Την… πάτησε η Ευρωπαϊκή Ένωση, που εμπιστεύθηκε το μέγεθος της και τελικά αποδείχθηκε πολύ πιο μικρή. Μάλιστα, πιο μικρή και από το Ηνωμένο Βασίλειο. Και μάλιστα τη στιγμή που Ευρωπαίοι αξιωματούχοι σχολίαζαν ότι η συμφωνία των ΗΠΑ με το Ηνωμένο Βασίλειο περιλαμβάνει δυσμενείς όρους...
Οι διαπραγματευτές της ΕΕ βρίσκονται κοντά σε μια εμπορική συμφωνία με τον Αμερικανό πρόεδρο, Donald Trump, που θα περιλαμβάνει υψηλότερους δασμούς από αυτούς που παραχωρήθηκαν στο Ηνωμένο Βασίλειο – ένα «μέρισμα» του Brexit που έχει προκαλέσει αναστάτωση σε ορισμένες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.
Οι Βρυξέλλες είναι έτοιμες να υπογράψουν μια προσωρινή «συμφωνία-πλαίσιο» που ορίζει τους «ανταποδοτικούς» δασμούς του Αμερικανού προέδρου στο 10%, όσο συνεχίζονται οι συνομιλίες, όπως είναι ο βασικός δασμός που επιβλήθηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ωστόσο, σύμφωνα με έξι διπλωμάτες που μίλησαν στους Financial Times, η ΕΕ δεν αναμένεται να επιτύχει την ίδια πρόσβαση στην αμερικανική αγορά με τον βρετανικό χάλυβα, τα αυτοκίνητα και άλλα προϊόντα που υπόκεινται σε τομεακούς δασμούς. Ο Trump, ο οποίος υποστήριξε την απόφαση του Ηνωμένου Βασιλείου το 2016 να αποχωρήσει από το μπλοκ, ζητά επίσης δασμούς 17% στα αγροδιατροφικά προϊόντα της ΕΕ.
Σε… σοκ οι Βρυξέλλες
«Η συμφωνία του Ηνωμένου Βασιλείου ήταν καλύτερη από αυτή», δήλωσε ένας διπλωμάτης. «Είναι μια έκπληξη δεδομένου του πόσο καιρό διαπραγματευόμαστε».
Όταν το Λονδίνο έκλεισε την πρώτη συμφωνία τον Μάιο, διπλωμάτες και αξιωματούχοι της ΕΕ κατέστησαν σαφές ότι πίστευαν πως το Λονδίνο έσπευσε να συνάψει συμφωνία και κλείδωσε δυσμενείς όρους. Οι Βρυξέλλες ήταν πιο σίγουρες ότι η μεγαλύτερη οικονομική τους επιρροή –ως το μεγαλύτερο εμπορικό μπλοκ στον κόσμο– θα τους έδινε με τον καιρό μόχλευση έναντι του Λευκού Οίκου. Ωστόσο, δίστασαν να ανταποδώσουν τα μέτρα των ΗΠΑ.
Η Anna Cavazzini, πρόεδρος της επιτροπής εσωτερικής αγοράς του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, δήλωσε: «Το να μην απαντήσουμε άμεσα στους παράνομους δασμούς του Trump τον Απρίλιο ήταν λάθος, αφήνοντας ελάχιστα περιθώρια στην Κομισιόν να μειώσει τα υφιστάμενα ποσοστά».
Αντίθετα, ο Βρετανός πρωθυπουργός, Keir Starmer, πόνταρε στην έγκαιρη κίνηση για μια συμφωνία και ο επιχειρηματικός του σύμβουλος Varun Chandra –πρώην στέλεχος της συμβουλευτικής εταιρείας του Λονδίνου Hakluyt– και ο Αμερικανός υπουργός Εμπορίου, Howard Lutnick, προχώρησαν στις διαπραγματεύσεις.
Ένας Βρετανός αξιωματούχος δήλωσε: «Το προσεγγίσαμε ως επιχειρηματική συμφωνία και όχι ως εμπορική διαπραγμάτευση. Παίξαμε τίμια, κατανοήσαμε τι προσπαθούν να επιτύχουν οι ΗΠΑ, ταιριάξαμε τους ανθρώπους μας με τους δικούς τους και ήμασταν ευέλικτοι».
Κριτική κατά της ΕΕ
Οι διαπραγματευτές της ΕΕ έχουν δεχτεί επικρίσεις για την προσέγγισή τους καθ' όλη τη διάρκεια των συνομιλιών, τόσο από τις επιχειρήσεις όσο και από ορισμένες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Ο διευθύνων σύμβουλος της LVMH, Bernard Arnault, τον Μάιο δήλωσε ότι το μπλοκ ξεκίνησε «άσχημα», ειδικά σε σύγκριση με τους Βρετανούς που «διαπραγματεύτηκαν πολύ καλά». Ο Γερμανός καγκελάριος, Friedrich Merz, την περασμένη εβδομάδα δήλωσε ότι η προσέγγιση της Επιτροπής ήταν «πολύ περίπλοκη» και ζήτησε μια «ταχεία» συμφωνία.
Η πορεία των συνομιλιών
Οι συνομιλίες μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ συνεχίζονται, αλλά και οι δύο πλευρές αναμένουν συμφωνία αυτή την εβδομάδα. Ο Trump δήλωσε ότι μια «επιστολή» ενδέχεται να συμφωνηθεί εντός ημερών.
Χωρίς συμφωνία, οι δασμοί στην ΕΕ θα αυξάνονταν είτε στο 20% είτε στο 50% την 1η Αυγούστου, αφού ο Αμερικανός πρόεδρος ανέβαλε την προθεσμία της 9ης Ιουλίου. Ένας διπλωμάτης υποστήριξε ότι η μείωσή τους στο 10% ήταν επιτυχία.
Ο Trump δήλωσε την Τρίτη (8/7/2025) ότι οι ΗΠΑ ήταν «πιθανότατα δύο ημέρες μακριά» από την αποστολή επιστολής στην ΕΕ με τους σχεδιαζόμενους δασμούς.
Οι όροι της συμφωνίας του Ηνωμένου Βασιλείου
Το Ηνωμένο Βασίλειο, που έχει εμπορικό έλλειμμα με τις ΗΠΑ, αντιμετώπισε τον βασικό δασμό του 10% και απέτυχε να τον μειώσει. Ωστόσο, το Λονδίνο εξασφάλισε καλύτερους όρους στους «τομεακούς» δασμούς – αν και ο διπλωμάτης της ΕΕ αμφισβήτησε αν οι ΗΠΑ θα τους εφαρμόσουν.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο χορηγήθηκε ετήσια ποσόστωση 100.000 αυτοκινήτων με δασμό 10% –έκπτωση από το 25% που αντιμετωπίζουν άλλοι εξαγωγείς στις ΗΠΑ– και συμφωνία μηδενικού δασμού για χάλυβα και αλουμίνιο, αν και αυτή δεν έχει ακόμη εφαρμοστεί.
Οι Βρετανοί διαπραγματευτές κέρδισαν επίσης την υπόσχεση για «σημαντικά προνομιακή» μεταχείριση σε δασμούς της λεγόμενης «ενότητας 232» για τα φαρμακευτικά προϊόντα, μια έρευνα που διεξάγει επί του παρόντος ο Λευκός Οίκος. Το Ηνωμένο Βασίλειο έλαβε επίσης διαβεβαιώσεις σχετικά με μελλοντικές έρευνες 232 σε άλλους τομείς, οι οποίοι περιλαμβάνουν χαλκό, ξυλεία και κινητήρες αεροσκαφών. Σε αντάλλαγμα, το Ηνωμένο Βασίλειο δεσμεύτηκε να πληροί τις «απαιτήσεις» των ΗΠΑ σχετικά με τον ρόλο της Κίνας στις αλυσίδες εφοδιασμού του, καθώς και μια ποσόστωση χωρίς δασμούς 13.000 τόνων βοείου κρέατος και 1,4 δισ. λίτρων βιοαιθανόλης.
Ο Trump είναι εδώ και καιρό εχθρικός προς το ευρωπαϊκό σχέδιο, χαρακτηρίζοντας την ΕΕ «μοχθηρή» και ισχυριζόμενος ότι ιδρύθηκε για να «καταστρέψει τις Ηνωμένες Πολιτείες».
Οι προκλήσεις για την ΕΕ
Η ΕΕ δεν έχει εγγυήσεις ότι οι δασμοί στον χάλυβα θα μειωθούν από το 50%, δήλωσαν οι διπλωμάτες. Οι ΗΠΑ αρνήθηκαν επίσης να εξαιρέσουν το μπλοκ από μελλοντικούς τομεακούς δασμούς σε τομείς όπως τα φαρμακευτικά προϊόντα και οι ημιαγωγοί.
Οι δύο πλευρές επεξεργάζονται σχέδια για τη μείωση του δασμού 25% στα οχήματα και εξετάζουν μια συμφωνία για την κατάργηση των φόρων σε αλκοολούχα ποτά, αεροσκάφη και ανταλλακτικά. Η ΕΕ είναι επίσης πρόθυμη να μειώσει το εμπορικό της πλεόνασμα 198 δισ. ευρώ σε αγαθά, δεσμευόμενη να αγοράσει περισσότερα αμερικανικά όπλα και υγροποιημένο φυσικό αέριο.
Δύσκολο το έργο της ΕΕ
Ο David Henig του think-tank European Centre for International Political Economy δήλωσε ότι η ΕΕ είχε ένα δυσκολότερο έργο παρά το μεγαλύτερο μέγεθός της. «Λαμβάνοντας υπόψη όσα έχει πει ο Trump για την ΕΕ, ένας δασμός 10% θα ήταν πιθανώς καλύτερος από ό,τι περίμεναν ορισμένοι, αλλά αυτό εξακολουθεί να είναι ένα πλήγμα για ένα μπλοκ που ξεκίνησε τη διαδικασία πιστεύοντας ότι θα μπορούσε να καταργήσει όλους τους δασμούς του Trump, και ότι το Ηνωμένο Βασίλειο είχε κάνει λάθος υποχωρώντας».
Το μπλοκ έχει αναστείλει τα αντίποινα κατά τη διάρκεια των συνομιλιών με την Ουάσιγκτον. Ωστόσο, τα αντίμετρα σε ετήσιες εξαγωγές των ΗΠΑ ύψους 21 δισ. ευρώ θα πρέπει να εφαρμοστούν από τις 14 Ιουλίου. Η Επιτροπή καταρτίζει ένα πακέτο 95 δισ. ευρώ επιπλέον, συμπεριλαμβανομένων αεροσκαφών, αλκοόλ και τροφίμων, που θα χρειαστεί την έγκριση των κρατών-μελών.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών