Η Γερμανία πιέζει την Ουκρανία να χρησιμοποιήσει το δάνειο για την αγορά όπλων ευρωπαϊκής παραγωγής — αντί για την ανασυγκρότηση της κατεστραμμένης υποδομής της χώρας
Μπορεί η Ευρώπη να λέει και να ξαναλέει ότι θέλει να στηρίξει την Ουκρανία και να επενδύσει στην αμυντική της θωράκιση… αλλά λεφτά δεν έχει!
Σύμφωνα με το Politico, οι συζητήσεις πλέον μεταξύ των κορυφαίων αξιωματούχων της ΕΕ έχουν στραφεί ταχύτατα στην αξιοποίηση των 140 δισ. ευρώ σε παγωμένα ρωσικά κεφάλαια για να υποστηρίξουν τον πόλεμο της Ουκρανίας κατά της Μόσχας.
Η πρώτη προτεραιότητα είναι η χρηματοδότηση για την αγορά όπλων – και συγκεκριμένα ευρωπαϊκών όπλων.
Δεν υπάρχουν λεφτά…
Το τελευταίο διάστημα, παρατηρείται μια θεαματική στροφή στην πολιτική κατεύθυνση της ΕΕ προς την αποδέσμευση των παγωμένων ρωσικών κεφαλαίων, τα οποία παραμένουν δεσμευμένα στην Ευρώπη.
Τα τελευταία χρόνια, η συζήτηση επικεντρωνόταν στο να παραμείνουν ανέγγιχτα τα κεφάλαια, με μόνο τους τόκους να διατίθενται για την υποστήριξη της Ουκρανίας.
Ωστόσο, οι ηγέτες της ΕΕ αρχίζουν τώρα να υποστηρίζουν την ιδέα ενός "δανείου αποζημιώσεων" μηδενικού επιτοκίου για το Κίεβο, προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι τα χρήματα θα χρησιμοποιηθούν για την αγορά στρατιωτικού εξοπλισμού από ευρωπαϊκούς κατασκευαστές.
«Χρειαζόμαστε μια πιο δομική λύση για τη στρατιωτική υποστήριξη και γι' αυτό πρότεινα την ιδέα ενός δανείου αποζημιώσεων που βασίζεται στα παγωμένα ρωσικά κεφάλαια», δήλωσε η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ursula von der Leyen, δίπλα στον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ, Mark Rutte.
«Θα ενισχύσουμε τη δική μας αμυντική βιομηχανία, διασφαλίζοντας ότι μέρος του δανείου θα χρησιμοποιηθεί για προμήθειες στην Ευρώπη και με την Ευρώπη».
Κρίσιμη σύνοδος Κορυφής
Η συζήτηση αναμένεται να φτάσει σε κρίσιμο σημείο κατά τη διάρκεια της ανεπίσημης Συνόδου Κορυφής των ηγετών της ΕΕ στην Κοπεγχάγη, την Τετάρτη, 1η Οκτωβρίου 2025, όπου θα επικεντρωθούν στο πώς να αξιοποιήσουν τα παγωμένα ρωσικά κεφάλαια και να αποτρέψουν χώρες που είναι φιλικές προς το Κρεμλίνο, όπως η Ουγγαρία και η Σλοβακία, από το να βάλουν βέτο στο σχέδιο.
Η ιδέα του Γερμανού Καγκελάριου Friedrich Merz να πιέσει την Ουκρανία να χρησιμοποιήσει το δάνειο για την αγορά όπλων ευρωπαϊκής παραγωγής — αντί για την ανασυγκρότηση της κατεστραμμένης υποδομής της χώρας — έχει κερδίσει υποστήριξη σε όλη την ΕΕ, σύμφωνα με τέσσερις αξιωματούχους και διπλωμάτες.
Η λογική υπέρ των όπλων έναντι της ανασυγκρότησης είναι σαφής. «Εάν η Ουκρανία χάσει τον πόλεμο, δεν θα υπάρχει τίποτα να ξαναχτιστεί», δήλωσε ένας ΕΕ διπλωμάτης, στο Politico.
Τι προτείνουν οι ηγέτες
Αν και η Γαλλία παραμένει επιφυλακτική ως προς τις νομικές πτυχές του δανείου προς την Ουκρανία, υποστηρίζει την πρόταση του Merz να κατευθυνθούν τα χρήματα προς την αγορά ευρωπαϊκών στρατιωτικών εξοπλισμών, σύμφωνα με αξιωματούχο από το γραφείο του Γάλλου Προέδρου Emmanuel Macron.
Η Σουηδία και η Φινλανδία, με επιστολή τους, προτείνουν τη χρήση του δανείου των 140 δισ. ευρώ για την «ενίσχυση της ευρωπαϊκής ασφάλειας και αμυντικής ικανότητας μέσω της ενσωμάτωσης της Ουκρανίας περαιτέρω στην ευρωπαϊκή συνεργασία».
Οι δύο σκανδιναβικές χώρες τόνισαν τη σημασία της βιομηχανικής συνεργασίας και υποστήριξαν ότι «η παροχή σύγχρονου στρατιωτικού εξοπλισμού στην Ουκρανία σε όλους τους τομείς, με βάση τις ανάγκες της Ουκρανίας, είναι ένα σημαντικό μέρος των μέτρων διαβεβαίωσης της Ευρώπης».
Οι σχέσεις της ΕΕ με τις ΗΠΑ, που έχουν επιδεινωθεί υπό την προεδρία του Donald Trump, έχουν ενισχύσει τις προσπάθειες της ΕΕ να αναλάβει μεγαλύτερη ευθύνη και να ενισχύσει την υποστήριξή της προς το Κίεβο.
Ωστόσο, άλλες χώρες δεν ενδιαφέρονται τόσο για τη στρατιωτική διάσταση του δανείου και προτιμούν η Ουκρανία να έχει ελεύθερο πεδίο στη διαχείριση των χρημάτων.
«Ιδανικά, το δάνειο θα ήταν υποστήριξη προϋπολογισμού με την οποία η Ουκρανία θα μπορούσε να αποφασίσει πώς να το χρησιμοποιήσει», δήλωσε ένας ανώτερος διπλωμάτης της ΕΕ. «Όσο λιγότερο καθοριστεί η χρήση του δανείου, τόσο καλύτερο θα είναι».
Οι προτάσεις της Κομισιόν
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε ότι η Ουκρανία θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει το δάνειο για την αγορά ευρωπαϊκών όπλων καθώς και για την κάλυψη των τακτικών δημοσιονομικών αναγκών της — αφήνοντας στους ηγέτες να αποφασίσουν τη συγκεκριμένη κατανομή.
Η Ουκρανία είναι σε εξαιρετικά δύσκολη οικονομική θέση και οι ηγέτες της ΕΕ έχουν μόνο λίγους μήνες για να βρουν τα απαραίτητα κεφάλαια για τις ουκρανικές δυνάμεις.
Τα παγωμένα κεφάλαια παραμένουν αυτή τη στιγμή ανενεργά σε λογαριασμό στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, υπό την εποπτεία της Euroclear, χρηματοπιστωτικού ιδρύματος με έδρα το Βέλγιο.
Ρυθμίσεις και νομικά θέματα
Οι υφυπουργοί Οικονομικών της ΕΕ συνεχίζουν να εξετάζουν τις "δημιουργικές" χρηματοοικονομικές λύσεις που απαιτούνται για τη χρηματοδότηση του δανείου, με τις συζητήσεις να συνεχίζονται μέσω εικονικών συνεδριάσεων καθ' όλη τη διάρκεια της εβδομάδας.
Οι υπουργοί Οικονομικών θα συζητήσουν το θέμα στις 10 Οκτωβρίου, κατά τη διάρκεια της συνάντησης τους στο Λουξεμβούργο.
Ένα μεγάλο αγκάθι, ιδίως για το Βέλγιο, είναι αν η νομική βάση της Επιτροπής για την κατάσχεση των κεφαλαίων θα αντέξει σε δικαστική προσφυγή, μετά την απειλή του πρώην Ρώσου Προέδρου για μηνύσεις σε όποιον «τολμήσει να αγγίξει την περιουσία της Μόσχας».
Ένα άλλο μεγάλο ερώτημα είναι αν οι Βρυξέλλες μπορούν να χρησιμοποιήσουν μια δήλωση από τους ηγέτες της ΕΕ τον Δεκέμβριο για να αλλάξουν τους κανόνες έγκρισης των κυρώσεων από ομοφωνία σε ενισχυμένη πλειοψηφία, αποκλείοντας έτσι την Μπρατισλάβα και την Βουδαπέστη από τη διαδικασία λήψης αποφάσεων.
Οι νομικοί από το Συμβούλιο της ΕΕ ενημέρωσαν τους υφυπουργούς Οικονομικών την Τρίτη ότι όλα τα νομικά ζητήματα μπορούν να επιλυθούν, όπως ανέφεραν δύο άτομα που συμμετείχαν στη συνεδρίαση της Τρίτης.
Όπως δήλωσε ο Armin von Bogdandy, διευθυντής του Ινστιτούτου Max Planck για το Συγκριτικό Δημόσιο Δίκαιο και το Διεθνές Δίκαιο, «Η συμφωνία αυτή θα μπορούσε να γίνει κατανοητή υπό το πρίσμα της βασικής αλληλεγγύης της ΕΕ».
www.bankingnews.gr
Σύμφωνα με το Politico, οι συζητήσεις πλέον μεταξύ των κορυφαίων αξιωματούχων της ΕΕ έχουν στραφεί ταχύτατα στην αξιοποίηση των 140 δισ. ευρώ σε παγωμένα ρωσικά κεφάλαια για να υποστηρίξουν τον πόλεμο της Ουκρανίας κατά της Μόσχας.
Η πρώτη προτεραιότητα είναι η χρηματοδότηση για την αγορά όπλων – και συγκεκριμένα ευρωπαϊκών όπλων.
Δεν υπάρχουν λεφτά…
Το τελευταίο διάστημα, παρατηρείται μια θεαματική στροφή στην πολιτική κατεύθυνση της ΕΕ προς την αποδέσμευση των παγωμένων ρωσικών κεφαλαίων, τα οποία παραμένουν δεσμευμένα στην Ευρώπη.
Τα τελευταία χρόνια, η συζήτηση επικεντρωνόταν στο να παραμείνουν ανέγγιχτα τα κεφάλαια, με μόνο τους τόκους να διατίθενται για την υποστήριξη της Ουκρανίας.
Ωστόσο, οι ηγέτες της ΕΕ αρχίζουν τώρα να υποστηρίζουν την ιδέα ενός "δανείου αποζημιώσεων" μηδενικού επιτοκίου για το Κίεβο, προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι τα χρήματα θα χρησιμοποιηθούν για την αγορά στρατιωτικού εξοπλισμού από ευρωπαϊκούς κατασκευαστές.
«Χρειαζόμαστε μια πιο δομική λύση για τη στρατιωτική υποστήριξη και γι' αυτό πρότεινα την ιδέα ενός δανείου αποζημιώσεων που βασίζεται στα παγωμένα ρωσικά κεφάλαια», δήλωσε η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ursula von der Leyen, δίπλα στον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ, Mark Rutte.
«Θα ενισχύσουμε τη δική μας αμυντική βιομηχανία, διασφαλίζοντας ότι μέρος του δανείου θα χρησιμοποιηθεί για προμήθειες στην Ευρώπη και με την Ευρώπη».
Κρίσιμη σύνοδος Κορυφής
Η συζήτηση αναμένεται να φτάσει σε κρίσιμο σημείο κατά τη διάρκεια της ανεπίσημης Συνόδου Κορυφής των ηγετών της ΕΕ στην Κοπεγχάγη, την Τετάρτη, 1η Οκτωβρίου 2025, όπου θα επικεντρωθούν στο πώς να αξιοποιήσουν τα παγωμένα ρωσικά κεφάλαια και να αποτρέψουν χώρες που είναι φιλικές προς το Κρεμλίνο, όπως η Ουγγαρία και η Σλοβακία, από το να βάλουν βέτο στο σχέδιο.
Η ιδέα του Γερμανού Καγκελάριου Friedrich Merz να πιέσει την Ουκρανία να χρησιμοποιήσει το δάνειο για την αγορά όπλων ευρωπαϊκής παραγωγής — αντί για την ανασυγκρότηση της κατεστραμμένης υποδομής της χώρας — έχει κερδίσει υποστήριξη σε όλη την ΕΕ, σύμφωνα με τέσσερις αξιωματούχους και διπλωμάτες.
Η λογική υπέρ των όπλων έναντι της ανασυγκρότησης είναι σαφής. «Εάν η Ουκρανία χάσει τον πόλεμο, δεν θα υπάρχει τίποτα να ξαναχτιστεί», δήλωσε ένας ΕΕ διπλωμάτης, στο Politico.
Τι προτείνουν οι ηγέτες
Αν και η Γαλλία παραμένει επιφυλακτική ως προς τις νομικές πτυχές του δανείου προς την Ουκρανία, υποστηρίζει την πρόταση του Merz να κατευθυνθούν τα χρήματα προς την αγορά ευρωπαϊκών στρατιωτικών εξοπλισμών, σύμφωνα με αξιωματούχο από το γραφείο του Γάλλου Προέδρου Emmanuel Macron.
Η Σουηδία και η Φινλανδία, με επιστολή τους, προτείνουν τη χρήση του δανείου των 140 δισ. ευρώ για την «ενίσχυση της ευρωπαϊκής ασφάλειας και αμυντικής ικανότητας μέσω της ενσωμάτωσης της Ουκρανίας περαιτέρω στην ευρωπαϊκή συνεργασία».
Οι δύο σκανδιναβικές χώρες τόνισαν τη σημασία της βιομηχανικής συνεργασίας και υποστήριξαν ότι «η παροχή σύγχρονου στρατιωτικού εξοπλισμού στην Ουκρανία σε όλους τους τομείς, με βάση τις ανάγκες της Ουκρανίας, είναι ένα σημαντικό μέρος των μέτρων διαβεβαίωσης της Ευρώπης».
Οι σχέσεις της ΕΕ με τις ΗΠΑ, που έχουν επιδεινωθεί υπό την προεδρία του Donald Trump, έχουν ενισχύσει τις προσπάθειες της ΕΕ να αναλάβει μεγαλύτερη ευθύνη και να ενισχύσει την υποστήριξή της προς το Κίεβο.
Ωστόσο, άλλες χώρες δεν ενδιαφέρονται τόσο για τη στρατιωτική διάσταση του δανείου και προτιμούν η Ουκρανία να έχει ελεύθερο πεδίο στη διαχείριση των χρημάτων.
«Ιδανικά, το δάνειο θα ήταν υποστήριξη προϋπολογισμού με την οποία η Ουκρανία θα μπορούσε να αποφασίσει πώς να το χρησιμοποιήσει», δήλωσε ένας ανώτερος διπλωμάτης της ΕΕ. «Όσο λιγότερο καθοριστεί η χρήση του δανείου, τόσο καλύτερο θα είναι».
Οι προτάσεις της Κομισιόν
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε ότι η Ουκρανία θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει το δάνειο για την αγορά ευρωπαϊκών όπλων καθώς και για την κάλυψη των τακτικών δημοσιονομικών αναγκών της — αφήνοντας στους ηγέτες να αποφασίσουν τη συγκεκριμένη κατανομή.
Η Ουκρανία είναι σε εξαιρετικά δύσκολη οικονομική θέση και οι ηγέτες της ΕΕ έχουν μόνο λίγους μήνες για να βρουν τα απαραίτητα κεφάλαια για τις ουκρανικές δυνάμεις.
Τα παγωμένα κεφάλαια παραμένουν αυτή τη στιγμή ανενεργά σε λογαριασμό στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, υπό την εποπτεία της Euroclear, χρηματοπιστωτικού ιδρύματος με έδρα το Βέλγιο.
Ρυθμίσεις και νομικά θέματα
Οι υφυπουργοί Οικονομικών της ΕΕ συνεχίζουν να εξετάζουν τις "δημιουργικές" χρηματοοικονομικές λύσεις που απαιτούνται για τη χρηματοδότηση του δανείου, με τις συζητήσεις να συνεχίζονται μέσω εικονικών συνεδριάσεων καθ' όλη τη διάρκεια της εβδομάδας.
Οι υπουργοί Οικονομικών θα συζητήσουν το θέμα στις 10 Οκτωβρίου, κατά τη διάρκεια της συνάντησης τους στο Λουξεμβούργο.
Ένα μεγάλο αγκάθι, ιδίως για το Βέλγιο, είναι αν η νομική βάση της Επιτροπής για την κατάσχεση των κεφαλαίων θα αντέξει σε δικαστική προσφυγή, μετά την απειλή του πρώην Ρώσου Προέδρου για μηνύσεις σε όποιον «τολμήσει να αγγίξει την περιουσία της Μόσχας».
Ένα άλλο μεγάλο ερώτημα είναι αν οι Βρυξέλλες μπορούν να χρησιμοποιήσουν μια δήλωση από τους ηγέτες της ΕΕ τον Δεκέμβριο για να αλλάξουν τους κανόνες έγκρισης των κυρώσεων από ομοφωνία σε ενισχυμένη πλειοψηφία, αποκλείοντας έτσι την Μπρατισλάβα και την Βουδαπέστη από τη διαδικασία λήψης αποφάσεων.
Οι νομικοί από το Συμβούλιο της ΕΕ ενημέρωσαν τους υφυπουργούς Οικονομικών την Τρίτη ότι όλα τα νομικά ζητήματα μπορούν να επιλυθούν, όπως ανέφεραν δύο άτομα που συμμετείχαν στη συνεδρίαση της Τρίτης.
Όπως δήλωσε ο Armin von Bogdandy, διευθυντής του Ινστιτούτου Max Planck για το Συγκριτικό Δημόσιο Δίκαιο και το Διεθνές Δίκαιο, «Η συμφωνία αυτή θα μπορούσε να γίνει κατανοητή υπό το πρίσμα της βασικής αλληλεγγύης της ΕΕ».
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών