιση αεροσκαφών stealth.
Σε ισχύ το Στρατηγικό Σύμφωνο Ρωσίας–Ιράν
Η κλιμάκωση της στρατιωτικής συνεργασίας πραγματοποιείται λίγες ημέρες μετά την ενεργοποίηση του Ολοκληρωμένου Στρατηγικού Συμφώνου Συνεργασίας Ρωσίας–Ιράν, το οποίο υπεγράφη τον Απρίλιο του 2024.
Αν και δεν περιλαμβάνει ρήτρα αμοιβαίας στρατιωτικής υποστήριξης, παρέχει πλαίσιο για στενή συνεργασία σε τομείς ασφαλείας και άμυνας.
Η συμφωνία αυτή αποδεικνύει την απροθυμία της Μόσχας να συμμορφωθεί με ενδεχόμενη επαναφορά των κυρώσεων του ΟΗΕ (snapback mechanism) κατά του Ιράν, και ερμηνεύεται ως ευθεία αμφισβήτηση της γεωπολιτικής πρωτοκαθεδρίας των ΗΠΑ και του Ισραήλ στην περιοχή.
«Ρωσική ασπίδα» πάνω από Ιράν και Ιράκ – Δραματική αύξηση του κόστους για το Ισραήλ
Η ενεργοποίηση των συστημάτων αεράμυνας από Ρωσία και Ιράν καθιστά ένα πιθανό ισραηλινό πλήγμα πολύ πιο επικίνδυνο για τους επιτιθέμενους.
Σύμφωνα με αναλυτές στην Τεχεράνη: «Η Μόσχα θα ενισχύσει δραματικά την ικανότητα άμυνας του Ιράν και του Ιράκ απέναντι σε αεροπορικές επιθέσεις.
Το Ισραήλ θα αναγκαστεί να επανεκτιμήσει το κόστος ενδεχόμενης στρατιωτικής δράσης, λόγω του αυξημένου ρίσκου απωλειών σε πιλότους και εξοπλισμό.»
Η δημιουργία μιας πολυεθνικής ζώνης εναέριας άμυνας με την υποστήριξη Ρωσίας, και ενδεχομένως Κίνας και Βόρειας Κορέας, είναι μια νέα πραγματικότητα στη Μέση Ανατολή, που αλλάζει τα δεδομένα στρατηγικής ισχύος και αποτροπής.
Ανατέλλει ένας νέος άξονας ασφαλείας στη Μέση Ανατολή
Η πρωτοβουλία Ιράν–Ρωσίας για κοινό αμυντικό δόγμα με το Ιράκ στοχεύει στην αποτροπή των προληπτικών πληγμάτων από Ισραήλ και ΗΠΑ.
Πέρα από στρατιωτικό χαρακτήρα, αποτελεί σαφές γεωπολιτικό μήνυμα: η εποχή της μονοπολικής επιρροής της Δύσης στη Μέση Ανατολή φαίνεται να τερματίζεται.
Εάν υλοποιηθεί πλήρως, αυτή η συμμαχία αεράμυνας θα μπορούσε να λειτουργήσει ως ο πυρήνας ενός ευρύτερου περιφερειακού συστήματος ασφαλείας, με αντίβαρο την υφιστάμενη δομή επιρροής του ΝΑΤΟ και του Ισραήλ.
Η προειδοποίηση Lavrov στο Ιράν για χτύπημα Ισραήλ
Η εντυπωσιακή αυτή εξέλιξη έρχεται ακριβώς μία εβδομάδα μετά την πολύ σοβαρή προειδοποίηση του Ρώσου υπουργού Εξωτερικών Sergey Lavrov.
Ο Lavrov, βασιζόμενος σε «καλά πληροφορημένες πηγές», αποκάλυψε ότι σχεδιάζονται πρακτικά και άμεσα νέα χτυπήματα κατά του Ιράν, γεγονός που ανεβάζει κατακόρυφα το θερμόμετρο στην περιοχή.
Τον Ιούνιο 2025, το Ισραήλ εξαπέλυσε προληπτικές επιθέσεις κατά ιρανικών πυρηνικών εγκαταστάσεων, βαλλιστικών συστημάτων και κρίσιμων ενεργειακών υποδομών.
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Benjamin Netanyahu χαρακτήρισε το Ιράν υπαρξιακή απειλή και δεσμεύτηκε να εξαλείψει τη δυνατότητα ανάπτυξης πυρηνικών όπλων.
Η Ουάσινγκτον ακολούθησε άμεσα, εγκαινιάζοντας τη Επιχείρηση Midnight Hammer, με τη συμμετοχή βομβαρδιστικών B-2 και πυραύλων Tomahawk.
Ο Donald Trump θριαμβολόγησε αποκαλώντας την επίθεση «θεαματική επιτυχία».
Όμως, οι πραγματικές εκτιμήσεις των υπηρεσιών πληροφοριών λένε άλλα: οι είσοδοι των υπόγειων εγκαταστάσεων καταστράφηκαν, αλλά ο πυρήνας του προγράμματος επέζησε.
Το Ιράν είχε ήδη μεταφέρει κρίσιμες ποσότητες εμπλουτισμένου ουρανίου σε άγνωστες τοποθεσίες.
Τα κέρδη ήταν συμβολικά, όχι στρατηγικά.
Η Επιχείρηση Midnight Hammer
Στις 22 Ιουνίου 2025, οι ΗΠΑ σε συνεργασία με το Ισραήλ επιχείρησαν τη στρατιωτική επιδρομή Operation Midnight Hammer, στοχεύοντας τις πυρηνικές εγκαταστάσεις σε Fordow, Natanz και Isfahan. Χρησιμοποιήθηκαν 14 βόμβες τύπου bunker buster (GBU 57 Massive Ordnance Penetrator) από stealth βομβαρδιστικά B 2, καθώς και πυραυλικά πυρά με Tomahawk από υποβρύχια.
Τόσο οι ΗΠΑ/Ισραήλ όσο και τα ιρανικά μέσα δίνουν αντιφατικά στοιχεία για το πόση ζημιά προκλήθηκε.
Κυρώσεις: Οικονομικός στραγγαλισμός ή πρόλογος για πόλεμο;
Η Ευρώπη, ακολουθώντας την εμπρηστική γραμμή Ουάσινγκτον-Τελ Αβίβ, επανέφερε τις οικονομικές κυρώσεις στο Ιράν.
Παρά τις προσπάθειες της Μόσχας και του Πεκίνου να καθυστερήσουν τη διαδικασία μέσω του ΟΗΕ, οι δυτικές δυνάμεις τις επανέφεραν με ψευδαισθήσεις νομιμότητας, όπως σημείωσε και ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών Abbas Araghchi.
Οι κυρώσεις πλήττουν ιδιαίτερα τις τραπεζικές και πετρελαϊκές υποδομές του Ιράν, με το Λονδίνο, το Παρίσι και το Βερολίνο να επιμένουν ότι μόνο πλήρης πρόσβαση στις πυρηνικές εγκαταστάσεις μπορεί να αναστρέψει την κατάσταση.
Το Ιράν, πάντως, δεν αποχωρεί από τη Συνθήκη Μη Διάδοσης Πυρηνικών Όπλων, δείχνοντας διάθεση για διαπραγμάτευση, αλλά και σταθερότητα έναντι εκβιασμών.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών