Το Ισραήλ επιδιώκει την ύπαρξη μιας «ζώνης ασφαλείας» στη νότια Συρία, ελεγχόμενης έμμεσα από φιλοϊσραηλικές ή τουλάχιστον μη-εχθρικές δυνάμεις
Στις 16 Ιουλίου 2025, ισραηλινά μαχητικά αεροσκάφη και drones χτύπησαν δύο στόχους στην καρδιά της Δαμασκού: το κτηριακό συγκρότημα του υπουργείου Άμυνας της Συρίας και έναν δεύτερο στόχο κοντά στο προεδρικό μέγαρο.
Η επίθεση προκάλεσε μια τεράστια έκρηξη, με τουλάχιστον τρεις νεκρούς και 34 τραυματίες, σύμφωνα με το συριακό υπουργείο Υγείας.
Το Ισραήλ ισχυρίστηκε ότι η ενέργεια αυτή έγινε «για την προστασία της μειονότητας των Δρούζων» στη Συρία, προειδοποιώντας ότι θα ακολουθήσουν «οδυνηρά πλήγματα» αν ο στρατός της Συρίας και οι σύμμαχοί του δεν αποσυρθούν από το νότο της χώρας.
Πόσο αληθοφανές είναι όμως αυτό το επιχείρημα;
Η κατάσταση περιπλέκεται από τον γεωπολιτικό ρόλο των Δρούζων, την ανασυγκρότηση της Συρίας μετά τον πόλεμο, την ασταθή σχέση ΗΠΑ –Ισραήλ στη διαχείριση της Συρίας, αλλά και από τις τοπικές εντάσεις που κλιμακώνονται στη νότια επαρχία Suwayda.
Μια μειονότητα στο επίκεντρο της σύγκρουσης
Οι Δρούζοι αποτελούν μια θρησκευτική μειονότητα που έχει ρίζες στον Ισλαμισμό, αλλά διατηρεί ξεχωριστή μεταφυσική και κοινωνική ταυτότητα.
Παρότι είναι εθνοτικά Άραβες, οι Δρούζοι δεν θεωρούνται μουσουλμάνοι από πολλές άλλες ισλαμικές ομάδες.
Σήμερα αριθμούν περίπου ένα εκατομμύριο παγκοσμίως, με τη συντριπτική πλειοψηφία –περίπου 700.000– να διαμένει στη Συρία, κυρίως στην επαρχία Suwayda, ένα ορεινό προπύργιο που μέχρι πρόσφατα διατηρούσε σχετική αυτονομία από τον πόλεμο.
Στο Ισραήλ, περίπου 150.000 Δρούζοι έχουν πλήρη υπηκοότητα και υπηρετούν στον ισραηλινό στρατό.
Άλλοι 20.000 κατοικούν στα Υψίπεδα του Golan και, αν και υπό ισραηλινή κατοχή, διατηρούν συριακή ταυτότητα και αντιτίθενται στην ενσωμάτωσή τους στο Ισραήλ.
Αυτή η διττή σχέση με το εβραϊκό κράτος επιτρέπει στο Τελ Αβίβ να επικαλείται τη «συγγένεια» με την κοινότητα των Δρούζων όχι μόνο ως δικαιολογία για τις στρατιωτικές του επεμβάσεις, αλλά και για να προβάλλει την εικόνα ενός πολυπολιτισμικού και ανεκτικού κράτους εντός της Μέσης Ανατολής εξηγεί σε ανάλυσή του ο εξειδικευμένος σε γεωπολιτικά ζητήματα ιστότοπος Responsible Statecraft.
Το Ισραήλ και η στρατηγική της «προστασίας»
Η επίσημη δικαιολόγηση της ισραηλινής επίθεσης ήταν η «προστασία της κοινότητας των Δρούζων».
Πίσω όμως από αυτό το αφήγημα, κρύβονται βαθύτερα γεωπολιτικά κίνητρα.
Το Ισραήλ επιδιώκει την ύπαρξη μιας «ζώνης ασφαλείας» στη νότια Συρία, ελεγχόμενης έμμεσα από φιλοϊσραηλικές ή τουλάχιστον μη-εχθρικές δυνάμεις.
Η Suwayda, με την πλειοψηφία των Δρούζων και ιστορικά ουδέτερη, αποτελεί ιδανικό υποψήφιο για αυτόν τον ρόλο.
Η νέα κυβέρνηση της Συρίας υπό τον Ahmed al Sharaa, έναν τζιχαντιστή που πλέον υποδύεται τον μεταρρυθμιστή, προκαλεί δυσπιστία στο Ισραήλ.
Αν και η κυβέρνησή του δηλώνει ότι δεν επιδιώκει σύγκρουση με το Ισραήλ, το Τελ Αβίβ φοβάται πως η σημερινή μετριοπάθεια είναι τακτική και πως, μόλις ο Saraa εδραιωθεί, θα επανέλθει στις ριζοσπαστικές του θέσεις.
Δεν είναι η πρώτη φορά που το Ισραήλ παρεμβαίνει προληπτικά στη Συρία.
Μετά την πτώση του Assad, το Ισραήλ βομβάρδισε πολλές εγκαταστάσεις του συριακού στρατού, προσπαθώντας να περιορίσει κάθε προσπάθεια στρατιωτικής ανασυγκρότησης.
Η επίθεση της 16ης Ιουλίου φαίνεται να εντάσσεται σε αυτή τη στρατηγική αποτροπής – η προστασία των Δρούζων είναι ηθικό περιτύλιγμα.
Οι ισραηλινές βόμβες έπεσαν εν μέσω βίαιων συγκρούσεων στην ίδια τη Suwayda.
Η σύγκρουση ξεκίνησε με την απαγωγή ενός Δρούζου εμπόρου από Βεδουίνους σε αυτοσχέδιο σημείο ελέγχου.
Η απαγωγή πυροδότησε απαντήσεις από τοπικές πολιτοφυλακές Δρούζων και η ένταση γρήγορα ξέφυγε από τον έλεγχο.
Αναφορές κάνουν λόγο για σφαγές, εκτελέσεις σε νοσοκομεία και σφοδρές ανταλλαγές πυρών.
Η κυβέρνηση της Δαμασκού υποστηρίζει ότι επιχειρεί κατά «παρανόμων συμμοριών», όμως οι Δρούζοι της περιοχής θεωρούν ότι γίνονται στόχος επιθετικής πολιτικής ενσωμάτωσης.
Παρά τις απόπειρες για εκεχειρία, η κατάσταση παραμένει έκρυθμη.
Ο Δρούζος θρησκευτικός ηγέτης Σεΐχης Hikmat al Hijri δήλωσε ότι «η κοινότητα έχει το δικαίωμα στην αυτοάμυνα», ενισχύοντας έτσι το αφήγημα αποξένωσης από τη Δαμασκό.
Η αμερικανική αντίφαση: Υποστήριξη στη Δαμασκό, σιωπή για το Ισραήλ
Την ίδια ώρα, οι ΗΠΑ προωθούν την πολιτική ομαλοποίησης με τη Συρία.
Ο Αμερικανός πρόεδρος Donald Trump είχε δημόσια στηρίξει τον Saraa σε σύνοδο στο Ριάντ, υποσχόμενος άρση κυρώσεων και πιθανή ένταξη της νέας Συρίας στις Συμφωνίες Αβραάμ.
Ο ειδικός απεσταλμένος για τη Συρία, πρέσβης Tomas Barrack, συνεχίζει τις συνομιλίες με στόχο την εθνική ενότητα και τη συμφιλίωση των μειονοτήτων με το καθεστώς της Δαμασκού.
Ωστόσο, η επίθεση του Ισραήλ στις 16 Ιουλίου φαίνεται να δυναμιτίζει αυτή την προσπάθεια.
Πώς μπορεί η Ουάσιγκτον να στηρίζει τη Δαμασκό και ταυτόχρονα να ανέχεται την ισραηλινή στρατιωτική πίεση εναντίον της;
Η απάντηση είναι ότι η αμερικανική πολιτική στη Μέση Ανατολή είναι συχνά αντιφατική, προϊόν εσωτερικών πιέσεων και γεωπολιτικής αμφιθυμίας.
Οι Δρούζοι ως πιόνι ή παίκτης;
Η ισραηλινή επίθεση στη Δαμασκό ήταν μια προειδοποίηση, όχι μόνο προς τη Συρία αλλά και προς την Ουάσιγκτον.
Το Ισραήλ δεν θα ανεχθεί ένα ανεξάρτητο και στρατιωτικά σταθερό συριακό κράτος στα βόρεια σύνορά του, όσο «μετριοπαθές» κι αν εμφανίζεται.
Οι Δρούζοι, ως ενδιάμεση και θρησκευτικά ουδέτερη κοινότητα, αποτελούν τον ιδανικό μοχλό πίεσης και ελέγχου.
Ωστόσο, η κοινότητα των Δρούζων δεν είναι απλώς θύμα.
Έχει επιδείξει αξιοσημείωτη ικανότητα πολιτικής αυτονομίας, οργάνωσης και στρατιωτικής άμυνας.
Αν και βρίσκονται ανάμεσα σε υπερδυνάμεις και στρατιωτικές μηχανές, παραμένουν διεκδικητικοί και διατηρούν τις δικές τους γραμμές κόκκινες.
Το αν η νέα κυβέρνηση της Συρίας θα επιβιώσει ή θα γκρεμιστεί κάτω από τις ισραηλινές πιέσεις και τις εσωτερικές εξεγέρσεις παραμένει αβέβαιο.
Όμως ένα είναι βέβαιο: οι Δρούζοι θα συνεχίσουν να αποτελούν πυρήνα της ισορροπίας (ή της αποσταθεροποίησης) στο νέο μεσανατολικό τοπίο.
www.bankingnews.gr
Η επίθεση προκάλεσε μια τεράστια έκρηξη, με τουλάχιστον τρεις νεκρούς και 34 τραυματίες, σύμφωνα με το συριακό υπουργείο Υγείας.
Το Ισραήλ ισχυρίστηκε ότι η ενέργεια αυτή έγινε «για την προστασία της μειονότητας των Δρούζων» στη Συρία, προειδοποιώντας ότι θα ακολουθήσουν «οδυνηρά πλήγματα» αν ο στρατός της Συρίας και οι σύμμαχοί του δεν αποσυρθούν από το νότο της χώρας.
Πόσο αληθοφανές είναι όμως αυτό το επιχείρημα;
Η κατάσταση περιπλέκεται από τον γεωπολιτικό ρόλο των Δρούζων, την ανασυγκρότηση της Συρίας μετά τον πόλεμο, την ασταθή σχέση ΗΠΑ –Ισραήλ στη διαχείριση της Συρίας, αλλά και από τις τοπικές εντάσεις που κλιμακώνονται στη νότια επαρχία Suwayda.
Μια μειονότητα στο επίκεντρο της σύγκρουσης
Οι Δρούζοι αποτελούν μια θρησκευτική μειονότητα που έχει ρίζες στον Ισλαμισμό, αλλά διατηρεί ξεχωριστή μεταφυσική και κοινωνική ταυτότητα.
Παρότι είναι εθνοτικά Άραβες, οι Δρούζοι δεν θεωρούνται μουσουλμάνοι από πολλές άλλες ισλαμικές ομάδες.
Σήμερα αριθμούν περίπου ένα εκατομμύριο παγκοσμίως, με τη συντριπτική πλειοψηφία –περίπου 700.000– να διαμένει στη Συρία, κυρίως στην επαρχία Suwayda, ένα ορεινό προπύργιο που μέχρι πρόσφατα διατηρούσε σχετική αυτονομία από τον πόλεμο.
Στο Ισραήλ, περίπου 150.000 Δρούζοι έχουν πλήρη υπηκοότητα και υπηρετούν στον ισραηλινό στρατό.
Άλλοι 20.000 κατοικούν στα Υψίπεδα του Golan και, αν και υπό ισραηλινή κατοχή, διατηρούν συριακή ταυτότητα και αντιτίθενται στην ενσωμάτωσή τους στο Ισραήλ.
Αυτή η διττή σχέση με το εβραϊκό κράτος επιτρέπει στο Τελ Αβίβ να επικαλείται τη «συγγένεια» με την κοινότητα των Δρούζων όχι μόνο ως δικαιολογία για τις στρατιωτικές του επεμβάσεις, αλλά και για να προβάλλει την εικόνα ενός πολυπολιτισμικού και ανεκτικού κράτους εντός της Μέσης Ανατολής εξηγεί σε ανάλυσή του ο εξειδικευμένος σε γεωπολιτικά ζητήματα ιστότοπος Responsible Statecraft.
Το Ισραήλ και η στρατηγική της «προστασίας»
Η επίσημη δικαιολόγηση της ισραηλινής επίθεσης ήταν η «προστασία της κοινότητας των Δρούζων».
Πίσω όμως από αυτό το αφήγημα, κρύβονται βαθύτερα γεωπολιτικά κίνητρα.
Το Ισραήλ επιδιώκει την ύπαρξη μιας «ζώνης ασφαλείας» στη νότια Συρία, ελεγχόμενης έμμεσα από φιλοϊσραηλικές ή τουλάχιστον μη-εχθρικές δυνάμεις.
Η Suwayda, με την πλειοψηφία των Δρούζων και ιστορικά ουδέτερη, αποτελεί ιδανικό υποψήφιο για αυτόν τον ρόλο.
Η νέα κυβέρνηση της Συρίας υπό τον Ahmed al Sharaa, έναν τζιχαντιστή που πλέον υποδύεται τον μεταρρυθμιστή, προκαλεί δυσπιστία στο Ισραήλ.
Αν και η κυβέρνησή του δηλώνει ότι δεν επιδιώκει σύγκρουση με το Ισραήλ, το Τελ Αβίβ φοβάται πως η σημερινή μετριοπάθεια είναι τακτική και πως, μόλις ο Saraa εδραιωθεί, θα επανέλθει στις ριζοσπαστικές του θέσεις.
Δεν είναι η πρώτη φορά που το Ισραήλ παρεμβαίνει προληπτικά στη Συρία.
Μετά την πτώση του Assad, το Ισραήλ βομβάρδισε πολλές εγκαταστάσεις του συριακού στρατού, προσπαθώντας να περιορίσει κάθε προσπάθεια στρατιωτικής ανασυγκρότησης.
Η επίθεση της 16ης Ιουλίου φαίνεται να εντάσσεται σε αυτή τη στρατηγική αποτροπής – η προστασία των Δρούζων είναι ηθικό περιτύλιγμα.
Η εσωτερική ανάφλεξη στη SuwaydaWhy doesn't the media talk about Syria?
— Mohamad Safa (@mhdksafa) July 15, 2025
Syria is bleeding. Hundreds of young men have been killed. They slaughtered children for being born into the “wrong” religion. Druze and other minorities face massacres. pic.twitter.com/3spUNUje79
Οι ισραηλινές βόμβες έπεσαν εν μέσω βίαιων συγκρούσεων στην ίδια τη Suwayda.
Η σύγκρουση ξεκίνησε με την απαγωγή ενός Δρούζου εμπόρου από Βεδουίνους σε αυτοσχέδιο σημείο ελέγχου.
Η απαγωγή πυροδότησε απαντήσεις από τοπικές πολιτοφυλακές Δρούζων και η ένταση γρήγορα ξέφυγε από τον έλεγχο.
Αναφορές κάνουν λόγο για σφαγές, εκτελέσεις σε νοσοκομεία και σφοδρές ανταλλαγές πυρών.
Η κυβέρνηση της Δαμασκού υποστηρίζει ότι επιχειρεί κατά «παρανόμων συμμοριών», όμως οι Δρούζοι της περιοχής θεωρούν ότι γίνονται στόχος επιθετικής πολιτικής ενσωμάτωσης.
Παρά τις απόπειρες για εκεχειρία, η κατάσταση παραμένει έκρυθμη.
Ο Δρούζος θρησκευτικός ηγέτης Σεΐχης Hikmat al Hijri δήλωσε ότι «η κοινότητα έχει το δικαίωμα στην αυτοάμυνα», ενισχύοντας έτσι το αφήγημα αποξένωσης από τη Δαμασκό.
Η αμερικανική αντίφαση: Υποστήριξη στη Δαμασκό, σιωπή για το Ισραήλ
Την ίδια ώρα, οι ΗΠΑ προωθούν την πολιτική ομαλοποίησης με τη Συρία.
Ο Αμερικανός πρόεδρος Donald Trump είχε δημόσια στηρίξει τον Saraa σε σύνοδο στο Ριάντ, υποσχόμενος άρση κυρώσεων και πιθανή ένταξη της νέας Συρίας στις Συμφωνίες Αβραάμ.
Ο ειδικός απεσταλμένος για τη Συρία, πρέσβης Tomas Barrack, συνεχίζει τις συνομιλίες με στόχο την εθνική ενότητα και τη συμφιλίωση των μειονοτήτων με το καθεστώς της Δαμασκού.
Ωστόσο, η επίθεση του Ισραήλ στις 16 Ιουλίου φαίνεται να δυναμιτίζει αυτή την προσπάθεια.
Πώς μπορεί η Ουάσιγκτον να στηρίζει τη Δαμασκό και ταυτόχρονα να ανέχεται την ισραηλινή στρατιωτική πίεση εναντίον της;
Η απάντηση είναι ότι η αμερικανική πολιτική στη Μέση Ανατολή είναι συχνά αντιφατική, προϊόν εσωτερικών πιέσεων και γεωπολιτικής αμφιθυμίας.
Οι Δρούζοι ως πιόνι ή παίκτης;
Η ισραηλινή επίθεση στη Δαμασκό ήταν μια προειδοποίηση, όχι μόνο προς τη Συρία αλλά και προς την Ουάσιγκτον.
Το Ισραήλ δεν θα ανεχθεί ένα ανεξάρτητο και στρατιωτικά σταθερό συριακό κράτος στα βόρεια σύνορά του, όσο «μετριοπαθές» κι αν εμφανίζεται.
Οι Δρούζοι, ως ενδιάμεση και θρησκευτικά ουδέτερη κοινότητα, αποτελούν τον ιδανικό μοχλό πίεσης και ελέγχου.
Ωστόσο, η κοινότητα των Δρούζων δεν είναι απλώς θύμα.
Έχει επιδείξει αξιοσημείωτη ικανότητα πολιτικής αυτονομίας, οργάνωσης και στρατιωτικής άμυνας.
Αν και βρίσκονται ανάμεσα σε υπερδυνάμεις και στρατιωτικές μηχανές, παραμένουν διεκδικητικοί και διατηρούν τις δικές τους γραμμές κόκκινες.
Το αν η νέα κυβέρνηση της Συρίας θα επιβιώσει ή θα γκρεμιστεί κάτω από τις ισραηλινές πιέσεις και τις εσωτερικές εξεγέρσεις παραμένει αβέβαιο.
Όμως ένα είναι βέβαιο: οι Δρούζοι θα συνεχίσουν να αποτελούν πυρήνα της ισορροπίας (ή της αποσταθεροποίησης) στο νέο μεσανατολικό τοπίο.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών