Το μεγαλύτερο πλήγμα για την εικόνα και την προοπτική του F-35 δεν ήρθε από το Πεντάγωνο, αλλά από... την Κίνα - Το 2024 παρουσίασε δύο πρωτότυπα μαχητικά 6ης γενιάς σε πτητικές δοκιμές — κάτι που κανένα δυτικό πρόγραμμα δεν έχει πετύχει ακόμη
Παρά τις διαβεβαιώσεις για μείωση του κόστους, το πρόγραμμα του F 35 φαίνεται να βυθίζεται σε νέο κύμα οικονομικής επιβάρυνσης.
Η τελευταία συμφωνία μεταξύ του F-35 Joint Program Office και της Lockheed Martin για 296 νέα αεροσκάφη (παρτίδες 18 και 19) αγγίζει τα 24,29 δισεκατομμύρια δολάρια σύμφωνα με το Military Watch Magazine.
Το κόστος ανά μονάδα αναφέρεται στα 82,4 εκατομμύρια δολάρια, αλλά χωρίς να περιλαμβάνεται το πανάκριβο F135 κινητήριο σύστημα, που είναι το ακριβότερο στον κόσμο ανάμεσα σε όλους τους κινητήρες μαχητικών.
Το F-35A κόστιζε το 2020 περίπου 77,9 εκατομμύρια με τον κινητήρα.
Πλέον, η τιμή ανεβαίνει, παρόλο που – σε πραγματικούς όρους – η Lockheed υποστηρίζει ότι η αύξηση είναι κάτω από τον πληθωρισμό.
Ωστόσο, τα πραγματικά δεδομένα και η ανάλυση αποκαλύπτουν μια διαφορετική εικόνα: ο συνεχιζόμενος πληθωρισμός από το 2020 έχει καταστήσει τις τιμές του F-35 ιδιαίτερα βαριές για το Πεντάγωνο, ενώ η συνεχής άνοδος κόστους συνδυάζεται με μειωμένη ζήτηση.
Πιέσεις στον προϋπολογισμό των ΗΠΑ και μείωση παραγγελιών
Τα δημοσιονομικά περιθώρια του Πενταγώνου στενεύουν.
Από τις 134 μονάδες της παρτίδας 19, μόλις 69 προορίζονται για τις ΗΠΑ: 40 F-35A για την Αεροπορία, 12 F-35B και 8 F-35C για το Σώμα Πεζοναυτών και 9 F-35C για το Πολεμικό Ναυτικό
Στα μέσα του 2010, η Πολεμική Αεροπορία σχεδίαζε την αγορά 110 F-35A ανά έτος.
Τώρα αγοράζει μόλις 40, με πιθανή μείωση στις 24 μονάδες το 2026, λόγω περιορισμένου προϋπολογισμού και ανταγωνιστικών προγραμμάτων όπως:
1.Το F-47 (μαχητικό 6ης γενιάς)
2. Ο εκσυγχρονισμός των F-15X
3. Ο νέος διηπειρωτικός πύραυλος Sentinel
4. Το στρατηγικό βομβαρδιστικό B-21 Raider
Το F 35 παραμένει το μοναδικό δυτικό μαχητικό 5ης γενιάς — αλλά μέχρι πότε;
Το F-35 είναι το μοναδικό μαχητικό 5ης γενιάς του δυτικού κόσμου που παράγεται μαζικά, με συμμετοχή πάνω από 15 συμμαχικών χωρών.
Η Lockheed Martin βλέπει σε αυτό ένα διαχρονικό εργαλείο προβολής ισχύος και μία πλατφόρμα για ενσωμάτωση τεχνολογιών 6ης γενιάς (adaptive engines, stealth avionics, data fusion). Ωστόσο, αν προκύψουν καθυστερήσεις στα νέα μαχητικά F-47 ή F/A-XX, το βάρος θα πέσει ξανά στο F-35, εντείνοντας τον κύκλο κόστους-εξάρτησης.

Μεγάλη ανατροπή από Κίνα με 6ης γενιάς μαχητικά στην πράξη
Το μεγαλύτερο πλήγμα για την εικόνα και την προοπτική του F-35 δεν ήρθε από το Πεντάγωνο, αλλά από... την Κίνα.
Το 2024, η Κίνα παρουσίασε δύο πρωτότυπα μαχητικά 6ης γενιάς σε πτητικές δοκιμές — κάτι που κανένα δυτικό πρόγραμμα δεν έχει πετύχει ακόμη.
Η εξέλιξη αυτή:
• Προκάλεσε βουτιά στη μετοχή της Lockheed Martin
• Δημιούργησε ανησυχία ότι το F-35, μέχρι το 2030, θα υστερεί ξεκάθαρα έναντι των κινεζικών πλατφορμών
• Ενίσχυσε την ανάγκη επανεκκίνησης επενδύσεων σε δυτικά προγράμματα 6ης γενιάς
Δύσκολα θα επιβιώσει το αεροσκάφος
Το F-35 κινδυνεύει να παγιδευτεί σε ένα παράδοξο στρατηγικό κενό.
Είναι ακριβό για να συνεχίσει να πωλείται μαζικά.
Είναι υποδεέστερο από τους μελλοντικούς αντιπάλους.
Παραμένει ωστόσο αναγκαίο ως ενδιάμεση λύση, μέχρι να υπάρξουν νέα δυτικά μαχητικά
Όμως, κάθε επένδυση στο F-35 αφαιρεί χρήμα από την επόμενη γενιά.
Και κάθε καθυστέρηση στο F-47 ή στο ευρωπαϊκό FCAS δένει τα χέρια των συμμάχων.
1. Το κόστος του F 35 αυξάνεται διαρκώς, ακόμα κι αν ονομαστικά παραμένει κάτω από τον πληθωρισμό. Η εξάρτηση από πολύπλοκα υποσυστήματα, όπως ο κινητήρας F135, το καθιστούν ακριβό στη διατήρηση.
2. Η αμερικανική κυβέρνηση αναθεωρεί τη στρατηγική προμηθειών, πιθανώς οδηγώντας σε περαιτέρω περικοπές παραγγελιών μετά το 2026.
3. Η Κίνα με τα πρωτότυπα 6ης γενιάς μαχητικά δημιουργεί τεράστια πίεση στους δυτικούς κατασκευαστές — τόσο τεχνολογική όσο και ψυχολογική.
4. Το F-35 ίσως παραμείνει η ραχοκοκαλιά της δυτικής αεροπορικής ισχύος για μία δεκαετία ακόμα, αλλά κινδυνεύει να υποσκελιστεί σε κρίσιμους τομείς εάν δεν ενσωματωθούν γρήγορα τεχνολογίες επόμενης γενιάς.
5. Το πρόγραμμα θα πρέπει να αναπροσαρμοστεί ριζικά — είτε με ουσιαστικό εκσυγχρονισμό, είτε με σταδιακή υποκατάσταση από μοντέλα νέας φιλοσοφίας (όπως τα stealth UAVs ή τα NGAD).
Το F 35 ξεκίνησε ως υπόσχεση για φθηνό stealth μαχητικό πολλαπλών ρόλων.
Σήμερα, βρίσκεται πιο κοντά στο να γίνει ένα πανάκριβο, μεταβατικό όχημα μιας Δύσης που παλεύει να παραμείνει τεχνολογικά μπροστά, αλλά βλέπει τον ανταγωνισμό να την πλησιάζει πιο γρήγορα από ποτέ.
www.bankingnews.gr
Η τελευταία συμφωνία μεταξύ του F-35 Joint Program Office και της Lockheed Martin για 296 νέα αεροσκάφη (παρτίδες 18 και 19) αγγίζει τα 24,29 δισεκατομμύρια δολάρια σύμφωνα με το Military Watch Magazine.
Το κόστος ανά μονάδα αναφέρεται στα 82,4 εκατομμύρια δολάρια, αλλά χωρίς να περιλαμβάνεται το πανάκριβο F135 κινητήριο σύστημα, που είναι το ακριβότερο στον κόσμο ανάμεσα σε όλους τους κινητήρες μαχητικών.
Το F-35A κόστιζε το 2020 περίπου 77,9 εκατομμύρια με τον κινητήρα.
Πλέον, η τιμή ανεβαίνει, παρόλο που – σε πραγματικούς όρους – η Lockheed υποστηρίζει ότι η αύξηση είναι κάτω από τον πληθωρισμό.
Ωστόσο, τα πραγματικά δεδομένα και η ανάλυση αποκαλύπτουν μια διαφορετική εικόνα: ο συνεχιζόμενος πληθωρισμός από το 2020 έχει καταστήσει τις τιμές του F-35 ιδιαίτερα βαριές για το Πεντάγωνο, ενώ η συνεχής άνοδος κόστους συνδυάζεται με μειωμένη ζήτηση.
Πιέσεις στον προϋπολογισμό των ΗΠΑ και μείωση παραγγελιών
Τα δημοσιονομικά περιθώρια του Πενταγώνου στενεύουν.
Από τις 134 μονάδες της παρτίδας 19, μόλις 69 προορίζονται για τις ΗΠΑ: 40 F-35A για την Αεροπορία, 12 F-35B και 8 F-35C για το Σώμα Πεζοναυτών και 9 F-35C για το Πολεμικό Ναυτικό
Στα μέσα του 2010, η Πολεμική Αεροπορία σχεδίαζε την αγορά 110 F-35A ανά έτος.
Τώρα αγοράζει μόλις 40, με πιθανή μείωση στις 24 μονάδες το 2026, λόγω περιορισμένου προϋπολογισμού και ανταγωνιστικών προγραμμάτων όπως:
1.Το F-47 (μαχητικό 6ης γενιάς)
2. Ο εκσυγχρονισμός των F-15X
3. Ο νέος διηπειρωτικός πύραυλος Sentinel
4. Το στρατηγικό βομβαρδιστικό B-21 Raider
Το F 35 παραμένει το μοναδικό δυτικό μαχητικό 5ης γενιάς — αλλά μέχρι πότε;
Το F-35 είναι το μοναδικό μαχητικό 5ης γενιάς του δυτικού κόσμου που παράγεται μαζικά, με συμμετοχή πάνω από 15 συμμαχικών χωρών.
Η Lockheed Martin βλέπει σε αυτό ένα διαχρονικό εργαλείο προβολής ισχύος και μία πλατφόρμα για ενσωμάτωση τεχνολογιών 6ης γενιάς (adaptive engines, stealth avionics, data fusion). Ωστόσο, αν προκύψουν καθυστερήσεις στα νέα μαχητικά F-47 ή F/A-XX, το βάρος θα πέσει ξανά στο F-35, εντείνοντας τον κύκλο κόστους-εξάρτησης.

Μεγάλη ανατροπή από Κίνα με 6ης γενιάς μαχητικά στην πράξη
Το μεγαλύτερο πλήγμα για την εικόνα και την προοπτική του F-35 δεν ήρθε από το Πεντάγωνο, αλλά από... την Κίνα.
Το 2024, η Κίνα παρουσίασε δύο πρωτότυπα μαχητικά 6ης γενιάς σε πτητικές δοκιμές — κάτι που κανένα δυτικό πρόγραμμα δεν έχει πετύχει ακόμη.
Η εξέλιξη αυτή:
• Προκάλεσε βουτιά στη μετοχή της Lockheed Martin
• Δημιούργησε ανησυχία ότι το F-35, μέχρι το 2030, θα υστερεί ξεκάθαρα έναντι των κινεζικών πλατφορμών
• Ενίσχυσε την ανάγκη επανεκκίνησης επενδύσεων σε δυτικά προγράμματα 6ης γενιάς
Δύσκολα θα επιβιώσει το αεροσκάφος
Το F-35 κινδυνεύει να παγιδευτεί σε ένα παράδοξο στρατηγικό κενό.
Είναι ακριβό για να συνεχίσει να πωλείται μαζικά.
Είναι υποδεέστερο από τους μελλοντικούς αντιπάλους.
Παραμένει ωστόσο αναγκαίο ως ενδιάμεση λύση, μέχρι να υπάρξουν νέα δυτικά μαχητικά
Όμως, κάθε επένδυση στο F-35 αφαιρεί χρήμα από την επόμενη γενιά.
Και κάθε καθυστέρηση στο F-47 ή στο ευρωπαϊκό FCAS δένει τα χέρια των συμμάχων.
1. Το κόστος του F 35 αυξάνεται διαρκώς, ακόμα κι αν ονομαστικά παραμένει κάτω από τον πληθωρισμό. Η εξάρτηση από πολύπλοκα υποσυστήματα, όπως ο κινητήρας F135, το καθιστούν ακριβό στη διατήρηση.
2. Η αμερικανική κυβέρνηση αναθεωρεί τη στρατηγική προμηθειών, πιθανώς οδηγώντας σε περαιτέρω περικοπές παραγγελιών μετά το 2026.
3. Η Κίνα με τα πρωτότυπα 6ης γενιάς μαχητικά δημιουργεί τεράστια πίεση στους δυτικούς κατασκευαστές — τόσο τεχνολογική όσο και ψυχολογική.
4. Το F-35 ίσως παραμείνει η ραχοκοκαλιά της δυτικής αεροπορικής ισχύος για μία δεκαετία ακόμα, αλλά κινδυνεύει να υποσκελιστεί σε κρίσιμους τομείς εάν δεν ενσωματωθούν γρήγορα τεχνολογίες επόμενης γενιάς.
5. Το πρόγραμμα θα πρέπει να αναπροσαρμοστεί ριζικά — είτε με ουσιαστικό εκσυγχρονισμό, είτε με σταδιακή υποκατάσταση από μοντέλα νέας φιλοσοφίας (όπως τα stealth UAVs ή τα NGAD).
Το F 35 ξεκίνησε ως υπόσχεση για φθηνό stealth μαχητικό πολλαπλών ρόλων.
Σήμερα, βρίσκεται πιο κοντά στο να γίνει ένα πανάκριβο, μεταβατικό όχημα μιας Δύσης που παλεύει να παραμείνει τεχνολογικά μπροστά, αλλά βλέπει τον ανταγωνισμό να την πλησιάζει πιο γρήγορα από ποτέ.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών