«Το ΝΑΤΟ θέλει να ξαπλώσει ανάμεσα στο Ιράν και τη Ρωσία σαν οχιά, αλλά το Ιράν δεν θα το επιτρέψει».
Η γεωπολιτική είναι σαν σκακιέρα. Κάποιος μπορεί να αποκτήσει ένα μικρό προβάδισμα σε ένα μέρος του κόσμου, αλλά να χάσει τεράστια επιρροή σε ένα άλλο, ακόμη και πριν υπολογίσει τα κέρδη του.
Ενώ κυνηγάς ένα στέμμα, ένα άλλο συχνά γλιστρά από τα χέρια σου.
Καθώς ο Πρόεδρος της Ρωσίας Vladimir Putin κατευθύνεται προς την Αλάσκα για μια ιστορική κατ’ ιδίαν συνάντηση με τον ομόλογό του στις ΗΠΑ, τον Πρόεδρο Donald Trump, για να συζητήσουν μια ειρηνευτική συμφωνία για την Ουκρανία και να εδραιώσει τα δύσκολα κερδισμένα οφέλη του στην Ανατολική Ουκρανία, ο Trump έχει ήδη πετύχει ένα γεωπολιτικό «πραξικόπημα» κατά της Μόσχας στον Καύκασο, μια άλλη πρώην περιοχή της ΕΣΣΔ.
Η ιστορική Συμφωνία Ειρήνης Αζερμπαϊτζάν-Αρμενίας υπό την αιγίδα των ΗΠΑ αποτελεί σημαντική νίκη για την Washington, αλλά πλήγμα για τη Μόσχα.
Με αυτή τη συμφωνία, ο Trump πέτυχε όχι μόνο να θάψει τα απομεινάρια της παρατεταμένης ρωσικής επιρροής στην Αρμενία και στο Αζερμπαϊτζάν (και οι δύο πρώην Σοβιετικές Δημοκρατίες), αλλά «σκότωσε» δύο —ή μάλλον τρία— «πουλιά» με ένα μόνο βέλος.
Με ένα μόνο χτύπημα, ο Trump στόχευσε όχι μόνο τη Ρωσία, το Ιράν και την Κίνα, τους τρεις κύριους αντιπάλους της Αμερικής, αλλά άνοιξε επίσης ένα νέο μέτωπο για την επιρροή των ΗΠΑ σε μια περιοχή που παραδοσιακά βρισκόταν εκτός εμβέλειας για την Washington.
Τι πέτυχε ο Trump
Με αυτήν τη μία μόνο συμφωνία, ο Trump έπληξε τα ρωσικά συμφέροντα στον Καύκασο, έκοψε την πρόσβαση του Ιράν στην Ευρώπη και στη Μαύρη Θάλασσα, έκανε δισεκατομμύρια δολάρια κινεζικών επενδύσεων στην περιοχή, που εντάσσονται στην πρωτοβουλία Belt and Road Initiative (BRI), να εξαρτώνται από έναν διάδρομο που χρηματοδοτείται από αμερικανικά κεφάλαια, και εγκατέστησε το NATO ακριβώς στο κέντρο μιας περιοχής που βρίσκεται στο σταυροδρόμι Ρωσίας-Κίνας και Ιράν.
Ωστόσο, το μεγαλύτερο ίσως συμπέρασμα από τη συμφωνία θα μπορούσε να είναι ότι οι ΗΠΑ θα έχουν πλέον έδαφος ακριβώς στα σύνορα με το Ιράν.
Ο Διάδρομος που αλλάζει τα πάντα
Το Αζερμπαϊτζάν και η Αρμενία έχουν δώσει πικρούς πολέμους και έχουν ζήσει υπό τη διαρκή σκιά εχθροπραξιών για σχεδόν τέσσερις δεκαετίες.
Η δύσκολη σύγκρουση του Nagorno-Karabakh έχει συγκριθεί με άλλες άλυτες υποθέσεις, όπως η διαμάχη Ινδίας-Πακσιτάν για το Kashmir και η διαμάχη Ισραήλ-Παλαιστίνης για την Ιερουσαλήμ.
Όπως και αυτές οι ιστορικές συγκρούσεις, η σύγκρουση Αζερμπαϊτζάν-Αρμενίας θεωρούνταν άλυτη.
Ωστόσο, νωρίτερα αυτόν τον μήνα, η ανακοίνωση μιας ειρηνευτικής συμφωνίας μεταξύ των δύο χωρών εξέπληξε τους πάντες.
Η συμφωνία δεσμεύει και τις δύο πλευρές να τερματίσουν τις εχθροπραξίες, να καθιερώσουν πλήρεις διπλωματικές σχέσεις και να σεβαστούν την εδαφική ακεραιότητα η μία της άλλης.
Η συμφωνία ανοίγει επίσης τον δρόμο για αμυντική συνεργασία των ΗΠΑ με το Αζερμπαϊτζάν, η οποία είχε ανασταλεί λόγω των εχθροπραξιών του Baku απέναντι στην Αρμενία.
Το πιο σημαντικό, η συμφωνία δημιουργεί έναν διάδρομο διέλευσης μήκους 43 χιλιομέτρων μέσω της νότιας Αρμενίας, γνωστό ως “Γέφυρα Trump” ή TRIPP — Trump Route for International Peace and Prosperity.
Παλαιότερα γνωστός ως Διάδρομος Zangezur, ο διάδρομος συνδέει το κυρίως Αζερμπαϊτζάν με τον θύλακα Nakhchivan, ένα ξεχωριστό τμήμα της χώρας νοτιοδυτικά του κυρίως Αζερμπαϊτζάν, που συνορεύει με την Αρμενία, το Ιράν και την Τουρκία.
Ο διάδρομος θα δημιουργήσει οδικούς, σιδηροδρομικούς και αγωγούς φυσικού αερίου συνδέσμους μεταξύ του Αζερμπαϊτζάν, του θύλακα Nakhchivan, της Τουρκίας και στη συνέχεια προς την Ευρώπη, τη Δυτική Ασία και την Αφρική.
Ο Πρόεδρος του Τμήματος Στρατιωτικών Σπουδών στο Madison Policy Forum, John Spencer, γράφει:
«Το TRIPP αναμένεται να ξεκλειδώσει εκτιμώμενες ευκαιρίες αξίας 45 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε ενέργεια και υποδομές, δημιουργώντας μια ασφαλή, συνεχόμενη διαδρομή για αγωγούς, εμπορευματικούς σιδηροδρόμους και δίκτυα οπτικών ινών που συνδέουν φυσικά την Ευρώπη, την Ασία και τη Μέση Ανατολή».
«Για το Αζερμπαϊτζάν, είναι μια αποφασιστική αλλαγή. Το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο, τα διυλισμένα προϊόντα και τα αγαθά μπορούν να μετακινούνται απευθείας δυτικά προς την Τουρκία χωρίς να περνούν από τη Γεωργία ή το Ιράν… Για την Αρμενία, ο διάδρομος υπόσχεται επενδύσεις σε υποδομές, νέες ροές εμπορίου και οικονομική ενσωμάτωση μετά από χρόνια απομόνωσης», πρόσθεσε ο Spencer.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες κερδίζουν αποκλειστικά ειδικά δικαιώματα ανάπτυξης της γης του Διαδρόμου Zangezur για 99 χρόνια.
Για την Τουρκία, η συμφωνία εδραιώνει το γεωστρατηγικό της καθεστώς ως ζωτικός σύνδεσμος για την εγκαθίδρυση εμπορικών, ενεργειακών και λογιστικών (logistics) συνδέσεων μεταξύ της Ευρώπης, της Δυτικής Ασίας, της Αφρικής και της Ασίας.
Η συμφωνία υποστηρίζει περαιτέρω τον ισχυρισμό της Τουρκίας ότι καμία Βορρά–Νότου ή Ανατολής–Δύσης εμπορική διαδρομή δεν είναι εφικτή εάν εξαιρεθεί η Άγκυρα.
Ωστόσο, όπως λέει η παροιμία, «η συμφωνία του ενός σφραγίζει την ήττα του άλλου» — η συμφωνία αποτελεί γεωπολιτική ήττα για τον άξονα Ρωσία–Κίνα–Ιράν.
Η Επίδραση της Συμφωνίας Αζερμπαϊτζάν–Αρμενίας στον άξονα Ρωσία–Κίνα–Ιράν
Τόσο το Αζερμπαϊτζάν όσο και η Αρμενία είναι πρώην σοβιετικές δημοκρατίες. Η Ρωσία θεωρεί όλες τις πρώην σοβιετικές δημοκρατίες μέρος του Russkiy Mir (ρωσικός κόσμος) και αντιτίθεται σε οποιαδήποτε δυτική παρέμβαση σε αυτές τις χώρες.
Επιπλέον, η Αρμενία είναι επίσης μέλος της Commonwealth of Independent States (CIS), μιας συμμαχίας ασφάλειας υπό την ηγεσία της Ρωσίας που περιλαμβάνει πρώην σοβιετικές δημοκρατίες και θεωρείται η απάντηση της Μόσχας στο ΝΑΤΟ, καθώς φέρει επίσης ρήτρα συλλογικής ασφάλειας.
Η Ρωσία έχει ιστορικά διαμεσολαβήσει σε συμφωνίες κατάπαυσης του πυρός μεταξύ της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν, συμπεριλαμβανομένων αυτών κατά τη διάρκεια των πολέμων του 2020, 2022 και 2023.
Ωστόσο, το γεγονός ότι οι δύο χώρες υπέγραψαν μια ειρηνευτική συμφωνία που διαπραγματεύτηκαν και υποστήριξαν οι Ηνωμένες Πολιτείες υπογραμμίζει την παρακμή της ρωσικής επιρροής στον Καύκασο, καθώς η Μόσχα παραμένει απασχολημένη με τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Η Ρωσία, η οποία διατηρεί ακόμα στρατιωτική βάση στην Αρμενία, φαίνεται ανίκανη να αποτρέψει την αποφασιστική στροφή του Yerevan προς την Ευρώπη και τη Δύση.
Η συμφωνία παρακάμπτει επίσης την ικανότητα της Μόσχας να ελέγχει τις εμπορικές και ενεργειακές οδούς του Καυκάσου, δημιουργώντας έναν διάδρομο που διαμεσολάβησαν οι Ηνωμένες Πολιτείες και συνδέεται με την Τουρκία, ο οποίος λειτουργεί εκτός ρωσικής επιρροής.
Παρομοίως, ο διάδρομος παρακάμπτει εντελώς το έδαφος του Ιράν, αποκλείοντας την Τεχεράνη από πολύτιμα έσοδα διέλευσης και αφαιρώντας μια σημαντική πηγή πολιτικής επιρροής της επί του Αζερμπαϊτζάν.
«Αναδιαμορφώνοντας τον τρόπο με τον οποίο ενέργεια, αγαθά και πληροφορίες κινούνται μέσω της περιοχής, το TRIPP αποδυναμώνει δύο από τους κύριους γεωπολιτικούς αντιπάλους της Washington ενώ ενισχύει το νοτιοανατολικό μέτωπο του ΝΑΤΟ», έγραψε ο Spencer.
«Θα τσακίσουμε την οχιά»
Ιρανοί σχολιαστές ήδη περιγράφουν τον διάδρομο, που αποκαλείται στις Ηνωμένες Πολιτείες “διάδρομος της ευημερίας”, ως «γεωπολιτική ασφυξία του Ιράν στην περιοχή».
Ο Abbas Mousavi, πρώην Ιρανός πρέσβης στο Μπακού και αναπληρωτής εκπρόσωπος του προέδρου, χαρακτήρισε την άμεση εμπλοκή του Trump στο ζήτημα των σχέσεων μεταξύ Αζερμπαϊτζάν και Αρμενίας ως «ενδιαφέρουσα, προσβλητική και επικίνδυνη».
Επιπλέον, η εμπλοκή της Washington στον διάδρομο τοποθετεί τις Ηνωμένες Πολιτείες ακριβώς στα βόρεια σύνορα του Ιράν.
Η Τεχεράνη φοβάται ότι η συμφωνία θα την αποκλείσει από μια επικερδή εμπορική διαδρομή, θα της στερήσει την πρόσβαση στη Μαύρη Θάλασσα και περαιτέρω στην Ευρώπη μέσω της Γεωργίας, και ενδεχομένως θα τοποθετήσει αμερικανικά στρατεύματα και στρατιωτικές υποδομές ακριβώς στα σύνορά της.
Ανώτερος σύμβουλος του Ανώτατου Ηγέτη του Ιράν, Ali Khamenei, προειδοποίησε ότι η Τεχεράνη θα μετατρέψει την περιοχή σε «νεκροταφείο των μισθοφόρων του Donald Trump».
Το Ιράν προειδοποίησε επίσης ότι η συμφωνία θα τοποθετήσει το ΝΑΤΟ ακριβώς ανάμεσα στο Ιράν και τη Ρωσία.
Ο Velayati, σύμβουλος του Khamenei, προειδοποίησε ότι μέλη του ΝΑΤΟ, συμπεριλαμβανομένης της Τουρκίας, επιδιώκουν επίσης μεγαλύτερη παρουσία στην περιοχή.
«Το ΝΑΤΟ θέλει να ξαπλώσει ανάμεσα στο Ιράν και τη Ρωσία σαν οχιά, αλλά το Ιράν δεν θα το επιτρέψει».
Μέσα στους φόβους ότι η Ρωσία μπορεί να συνάψει συμφωνία με τον Trump για την επίτευξη ευνοϊκού διακανονισμού στην Ουκρανία, ο Velayati προειδοποίησε ότι το Ιράν θα ενεργήσει «με ή χωρίς τη Ρωσία» για να προστατεύσει τα συμφέροντά του.
Ο διάδρομος αποτελεί επίσης πλήγμα για την Κίνα, η οποία έχει επενδύσει δισεκατομμύρια δολάρια στην περιοχή στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας BRI.
Ωστόσο, το Πεκίνο θα εξαρτάται πλέον κρίσιμα από έναν διάδρομο που χρηματοδοτούν και συντηρούν οι Ηνωμένες Πολιτείες για πρόσβαση σε αυτή τη διαδρομή, που προβάλλεται ως Μεσαίος Διάδρομος για το εμπόριο μεταξύ της Ασίας και της Ευρώπης.
Προς το παρόν, φαίνεται ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν πετύχει μια αποφασιστική γεωπολιτική νίκη στον Καύκασο.
Ωστόσο, η γεωπολιτική είναι μακροχρόνιο παιχνίδι όπου οι φίλοι μπορούν να γίνουν εχθροί σε μια στιγμή.
Μένει να φανεί εάν η συμφωνία θα εγκαθιδρύσει μακροχρόνια ειρήνη μεταξύ της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν, και πώς ο άξονας Ρωσία–Κίνα–Ιράν θα αντιδράσει σε αυτές τις εξελίξεις.
www.bankingnews.gr
Ενώ κυνηγάς ένα στέμμα, ένα άλλο συχνά γλιστρά από τα χέρια σου.
Καθώς ο Πρόεδρος της Ρωσίας Vladimir Putin κατευθύνεται προς την Αλάσκα για μια ιστορική κατ’ ιδίαν συνάντηση με τον ομόλογό του στις ΗΠΑ, τον Πρόεδρο Donald Trump, για να συζητήσουν μια ειρηνευτική συμφωνία για την Ουκρανία και να εδραιώσει τα δύσκολα κερδισμένα οφέλη του στην Ανατολική Ουκρανία, ο Trump έχει ήδη πετύχει ένα γεωπολιτικό «πραξικόπημα» κατά της Μόσχας στον Καύκασο, μια άλλη πρώην περιοχή της ΕΣΣΔ.
Η ιστορική Συμφωνία Ειρήνης Αζερμπαϊτζάν-Αρμενίας υπό την αιγίδα των ΗΠΑ αποτελεί σημαντική νίκη για την Washington, αλλά πλήγμα για τη Μόσχα.
Με αυτή τη συμφωνία, ο Trump πέτυχε όχι μόνο να θάψει τα απομεινάρια της παρατεταμένης ρωσικής επιρροής στην Αρμενία και στο Αζερμπαϊτζάν (και οι δύο πρώην Σοβιετικές Δημοκρατίες), αλλά «σκότωσε» δύο —ή μάλλον τρία— «πουλιά» με ένα μόνο βέλος.
Με ένα μόνο χτύπημα, ο Trump στόχευσε όχι μόνο τη Ρωσία, το Ιράν και την Κίνα, τους τρεις κύριους αντιπάλους της Αμερικής, αλλά άνοιξε επίσης ένα νέο μέτωπο για την επιρροή των ΗΠΑ σε μια περιοχή που παραδοσιακά βρισκόταν εκτός εμβέλειας για την Washington.
Τι πέτυχε ο Trump
Με αυτήν τη μία μόνο συμφωνία, ο Trump έπληξε τα ρωσικά συμφέροντα στον Καύκασο, έκοψε την πρόσβαση του Ιράν στην Ευρώπη και στη Μαύρη Θάλασσα, έκανε δισεκατομμύρια δολάρια κινεζικών επενδύσεων στην περιοχή, που εντάσσονται στην πρωτοβουλία Belt and Road Initiative (BRI), να εξαρτώνται από έναν διάδρομο που χρηματοδοτείται από αμερικανικά κεφάλαια, και εγκατέστησε το NATO ακριβώς στο κέντρο μιας περιοχής που βρίσκεται στο σταυροδρόμι Ρωσίας-Κίνας και Ιράν.
Ωστόσο, το μεγαλύτερο ίσως συμπέρασμα από τη συμφωνία θα μπορούσε να είναι ότι οι ΗΠΑ θα έχουν πλέον έδαφος ακριβώς στα σύνορα με το Ιράν.
Ο Διάδρομος που αλλάζει τα πάντα
Το Αζερμπαϊτζάν και η Αρμενία έχουν δώσει πικρούς πολέμους και έχουν ζήσει υπό τη διαρκή σκιά εχθροπραξιών για σχεδόν τέσσερις δεκαετίες.
Η δύσκολη σύγκρουση του Nagorno-Karabakh έχει συγκριθεί με άλλες άλυτες υποθέσεις, όπως η διαμάχη Ινδίας-Πακσιτάν για το Kashmir και η διαμάχη Ισραήλ-Παλαιστίνης για την Ιερουσαλήμ.
Όπως και αυτές οι ιστορικές συγκρούσεις, η σύγκρουση Αζερμπαϊτζάν-Αρμενίας θεωρούνταν άλυτη.
Ωστόσο, νωρίτερα αυτόν τον μήνα, η ανακοίνωση μιας ειρηνευτικής συμφωνίας μεταξύ των δύο χωρών εξέπληξε τους πάντες.
Η συμφωνία δεσμεύει και τις δύο πλευρές να τερματίσουν τις εχθροπραξίες, να καθιερώσουν πλήρεις διπλωματικές σχέσεις και να σεβαστούν την εδαφική ακεραιότητα η μία της άλλης.
Η συμφωνία ανοίγει επίσης τον δρόμο για αμυντική συνεργασία των ΗΠΑ με το Αζερμπαϊτζάν, η οποία είχε ανασταλεί λόγω των εχθροπραξιών του Baku απέναντι στην Αρμενία.
Το πιο σημαντικό, η συμφωνία δημιουργεί έναν διάδρομο διέλευσης μήκους 43 χιλιομέτρων μέσω της νότιας Αρμενίας, γνωστό ως “Γέφυρα Trump” ή TRIPP — Trump Route for International Peace and Prosperity.
Παλαιότερα γνωστός ως Διάδρομος Zangezur, ο διάδρομος συνδέει το κυρίως Αζερμπαϊτζάν με τον θύλακα Nakhchivan, ένα ξεχωριστό τμήμα της χώρας νοτιοδυτικά του κυρίως Αζερμπαϊτζάν, που συνορεύει με την Αρμενία, το Ιράν και την Τουρκία.
Ο διάδρομος θα δημιουργήσει οδικούς, σιδηροδρομικούς και αγωγούς φυσικού αερίου συνδέσμους μεταξύ του Αζερμπαϊτζάν, του θύλακα Nakhchivan, της Τουρκίας και στη συνέχεια προς την Ευρώπη, τη Δυτική Ασία και την Αφρική.
Ο Πρόεδρος του Τμήματος Στρατιωτικών Σπουδών στο Madison Policy Forum, John Spencer, γράφει:
«Το TRIPP αναμένεται να ξεκλειδώσει εκτιμώμενες ευκαιρίες αξίας 45 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε ενέργεια και υποδομές, δημιουργώντας μια ασφαλή, συνεχόμενη διαδρομή για αγωγούς, εμπορευματικούς σιδηροδρόμους και δίκτυα οπτικών ινών που συνδέουν φυσικά την Ευρώπη, την Ασία και τη Μέση Ανατολή».
«Για το Αζερμπαϊτζάν, είναι μια αποφασιστική αλλαγή. Το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο, τα διυλισμένα προϊόντα και τα αγαθά μπορούν να μετακινούνται απευθείας δυτικά προς την Τουρκία χωρίς να περνούν από τη Γεωργία ή το Ιράν… Για την Αρμενία, ο διάδρομος υπόσχεται επενδύσεις σε υποδομές, νέες ροές εμπορίου και οικονομική ενσωμάτωση μετά από χρόνια απομόνωσης», πρόσθεσε ο Spencer.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες κερδίζουν αποκλειστικά ειδικά δικαιώματα ανάπτυξης της γης του Διαδρόμου Zangezur για 99 χρόνια.
Για την Τουρκία, η συμφωνία εδραιώνει το γεωστρατηγικό της καθεστώς ως ζωτικός σύνδεσμος για την εγκαθίδρυση εμπορικών, ενεργειακών και λογιστικών (logistics) συνδέσεων μεταξύ της Ευρώπης, της Δυτικής Ασίας, της Αφρικής και της Ασίας.
Η συμφωνία υποστηρίζει περαιτέρω τον ισχυρισμό της Τουρκίας ότι καμία Βορρά–Νότου ή Ανατολής–Δύσης εμπορική διαδρομή δεν είναι εφικτή εάν εξαιρεθεί η Άγκυρα.
Ωστόσο, όπως λέει η παροιμία, «η συμφωνία του ενός σφραγίζει την ήττα του άλλου» — η συμφωνία αποτελεί γεωπολιτική ήττα για τον άξονα Ρωσία–Κίνα–Ιράν.
Η Επίδραση της Συμφωνίας Αζερμπαϊτζάν–Αρμενίας στον άξονα Ρωσία–Κίνα–Ιράν
Τόσο το Αζερμπαϊτζάν όσο και η Αρμενία είναι πρώην σοβιετικές δημοκρατίες. Η Ρωσία θεωρεί όλες τις πρώην σοβιετικές δημοκρατίες μέρος του Russkiy Mir (ρωσικός κόσμος) και αντιτίθεται σε οποιαδήποτε δυτική παρέμβαση σε αυτές τις χώρες.
Επιπλέον, η Αρμενία είναι επίσης μέλος της Commonwealth of Independent States (CIS), μιας συμμαχίας ασφάλειας υπό την ηγεσία της Ρωσίας που περιλαμβάνει πρώην σοβιετικές δημοκρατίες και θεωρείται η απάντηση της Μόσχας στο ΝΑΤΟ, καθώς φέρει επίσης ρήτρα συλλογικής ασφάλειας.
Η Ρωσία έχει ιστορικά διαμεσολαβήσει σε συμφωνίες κατάπαυσης του πυρός μεταξύ της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν, συμπεριλαμβανομένων αυτών κατά τη διάρκεια των πολέμων του 2020, 2022 και 2023.
Ωστόσο, το γεγονός ότι οι δύο χώρες υπέγραψαν μια ειρηνευτική συμφωνία που διαπραγματεύτηκαν και υποστήριξαν οι Ηνωμένες Πολιτείες υπογραμμίζει την παρακμή της ρωσικής επιρροής στον Καύκασο, καθώς η Μόσχα παραμένει απασχολημένη με τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Η Ρωσία, η οποία διατηρεί ακόμα στρατιωτική βάση στην Αρμενία, φαίνεται ανίκανη να αποτρέψει την αποφασιστική στροφή του Yerevan προς την Ευρώπη και τη Δύση.
Η συμφωνία παρακάμπτει επίσης την ικανότητα της Μόσχας να ελέγχει τις εμπορικές και ενεργειακές οδούς του Καυκάσου, δημιουργώντας έναν διάδρομο που διαμεσολάβησαν οι Ηνωμένες Πολιτείες και συνδέεται με την Τουρκία, ο οποίος λειτουργεί εκτός ρωσικής επιρροής.
Παρομοίως, ο διάδρομος παρακάμπτει εντελώς το έδαφος του Ιράν, αποκλείοντας την Τεχεράνη από πολύτιμα έσοδα διέλευσης και αφαιρώντας μια σημαντική πηγή πολιτικής επιρροής της επί του Αζερμπαϊτζάν.
«Αναδιαμορφώνοντας τον τρόπο με τον οποίο ενέργεια, αγαθά και πληροφορίες κινούνται μέσω της περιοχής, το TRIPP αποδυναμώνει δύο από τους κύριους γεωπολιτικούς αντιπάλους της Washington ενώ ενισχύει το νοτιοανατολικό μέτωπο του ΝΑΤΟ», έγραψε ο Spencer.
«Θα τσακίσουμε την οχιά»
Ιρανοί σχολιαστές ήδη περιγράφουν τον διάδρομο, που αποκαλείται στις Ηνωμένες Πολιτείες “διάδρομος της ευημερίας”, ως «γεωπολιτική ασφυξία του Ιράν στην περιοχή».
Ο Abbas Mousavi, πρώην Ιρανός πρέσβης στο Μπακού και αναπληρωτής εκπρόσωπος του προέδρου, χαρακτήρισε την άμεση εμπλοκή του Trump στο ζήτημα των σχέσεων μεταξύ Αζερμπαϊτζάν και Αρμενίας ως «ενδιαφέρουσα, προσβλητική και επικίνδυνη».
Επιπλέον, η εμπλοκή της Washington στον διάδρομο τοποθετεί τις Ηνωμένες Πολιτείες ακριβώς στα βόρεια σύνορα του Ιράν.
Η Τεχεράνη φοβάται ότι η συμφωνία θα την αποκλείσει από μια επικερδή εμπορική διαδρομή, θα της στερήσει την πρόσβαση στη Μαύρη Θάλασσα και περαιτέρω στην Ευρώπη μέσω της Γεωργίας, και ενδεχομένως θα τοποθετήσει αμερικανικά στρατεύματα και στρατιωτικές υποδομές ακριβώς στα σύνορά της.
Ανώτερος σύμβουλος του Ανώτατου Ηγέτη του Ιράν, Ali Khamenei, προειδοποίησε ότι η Τεχεράνη θα μετατρέψει την περιοχή σε «νεκροταφείο των μισθοφόρων του Donald Trump».
Το Ιράν προειδοποίησε επίσης ότι η συμφωνία θα τοποθετήσει το ΝΑΤΟ ακριβώς ανάμεσα στο Ιράν και τη Ρωσία.
Ο Velayati, σύμβουλος του Khamenei, προειδοποίησε ότι μέλη του ΝΑΤΟ, συμπεριλαμβανομένης της Τουρκίας, επιδιώκουν επίσης μεγαλύτερη παρουσία στην περιοχή.
«Το ΝΑΤΟ θέλει να ξαπλώσει ανάμεσα στο Ιράν και τη Ρωσία σαν οχιά, αλλά το Ιράν δεν θα το επιτρέψει».
Μέσα στους φόβους ότι η Ρωσία μπορεί να συνάψει συμφωνία με τον Trump για την επίτευξη ευνοϊκού διακανονισμού στην Ουκρανία, ο Velayati προειδοποίησε ότι το Ιράν θα ενεργήσει «με ή χωρίς τη Ρωσία» για να προστατεύσει τα συμφέροντά του.
Ο διάδρομος αποτελεί επίσης πλήγμα για την Κίνα, η οποία έχει επενδύσει δισεκατομμύρια δολάρια στην περιοχή στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας BRI.
Ωστόσο, το Πεκίνο θα εξαρτάται πλέον κρίσιμα από έναν διάδρομο που χρηματοδοτούν και συντηρούν οι Ηνωμένες Πολιτείες για πρόσβαση σε αυτή τη διαδρομή, που προβάλλεται ως Μεσαίος Διάδρομος για το εμπόριο μεταξύ της Ασίας και της Ευρώπης.
Προς το παρόν, φαίνεται ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν πετύχει μια αποφασιστική γεωπολιτική νίκη στον Καύκασο.
Ωστόσο, η γεωπολιτική είναι μακροχρόνιο παιχνίδι όπου οι φίλοι μπορούν να γίνουν εχθροί σε μια στιγμή.
Μένει να φανεί εάν η συμφωνία θα εγκαθιδρύσει μακροχρόνια ειρήνη μεταξύ της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν, και πώς ο άξονας Ρωσία–Κίνα–Ιράν θα αντιδράσει σε αυτές τις εξελίξεις.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών