Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) βρίσκεται πλέον στο πολιτικό στόχαστρο, και όχι άδικα,.
Υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι η Fed, και ειδικά ο πρόεδρός της, Jerome Powell, ασκεί τη νομισματική πολιτική με έντονα πολιτικά κριτήρια, κάτι που αντιβαίνει στην διακηρυγμένη πολιτική ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας που περιγράφεται στο καταστατικό της.
Και αυτό, όπως τονίζεται, είναι εξαιρετικά επικίνδυνο.
Η ανεξαρτησία της Fed θεωρείται ζωτικής σημασίας, καθώς ο ρόλος της είναι να επικεντρώνεται στην οικονομία και όχι σε πολιτικές ατζέντες.
Συγκεκριμένα, η «Διπλή Εντολή» της Fed είναι να επιδιώκει τη μέγιστη απασχόληση, διασφαλίζοντας παράλληλα ότι ο πληθωρισμός παραμένει υπό έλεγχο. Αυτοί είναι αντικειμενικά οικονομικοί στόχοι και θα πρέπει να προστατεύονται από τις πολιτικές ατζέντες οποιασδήποτε κυβέρνησης, αν και, προφανώς, κάθε Πρόεδρος θα επιθυμεί την ανάπτυξη της οικονομίας.
Δυστυχώς, η Fed του Powell έχει αποδειχθεί τόσο πολιτικοποιημένη, που φτάνει στο σημείο να δρα ενάντια στα οικονομικά συμφέροντα των ΗΠΑ.
Αμφιλεγόμενες Κινήσεις της Fed: Ενδείξεις Πολιτικής Παρέμβασης
Ορισμένες από τις πιο καταδικαστέες πολιτικές πράξεις της Fed του Powell περιλαμβάνουν:
• Επιθετικές Αυξήσεις Επιτοκίων και Ποσοτική Σύσφιξη (2018): Η Fed αύξησε επιθετικά τα επιτόκια ενώ εφάρμοζε μεγάλης κλίμακας προγράμματα ποσοτικής σύσφιξης (QT) το 2018, αγνοώντας πολυάριθμα σημάδια ότι κάτι τέτοιο θα οδηγούσε σε καταστροφή.
Αργότερα, ο πρώην Αντιπρόεδρος της Fed, Stanley Fischer παραδέχτηκε σε συνέντευξη ότι πίστευε πως η Fed το έκανε για να πλήξει την οικονομική ατζέντα της κυβέρνησης Τραμπ.
• Ο «Παροδικός» Πληθωρισμός (2021): Η Fed διακήρυττε ότι ο πληθωρισμός ήταν «παροδικός» καθ' όλη τη διάρκεια του 2021, μέχρι που ο Powell προτάθηκε για δεύτερη θητεία από τον τότε Πρόεδρο Biden … οπότε η Fed άλλαξε πορεία και αφαίρεσε τη λέξη «παροδικός» από ανακοινώσιες της μέσα σε μία εβδομάδα.
• Μειώσεις Επιτοκίων πριν από τις εκλογές και άρνηση Μετά (2024): Μείωσε τα επιτόκια κατά 0,5% εντός 60 ημερών από τις Προεδρικές εκλογές του 2024… και στη συνέχεια αρνήθηκε να μειώσει τα επιτόκια μόλις κέρδισε τις εκλογές ο Trump παρόλο που ο πληθωρισμός ήταν χαμηλότερος και η ανεργία υψηλότερη από ό,τι ήταν τη στιγμή που η Fed εφάρμοσε τη μείωση επιτοκίων κατά 0,5%.
• Επικρίσεις Εμπορικών Πολιτικών (Τrump) έναντι σιωπής στη δημοσιονομική εκτροπή (Biden): Επέκρινε ανοιχτά τις εμπορικές/δασμολογικές πολιτικές της κυβέρνησηςΤrump, ενώ αρνήθηκε να επικρίνει τις ακραίες δημοσιονομικές πολιτικές της κυβέρνησης Biden, οι οποίες πρόσθεσαν σχεδόν 10 τρισεκατομμύρια δολάρια στο χρέος σε τέσσερα χρόνια.
• Παραβίαση της αρχής της διατήρησης της Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (Trump): Επέκρινε τις εμπορικές/δασμολογικές πολιτικές της κυβέρνησης Τrump σε μια περίοδο που η χρηματιστηριακή αγορά κατέρρεε και το χρηματοπιστωτικό σύστημα αναζητούσε διαβεβαιώσεις, παραβιάζοντας έτσι τον στόχο της Fed για διατήρηση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας.
Αυτά τα στοιχεία από μόνα τους είναι επαρκής λόγος για να δικαιολογήσουν μια πολιτική έρευνα για τη Fed. Ωστόσο, υπάρχει μια άλλη, πολύ πιο επικίνδυνη πτυχή σε όσα κάνει η Fed.
Το τεράστιο κόστος της αρνησης μείωσης επιτοκίων: Προαναγγελία κρίσης χρέους;
Αρνούμενη να μειώσει τα επιτόκια σήμερα, παρόλο που τόσο ο πληθωρισμός όσο και τα στοιχεία της αγοράς εργασίας ταιριάζουν με τα επίπεδα στα οποία η Fed μείωσε τα επιτόκια το 2019, καθώς και το 2024, η Fed θα κοστίσει στις ΗΠΑ εκατοντάδες δισεκακατομμύρια δολάρια.
Και αυτό δεν είναι υπερβολή.
Οι ΗΠΑ πρέπει να αναχρηματοδοτήσουν 9 τρισεκατομμύρια δολάρια χρέους τους επόμενους 12 μήνες.
Αρνούμενη να μειώσει τα επιτόκια σήμερα, λόγω φόβων για πιθανό πληθωρισμό από τους δασμούς, παρά τα μηδενικά σημάδια επανεμφάνισης του πληθωρισμού, η Fed του Powell διασφαλίζει ότι οι ΗΠΑ θα αναχρηματοδοτήσουν αυτό το χρέος με υψηλότερα επιτόκια, οδηγώντας σε δραματικά αυξημένες πληρωμές τόκων.
Αυτό θέτει τις βάσεις για μια κρίση χρέους.
Οι πληρωμές τόκων για το εθνικό χρέος έχουν ήδη ξεπεράσει το 1 τρισεκατομμύριο δολάρια ετησίως.
Πράγματι, αποτελούν τη δεύτερη μεγαλύτερη κυβερνητική δαπάνη μετά την κοινωνική ασφάλιση.
Έτσι, η Fed πραγματικά παίζει με τη φωτιά αρνούμενη να μειώσει τα επιτόκια.
Το Ιστορικό της Κόντρας: Επιτόκια, Δασμοί και Κόστος Χρέους
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως η τελευταία κλιμάκωση στη διαμάχη μεταξύ του Trump και του Powell. Ο Πρόεδρος φάνηκε να ζητά την παραίτηση του Powell αφού η επικεφαλής της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Χρηματοδότησης Στέγασης (FHFA) ισχυρίστηκε ότι ο Powell έδωσε «παραπλανητική» κατάθεση στο Κογκρέσο.
Ο Trump εκφράζει εδώ και μήνες την απογοήτευσή του για την άρνηση του Powell να μειώσει τα επιτόκια της Fed, υποστηρίζοντας ότι αυτό κοστίζει εκατοντάδες δισ. δολ. στον προϋπολογισμό
Η άρνηση της Fed να μειώσει τα επιτόκια, παρά τα επίπεδα πληθωρισμού και αγοράς εργασίας που θα δικαιολογούσαν κάτι τέτοιο (όπως συνέβη το 2019 και το 2024), προκαλεί τεράστιο κόστος στις ΗΠΑ.
Με την ανάγκη αναχρηματοδότησης 9 τρισεκατομμυρίων δολαρίων χρέους τους επόμενους 12 μήνες, η διατήρηση υψηλότερων επιτοκίων συνεπάγεται δραματικά αυξημένες πληρωμές τόκων, κάτι που θέτει τις βάσεις για μια κρίση χρέους, δεδομένου ότι οι πληρωμές τόκων έχουν ήδη ξεπεράσει το 1 τρισεκατομμύριο δολάρια ετησίως.
(Σημείωση: Το εθνικό χρέος των ΗΠΑ ανέρχεται, στις 2 Ιουλίου 2025, σε 36.214.482.241.911,14 δολάρια.)
Πιο πρόσφατα, τη Δευτέρα (30/6), ο Trump έστειλε επιστολή στον Powell επισημαίνοντας πώς άλλες χώρες ανά τον κόσμο έχουν χαμηλότερα επιτόκια σε σύγκριση με τις ΗΠΑ, συνεχίζοντας να κατηγορεί τον Powell ότι διατηρεί τα επιτόκια «τεχνητά υψηλά». Στη συνέχεια, την Τετάρτη, ο Trump χρησιμοποίησε τον λογαριασμό του στο Truth Social για να καταστήσει σαφές ότι ο Powell «πρέπει να παραιτηθεί αμέσως».
Η Θέση του Προέδρου της Fed - Τα σενάρια
Το όνομα του Scott Bessent έχει αναφερθεί ως πιθανή επιλογή για την προεδρία της Fed, σύμφωνα με τη Wall Street Journal, αλλά ο ίδιος απέφυγε προσεκτικά τις απαντήσεις σχετικά με το αν εξετάζει την αλλαγή.
«Έχουμε πολλούς σπουδαίους υποψηφίους για την Federal Reserve.
Νομίζω ότι έχω την καλύτερη δουλειά στην Washington D.C.
Έχω την ευκαιρία να συνεργάζομαι με τον πρόεδρο. Το Υπουργικό Συμβούλιο που έχει επιλέξει είναι φανταστικό, και το να είμαι μέλος αυτού του Υπουργικού Συμβουλίου είναι το όνειρο μιας ζωής για μένα. Αλλά θα πάω εκεί όπου ο πρόεδρος πιστεύει ότι είμαι καλύτερα προσαρμοσμένος», δήλωσε ο Bessent.
Ο Bessent πρόσθεσε: «Δεν πρόκειται να αποκαλύψω ιδιωτικές συνομιλίες, αλλά θα σας πω, υπάρχουν πολλοί καλοί, ισχυροί υποψήφιοι, και ελπίζουμε να καλύψουμε δύο θέσεις τον επόμενο χρόνο».
Άλλα δημόσια πρόσωπα που είναι αυτή τη στιγμή υποψήφια για την κορυφαία θέση της Fed περιλαμβάνουν τον πρώην Διοικητή της Fed, Kevin Warsh, τον Διευθυντή του National Economic Council, Kevin Hassett, τον πρώην Πρόεδρο της World Bank, David Malpass, και τον Διοικητή της Fed, Christopher Waller.
Η σκηνή έχει στηθεί για μια πολιτική αναμέτρηση… και δεδομένου του πόσο κρίσιμη είναι η Fed για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, είναι υπαρκτή η πιθανότητα κατάρρευσης της αγοράς αν αυτή η κατάσταση εκτροχιαστεί.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών