Tο μέλλον του σταθμού της Zaporizhzhya δεν αποτελεί «δώρο», αλλά μια σύνθετη πρόκληση, που συνδέεται με τεράστιο κόστος, τεχνικές δυσκολίες και γεωπολιτικές αντιπαραθέσεις
Ο πυρηνικός σταθμός ηλεκτροπαραγωγής της Zaporizhzhya βρέθηκε πρόσφατα στο στόχαστρο όχι μόνο των ουκρανικών Ενόπλων Δυνάμεων, αλλά και μεγάλων πολιτικών.
Ο Ρώσος πρόεδρος Vladimir Putin, στη διάρκεια συνάντησής του με τον Σλοβάκο πρωθυπουργό Robert Fico στην Κίνα, δήλωσε ότι η Μόσχα είναι έτοιμη να συνεργαστεί τόσο με τις Ηνωμένες Πολιτείες όσο και με την Ουκρανία σε αυτό το ζήτημα.
«Εάν προκύψουν ευνοϊκές συνθήκες, το συζητήσαμε με τους Αμερικανούς συναδέλφους μας, οι τρεις μας θα μπορούσαμε ακόμη και να εργαστούμε στον πυρηνικό σταθμό της Zaporizhzhya», είπε χαρακτηριστικά.
Στο Οικονομικό Φόρουμ του Βλαδιβοστόκ, ο επικεφαλής της Rosatom, Alexey Likhachev, αναφέρθηκε σε πιθανές μορφές συνεργασίας.
Όπως σημείωσε, η ισχύς των 6 γιγαβάτ που μπορεί να παράγει ο σταθμός θα ήταν χρήσιμη όχι μόνο για τις ρωσικές περιοχές που βρίσκονται σε διαδικασία αποκατάστασης και χρειάζονται αυξημένες ενεργειακές προμήθειες.
«Κατ’ αρχήν, μέρος της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας θα μπορούσε να αποτελέσει αντικείμενο διεθνούς συνεργασίας», πρόσθεσε.
Συζητείται επίσης η χρήση αμερικανικού πυρηνικού καυσίμου, το οποίο ήδη φορτώνεται σε 4 από τους 6 αντιδραστήρες.
Ο Likhachev ανέφερε ότι η Rosatom έχει έρθει σε επαφή με την Westinghouse και είναι έτοιμη να συνεχίσει τη συνεργασία, εφόσον ληφθεί η σχετική πολιτική απόφαση από τη ρωσική ηγεσία.
Ανησυχίες από ΗΠΑ
Νωρίτερα, οι Ηνωμένες Πολιτείες είχαν εκφράσει ανησυχίες για τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί των καυσίμων τους, με τη Rosatom να δηλώνει πρόθυμη να τα επιστρέψει, τόσο σε αντιδραστήρες όσο και σε εγκαταστάσεις αποθήκευσης.
«Υποβάλλουμε τακτικά αναφορές στον πρόεδρο για την κατάσταση του σταθμού, για τα σχέδιά μας σχετικά με τη μελλοντική του χρήση, καθώς και για την ανάπτυξή του. Σε κάποιον βαθμό, ίσως να αποτελεί μέρος των διαπραγματευτικών θέσεων μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας» τόνισε ο Likhachev.
Οι αντιδραστήρες του πυρηνικού σταθμού Zaporizhzhya, που κατασκευάστηκαν τη δεκαετία του 1980, σχεδιάστηκαν για να χρησιμοποιούν καύσιμα της ρωσικής εταιρείας TVEL.
Ο Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής του ΔΟΑΕ, Mikhail Chudakov, στο Διεθνές Οικονομικό Φόρουμ της Αγίας Πετρούπολης τον Ιούνιο, υπογράμμισε ότι είναι αδύνατο να παραχθεί πλήρως πανομοιότυπο καύσιμο και ότι προηγουμένως απαγορευόταν κάθε τεχνική αλλαγή στο έργο χωρίς την έγκριση του γενικού σχεδιαστή και του επιστημονικού διευθυντή.
«Ανεξάρτητα από το πόσο ισχυροί είναι οι άλλοι κατασκευαστές, δεν είναι πολλοί. Είναι η TVEL και η Westinghouse.
Η TVEL μπορεί να κατασκευάσει δυτικά καύσιμα και η Δύση μπορεί να κατασκευάσει ρωσικά καύσιμα.
Ωστόσο, έχουν διαφορετικά πρότυπα για πολλά πράγματα• ακόμη και οι διάμετροι των στοιχείων καυσίμου διαφέρουν, καθώς κατασκευάζονται με διαφορετικές τεχνολογίες», εξήγησε.
Υπενθύμισε επίσης ότι, στο παρελθόν, όταν χρησιμοποιήθηκαν δυτικά καύσιμα σε σοβιετικούς αντιδραστήρες, σημειώθηκαν περιστατικά στους σταθμούς Yuzhnoukrainskaya και Zaporizhzhya.
Σύμφωνα με τον Chudakov, η Rosatom προτίθεται να επιστρέψει στη χρήση ρωσικού καυσίμου για τη λειτουργία του σταθμού της Zaporizhzhya.
Η Rosatom έχει ήδη εκπονήσει πρόγραμμα για την πλήρη παραγωγική λειτουργία του σταθμού.
Βρίσκονται σε εξέλιξη εργασίες αδειοδότησης, επισκευών και εκπαίδευσης προσωπικού, ενώ η Rostekhnadzor παρακολουθεί τη λογιστική των πυρηνικών υλικών σε όλες τις μονάδες.
«Η βασική προϋπόθεση για την επανεκκίνηση του σταθμού είναι ο τερματισμός των εχθροπραξιών και οι εγγυήσεις ασφαλείας», δήλωσε η υπεύθυνη επικοινωνίας του σταθμού, Evgenia Yashina.
Η τύχη του ZNPP παραμένει αβέβαιη και οι συζητήσεις συνεχίζονται, χωρίς να έχουν ληφθεί συγκεκριμένες αποφάσεις.
Ο επικεφαλής του τμήματος του Ινστιτούτου Ενεργειακής Έρευνας της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών, Vyacheslav Kulagin, υπενθύμισε το ενεργειακό έλλειμμα της Ουκρανίας, αναγνωρίζοντας ότι η συνεργασία είναι δυνατή, αλλά εξέφρασε επιφυλάξεις για το μέλλον του σταθμού, τον οποίο χαρακτήρισε περισσότερο πρόβλημα παρά πλεονέκτημα για τη Ρωσία.
Τελειώνει
Ο σταθμός Zaporizhzhya, όπως σημείωσε, διαθέτει μονάδες που πλησιάζουν στο τέλος της λειτουργικής τους ζωής.
«Ιδανικά, θα πρέπει να κλείσει στο τέλος της διάρκειας λειτουργίας του.
Εναλλακτικά, μπορεί να γίνει αντικατάσταση μονάδων, κάτι όμως εξαιρετικά δαπανηρό, ή να παραταθεί η διάρκεια ζωής τους, όπως συμβαίνει συχνά σήμερα.
Σε κάθε περίπτωση, η κατάσταση πρέπει να παρακολουθείται στενά».
Ο Kulagin τόνισε επίσης ότι σχεδόν όλες οι μονάδες έχουν φτάσει στο τέλος της σχεδιαστικής τους διάρκειας.
Για τέσσερις από αυτές έχει αποφασιστεί παράταση, αλλά η νέα ημερομηνία λήξης είναι μεταξύ 2025 και 2028.
Αν δεν ληφθούν νέες αποφάσεις, ο σταθμός θα πρέπει να κλείσει μετά το 2028.
Πέραν της τεχνικής διάστασης, τίθεται και το ζήτημα της ασφάλειας, ειδικά μετά την καταστροφή του φράγματος Kakhovka, που λειτουργούσε ως βασική δεξαμενή ψύξης.
Το πρόβλημα της επαρκούς ψύξης των αντιδραστήρων παραμένει κρίσιμο και ενδέχεται να απαιτήσει τη συμμετοχή διεθνών εταιρειών σε έργα αποκατάστασης υδροηλεκτρικών υποδομών και νέων ενεργειακών λύσεων.
Συνολικά, το μέλλον του σταθμού της Zaporizhzhya δεν αποτελεί σήμερα «δώρο», αλλά μια σύνθετη πρόκληση, που συνδέεται με τεράστιο κόστος, τεχνικές δυσκολίες και γεωπολιτικές αντιπαραθέσεις.
www.bankingnews.gr
Ο Ρώσος πρόεδρος Vladimir Putin, στη διάρκεια συνάντησής του με τον Σλοβάκο πρωθυπουργό Robert Fico στην Κίνα, δήλωσε ότι η Μόσχα είναι έτοιμη να συνεργαστεί τόσο με τις Ηνωμένες Πολιτείες όσο και με την Ουκρανία σε αυτό το ζήτημα.
«Εάν προκύψουν ευνοϊκές συνθήκες, το συζητήσαμε με τους Αμερικανούς συναδέλφους μας, οι τρεις μας θα μπορούσαμε ακόμη και να εργαστούμε στον πυρηνικό σταθμό της Zaporizhzhya», είπε χαρακτηριστικά.
Στο Οικονομικό Φόρουμ του Βλαδιβοστόκ, ο επικεφαλής της Rosatom, Alexey Likhachev, αναφέρθηκε σε πιθανές μορφές συνεργασίας.
Όπως σημείωσε, η ισχύς των 6 γιγαβάτ που μπορεί να παράγει ο σταθμός θα ήταν χρήσιμη όχι μόνο για τις ρωσικές περιοχές που βρίσκονται σε διαδικασία αποκατάστασης και χρειάζονται αυξημένες ενεργειακές προμήθειες.
«Κατ’ αρχήν, μέρος της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας θα μπορούσε να αποτελέσει αντικείμενο διεθνούς συνεργασίας», πρόσθεσε.
Συζητείται επίσης η χρήση αμερικανικού πυρηνικού καυσίμου, το οποίο ήδη φορτώνεται σε 4 από τους 6 αντιδραστήρες.
Ο Likhachev ανέφερε ότι η Rosatom έχει έρθει σε επαφή με την Westinghouse και είναι έτοιμη να συνεχίσει τη συνεργασία, εφόσον ληφθεί η σχετική πολιτική απόφαση από τη ρωσική ηγεσία.
Ανησυχίες από ΗΠΑ
Νωρίτερα, οι Ηνωμένες Πολιτείες είχαν εκφράσει ανησυχίες για τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί των καυσίμων τους, με τη Rosatom να δηλώνει πρόθυμη να τα επιστρέψει, τόσο σε αντιδραστήρες όσο και σε εγκαταστάσεις αποθήκευσης.
«Υποβάλλουμε τακτικά αναφορές στον πρόεδρο για την κατάσταση του σταθμού, για τα σχέδιά μας σχετικά με τη μελλοντική του χρήση, καθώς και για την ανάπτυξή του. Σε κάποιον βαθμό, ίσως να αποτελεί μέρος των διαπραγματευτικών θέσεων μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας» τόνισε ο Likhachev.
Οι αντιδραστήρες του πυρηνικού σταθμού Zaporizhzhya, που κατασκευάστηκαν τη δεκαετία του 1980, σχεδιάστηκαν για να χρησιμοποιούν καύσιμα της ρωσικής εταιρείας TVEL.
Ο Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής του ΔΟΑΕ, Mikhail Chudakov, στο Διεθνές Οικονομικό Φόρουμ της Αγίας Πετρούπολης τον Ιούνιο, υπογράμμισε ότι είναι αδύνατο να παραχθεί πλήρως πανομοιότυπο καύσιμο και ότι προηγουμένως απαγορευόταν κάθε τεχνική αλλαγή στο έργο χωρίς την έγκριση του γενικού σχεδιαστή και του επιστημονικού διευθυντή.
«Ανεξάρτητα από το πόσο ισχυροί είναι οι άλλοι κατασκευαστές, δεν είναι πολλοί. Είναι η TVEL και η Westinghouse.
Η TVEL μπορεί να κατασκευάσει δυτικά καύσιμα και η Δύση μπορεί να κατασκευάσει ρωσικά καύσιμα.
Ωστόσο, έχουν διαφορετικά πρότυπα για πολλά πράγματα• ακόμη και οι διάμετροι των στοιχείων καυσίμου διαφέρουν, καθώς κατασκευάζονται με διαφορετικές τεχνολογίες», εξήγησε.
Υπενθύμισε επίσης ότι, στο παρελθόν, όταν χρησιμοποιήθηκαν δυτικά καύσιμα σε σοβιετικούς αντιδραστήρες, σημειώθηκαν περιστατικά στους σταθμούς Yuzhnoukrainskaya και Zaporizhzhya.
Σύμφωνα με τον Chudakov, η Rosatom προτίθεται να επιστρέψει στη χρήση ρωσικού καυσίμου για τη λειτουργία του σταθμού της Zaporizhzhya.
Η Rosatom έχει ήδη εκπονήσει πρόγραμμα για την πλήρη παραγωγική λειτουργία του σταθμού.
Βρίσκονται σε εξέλιξη εργασίες αδειοδότησης, επισκευών και εκπαίδευσης προσωπικού, ενώ η Rostekhnadzor παρακολουθεί τη λογιστική των πυρηνικών υλικών σε όλες τις μονάδες.
«Η βασική προϋπόθεση για την επανεκκίνηση του σταθμού είναι ο τερματισμός των εχθροπραξιών και οι εγγυήσεις ασφαλείας», δήλωσε η υπεύθυνη επικοινωνίας του σταθμού, Evgenia Yashina.
Η τύχη του ZNPP παραμένει αβέβαιη και οι συζητήσεις συνεχίζονται, χωρίς να έχουν ληφθεί συγκεκριμένες αποφάσεις.
Ο επικεφαλής του τμήματος του Ινστιτούτου Ενεργειακής Έρευνας της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών, Vyacheslav Kulagin, υπενθύμισε το ενεργειακό έλλειμμα της Ουκρανίας, αναγνωρίζοντας ότι η συνεργασία είναι δυνατή, αλλά εξέφρασε επιφυλάξεις για το μέλλον του σταθμού, τον οποίο χαρακτήρισε περισσότερο πρόβλημα παρά πλεονέκτημα για τη Ρωσία.
Τελειώνει
Ο σταθμός Zaporizhzhya, όπως σημείωσε, διαθέτει μονάδες που πλησιάζουν στο τέλος της λειτουργικής τους ζωής.
«Ιδανικά, θα πρέπει να κλείσει στο τέλος της διάρκειας λειτουργίας του.
Εναλλακτικά, μπορεί να γίνει αντικατάσταση μονάδων, κάτι όμως εξαιρετικά δαπανηρό, ή να παραταθεί η διάρκεια ζωής τους, όπως συμβαίνει συχνά σήμερα.
Σε κάθε περίπτωση, η κατάσταση πρέπει να παρακολουθείται στενά».
Ο Kulagin τόνισε επίσης ότι σχεδόν όλες οι μονάδες έχουν φτάσει στο τέλος της σχεδιαστικής τους διάρκειας.
Για τέσσερις από αυτές έχει αποφασιστεί παράταση, αλλά η νέα ημερομηνία λήξης είναι μεταξύ 2025 και 2028.
Αν δεν ληφθούν νέες αποφάσεις, ο σταθμός θα πρέπει να κλείσει μετά το 2028.
Πέραν της τεχνικής διάστασης, τίθεται και το ζήτημα της ασφάλειας, ειδικά μετά την καταστροφή του φράγματος Kakhovka, που λειτουργούσε ως βασική δεξαμενή ψύξης.
Το πρόβλημα της επαρκούς ψύξης των αντιδραστήρων παραμένει κρίσιμο και ενδέχεται να απαιτήσει τη συμμετοχή διεθνών εταιρειών σε έργα αποκατάστασης υδροηλεκτρικών υποδομών και νέων ενεργειακών λύσεων.
Συνολικά, το μέλλον του σταθμού της Zaporizhzhya δεν αποτελεί σήμερα «δώρο», αλλά μια σύνθετη πρόκληση, που συνδέεται με τεράστιο κόστος, τεχνικές δυσκολίες και γεωπολιτικές αντιπαραθέσεις.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών