Η απόφαση παρουσιάστηκε ως μια προσπάθεια να περιοριστεί η αιματοχυσία, να προστατευθεί η εδαφική ακεραιότητα της χώρας και να αποτραπεί η περαιτέρω αποσταθεροποίηση.
Τα επεισόδια ξέσπασαν ανάμεσα σε ένοπλες πολιτοφυλακές και δυνάμεις αυτοάμυνας της κοινότητας των Δρούζων, οι οποίες έχουν οργανωθεί για την προστασία των χωριών τους στα ορεινά της περιοχής.
Η υπηρεσία Τύπου της συριακής προεδρικής διοίκησης για τη μεταβατική περίοδο υπογράμμισε ότι η απόφαση για κατάπαυση του πυρός βασίζεται σε δύο κύριους άξονες:
-την επείγουσα ανάγκη να σωθούν ανθρώπινες ζωές και να περιοριστεί η αιματοχυσία,
-και την προσπάθεια να διασφαλιστεί η εδαφική ακεραιότητα της Συρίας και η ασφάλεια του λαού της, μέσα σε μια ιδιαίτερα εύθραυστη πολιτική και κοινωνική συγκυρία.
Η ανακοίνωση αυτή έρχεται σε μια περίοδο που η Συρία βρίσκεται σε μεταβατικό στάδιο πολιτικής διαχείρισης, με τον Ahmed al-Sharaa να λειτουργεί ως προσωρινός πρόεδρος, επιχειρώντας να ισορροπήσει ανάμεσα σε τοπικά και διεθνή συμφέροντα.
Η συριακή προεδρία καλεί «όλα τα μέρη να σεβαστούν πλήρως» την εκεχειρία.
Υπενθυμίζεται ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες ανακοίνωσαν πρώτες τα ξημερώματα της 19ης Ιουλίου ότι το Ισραήλ και η Συρία συμφώνησαν σε κατάπαυση του πυρός.
Οι Δρούζοι αποδέχονται κατάπαυση πυρός 48 ωρών προκειμένου να υπάρξει έλεγχος της κατάστασης στην περιοχή από τον στρατό της Συρίας.
Σε κείμενο 6 σημείων η αρχή που τους εκπροσωπεί αναφέρει πως θα υπάρχουν δύο ανοιχτά σημεία ανθρωπιστικής βοήθειας.
Το ένα προς την πλευρά των συνόρων του Ισραήλ αλλά απαγορεύεται ρητώς να πλησιάσει άλλη οντότητα την περιοχή.
Οι Δρούζοι κατηγορούν τον Ahmed al-Sharaa ότι επιχείρησε να εξαλείψει τη μειονότητα και προειδοποιούν πως εάν ο στρατός της Σύριας προχωρήσει σε επιθετικές ενέργειες, η κατάσταση θα ξεφύγει περαιτέρω.
Στον αντίποδα σε διάγγελμα του ο μεταβατικός Πρόεδρος της Συρίας κατηγόρησε το Ισραήλ και τους Δρούζους πως επιχειρούν να αποσταθεροποιήσουν την Συρία και ευχαρίστησε τις ΗΠΑ για τη διαμεσολάβηση.
Ο ρόλος του Ισραήλ και η περιφερειακή διάσταση
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον προκαλεί το γεγονός ότι, σύμφωνα με πληροφορίες του Reuters, η κατάπαυση του πυρός είχε προηγουμένως συμφωνηθεί κατόπιν επικοινωνίας μεταξύ του Ισραηλινού πρωθυπουργού Netanyahu και του Ahmed al-Sharaa.
Αυτή η σπάνια διπλωματική κίνηση υποδηλώνει ότι η αστάθεια στην Sweida μπορεί να έχει περιφερειακές συνέπειες, ειδικά λόγω της εγγύτητας της περιοχής με τα σύνορα της Ιορδανίας και του Ισραήλ.
Η στήριξη της Τουρκίας, της Ιορδανίας και άλλων γειτονικών χωρών στην πρωτοβουλία κατάπαυσης του πυρός ενισχύει τη σημασία της απόφασης.
Οι χώρες αυτές ανησυχούν για:
την πιθανή επέκταση της σύγκρουσης,
νέες προσφυγικές ροές,
και την αναζωπύρωση τρομοκρατικών στοιχείων σε ασταθείς περιοχές.
Η ιδιαίτερη θέση των Δρούζων
Η επαρχία Ας-Σουαϊντά κατοικείται κυρίως από τη θρησκευτική μειονότητα των Δρούζων, που ιστορικά έχουν διατηρήσει μια σχετική ουδετερότητα στις συριακές συγκρούσεις.
Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια, η αύξηση της εγκληματικότητας, η δράση ένοπλων συμμοριών και οι πιέσεις από φιλοκυβερνητικές και αντικαθεστωτικές δυνάμεις έχουν ωθήσει τους Δρούζους να οργανώσουν δικές τους μονάδες αυτοάμυνας.
Οι πρόσφατες συγκρούσεις πυροδοτήθηκαν από τοπικές εντάσεις και εξωτερικές παρεμβάσεις, απειλώντας να μετατρέψουν την περιοχή σε νέο επίκεντρο αστάθειας.
Ανθρωπιστική και πολιτική σημασία της κατάπαυσης
Η κατάπαυση του πυρός αναμένεται να προσφέρει ανάσα ανακούφισης στους κατοίκους και να ανοίξει τον δρόμο για διαπραγματεύσεις μεταξύ των αντίπαλων πλευρών αλλά το πόσο θα τηρηθεί.. παραμένει ένα τεράστιο ερωτηματικό.
Ωστόσο, η επιτυχία της θα εξαρτηθεί από:
τη δέσμευση όλων των ένοπλων ομάδων,
την ύπαρξη διεθνούς εποπτείας ή διαμεσολάβησης,
και την ικανότητα της μεταβατικής συριακής ηγεσίας να εμπεδώσει την ασφάλεια στην περιοχή.
Αναλυτές επισημαίνουν ότι αυτή η εξέλιξη ίσως αποτελέσει πρόκριμα για μια ευρύτερη διαδικασία ειρήνευσης στη Συρία, αν και οι πολιτικές και εθνοτικές αντιθέσεις παραμένουν βαθιές.
Όπως μετέδιδε νωρίτερα το BN
Μια σημαντική εξέλιξη για τη Μέση Ανατολή ανακοινώθηκε τα ξημερώματα του Σαββάτου 19/7 από τον πρέσβη των ΗΠΑ στην Τουρκία, Tom Barack, ο οποίος επιβεβαίωσε μέσω ανάρτησής του στην πλατφόρμα Χ ότι το Ισραήλ και η Συρία κατέληξαν σε συμφωνία κατάπαυσης του πυρός.
Σύμφωνα με τον Αμερικανό διπλωμάτη, η συμφωνία επιτεύχθηκε έπειτα από συνεννόηση του Ισραηλινού πρωθυπουργού με τον Σύρο πρόεδρο, με την υποστήριξη του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών Rubio.
Η κατάπαυση του πυρός χαιρετίστηκε και από Τουρκία, Ιορδανία και άλλες γειτονικές χώρες.
«Καλούμε τους Δρούζους, τους Βεδουίνους και τους Σουνίτες να αφήσουν τα όπλα τους και μαζί με άλλες μειονότητες να οικοδομήσουν μια νέα και ενωμένη συριακή ταυτότητα σε ειρήνη και ευημερία με τους γείτονές της», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Barack.
Αμερικανικός προβληματισμός για την αστάθεια στη Συρία
Η συμφωνία επήλθε μετά από έντονες ισραηλινές επιδρομές στη Δαμασκό και τον νότο της Συρίας, οι οποίες στόχευαν συριακές κυβερνητικές δυνάμεις με το Τελ Αβίβ να δηλώνει ότι προστατεύει τις κοινότητες των Δρούζων.
Διπλωματικός μαραθώνιος Άγκυρας – Ουάσινγκτον
Την Παρασκευή 18/7, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Fidan συνομίλησε τηλεφωνικά με τον Αμερικανό ομόλογό του, Rubio, υπογραμμίζοντας ότι οι ισραηλινές επιχειρήσεις επιδεινώνουν την κρίση και βλάπτουν την εδαφική ακεραιότητα της Συρίας.
Ο Fidan ξεκαθάρισε ότι η Τουρκία δεν θα επιτρέψει σε τρομοκρατικές οργανώσεις, όπως οι κουρδικές SDF/YPG, να εκμεταλλευτούν το χάος στον νότο της Συρίας, ενώ παράλληλα διαβεβαίωσε πως η Άγκυρα είναι έτοιμη να συνεργαστεί με τις ΗΠΑ και άλλες χώρες για τον τερματισμό των συγκρούσεων.
Γιατί το Ισραήλ χτυπά τη Συρία
Η σύγκρουση στη Συρία έχει κλιμακωθεί με το Ισραήλ να εξαπολύει αεροπορικές επιδρομές κατά του βόρειου γείτονα του, ύστερα από μήνες διακυμάνσεων στις εντάσεις στη νότια Συρία μεταξύ της δρουζικής μειονότητας και των δυνάμεων που ευθυγραμμίζονται με την κυβέρνηση της Δαμασκού.
Η βία κλιμακώθηκε τις τελευταίες ημέρες, με τα Ισραηλινά αεροπορικά πλήγματα να στοχεύουν βάσεις του συριακού στρατού, τεθωρακισμένα και βαριά όπλα, σε μια προσπάθεια να υπερασπιστούν τη δρουζική κοινότητα.
Ο Ισραηλινός υπουργός, Amichai Chikli, χαρακτήρισε τον Σύριο πρόεδρο Ahmed al-Sharaa ως «τρομοκράτη, βάρβαρο δολοφόνο που πρέπει να εξοντωθεί άμεσα.»
Οι Δρούζοι είναι μια μικρή θρησκευτική μειονότητα, που εκτιμάται ότι αριθμεί πάνω από ένα εκατομμύριο άτομα και ζουν κυρίως στις ορεινές περιοχές του Λιβάνου, της Συρίας, του Ισραήλ και της Ιορδανίας.
Στη Συρία, ο πληθυσμός τους εκτιμάται γύρω στις 700.000 (από συνολικό πληθυσμό 23 εκατομμυρίων Σύριων), με την πλειονότητα να ζει στην επαρχία As-Suwayda, η οποία αποτελεί την παραδοσιακή τους βάση.
Από την εξέγερση του 2011 κατά του καθεστώτος Assad, οι Δρούζοι διατήρησαν σε μεγάλο βαθμό αυτονομία και υπερασπίστηκαν επιτυχώς την περιοχή τους από διάφορες απειλές, περιλαμβανομένων του ISIS και άλλων τζιχαντιστικών ομάδων.
Μετά την πτώση του Assad στα τέλη του προηγούμενου έτους, οι Δρούζοι — μαζί με άλλες μειονότητες όπως οι Κούρδοι και οι Αλαουίτες — ζήτησαν την ομοσπονδιοποίηση της χώρας και υποστηρίζουν ένα μοντέλο decentralised, το οποίο θα παρέχει μεγαλύτερη αυτονομία στις τοπικές κοινότητες.
Ωστόσο, η κυβέρνηση της Δαμασκού επιδιώκει την κεντρική διακυβέρνηση και την πλήρη επανακατάληψη όλης της συριακής επικράτειας, γεγονός που έχει οδηγήσει σε περιοδικές συγκρούσεις μεταξύ των Δρούζων και των στρατευμάτων που υποστηρίζουν το καθεστώς.
Γιατί είναι εμπλεκόμενο το Ισραήλ;
Η πτώση του καθεστώτος Assad άνοιξε μια στρατηγική ευκαιρία για το Ισραήλ να επεκτείνει την επιρροή του στη νότια Συρία.
Η εμπλοκή του Ισραήλ προκύπτει από δύο βασικούς λόγους:
- Ασφάλεια των βόρειων συνόρων του Ισραήλ. Το Ισραήλ θεωρεί το κενό εξουσίας στη νότια Συρία ως μια ενδεχόμενη απειλή, ειδικά την πιθανότητα σχηματισμού αντιισραηλινών παραστρατιωτικών ομάδων κοντά στα σύνορά του.
- Υποστήριξη για μια Ομοσπονδιοποιημένη Συρία
Το Ισραήλ υποστηρίζει τις δύο κύριες μειονότητες της Συρίας — τους Κούρδους στα βορειοανατολικά και τους Δρούζους στο νότο — στην προσπάθειά τους να δημιουργήσουν ένα ομοσπονδιακό κυβερνητικό μοντέλο.
Μια κατακερματισμένη Συρία, διαχωρισμένη κατά εθνοθρησκευτικές γραμμές, θεωρείται από μερικούς Ισραηλινούς πολιτικούς ως μια λύση για να διατηρηθεί η Ισραηλινή κυριαρχία στην περιοχή.
Αυτή η στρατηγική ανήκει στο όραμα που έχουν ορισμένοι Ισραηλινοί αξιωματούχοι για έναν «Νέο Μέσο Ανατολικό», στον οποίο η σταθερότητα και η κανονικοποίηση θα επιτευχθούν μέσω ανασχηματισμένων συνόρων και συμμαχιών.
Σχόλια αναγνωστών