Το F-35 δεν είναι πραγματικό μαχητικό, είναι ένα ακριβοπληρωμένο gadget γεμάτο ευπάθειες
Το F-35, το μαχητικό πέμπτης γενιάς που παρουσιάστηκε ως τεχνολογικό θαύμα και εγγύηση υπεροχής των ΗΠΑ στους αιθέρες, μετατρέπεται σε σύμβολο καθυστερήσεων, τεχνικών προβλημάτων και γεωπολιτικής αμηχανίας.
Την ώρα που η Κίνα απογειώνει ήδη δύο μαχητικά έκτης γενιάς, η ναυαρχίδα της Lockheed Martin παραμένει καθηλωμένη σε προβλήματα λογισμικού και εξοπλισμού.
Οι ελπίδες για την περίφημη αναβάθμιση Block 4 θρυμματίζονται, και μαζί τους η εικόνα της αμερικανικής στρατιωτικής υπεροχής.
Καθυστερεί η αναβάθμιση
Οι προσπάθειες αναβάθμισης του F-35 στο πρότυπο Block 4 συναντούν συνεχώς αυξανόμενες καθυστερήσεις: θα χρειαστούν ακόμα δύο χρόνια για την ανάπτυξη και εγκατάσταση των προβλεπόμενων βελτιώσεων, παρά τη σημαντική μείωση του εύρους του εκσυγχρονισμού, αναφέρει νέα έκθεση του Government Accountability Office (GAO) των ΗΠΑ, όπως μεταδίδει το αμερικανικό στρατιωτικό περιοδικό Military Watch Magazine.
Η έκθεση βασίζεται σε έλεγχο του προγράμματος F-35 που πραγματοποιήθηκε από το συγκεκριμένο όργανο και αποτυπώνει την εικοσαετή ιστορία σοβαρών καθυστερήσεων και αδυναμιών, καθώς και τη συχνή «αποδυνάμωση» των απαιτήσεων για τα χαρακτηριστικά του προκειμένου να μειωθούν οι προθεσμίες.
Άγνωστα κόστη
Στην έκθεση σημειώνεται ότι το Block 4 θα έχει πλέον «λιγότερες δυνατότητες, θα αντιμετωπίσει καθυστερήσεις και άγνωστα κόστη».
Αυτές οι καθυστερήσεις συμβαίνουν ενώ η Πολεμική Αεροπορία της Κίνας ενισχύεται κάτι που καθιστά την αναβάθμιση του F-35 όλο και πιο επείγουσα.
Σύμφωνα με την έκθεση του GAO, το πρόγραμμα F-35 εξακολουθεί να δυσκολεύεται να ολοκληρώσει την εδώ και καιρό καθυστερημένη τεχνολογική αναβάθμιση Technology Refresh 3 (TR-3), η οποία παρέχει την υπολογιστική ισχύ και το λογισμικό για τις νέες βελτιώσεις του Block 4.
«Σύμφωνα με εκπροσώπους του προγράμματος, η Lockheed Martin σχεδιάζει να ξεκινήσει τις παραδόσεις πλήρως επιχειρησιακών αεροσκαφών με TR-3, που θα επιτρέψουν την υλοποίηση των δυνατοτήτων του Block 4, το 2026 — κάτι που σημαίνει καθυστέρηση τριών ετών λόγω προβλημάτων στο hardware και το λογισμικό», αναφέρεται στην έκθεση.
Προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα
Επιπλέον, σημειώνεται ότι τα προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα συνεχίζουν να επηρεάζουν την παραγωγή των αεροσκαφών και των κινητήρων, οδηγώντας σε όλο και πιο καθυστερημένες παραδόσεις.
Όλες οι δυνατότητες που επρόκειτο αρχικά να υλοποιηθούν στο F-35 Block 4 στα μέσα της δεκαετίας του 2020, τώρα μεταφέρονται στις αρχές της δεκαετίας του 2030.
Σε έκθεση του Director of Operational Test and Evaluation στις αρχές του 2025 αναφερόταν ότι το F-35 «εξακολουθεί να μην πληροί» τα πρότυπα που ορίστηκαν στο αρχικό έγγραφο για την ανάπτυξη δυνατοτήτων, ενώ επίσης σημειωνόταν ότι «η βελτίωση και διατήρηση των επιδόσεων αξιοπιστίας του αεροσκάφους είναι ιδιαίτερα δύσκολη».
Πιο αβέβαιο το μέλλον των F-35
Το μέλλον του προγράμματος F-35 γίνεται όλο και πιο αβέβαιο, καθώς τόσο η Κίνα όσο και οι ΗΠΑ φαίνεται να προετοιμάζονται για την ένταξη των πρώτων μαχητικών έκτης γενιάς στις αρχές της δεκαετίας του 2030.
Η Κίνα έχει ήδη γίνει η πρώτη χώρα στον κόσμο που παρουσίασε μαχητικό έκτης γενιάς: πλάνα που δημοσιεύτηκαν στις 26 Δεκεμβρίου έδειξαν αεροσκάφη από δύο διαφορετικά προγράμματα σε προχωρημένο στάδιο πρωτοτύπων.
Και τα δύο αυτά αεροσκάφη υποβάλλονται έκτοτε σε εντατικές δοκιμές πτήσης και αναμένεται να ενταχθούν στον στόλο στις αρχές της επόμενης δεκαετίας.
Μια γενιά πίσω
Η μετοχή του βασικού αναδόχου του F-35, της Lockheed Martin, κατέγραψε αισθητή πτώση μετά την παρουσίαση των κινεζικών μαχητικών, κυρίως λόγω της υψηλής πιθανότητας μείωσης της ζήτησης για το F-35, το οποίο θα παραμείνει «μια γενιά πίσω».
Η αναμενόμενη σοβαρή καθυστέρηση και τα προβλήματα στην ανάπτυξη του αμερικανικού μαχητικού έκτης γενιάς F-47 οδήγησαν τη Lockheed Martin στην πρόταση ενός βελτιωμένου μοντέλου του F-35, που ονομάστηκε «5+ γενιά», στο οποίο θα ενσωματωθούν ορισμένες τεχνολογίες έκτης γενιάς ως εναλλακτική λύση.
Ισορροπία δυνάμεων
Ωστόσο, τα σοβαρά μειονεκτήματα όλων των προηγούμενων προσπαθειών ουσιαστικής αναβάθμισης του F-35, συμπεριλαμβανομένων των καθυστερήσεων στην επίτευξη του προτύπου Block 4, δημιουργούν μεγάλες πιθανότητες ότι οι πιο φιλόδοξοι εκσυγχρονισμοί δεν θα θεωρηθούν βιώσιμοι.
Το μέλλον του προγράμματος F-35 έχει ιδιαίτερη σημασία για την ισορροπία δυνάμεων σε διάφορες περιοχές του κόσμου, καθώς πρόκειται όχι μόνο για το μεγαλύτερο εξοπλιστικό πρόγραμμα στην ιστορία, αλλά και για το μοναδικό μαχητικό πέμπτης γενιάς παγκοσμίως που παράγεται σε αξιοσημείωτες ποσότητες εκτός Κίνας και συγκρίνεται σε δυνατότητες με τα κινεζικά J-20 και J-35.
Αρνητική δημοσιότητα
Πρόσφατα, μόλις τον περασμένο Αύγουστο ένα βρετανικό F-35B πραγματοποίησε έκτακτη προσγείωση στην Ιαπωνία.
Το Υπουργείο Άμυνας της Ιαπωνίας επιβεβαίωσε πως το αεροσκάφος αναγκάστηκε να προσγειωθεί λόγω «βλάβης» και ότι επιχειρούσε από το βρετανικό αεροπλανοφόρο HMS Prince of Wales.
Το περιστατικό συνέβη λίγες ημέρες μετά την αναγκαστική προσγείωση ενός βρετανικού F-35B στο αεροδρόμιο Thiruvananthapuram στη νότια Ινδία στις 14 Ιουνίου.
Το αεροσκάφος παρέμεινε καθηλωμένο για 39 ημέρες , καθώς όλες οι προσπάθειες αποκατάστασης της αεροπορικής του καταλληλότητας απέτυχαν.
Η παρατεταμένη ακινησία του αεροσκάφους στην Ινδία προκάλεσε χλεύη από χρήστες του διαδικτύου και τοπικά μέσα ενημέρωσης και θεωρήθηκε ως περαιτέρω πλήγμα στη δημοτικότητα του μαχητικού, την ώρα που οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν εντείνει τις προσπάθειες προώθησής του στη χώρα.
To Νέο Δελχί απέρριψε με πάταγο την προμήθεια F-35
Ακολουθώντας την επιδείνωση των σχέσεων μεταξύ Ουάσιγκτον και Νέου Δελχί, το Υπουργείο Άμυνας της Ινδίας ακύρωσε τα σχέδια για την αγορά αμερικανικών αεροσκαφών ανθυποβρυχιακού πολέμου P-8I.
Παραμένει ασαφές αν τα προβληματικά αεροσκάφη F-35 του βρετανικού στρατού θα θεωρηθούν ως αποτέλεσμα επιχειρησιακών ελλείψεων ή ως αντανάκλαση ελλείψεων του ίδιου του αεροσκάφους.
Σοβαρά ερωτήματα έχουν προκύψει σχετικά με το επίπεδο εκπαίδευσης των Βρετανών πιλότων και του προσωπικού συντήρησης στο χειρισμό του F-35, ιδιαίτερα μετά την συντριβή ενός από τα αεροσκάφη στην Μεσόγειο τον Νοέμβριο του 2021.
Η αμφιβολία για την αξιοπιστία του F-35 μπορεί να πλήξει τις μελλοντικές του προοπτικές εξαγωγών.
Δισεκατομμύρια δολάρια
Το F-35, το καμάρι των Αμερικανών κοστίζει περίπου 100 εκατομμύρια δολάρια ανά μονάδα, με εκτιμώμενο κόστος κύκλου ζωής άνω των 2 τρισεκατομμυρίων δολαρίων.
Κι όμως, δεν μπορεί να πετάξει συνεχόμενα σε υπερηχητική ταχύτητα, αντιμετωπίζει συνεχώς σφάλματα λογισμικού και το σύστημά του υπερθερμαίνεται σε σημείο που ο Πεντάγωνο έχει απαγορεύσει πτήσεις σε υπερηχητικές ταχύτητες άνω των λίγων λεπτών.
Όταν το συγκεκριμένο βρετανικό F-35 καθηλώθηκε στο αεροδρόμιο της Thiruvananthapuram στην Ινδία, χρειάστηκαν 14 τεχνικοί που έφτασαν από το Ηνωμένο Βασίλειο για να επισκευάσουν ένα πρόβλημα στα υδραυλικά και στο βοηθητικό σύστημα ισχύος.
Μια χώρα με μακρά παράδοση στην αεροπορική τεχνολογία δεν μπορούσε να θέσει σε πτήση το πιο προηγμένο αεροσκάφος της, λόγω ενός«ελαφριού αέρα τον Ινδικό Ωκεανό».
Τεχνολογία για επίδειξη, όχι για πόλεμο
Το F-35 δεν είναι πραγματικό μαχητικό, είναι ένα ακριβοπληρωμένο gadget γεμάτο ευπάθειες.
Με την ηλεκτρονική του «νοημοσύνη» (avionics) να παρουσιάζει συνεχώς σφάλματα και το λογισμικό του να συγκρίνεται δυσμενώς ακόμα και με το περιβόητο Microsoft Windows ME, δύσκολα εμπνέει εμπιστοσύνη σε κράτη που θέλουν να τοποθετήσουν την εθνική τους άμυνα στην αιχμή της τεχνολογίας.
Ο κινητήρας Pratt & Whitney F135 αποδίδει με αξιοπιστία αντίστοιχη ενός παλιού «Yugo σε χιονοθύελλα της Σιβηρίας» όπως σχολιάζουν οι ειδικοί, ενώ οι τεχνικές του δυσλειτουργίες επεκτείνονται σε όλα τα επίπεδα: από το radar μέχρι τον μηχανισμό κάθετης απογείωσης (στην έκδοση F-35B).
www.bankingnews.gr
Την ώρα που η Κίνα απογειώνει ήδη δύο μαχητικά έκτης γενιάς, η ναυαρχίδα της Lockheed Martin παραμένει καθηλωμένη σε προβλήματα λογισμικού και εξοπλισμού.
Οι ελπίδες για την περίφημη αναβάθμιση Block 4 θρυμματίζονται, και μαζί τους η εικόνα της αμερικανικής στρατιωτικής υπεροχής.
Καθυστερεί η αναβάθμιση
Οι προσπάθειες αναβάθμισης του F-35 στο πρότυπο Block 4 συναντούν συνεχώς αυξανόμενες καθυστερήσεις: θα χρειαστούν ακόμα δύο χρόνια για την ανάπτυξη και εγκατάσταση των προβλεπόμενων βελτιώσεων, παρά τη σημαντική μείωση του εύρους του εκσυγχρονισμού, αναφέρει νέα έκθεση του Government Accountability Office (GAO) των ΗΠΑ, όπως μεταδίδει το αμερικανικό στρατιωτικό περιοδικό Military Watch Magazine.
Η έκθεση βασίζεται σε έλεγχο του προγράμματος F-35 που πραγματοποιήθηκε από το συγκεκριμένο όργανο και αποτυπώνει την εικοσαετή ιστορία σοβαρών καθυστερήσεων και αδυναμιών, καθώς και τη συχνή «αποδυνάμωση» των απαιτήσεων για τα χαρακτηριστικά του προκειμένου να μειωθούν οι προθεσμίες.
Άγνωστα κόστη
Στην έκθεση σημειώνεται ότι το Block 4 θα έχει πλέον «λιγότερες δυνατότητες, θα αντιμετωπίσει καθυστερήσεις και άγνωστα κόστη».
Αυτές οι καθυστερήσεις συμβαίνουν ενώ η Πολεμική Αεροπορία της Κίνας ενισχύεται κάτι που καθιστά την αναβάθμιση του F-35 όλο και πιο επείγουσα.
Σύμφωνα με την έκθεση του GAO, το πρόγραμμα F-35 εξακολουθεί να δυσκολεύεται να ολοκληρώσει την εδώ και καιρό καθυστερημένη τεχνολογική αναβάθμιση Technology Refresh 3 (TR-3), η οποία παρέχει την υπολογιστική ισχύ και το λογισμικό για τις νέες βελτιώσεις του Block 4.
«Σύμφωνα με εκπροσώπους του προγράμματος, η Lockheed Martin σχεδιάζει να ξεκινήσει τις παραδόσεις πλήρως επιχειρησιακών αεροσκαφών με TR-3, που θα επιτρέψουν την υλοποίηση των δυνατοτήτων του Block 4, το 2026 — κάτι που σημαίνει καθυστέρηση τριών ετών λόγω προβλημάτων στο hardware και το λογισμικό», αναφέρεται στην έκθεση.
Προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα
Επιπλέον, σημειώνεται ότι τα προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα συνεχίζουν να επηρεάζουν την παραγωγή των αεροσκαφών και των κινητήρων, οδηγώντας σε όλο και πιο καθυστερημένες παραδόσεις.
Όλες οι δυνατότητες που επρόκειτο αρχικά να υλοποιηθούν στο F-35 Block 4 στα μέσα της δεκαετίας του 2020, τώρα μεταφέρονται στις αρχές της δεκαετίας του 2030.
Σε έκθεση του Director of Operational Test and Evaluation στις αρχές του 2025 αναφερόταν ότι το F-35 «εξακολουθεί να μην πληροί» τα πρότυπα που ορίστηκαν στο αρχικό έγγραφο για την ανάπτυξη δυνατοτήτων, ενώ επίσης σημειωνόταν ότι «η βελτίωση και διατήρηση των επιδόσεων αξιοπιστίας του αεροσκάφους είναι ιδιαίτερα δύσκολη».
Πιο αβέβαιο το μέλλον των F-35
Το μέλλον του προγράμματος F-35 γίνεται όλο και πιο αβέβαιο, καθώς τόσο η Κίνα όσο και οι ΗΠΑ φαίνεται να προετοιμάζονται για την ένταξη των πρώτων μαχητικών έκτης γενιάς στις αρχές της δεκαετίας του 2030.
Η Κίνα έχει ήδη γίνει η πρώτη χώρα στον κόσμο που παρουσίασε μαχητικό έκτης γενιάς: πλάνα που δημοσιεύτηκαν στις 26 Δεκεμβρίου έδειξαν αεροσκάφη από δύο διαφορετικά προγράμματα σε προχωρημένο στάδιο πρωτοτύπων.
Και τα δύο αυτά αεροσκάφη υποβάλλονται έκτοτε σε εντατικές δοκιμές πτήσης και αναμένεται να ενταχθούν στον στόλο στις αρχές της επόμενης δεκαετίας.
Μια γενιά πίσω
Η μετοχή του βασικού αναδόχου του F-35, της Lockheed Martin, κατέγραψε αισθητή πτώση μετά την παρουσίαση των κινεζικών μαχητικών, κυρίως λόγω της υψηλής πιθανότητας μείωσης της ζήτησης για το F-35, το οποίο θα παραμείνει «μια γενιά πίσω».
Η αναμενόμενη σοβαρή καθυστέρηση και τα προβλήματα στην ανάπτυξη του αμερικανικού μαχητικού έκτης γενιάς F-47 οδήγησαν τη Lockheed Martin στην πρόταση ενός βελτιωμένου μοντέλου του F-35, που ονομάστηκε «5+ γενιά», στο οποίο θα ενσωματωθούν ορισμένες τεχνολογίες έκτης γενιάς ως εναλλακτική λύση.
Ισορροπία δυνάμεων
Ωστόσο, τα σοβαρά μειονεκτήματα όλων των προηγούμενων προσπαθειών ουσιαστικής αναβάθμισης του F-35, συμπεριλαμβανομένων των καθυστερήσεων στην επίτευξη του προτύπου Block 4, δημιουργούν μεγάλες πιθανότητες ότι οι πιο φιλόδοξοι εκσυγχρονισμοί δεν θα θεωρηθούν βιώσιμοι.
Το μέλλον του προγράμματος F-35 έχει ιδιαίτερη σημασία για την ισορροπία δυνάμεων σε διάφορες περιοχές του κόσμου, καθώς πρόκειται όχι μόνο για το μεγαλύτερο εξοπλιστικό πρόγραμμα στην ιστορία, αλλά και για το μοναδικό μαχητικό πέμπτης γενιάς παγκοσμίως που παράγεται σε αξιοσημείωτες ποσότητες εκτός Κίνας και συγκρίνεται σε δυνατότητες με τα κινεζικά J-20 και J-35.
Αρνητική δημοσιότητα
Πρόσφατα, μόλις τον περασμένο Αύγουστο ένα βρετανικό F-35B πραγματοποίησε έκτακτη προσγείωση στην Ιαπωνία.
Το Υπουργείο Άμυνας της Ιαπωνίας επιβεβαίωσε πως το αεροσκάφος αναγκάστηκε να προσγειωθεί λόγω «βλάβης» και ότι επιχειρούσε από το βρετανικό αεροπλανοφόρο HMS Prince of Wales.
Το περιστατικό συνέβη λίγες ημέρες μετά την αναγκαστική προσγείωση ενός βρετανικού F-35B στο αεροδρόμιο Thiruvananthapuram στη νότια Ινδία στις 14 Ιουνίου.
Το αεροσκάφος παρέμεινε καθηλωμένο για 39 ημέρες , καθώς όλες οι προσπάθειες αποκατάστασης της αεροπορικής του καταλληλότητας απέτυχαν.
Και τα δύο περιστατικά προκάλεσαν σημαντική αρνητική δημοσιότητα για το F-35, το οποίο έχει επικριθεί για τη χαμηλή αξιοπιστία του και την περιορισμένη ετοιμότητά του για πάνω από μια δεκαετία.
To Νέο Δελχί απέρριψε με πάταγο την προμήθεια F-35
Στα τέλη Ιουλίου, αναφέρθηκε ότι η ινδική κυβέρνηση είχε ενημερώσει τους Αμερικανούς αξιωματούχους για την έλλειψη ενδιαφέροντος της να προμηθευτεί το μαχητικό F-35.
Παραμένει ασαφές αν τα προβληματικά αεροσκάφη F-35 του βρετανικού στρατού θα θεωρηθούν ως αποτέλεσμα επιχειρησιακών ελλείψεων ή ως αντανάκλαση ελλείψεων του ίδιου του αεροσκάφους.
Σοβαρά ερωτήματα έχουν προκύψει σχετικά με το επίπεδο εκπαίδευσης των Βρετανών πιλότων και του προσωπικού συντήρησης στο χειρισμό του F-35, ιδιαίτερα μετά την συντριβή ενός από τα αεροσκάφη στην Μεσόγειο τον Νοέμβριο του 2021.
Η αμφιβολία για την αξιοπιστία του F-35 μπορεί να πλήξει τις μελλοντικές του προοπτικές εξαγωγών.
Δισεκατομμύρια δολάρια
Το F-35, το καμάρι των Αμερικανών κοστίζει περίπου 100 εκατομμύρια δολάρια ανά μονάδα, με εκτιμώμενο κόστος κύκλου ζωής άνω των 2 τρισεκατομμυρίων δολαρίων.
Κι όμως, δεν μπορεί να πετάξει συνεχόμενα σε υπερηχητική ταχύτητα, αντιμετωπίζει συνεχώς σφάλματα λογισμικού και το σύστημά του υπερθερμαίνεται σε σημείο που ο Πεντάγωνο έχει απαγορεύσει πτήσεις σε υπερηχητικές ταχύτητες άνω των λίγων λεπτών.
Όταν το συγκεκριμένο βρετανικό F-35 καθηλώθηκε στο αεροδρόμιο της Thiruvananthapuram στην Ινδία, χρειάστηκαν 14 τεχνικοί που έφτασαν από το Ηνωμένο Βασίλειο για να επισκευάσουν ένα πρόβλημα στα υδραυλικά και στο βοηθητικό σύστημα ισχύος.
Μια χώρα με μακρά παράδοση στην αεροπορική τεχνολογία δεν μπορούσε να θέσει σε πτήση το πιο προηγμένο αεροσκάφος της, λόγω ενός«ελαφριού αέρα τον Ινδικό Ωκεανό».
Τεχνολογία για επίδειξη, όχι για πόλεμο
Το F-35 δεν είναι πραγματικό μαχητικό, είναι ένα ακριβοπληρωμένο gadget γεμάτο ευπάθειες.
Με την ηλεκτρονική του «νοημοσύνη» (avionics) να παρουσιάζει συνεχώς σφάλματα και το λογισμικό του να συγκρίνεται δυσμενώς ακόμα και με το περιβόητο Microsoft Windows ME, δύσκολα εμπνέει εμπιστοσύνη σε κράτη που θέλουν να τοποθετήσουν την εθνική τους άμυνα στην αιχμή της τεχνολογίας.
Ο κινητήρας Pratt & Whitney F135 αποδίδει με αξιοπιστία αντίστοιχη ενός παλιού «Yugo σε χιονοθύελλα της Σιβηρίας» όπως σχολιάζουν οι ειδικοί, ενώ οι τεχνικές του δυσλειτουργίες επεκτείνονται σε όλα τα επίπεδα: από το radar μέχρι τον μηχανισμό κάθετης απογείωσης (στην έκδοση F-35B).
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών