Συμπτωματικά, το κοινό ανακοινωθέν εκδόθηκε μόλις λίγα 24ωρα μετά τη συνάντηση, στον Λευκό Οίκου, του Donald Trump και των Ευρωπαίων ηγετών με θέμα τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία
Τη συνθηκολόγηση της και την άνευ όρων παράδοση στον Αμερικανό πρόεδρο, Donald Trump, υπέγραψε η Ευρωπαϊκή Ένωση, λίγα μόλις 24ωρα μετά τη συνάντηση στον Λευκό Οίκο για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία.
Ειδικότερα, εκδόθηκε το κοινό ανακοινωθέν με τις Ηνωμένες Πολιτείες που αποκαλύπτει δασμούς 15% σε κρίσιμους τομείς -από φάρμακα και ημιαγωγούς μέχρι αυτοκίνητα- ενώ ταυτόχρονα η ΕΕ δεσμεύεται σε επενδύσεις μαμούθ στην αμερικανική αγορά. Η συμφωνία, που προκαλεί οικονομικό σοκ, αφήνει ξεκάθαρο ποιος έχει το πάνω χέρι στο νέο κεφάλαιο της εμπορικής αντιπαράθεσης.
Έπειτα από εβδομάδες έντονων διαπραγματεύσεων, οι Βρυξέλλες και η Ουάσιγκτον κατέληξαν σε εμπορική συμφωνία στα τέλη του περασμένου μήνα, η οποία προβλέπει ενιαίους δασμούς 15% στις εξαγωγές της ΕΕ προς τις ΗΠΑ. Στο πλαίσιο της συμφωνίας, η ΕΕ δεσμεύτηκε επίσης να αγοράσει αμερικανική ενέργεια αξίας 750 δισ. δολαρίων και να επενδύσει τουλάχιστον επιπλέον 600 δισ. δολάρια στις ΗΠΑ.
Πολλοί πολιτικοί και επιχειρηματικοί ηγέτες στην Ευρώπη εκείνη την περίοδο εξέφρασαν ανησυχίες ότι η συμφωνία ήταν άνιση. Παρέμεναν επίσης αρκετά αναπάντητα ερωτήματα, όπως το ποιοι δασμοί θα εφαρμοστούν σε ορισμένα προϊόντα που ο Donald Trump είχε ήδη επιβαρύνει με τομεακούς δασμούς.
Ωστόσο, η σημερινή ανακοίνωση ρίχνει περισσότερο φως…
Ξυλεία, τεχνολογία και ρυθμίσεις
Βασικά σημεία της ανακοίνωσης περιλαμβάνουν τη δέσμευση των ΗΠΑ να «εφαρμόσουν τον υψηλότερο από τον δασμό πλέον ευνοημένου κράτους (MFN) ή έναν δασμό 15% (που θα αποτελείται από τον MFN και έναν αμοιβαίο δασμό) στα προϊόντα καταγωγής της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Από την 1η Σεπτεμβρίου, οι ΗΠΑ θα εφαρμόζουν μόνο MFN δασμούς σε ορισμένα προϊόντα της ΕΕ, όπως «μη διαθέσιμους φυσικούς πόρους (π.χ. φελλό), όλα τα αεροσκάφη και τα ανταλλακτικά τους, γενόσημα φάρμακα και τα συστατικά τους, καθώς και χημικά πρόδρομα υλικά».
Αρκετοί από τους αποκαλούμενους δασμούς του Άρθρου 232 έχουν περιοριστεί στο γενικό ποσοστό 15%, συμπεριλαμβανομένων εκείνων στην ξυλεία, τους ημιαγωγούς και τα φάρμακα, σύμφωνα με ανώτερο αξιωματούχο της αμερικανικής κυβέρνησης. Αυτό αποτελεί σημαντική μείωση σε σχέση με τους πολύ υψηλότερους δασμούς που έχει κατά καιρούς απειλήσει ο Trump, όπως τον 100% φόρο στους ημιαγωγούς.
Παράλληλα, η ανακοίνωση ανέφερε ότι η ΕΕ προτίθεται «να εξαλείψει τους δασμούς σε όλα τα βιομηχανικά προϊόντα των ΗΠΑ και να παρέχει προνομιακή πρόσβαση στην αγορά για ευρύ φάσμα αμερικανικών θαλασσινών και αγροτικών προϊόντων». Αυτό είχε ήδη καλυφθεί σε γενικές γραμμές στο αρχικό πλαίσιο.
Η ανακοίνωση περιλάμβανε, επίσης, λεπτομέρειες για τις δεσμεύσεις της ΕΕ σε αγορές ενέργειας και επενδύσεις, που στο παρελθόν είχαν προκαλέσει ερωτήματα για τη βιωσιμότητά τους και για τις πιθανές επιπτώσεις αν δεν υλοποιηθούν.
Η τελευταία ανακοίνωση επανέλαβε τα προγραμματισμένα ποσά δαπανών της ΕΕ -σε chips τεχνητής νοημοσύνης, ενέργεια και ευρύτερες επενδύσεις στις ΗΠΑ- αλλά τα περιέγραψε ως προθέσεις και προσδοκίες, όχι ως εγγυημένες δεσμεύσεις, όπως τόνισε ανώτερος αξιωματούχος.
Η ανακοίνωση της Πέμπτης σημείωσε επίσης σχέδια της ΕΕ να αυξήσει «ουσιαστικά» τις αγορές στρατιωτικού και αμυντικού εξοπλισμού από τις ΗΠΑ, ακόμη και καθώς η Ευρώπη δεσμεύεται να ενισχύσει τις δικές της αμυντικές δυνατότητες.
Σημαντικό είναι ότι η νέα συμφωνία δεν εισάγει αλλαγές όσον αφορά τον νόμο περί ψηφιακών υπηρεσιών της ΕΕ, ο οποίος περιλαμβάνει κανονισμούς για τις μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας και αποτελούσε μακροχρόνιο σημείο τριβής στις εμπορικές συνομιλίες με τον Trump.
Φάρμακα
Ο φαρμακευτικός κλάδος της Ευρώπης -η βασική πηγή φαρμακευτικών εισαγωγών των ΗΠΑ- θα δει επίσης δασμούς που δεν θα ξεπερνούν το 15%. Κρίσιμα, αυτός ο δασμός δεν θα προστίθεται σε άλλους ενωσιακούς δασμούς.
Από την 1η Σεπτεμβρίου, η κυβέρνηση Trump συμφώνησε επίσης να εφαρμόζει την πολιτική τιμολόγησης φαρμάκων MFN μόνο στα γενόσημα. Η οδηγία αυτή στοχεύει στη μείωση των τιμών των φαρμάκων στις ΗΠΑ, συνδέοντάς τις με τις συνήθως χαμηλότερες τιμές που πληρώνουν άλλες ανεπτυγμένες χώρες.
Τον Απρίλιο, η κυβέρνηση Trump είχε ξεκινήσει μια έρευνα Άρθρου 232 για τα φαρμακευτικά προϊόντα, εξετάζοντας την επίδραση των εισαγωγών στην εθνική ασφάλεια. Τις τελευταίες εβδομάδες, ο Trump απείλησε με δασμούς έως και 250% στον φαρμακευτικό τομέα και έστειλε τελεσίγραφο σε μεγάλες εταιρείες απαιτώντας να μειώσουν τις τιμές των φαρμάκων στις ΗΠΑ.
Ο Λευκός Οίκος έχει επανειλημμένα κατηγορήσει τον κλάδο για «καταχρηστικές» πρακτικές τιμολόγησης, ενώ ταυτόχρονα προτρέπει τις εταιρείες να μεταφέρουν την παραγωγή τους εντός ΗΠΑ, για να ενισχυθεί η εγχώρια παραγωγή. Αυτό οδήγησε σε κύμα επενδυτικών δεσμεύσεων στις ΗΠΑ τους τελευταίους μήνες, από εταιρείες όπως οι Novartis, AstraZeneca και Roche, καθώς και σε προσαρμογές τιμών από τις Novo Nordisk και Eli Lilly.
Αυτοκινητοβιομηχανία
Οι ΗΠΑ και η ΕΕ δήλωσαν την Πέμπτη ότι συμφώνησαν σε έναν υπό όρους δασμό 15% για τα ευρωπαϊκά αυτοκίνητα και τα ανταλλακτικά τους με προορισμό τις ΗΠΑ — αλλά μόνο αφού οι Βρυξέλλες εισαγάγουν νομοθεσία για τη μείωση των βιομηχανικών δασμών τους, σύμφωνα με ανώτερο Αμερικανό αξιωματούχο.
Ο ίδιος πρόσθεσε ότι η απλή εισαγωγή νομοθεσίας εκ μέρους της ΕΕ για τη μείωση των βιομηχανικών δασμών θα αρκεί για να ενεργοποιηθεί η συμφωνία.
«Όσον αφορά τα αυτοκίνητα, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρωπαϊκή Ένωση σκοπεύουν να αποδεχθούν και να αναγνωρίσουν αμοιβαία τα πρότυπα η μία της άλλης», ανέφεραν οι δύο πλευρές σε κοινή ανακοίνωση.
Στο πλαίσιο της εμπορικής συμφωνίας του Ιουλίου, η ΕΕ είχε δηλώσει ότι θα εξαλείψει τους «ήδη χαμηλούς» δασμούς σε βιομηχανικά προϊόντα των ΗΠΑ.
Μιλώντας στα τέλη του περασμένου μήνα, ο Trump είχε χαρακτηρίσει τη συμφωνία-πλαίσιο ως τη μεγαλύτερη εμπορική συμφωνία που έχει γίνει ποτέ και «εξαιρετική για τα αυτοκίνητα».
Η προοπτική δασμού 15% σε αυτοκίνητα και ανταλλακτικά αντιπροσωπεύει σημαντική μείωση σε σχέση με την απειλή του Trump για επιβολή 30%, ενώ σχεδόν υποδιπλασιάζει τον υφιστάμενο δασμό 27,5% στον ευρωπαϊκό κλάδο αυτοκινήτου.
Οι βιομηχανικοί σύνδεσμοι είχαν προηγουμένως εκφράσει έντονη ανησυχία για το κόστος αυτών των δασμών.
Η Ένωση Γερμανικής Αυτοκινητοβιομηχανίας (VDA), που εκπροσωπεί περισσότερες από 620 εταιρείες του γερμανικού κλάδου, προειδοποίησε ότι ένας δασμός 15% στις εξαγωγές αυτοκινήτων στις ΗΠΑ θα «κοστίσει δισεκατομμύρια ετησίως στις γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες και θα τις επιβαρύνει στη φάση της μεταμόρφωσής τους».
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών