Η Σερβία δεν κατάφερε να καταλήξει σε συμφωνία με τις Ηνωμένες Πολιτείες σχετικά με τα νέα τιμολόγια που θα τεθούν σε ισχύ στις 7 Αυγούστου, με τους δασμούς να φτάνουν έως και το 35% για τις σερβικές εξαγωγές προς τις ΗΠΑ.
Το ποσοστό αυτό είναι από τα υψηλότερα παγκοσμίως, ξεπερνώντας ακόμα και την Κίνα, η οποία πλήττεται με δασμό 30%.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση κατόρθωσε να διαπραγματευτεί ανώτατο όριο 15%.
Σύμφωνα με το serbianmonitor, το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Σερβίας (PKS) εξέφρασε απογοήτευση, επισημαίνοντας ότι η Σερβία έχει εμπορικό έλλειμμα με τις ΗΠΑ, όχι πλεόνασμα, όπως υποστηρίζει η αμερικανική πλευρά. Πηγές της εφημερίδας Danas εκτιμούν ότι οι δασμοί αποτελούν έμμεσο πολιτικό μήνυμα λόγω της στενής σχέσης της Σερβίας με τη Ρωσία.
Ο ρόλος της Ρωσίας και ο κίνδυνος για τη σερβική οικονομία
Σύμφωνα με ανώνυμη πηγή της Danas, οι ΗΠΑ φέρονται να έχουν θέσει τελεσίγραφο στη Μόσχα για επίτευξη συμφωνίας με την Ουκρανία έως τις 8 Αυγούστου, διαφορετικά θα επιβάλουν δασμούς έως και 100% σε ρωσικά προϊόντα αλλά και σε προϊόντα χωρών που διατηρούν ενεργειακούς δεσμούς με τη Ρωσία.
Αν και η Σερβία δεν εισάγει ρωσικό πετρέλαιο, εξαρτάται από το ρωσικό φυσικό αέριο, κάτι που αυξάνει τον κίνδυνο οικονομικού πλήγματος.
Η διαπραγμάτευση των δασμών με τις ΗΠΑ έγινε από την κυβέρνηση της Σερβίας με τη βοήθεια λομπιστών, όπως και στην περίπτωση των κυρώσεων εις βάρος της σερβικής εταιρείας NIS. Σύμφωνα με την ίδια πηγή, η πρόσφατη δήλωση του Προέδρου Aleksandar Vučić περί επικείμενων κυρώσεων στην NIS δεν ήταν τυχαία, αλλά δείχνει την αυξανόμενη πίεση των ΗΠΑ προς τη Ρωσία και τους συμμάχους της.
Οι επιχειρήσεις αναζητούν διέξοδο
Ο Bojan Stanić από το PKS δήλωσε ότι περίπου 700 σερβικές επιχειρήσεις επηρεάζονται άμεσα, κυρίως στον τομέα των ελαστικών, της αμυντικής βιομηχανίας, της ζωοτροφής και της μεταποίησης. Παρότι οι ΗΠΑ κατατάσσονται μόλις 19ες ως εξαγωγικός προορισμός για τη Σερβία, οι έμμεσες συνέπειες ενδέχεται να είναι σοβαρές, ιδίως καθώς η Ε.Ε., βασικός εμπορικός εταίρος της Σερβίας, πλήττεται επίσης.
Ο Stanić υπενθύμισε ότι η εμπορική σχέση Σερβίας–ΗΠΑ σημείωσε άνοδο 23% το πρώτο εξάμηνο του 2025 και ότι οι αμερικανικές επενδύσεις ξεπέρασαν τις γερμανικές τα τελευταία χρόνια. Η απόφαση αυτή, είπε, απειλεί άμεσα τη θέση των σερβικών προϊόντων στην αγορά των ΗΠΑ, καθώς καθίστανται πιο ακριβά σε σχέση με τον ανταγωνισμό.
Το παράδειγμα της Testeral και το ενδεχόμενο μεταφοράς παραγωγής
Η Sanja Stanimirović, διευθύντρια της εταιρείας Testeral από την Jagodina, δήλωσε ότι η επιβολή προηγούμενων δασμών 50% στο αλουμίνιο είχε ήδη πλήξει σοβαρά την εταιρεία. Το 70% των εξαγωγών της πήγαινε στις ΗΠΑ, αλλά οι πωλήσεις έχουν ουσιαστικά παγώσει, καθώς τόσο οι εξαγωγείς όσο και οι πελάτες στις ΗΠΑ ανέμεναν την τελική έκβαση.
Σύμφωνα με την ίδια, η συνολική επιβάρυνση στα προϊόντα της — που περιλαμβάνει αλουμίνιο, γυαλί και εξαρτήματα — φτάνει πλέον στο 46%, κάτι που καθιστά τις εξαγωγές ασύμφορες. Η εταιρεία εξετάζει ήδη το ενδεχόμενο μεταφοράς παραγωγής σε άλλες χώρες, όπως η Πολωνία ή η Τουρκία, για να συνεχίσει να εξάγει στις ΗΠΑ με χαμηλότερο κόστος.
Παράλληλα, η Testeral στρέφεται στην εγχώρια αγορά, ιδίως στην αγορά της Σερβίας και της περιοχής του Βελιγραδίου, ενώ δραστηριοποιείται ήδη σε εναλλακτικές αγορές όπως η Ελβετία, η Αυστρία, η Ιταλία και η Βόρεια Μακεδονία. Ωστόσο, η Stanimirović τόνισε ότι η απώλεια της αγοράς των ΗΠΑ θα ήταν ιδιαίτερα επώδυνη, δηλώνοντας χαρακτηριστικά πως «θα ήταν τρέλα να χάσουμε αυτή την αγορά».
www,bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών