Σε τροχιά μετωπικής σύγκρουσης με τις Ηνωμένες Πολιτείες μπαίνει ο συνασπισμός των BRICS, μετά τη νέα δασμολογική επίθεση του Donald Trump.
Ο πρόεδρος της Βραζιλίας, da Silva, σηκώνει το... «κόκκινο τηλέφωνο» και καλεί σε άμεση συντονισμένη δράση με Πεκίνο και Νέο Δελχί.
Το μήνυμα είναι σαφές: οι αναδυόμενες δυνάμεις δεν θα δεχτούν αδιαμαρτύρητα τις μονομερείς αποφάσεις της Ουάσιγκτον.
Στον απόηχο των οικονομικών απειλών, οι BRICS κινούνται στρατηγικά προς έναν νέο γεωπολιτικό άξονα, ικανό να ανατρέψει τα παγκόσμια δεδομένα.
Ειδικότερα όπως δήλωσε ο ίδιος ο βραζιλιάνος πρόεδρος σε συνέντευξή του στο Reuters:
«Θα συζητήσω μαζί τους πώς σκοπεύουμε να αντιμετωπίσουμε αυτή την κατάσταση, ποιες είναι οι συνέπειες για κάθε χώρα και αν μπορούμε να καταλήξουμε σε μια κοινή απόφαση. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι η G20 περιλαμβάνει δέκα χώρες BRICS».
Παράλληλα, υπογράμμισε ότι η Βραζιλία, ως «μικρή χώρα της Λατινικής Αμερικής», δεν διαθέτει από μόνη της την ισχύ για ουσιαστική διαπραγμάτευση με τις Ηνωμένες Πολιτείες, και γι’ αυτό απαιτείται συντονισμένη δράση.
Τηλεφωνικά ανοίγματα και διαβουλεύσεις
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, ο Βραζιλιάνος πρόεδρος προγραμματίζει τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ινδό πρωθυπουργό Modi στις 7 Αυγούστου, ενώ στη συνέχεια αναμένεται να συνομιλήσει και με τον πρόεδρο της Κίνας Xi. Δεν αποκλείεται να ακολουθήσουν επαφές και με άλλους ηγέτες, αν και προς το παρόν δεν έχουν δοθεί συγκεκριμένα ονόματα.
Εν τω μεταξύ, πηγές από τη βραζιλιάνικη κυβέρνηση αναφέρουν στο Associated Press ότι η κυβέρνηση της Βραζιλίας θα απευθυνθεί και σε ειδικούς του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ), για νομική καθοδήγηση ως προς τους νέους δασμούς που επιβάλλει η Ουάσινγκτον.
Ο Lula έχει ήδη δηλώσει ότι, παρά την πρόθεσή του για διάλογο με τις ΗΠΑ, η κυβέρνησή του προετοιμάζει απάντηση στις τελευταίες ενέργειες της Ουάσινγκτον.
Δασμοί-φωτιά από Trump
Στις 30 Ιουλίου, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Donald Trump ανακοίνωσε την αύξηση των δασμών στα βραζιλιάνικα προϊόντα κατά 50%. Στις 6 Αυγούστου, στόχος των κυρώσεων έγινε και η Ινδία, με τον Τραμπ να δηλώνει ότι προχωρά σε επιπλέον δασμούς λόγω των εισαγωγών ρωσικού πετρελαίου από τη χώρα – είτε άμεσα είτε έμμεσα.
Παράλληλα, προειδοποίησε για νέες, δευτερογενείς κυρώσεις εναντίον «άλλων χωρών» που θεωρούνται σύμμαχοι της Μόσχας, με την Κίνα να αναφέρεται ρητά ως πιθανός επόμενος στόχος.
Το Νέο Δελχί αντιδρά – Ο Modi ετοιμάζει επίσκεψη στην Κίνα
Το ινδικό Υπουργείο Εξωτερικών χαρακτήρισε τις ενέργειες του Trump «άδικες και αδικαιολόγητες», υπογραμμίζοντας ότι η Ινδία θα λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα για την προάσπιση των εθνικών συμφερόντων.
Ο εκπρόσωπος του υπουργείου, Ράντχιρ Τζαϊσβάλ, δήλωσε:
«Είναι εξαιρετικά ατυχές το γεγονός ότι οι ΗΠΑ επιβάλλουν δασμούς στις ινδικές εισαγωγές για ενέργειες που άλλες χώρες πραγματοποιούν στο πλαίσιο της δικής τους εθνικής πολιτικής».
Παράλληλα, ο πρωθυπουργός Modi φέρεται να προγραμματίζει επίσημη επίσκεψη στην Κίνα – την πρώτη του εδώ και επτά χρόνια – στο πλαίσιο της συνόδου του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης, που ξεκινά στις 31 Αυγούστου, σύμφωνα με το Reuters.
Οι επαφές με τη Ρωσία
Την ίδια ώρα, ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας της Ινδίας, Ατζίτ Ντοβάλ, βρίσκεται σε προγραμματισμένη επίσκεψη στη Ρωσία, με κύριο θέμα τις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου. Το ταξίδι αυτό έρχεται ως απάντηση στις πιέσεις των ΗΠΑ να διακοπούν οι ινδικές εισαγωγές από τη Μόσχα.
Ο Ντοβάλ αναμένεται να συζητήσει και τη διμερή αμυντική συνεργασία, αλλά και μια ενδεχόμενη επίσκεψη του προέδρου Πούτιν στην Ινδία. Ακολουθεί επίσκεψη του Ινδού ΥΠΕΞ Σουμπραμανιάμ Τζαϊσανκάρ στη Μόσχα μέσα στις επόμενες εβδομάδες.
Οι σχέσεις ΗΠΑ–Ινδίας σε τεντωμένο σχοινί
Σύμφωνα με τους New York Times, οι δασμοί Trump έχουν ήδη επιδεινώσει τις σχέσεις ΗΠΑ–Ινδίας, θέτοντας σε κίνδυνο τη στρατηγική συνεργασία των δύο χωρών. Η εξέλιξη αυτή ενδέχεται να στρέψει το Νέο Δελχί πιο κοντά σε Μόσχα και Πεκίνο.
Ο Ajay Srivastava, πρώην στέλεχος του Global Trade Research Initiative, εκτιμά:
«Η Ινδία ενδέχεται να επανεξετάσει τη στρατηγική της. Για τις ΗΠΑ, η απώλεια της Ινδίας ίσως δεν είναι άμεση, αλλά για το Νέο Δελχί το κόστος μιας ρήξης ίσως αποδειχθεί πολύ υψηλό».
Αντίστοιχα, οι NYT υπογραμμίζουν ότι η πιθανή διακοπή αγορών ρωσικού πετρελαίου θα προκαλέσει πολιτική φθορά στην κυβέρνηση Μόντι, ενώ αν συνεχίσει τις εισαγωγές κόντρα στις πιέσεις των ΗΠΑ, τότε το οικονομικό κόστος για την Ινδία θα είναι εξαιρετικά βαρύ.
Ακλόνητη η Ρωσία...
Η απότομη σκλήρυνση της αμερικανικής εμπορικής πολιτικής υπό τον Trump δεν προκάλεσε απλώς αντιδράσεις – λειτούργησε σαν επιταχυντής μιας νέας παγκόσμιας τάξης.
Οι χώρες των BRICS, βλέποντας τις κινήσεις της Ουάσιγκτον ως μονομερείς, τιμωρητικές και αντίθετες στις αρχές του πολυμερούς εμπορίου, αρχίζουν να ενισχύουν τον εσωτερικό συντονισμό τους όχι μόνο για λόγους οικονομικής επιβίωσης, αλλά και γεωπολιτικής αυτονομίας.
Η Ρωσία διαδραματίζει εδώ καθοριστικό ρόλο. Με σταθερούς ενεργειακούς δεσμούς με την Ινδία και την Κίνα, αλλά και με μια μακρόχρονη στρατηγική συμμαχία με τη Βραζιλία, λειτουργεί ως γέφυρα ισχύος και ως καταλύτης για τη σύσφιξη του μπλοκ. Η παρουσία του Ρώσου Συμβούλου Εθνικής Ασφαλείας στη Νέα Δελχί εν μέσω των πιέσεων από τις ΗΠΑ για τερματισμό των εισαγωγών ρωσικού πετρελαίου είναι ενδεικτική του πόσο διαπλέκονται τα γεωοικονομικά συμφέροντα με τις ευρύτερες γεωστρατηγικές στοχεύσεις.
Όσο η Ουάσιγκτον επιλέγει τον δρόμο των δασμών και των απειλών, τόσο οι BRICS μετατρέπονται – από ένα οικονομικό φόρουμ – σε έναν εναλλακτικό πόλο ισχύος. Με κοινό αφήγημα την αντίσταση στην ηγεμονία και τις επιλεκτικές κυρώσεις, και με αιχμή του δόρατος την ενεργειακή συνεργασία και την αποδολαριοποίηση, το μπλοκ διαμορφώνει νέες ισορροπίες σε μια διεθνή σκηνή που μοιάζει πια πολύ λιγότερο μονοπολική και πολύ περισσότερο απρόβλεπτη.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών