Ενώ η Ουάσινγκτον αποδυναμώνει την παρουσία της στην Ασία το Πεκίνο ενισχύει τις σχέσεις του με τις χώρες της περιοχής
Για περισσότερο από έναν μήνα, το υπουργείο Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών βρίσκεται σε μια διαδικασία εκτεταμένων περικοπών και απολύσεων προσωπικού.
Η εξέλιξη αυτή αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης στρατηγικής του προέδρου Donald Trump, με στόχο τον επαναπροσδιορισμό της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής υπό το δόγμα «America First».
Ωστόσο, οι συνέπειες αυτών των ενεργειών είναι ιδιαίτερα αισθητές στην περιοχή της Ασίας-Ειρηνικού, όπου η Κίνα φαίνεται να κερδίζει σταθερά έδαφος έναντι της αποδυναμωμένης αμερικανικής παρουσίας.
Μια συντονισμένη επίθεση στη διπλωματία
Οι απολύσεις στο State Department —άνω των 1.300 υπαλλήλων— δεν ήταν μια αιφνιδιαστική κίνηση.
Είχαν προγραμματιστεί από την αρχή της θητείας Trump με τη διοίκηση να υποστηρίζει ότι στόχος είναι η «ορθολογική διαχείριση των χρημάτων των φορολογουμένων» και η αντιμετώπιση της «γραφειοκρατικής υπερτροφίας».
«Το πρόβλημα δεν είναι η έλλειψη χρημάτων ή ταλαντούχων ανθρώπων, αλλά ένα σύστημα όπου όλα απαιτούν υπερβολικό χρόνο, χρήματα και συμμετοχή υπερβολικά πολλών ατόμων», ανέφερε σχετική ανακοίνωση του υπουργείου.
Μαζί με τις απολύσεις, περισσότερες από 300 υπηρεσίες και γραφεία του Υπουργείου Εξωτερικών καταργήθηκαν, ανάμεσά τους τμήματα για τα ανθρώπινα δικαιώματα, την οικονομική διπλωματία και την κλιματική αλλαγή. Εξαιρετικά κρίσιμη υπήρξε και η διάλυση του Γραφείου Πολυμερών Υποθέσεων για την Ανατολική Ασία, το οποίο είχε ως βασική αποστολή τη συνεργασία με τις 10 χώρες της Ένωσης Κρατών της Νοτιοανατολικής Ασίας (ASEAN).
Η Αμερικανική Ένωση Διπλωματών (AFSA) προειδοποίησε ότι η απώλεια πάνω από 20% του διπλωματικού δυναμικού μέσα σε λίγους μήνες αποτελεί πλήγμα εθνικής σημασίας.
Τηλεοπτικά δίκτυα στις ΗΠΑ μετέδωσαν σκηνές συγκίνησης με διπλωμάτες να εγκαταλείπουν τα γραφεία τους με δάκρυα.
Απόσυρση από Ασία - Ειρηνικό και γεωπολιτικό κενό
Ενώ η Ουάσινγκτον αποδυναμώνει την παρουσία της, το Πεκίνο ενισχύει τις σχέσεις του με τις χώρες της Ασίας.
Στη Σύνοδο υπουργών Εξωτερικών της ASEAN, ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας Marco Rubio αντιμετώπισε την αντίδραση των εταίρων όταν απείλησε με δασμούς, ακόμα και αν τους διαβεβαίωσε ότι θα έχουν καλύτερους όρους από άλλες περιοχές του κόσμου.
Η απάντηση της ASEAN ήταν σαφής: οι μονομερείς εμπορικές πολιτικές υπονομεύουν τη σταθερότητα και την ανάπτυξη της περιοχής.
Την ίδια στιγμή, η Κίνα υπέγραφε νέο σχέδιο πενταετούς δράσης με τις χώρες της ASEAN, στοχεύοντας στη συνεργασία σε ψηφιακή και πράσινη οικονομία, ενώ προχωρούν οι διαπραγματεύσεις για Κώδικα Δεοντολογίας στη Νότια Σινική Θάλασσα.
Η αποδυνάμωση της Αμερικανικής παρουσίας επεκτείνεται και στην πολιτιστική διπλωματία.
Προγράμματα όπως το Fulbright University στο Βιετνάμ έμειναν χωρίς χρηματοδότηση, ενώ τα ραδιοφωνικά μέσα Radio Free Asia και Voice of America έχουν μειώσει σημαντικά τη δραστηριότητά τους.
Αντιθέτως, η Κίνα έχει προσθέσει 80 νέες ραδιοσυχνότητες για το εξωτερικό, αυξάνοντας την επιρροή της.
Η «απελευθέρωση» από τις Πολυμερείς Δεσμεύσεις - Στρατηγικό λάθος;
Η προσέγγιση της κυβέρνησης Trump βασίστηκε στη λογική ότι η απεμπλοκή από διεθνείς δεσμεύσεις απελευθερώνει τις ΗΠΑ να ενεργούν μονομερώς.
Ωστόσο, αυτή η αποχώρηση από διεθνή fora και πολυμερείς συμφωνίες έχει δημιουργήσει ένα κενό το οποίο σπεύδει να καλύψει η Κίνα.
Η αποδυνάμωση των δεσμών με συμμάχους, όπως η Ιαπωνία, η Νότια Κορέα και η Αυστραλία, μέσω επιθετικής εμπορικής πολιτικής και δασμών, έχει οδηγήσει πολλές χώρες στην αναζήτηση εναλλακτικών εμπορικών συμφωνιών — συχνά με την Κίνα.
Η σταδιακή απόσυρση των ΗΠΑ από πρωτοβουλίες όπως η AUKUS και η διακοπή σχεδίων για την κατασκευή πυρηνικών υποβρυχίων για την Αυστραλία αποτελούν ακόμα ένα σημάδι αυτής της μεταστροφής, εκτιμά ο γεωπολιτικός αναλυτής Ahmed Adel.
Σήμερα, η Κίνα διαθέτει τη μεγαλύτερη διπλωματική υπηρεσία στον κόσμο, με 274 πρεσβείες και διπλωματικά γραφεία σε 176 χώρες, ξεπερνώντας τις ΗΠΑ.
Η γεωπολιτική στροφή δεν μένει αναπάντητη
Η επιθετική αναδιοργάνωση της εξωτερικής πολιτικής υπό τον Trump μπορεί να αντανακλά μια εσωτερική πολιτική λογική εξοικονόμησης και ελέγχου της γραφειοκρατίας, όμως η επίδρασή της στον παγκόσμιο ρόλο των ΗΠΑ είναι εμφανής.
Σε Ασία-Ειρηνικό, μια από τις πιο κρίσιμες γεωπολιτικές ζώνες του 21ου αιώνα, η Κίνα δεν χάνει χρόνο να καλύψει το κενό που αφήνουν πίσω τους οι ΗΠΑ.
Αν σκοπός της εξωτερικής πολιτικής Trump είναι η ανάσχεση της Κίνας, τότε η στρατηγική αποδυνάμωσης της αμερικανικής διπλωματίας και των πολυμερών δεσμεύσεων μάλλον οδηγεί στο αντίθετο αποτέλεσμα.
www.bankingnews.gr
Η εξέλιξη αυτή αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης στρατηγικής του προέδρου Donald Trump, με στόχο τον επαναπροσδιορισμό της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής υπό το δόγμα «America First».
Ωστόσο, οι συνέπειες αυτών των ενεργειών είναι ιδιαίτερα αισθητές στην περιοχή της Ασίας-Ειρηνικού, όπου η Κίνα φαίνεται να κερδίζει σταθερά έδαφος έναντι της αποδυναμωμένης αμερικανικής παρουσίας.
Μια συντονισμένη επίθεση στη διπλωματία
Οι απολύσεις στο State Department —άνω των 1.300 υπαλλήλων— δεν ήταν μια αιφνιδιαστική κίνηση.
Είχαν προγραμματιστεί από την αρχή της θητείας Trump με τη διοίκηση να υποστηρίζει ότι στόχος είναι η «ορθολογική διαχείριση των χρημάτων των φορολογουμένων» και η αντιμετώπιση της «γραφειοκρατικής υπερτροφίας».
«Το πρόβλημα δεν είναι η έλλειψη χρημάτων ή ταλαντούχων ανθρώπων, αλλά ένα σύστημα όπου όλα απαιτούν υπερβολικό χρόνο, χρήματα και συμμετοχή υπερβολικά πολλών ατόμων», ανέφερε σχετική ανακοίνωση του υπουργείου.
Μαζί με τις απολύσεις, περισσότερες από 300 υπηρεσίες και γραφεία του Υπουργείου Εξωτερικών καταργήθηκαν, ανάμεσά τους τμήματα για τα ανθρώπινα δικαιώματα, την οικονομική διπλωματία και την κλιματική αλλαγή. Εξαιρετικά κρίσιμη υπήρξε και η διάλυση του Γραφείου Πολυμερών Υποθέσεων για την Ανατολική Ασία, το οποίο είχε ως βασική αποστολή τη συνεργασία με τις 10 χώρες της Ένωσης Κρατών της Νοτιοανατολικής Ασίας (ASEAN).
Η Αμερικανική Ένωση Διπλωματών (AFSA) προειδοποίησε ότι η απώλεια πάνω από 20% του διπλωματικού δυναμικού μέσα σε λίγους μήνες αποτελεί πλήγμα εθνικής σημασίας.
Τηλεοπτικά δίκτυα στις ΗΠΑ μετέδωσαν σκηνές συγκίνησης με διπλωμάτες να εγκαταλείπουν τα γραφεία τους με δάκρυα.
Απόσυρση από Ασία - Ειρηνικό και γεωπολιτικό κενό
Ενώ η Ουάσινγκτον αποδυναμώνει την παρουσία της, το Πεκίνο ενισχύει τις σχέσεις του με τις χώρες της Ασίας.
Στη Σύνοδο υπουργών Εξωτερικών της ASEAN, ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας Marco Rubio αντιμετώπισε την αντίδραση των εταίρων όταν απείλησε με δασμούς, ακόμα και αν τους διαβεβαίωσε ότι θα έχουν καλύτερους όρους από άλλες περιοχές του κόσμου.
Η απάντηση της ASEAN ήταν σαφής: οι μονομερείς εμπορικές πολιτικές υπονομεύουν τη σταθερότητα και την ανάπτυξη της περιοχής.
Την ίδια στιγμή, η Κίνα υπέγραφε νέο σχέδιο πενταετούς δράσης με τις χώρες της ASEAN, στοχεύοντας στη συνεργασία σε ψηφιακή και πράσινη οικονομία, ενώ προχωρούν οι διαπραγματεύσεις για Κώδικα Δεοντολογίας στη Νότια Σινική Θάλασσα.
Η αποδυνάμωση της Αμερικανικής παρουσίας επεκτείνεται και στην πολιτιστική διπλωματία.
Προγράμματα όπως το Fulbright University στο Βιετνάμ έμειναν χωρίς χρηματοδότηση, ενώ τα ραδιοφωνικά μέσα Radio Free Asia και Voice of America έχουν μειώσει σημαντικά τη δραστηριότητά τους.
Αντιθέτως, η Κίνα έχει προσθέσει 80 νέες ραδιοσυχνότητες για το εξωτερικό, αυξάνοντας την επιρροή της.
Η «απελευθέρωση» από τις Πολυμερείς Δεσμεύσεις - Στρατηγικό λάθος;
Η προσέγγιση της κυβέρνησης Trump βασίστηκε στη λογική ότι η απεμπλοκή από διεθνείς δεσμεύσεις απελευθερώνει τις ΗΠΑ να ενεργούν μονομερώς.
Ωστόσο, αυτή η αποχώρηση από διεθνή fora και πολυμερείς συμφωνίες έχει δημιουργήσει ένα κενό το οποίο σπεύδει να καλύψει η Κίνα.
Η αποδυνάμωση των δεσμών με συμμάχους, όπως η Ιαπωνία, η Νότια Κορέα και η Αυστραλία, μέσω επιθετικής εμπορικής πολιτικής και δασμών, έχει οδηγήσει πολλές χώρες στην αναζήτηση εναλλακτικών εμπορικών συμφωνιών — συχνά με την Κίνα.
Η σταδιακή απόσυρση των ΗΠΑ από πρωτοβουλίες όπως η AUKUS και η διακοπή σχεδίων για την κατασκευή πυρηνικών υποβρυχίων για την Αυστραλία αποτελούν ακόμα ένα σημάδι αυτής της μεταστροφής, εκτιμά ο γεωπολιτικός αναλυτής Ahmed Adel.
Σήμερα, η Κίνα διαθέτει τη μεγαλύτερη διπλωματική υπηρεσία στον κόσμο, με 274 πρεσβείες και διπλωματικά γραφεία σε 176 χώρες, ξεπερνώντας τις ΗΠΑ.
Η γεωπολιτική στροφή δεν μένει αναπάντητη
Η επιθετική αναδιοργάνωση της εξωτερικής πολιτικής υπό τον Trump μπορεί να αντανακλά μια εσωτερική πολιτική λογική εξοικονόμησης και ελέγχου της γραφειοκρατίας, όμως η επίδρασή της στον παγκόσμιο ρόλο των ΗΠΑ είναι εμφανής.
Σε Ασία-Ειρηνικό, μια από τις πιο κρίσιμες γεωπολιτικές ζώνες του 21ου αιώνα, η Κίνα δεν χάνει χρόνο να καλύψει το κενό που αφήνουν πίσω τους οι ΗΠΑ.
Αν σκοπός της εξωτερικής πολιτικής Trump είναι η ανάσχεση της Κίνας, τότε η στρατηγική αποδυνάμωσης της αμερικανικής διπλωματίας και των πολυμερών δεσμεύσεων μάλλον οδηγεί στο αντίθετο αποτέλεσμα.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών